Բանաստեղծութիւններ, հատոր Ա

ՀՈՎՈՒՆ ԴԷՄ

I

Հովուն դէմ

Պզտիկ տղայ մըն է կեցեր արի 
Կը նայի

Չի գիտեր

Թէ օր մ’ալ ինք

Ինչ հովերով տարուբեր

Պիտի տուայտի

Այս պզտիկ տղան արի

Որ խաղի համար կեցեր

Հովուն կը նայի

ՄԵԾ   ՀՕՐՍ

I

Հովուն դէմ

Պահ մ՚ազատած անշարժութեան բիրտ լուծէն

Հեղ մը մէկ կողմ - հեղ մը միւս կողմ Ծառին ոստերը կ՚ոստոստեն

Հովուն դէմ

Վաղանցուկ երջանկութեան մը թափով

Տերեւները կը խաղան

Տերեւները կը պարեն

Լայնանիստ  բունն  իմաստուն

Որուն մորթը կոշտ Է կապեր տարիներու հովուն դէմ

Ներողամիտ կը նայի այդ հանդէսին

Որուն տարրերն իր ծեր լանջքէն են ծներ -

Ու կը կանգնի հաստատուն

II

Հովուն դէմ

Կը  յիշէ

Թէ տարիներ առաջ երբ ինքն ալ  նրբին

Ձողիկ մըն էր հազիւ թիզ մը հասակով

Ինչ կամքով էր մաքւսռեր

Զինք տապալել սպառնացող

Հովուն դէմ

Կը նայի

Մեծ հայրիկի մը գորովով - եւ հպարտ

Ան կը ժպտի հովուն դէմ

Հովը կ՚առնէ ա կը տանի այդ ժպիտը հեռուներն 
Հոն ուր մարդիկ կը մարտնչին  հովուն  դէմ

-  Երբ հանդիպի
Պզտիկ տղա մը արի

Որ խաղի համար կեցեր իրեն կը նայի -

-   Անոր կը պատմէ գաղտնիքը տեւելու
Հովուն դէմ

III

   Հովուն դէմ 
Այս հովուն դէմ որ իր հետ սէր իր հետ  երազ կը բերէ 
Սիրահար զոյգ մ՚է նստեր 
Յաւերժութեան կը նայի

Կը շարժի հովն ու տենչանքներ կ՚արծարծէ

Իրաններուն մէջ բերկրանքով սիրոյ հեւքով դողդոջուն

Կը ճողոպրի իրար փակած կուրծքերն անցք մը եթէ տան

Ու կը դառնայ կրկին ետ

Կը խարխափէ բորբ այտերուն շրթներուն վրայ հրդեհած -

Ու սիրակէզ մրմունջներով հծծիւններով գերարբշիռ

Խօլ յորձանքներ կ՚ուրուագծէ այդ գոյգին շուրջ սիրահար

Որ նստեր

Կ՚երգէ սիրերգ մը վաղեմի

Հովուն դէմ

Հովը երազ ու սէր կ՚առնէ այդ հին երգին վանկերէն

Ու սլացքով խօլարձակ

Կը ճախրէ լուրթ անհուններու ամենազօր ծարաւով

Կը թաւալի կը ծաւալի մեծադղորդ

Լախտերու պէս կ՚իյնայ վար

Տապալելու լեղի պատեր ու պատուարներ խստամբեր

Որ կ՛անջատեն մարդը մարդէն - անողոք

Զայն  գլուխ  գլխի կը ձգեն

Իր մենութեան հետ դժնէ -

- Կը ճախրէ հովն երազկոտ

Իր հետ կ՚առնէ ու կը քշէ բեղմնափոշին ոսկեծիլ

ծաղիկներուն գունագեղ 
Կը լեցնէ երանութեան ոսկիով 
Անջրպետներն որ սիրավառ սիրտերն ի սպառ կը բաժն Յանդգնօրէն 
Հովուն դէմ

Ու սիրակէզ մրմունջներու հծծիւններու նուագով

Հովն արբշիռ

Կը սուրայ վեր -  նորէն  վեր -

Ստեղնաշարն ի վեր առկայծ ոլորտներու սիրատենչ -

Նորէն երկինք ուր մութ ամպեր կը փախչտին ցանուցիր

Հովուն դէմ -

Ու կապոյտէն նոր թափ առած - կազդուրուած -

Օրհներգութեան պէս բարի

Կ՚իջնէ վար

Քաղցրամրմունջ տաղի մը պէս խաղաղութեան ու սիրոյ

Ու երբ յոգնած հանդիպի

Պզտիկ տղու մը արի

Որ խաղի համար  կեցեր  իրեն կը նայի

Անոր կը պատմէ հաճոյքը սիրելու

Հովուն դէմ

IV

Հովուն դէմ

Պեթոն շէնքերը կը կանգնին 
Ամէնազօր մարդկութեան 
Յաղթութեան իբր նշան

Հովուն դէմ

Որ կը փախի խուճապարար փողոցներէն քիւերէն

Որ իր խոյանքը կը փրկէ տանիքներէն վեր միայն

Թումբերն ի վեր բարձրաբերձ

մարդուն հանճարը կը ցցուի արձանին պէս յաղթապանծ

Հովուն դէմ

Իր որմերով պատուարներով հոյաշէն

Ու մետաղի կատակներով հաստափեստ 
Սգուցուածքովն անոնց խրթին ամրակուռ 
Շարժումներովն անոնց անվերջ կշռութաւոր եւ ահեղ 
Մարդը կ՚երգէ իր յաղթանակն անկաշկանդ 
Հովուն դէմ

Հովուն դէմ

Որ կը բախի խելացնոր այդ ձեռակերտ ժայռերուն

Որ կը փշռէ հոն մոլուցքն իր կատաղի

Ու կ՚իյնայ -

Բայց հակառակ գետնի տիղմին ու փոշիին ամբարիշտ 
Կը բարձրանայ կրկին երկինք դէպի կապոյտն անապակ 
Հոն երգելու ոսկեղէն փառքն անհուններու լուսաբիբ 
Հոն պարզելու ներշնչարանն իր մաքուր 
Մարդուն դէմ

Մարդը խոնջ

Կքած պէթոն ճիւաղներու սահմանէն ներս - հեւասպառ

Միօրինակ կշռոյթին տակ մետաղներու կուտակին

Գետնի տիղմին ու փոշիին մէջ անարգ

Մարդը խոնջ

Հովան ճակատն իր կ՚երկարէ քրտնաթոր

Կը չորցնէ քրտինքն աղտոտ - աղտոտ հոգին կը լուայ

Հովուն դէմ

Հովը շիթ շիթ քրտինք կ՚առնէ ու կը տանի հեռուներն

Հոն ուր կանաչը բնութեան կը տարածուի դեռ անեղծ -

Երբ հանդիպի

Պզտիկ տղա մը արի

Որ խաղի համար կեցեր  իրեն  կը նայի

Կը լռէ հովն իր ամէնէն վեհ լռութեամբն - ու տխուր

Ու մտազբաղ

Մտահոգ -

Հեռուներուն կը նայիմ

V

Աղաղակ մը

Կը բարձրանայ հովուն դէմ

Աղաղակ մը - Աղաղակներ

Աղաղակ մը

Կը ճեղքէ կուրծքը հովուն 
Աղաղակներ կը բարձրանան 
Հովուն դէմ

Քաղաքներէն մեծ ու փարթամ - աւաններէն գիւղերէն

Աղաղակներ կը բարձրանան ֊ երբ ահեղ

Պայթրւններով մեծադղորդ

համբեր կ՚իյնան

Ու կը ցանեն հոն հարն իրենց մահասփիւռ

Կը քանդեն մարդն իր երազին հետ ի սպառ -

Աղիողորմ աղաղակներ

Կը բարձրանան հովուն դէմ

Հովուն կուրծքին կը խրին

Ու կը վազէ հովն իր կուրծքէն վիրաւոր

Աննպատակ ոստումներով թալալուն

Մերթ կը սուզի սաղարթներէն վիթխարի

Մոռացումի մշտադալար ձառերուն -

Մերթ իր մարմինը կը զարնէ սարալանջէ սարալանջ -

Բայց տեւաբար կը լսէ ան թէ ինչպէս

Հազարաձւսյն արձագանգով

Աղաղակ մը - Աղաղակներ

Կը բարձրանան  հովուն  դէմ

Կանգ կ՚առնէ հովը  նկուն

Երբ հանդիպի

Փոքրիկ տղա մը արի

Որ անտերունջ կեցեր է իր ապագային կը նայի -

Լուռ կը հակի  բիբերէն  ներս այդ պարզունակ աչքերուն

Կ՚արտասուէ հովը տխուր

Կը հեռանայ երերուն

Կը գտնէ լեռ մը բարձրաբերձ ձիւնապսակ կատարով

Ու կողին

Կը մխրճուի

Կը կասի հոն

Ինքնասպան -

Ինքնասպան

Մարդուն դէմ