Բանաստեղծութիւններ, հատոր Ա

ՄԵԾ   ՔԱՂԱՔԸ

Ամէն ինչ մեծ Է մեծ քաղաքին մէջ

հաճոյքը մեծ

ցաւը մեծ 
պողոտաներուն ու շէնքերուն նման

Ու անոնք որոնք պզտիկ մարդիկ են

Երբեք հանդարտ պիտի չըլլան մեծ քաղաքին մէջ

ԱՆՁՐԵՒ

Թիւնէլ չէք կրնար նստիլ 
Հէք անձրեւի կաթիլներ

Պատերազմի հարուստի տուն չէք կրնար մտնել 
Փարթամ տան տանիքը չի վազեր որ

Ես եւ նմաններս զձեզ կը սիրենք 
Առատութիւն կը բերէք 
Հացին քիլոն կ՚աժաննայ

Սակայն քուն ունիմ

Գոնէ բարձիս վրայ մի կաթիք

 

ԹԱՂ

Ես իմ թաղիս քերթողն եմ

Լեզուս աղքատ է թաղեցիներուս նման

Տաղերուս միակ հարստութիւնը կը կազմեն

Թաղեցիներուս հոգերը

Կը սիրեմ թաղիս բնակիչները

Անոնք լիալուսինը չտեսնելու չափ կոյր

Զեփիւռին երգը չիմանալու չափ խուլ են

Համր են անոնք

Իրենց ապագային մասին խօսիլ չկարենալու չափ

Իսկ ես աղքատ լեզուովս կրնամ երգել Որփէոսի նման

Որովհետեւ պատկերներս ունին թաղեցիներուս երազները

Գոյն գոյն երազները

Լոյս լոյս երազները

Նորածինին նման գոց մի պահէք - բարեկամներ - ձեր աչքերը

Ամէն թաղ իր երազը ունի

Ամէն մարդ իր երազը ունի

Օր պիտի գայ - պիտի տեսնէք

Ամէն ինչ իրական է դարձեր

Աւելի առոյգ պիտի երգեն ոչ միայն քերթողները

Այլ բոլոր մարդիկը միաբերան

ԸԶՄԱՐԻՏ

Դուք բարեկամներ որ գետնէն ըզմարիտ կը հաւաքէք 
քով քովի գայիք

թռուցիկիս պոչ ըլլայիք 
Բուրօ ծխողները  հեռուեն

գուցէ կը տեսնէին ձեր դեղնոտած մատները 
չէ - թռուցիկը հեռագրի թելերուն կը կառչի  կ՚ըսէք 
-  աւելի  լաւ -
չտեսնողները գոնէ  լուրը  կ’առնեն

ՇՈԳԵՆԱՒ

Բարեկամներ - սա անճոռնի շոգենաւին նայեցէք

կայմերն ի վար

կայմերուն թելերն ի վար

մեր հազար տեսակ զրկանքներն են կախուեր

Բայց անտարբեր ծովու մը վրայ 
շոգենաւը կը քալէ

կը քալէ ու կը քալէ

Հեռուէն  տեսնողները տօն է

դրօշազարդուեր է շոգենաւը - կ՚ըսեն -
հեղ մըն ալ նաւապետին հարցուցէք

Բայց անտարբեր ծովու մը վրայ 
շոգենաւը կը քալէ ու կը քալէ 
անոր կայմերն ի վար

կայմերուն թելերն ի վար 
մեր հազար տեսակ զրկանքներն են կախուեր

Բարեկամներ - սա անճոռնի շոգենաւին նայեցէք

ՄԻ   ԼԱՐ   ԼՈՅՍ   ՄԻ   ԼԱՐ

Մի լար լոյս մի լար

Երկինքէն ինկողը չի լար

Մի լար թէ աղքատի տուն ինկար
գլխու վրայ է տեղդ

Մի լար լոյս մի լար 
Գետնայարկ  չինկող  լոյսերը  թող  լան

ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ
ՀԱՆՐԱԿԱՌՔՈՎ   ՃԱՄԲՈՐԴՈՒԹԵԱՆ   ՄԸ

Տասը ղրուշ է կ՚ըսէ - կը նստի 
Կ՚երազէ – կ’ուզէ որ հեռուներն երթայ

- Ուր - ով գիտէ -
թերեւս ետ մանկութեան տարիներուն 
թերեւս առաջ յուսացած օրերուն

Բայց հանրակառք է այս - գիծէն դուրս չ՚ելլեր 
Բայց հանրակառք է այս - գիծէն դուրս  չ՚ելլեր

ՄԵՀՄԷՏ   ՊԷՅ   ՓՈՂՈՑԸ

Սալարկեցին Մեհմէտ Պէյ Փողոցը

Մայթեր շինեցին

Հիմա Կարապետ

    Չի գիտեր մայթէ՞ն քալէ թէ մէջտեղէն

               Ամէն օր - առտու երեկոյ

Կարապետ անցնելու է Մեհմէտ Պէյ Փողոցէն –

               Տխուր է Կարապետ

- Անիկա մէկ մէկ կը ճանչնար

                         Փոշիի հատիկները հին Մեհմէտ Պէյ Փողոցին 
Որբ մնացին իր հողաթափերը 
Կարապետին հողաթափերը սալայատակին վրայ  շլմորուն

Սալարկեցին Մեհմէտ Պէյ Փողոցը

                         Մեղք ըրին

ՀԱՃԸ   ՊԷՔԻՐ

Ցուցափեղկին առջեւ կեցեր էին

-  Կը նայէր –

Մայրը բռնեց քաշեց ձեռքէն

- Իրենց տունը չէր մտներ -

 

 

Երբ տուն գացին Միհրանիկ

Փոխեց Փիչոնին անունը - «Լոխում» դրաւ

ՆԱՄԱԿ

Քաղաք - պողոտաներուդ ձեռքերէն կը համբուրեմ

Անոնց լայնքին երկայնքին  մէջ  մեծցեր եմ ես –

Եթէ ճիտս ծուռ է մնացեր իրաւ որ յանցանքը իմս չէ

Պողոտաներէդ պերճանքը պերճօրէն կը վազէր

             Ես չէի հասներ

 

Քաղաք - լամբարներուդ լոյս երեսը սիրեմ

Լամբարի մը տակն էր համբոյրս առաջին

Համով աղջիկ մըն էր երազն աչքերուն մէջ

Հիմա եթէ բաժնուեր ենք իրարմէ շատոնց

              Լամբարն ինչ ընէ

 

Քաղաք - օր մ’ալ կու գամ հարկաւ թուշս դնել մայթերէդ  մէկուն

Կարօտս առնել - անցած օրերու մենութեանս վրայ լալ

Անցորդներուն վրաս խղճալու առիթը տալ իբր ողորմութիւն

              Եւ  այդպէս կենալ կենալը մոռցած

 

Քաղաք - գիշերանց երբ նորէն լոյսերդ վառին ու տանիքներէն վեր

Գոյն գոյն մառախուղ մը տարածուի - երբ ամէն ինչ նիրհէ

                         Դուն պանդուխտ տղադ Զահրատը մի մոռնար

                         Հարցնողներուն բարեւ ըրաւ ըսէ

ՄԱՐԴՈՒ ՄԻՍ

ՍԱՐԳԻՍ   ՊՕՂՈՍԵԱՆԻՆ

Երբ երկու կողմերը շէնքեր շինեցին

Փողոցը ծնաւ

Մեծ էին շէնքերն - այնպէս հոյակապ - որ երբ հարցուցին

Փողոց չեմ ըսաւ - պողոտայ եմ ես

Եւ  ալ ամէն օր մեծ մարդիկն ըսես թէ ինքնաշարժերն

Իրենց շքեղութեամբ զայն փայփայելէն անցան ու գացին

Փողոցը կրեց հոսանքն այդ հարուստ - զարդերն այդ փարթամ

Իր մորթին վրայ - գոհարներու պէս

Կարծես ամէն ինչ - արագ ու փայլուն - տօնական էին

Պերճանքը ճանչցաւ

Եկան ու գացին - հետքերն ալ տակաւ կորսուեցան միշտ

Մէկ բան չմոռցաւ

Թէ օր մ’ալ մարդ մը բոպիկ ոտքերով անցաւ տատամսոտ

Այդ օր պողոտան մարդու միս ճանչցաւ

ՎԵՐՋԱԲԱՆ

Այսպէս քաղաքը քանի կը մեծնայ

Քաղաքին մէջ այնքան կը պզտիկնանք մենք

Մեր խրոխտ եսերուն ստուերը միայն

 

Կը մնայ մեծ մեծ շէնքերուն ոտքին

Մեծ մեծ շէնքերը քանի կը շատնան

Քաղաքն ալ այնքան մեծի հով կ՚առնէ

Ու մեծ քաղաքին մեծութեան առջեւ

Քիչ մ’ալ պզտիկցած մենք ակնածանքով

Կը նայինք մեծ մեծ շէնքերուն - անճար

Մեր հին մեծութեան վախճանը կու լանք

 

Օրէ օր քաղաքն այսպէս կը մեծնայ