Ամարանոց Բիւզանդեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

  163

Անհամբոյր տեսիլ ` Գուրուքէսմէին,

ա զանուն ուղղագրէ ` Գուրուչէշմէին,

թէ ծովէ հայիմ ` դժնեայ գիրք լերին,

թէ ՚ի մէջ շրջիմ ` չիք կըռիւ ոտին:

164

Բայց բարք ազնուաց ` հակառակ ռամկին,

ընտրէ իւր տեղի ` զանբընակելին,

ազնիւք իմ ազգին ` յունաց եւ տաճկին,

շըքեղ շինուածովք ` զծովեզերգ լըցին:

165

Սրբոյն Դեմետրեայ ` տաճար յիւր շինին,

Դեմետրեան ծոցոյ ` զանուն եդ սըմին,

ուր եւ լուսաղբիւր ` ընդ քարայր խորին,

ընդերկրեայ անցիւք ` առ ոտամբ լերին:

166

Ուր շամբք եղեգանց ` ՚ի նախնումն էին.

ձգեալ երկայնեալ ` մինչ յիսքէլէին ,

յորմէ Քալամօս ` ՚ի նախնագունին,

կարդային զանուն ` Գուրուչէշմէին:

167

Իսկ եկեղեցի ` հայկական ազգին,

՚ի մէջ բընիկ գեղջ ` յանուն սրբոյ Խաչին,

բազմութիւն բնակչաց ` եւ հրէից ազգին,

կրկին Սինօվայք ` նոցին ՚ի նըմին:

168

՚Ի յայգեստանեայս յունական ազգին,

աւերեալ տաճար ` Անալիփսիին,

որոյ լուսաղբիւր ` առընթեր նորին,

մօտ այլ լուսաղբիւր ` Այնիգօլային:

169

՚Ի շըքեղ պարտէզ ` էսմա սուլդանին,

անուանի դստեր ` երրորդ Ահմէտին,

հետք ինչ շինուածոց ` նախնեաց երեւին,

եւ Բըռօտրօմօս ` Այի ետնիին:

170

Իսկ ՚ի պարտիզի ` դստեր Համիտին,

( որ տուն էր յառաջ ` Հասան փաշային,

1 դրնագճի ձայնեալ ` մականուամբ նորին, )

տեսցես Բռօտրօմօս ` Գադէրինային:

171

Հանդէպ պալատան ` սորին սուլդանին,

տեսանես կղզեակ ` ժայռ ՚ի մէջ ծովին,

եւ այլ կղզեակ ինչ ` ՚ի վերկոյս նորին,

մեծագոյն նըմին ` բերովք պանծալին:

172

Անբեր է բուսոց ` արմտեաց երկրին,

կենդանաբուսովք ` պանծայ բոլորին,

անծանօթ ճաշակ ` բընակչաց լերին,

այլ յիւրոց սիրեալ ` քան բոյս ցամաքին:

173

2 Պագգաս իսիսեան ` է Սարրաֆ պուռնին,

ուր արդ տաճար հին ` Այի եանիին,

Վիթիաս կոչիւր ` տեղի մօտ նըմին,

ուր տիկնոջ Մեդեայ ` տնկեալ կայր դաբնին:

ա Գուրուչէշմէ անուանի սովորաբար, որ թարգմանի Ցամաք աղբիւր. այլ ոմանք զայս անուն աղաւաղեալ կարծեն Գուրուքէսմէ անուան:

1 Վասն այսր դրնագճի Հասան փաշայի այսչափ ինչ ունիմք ՚ի պատմութեանց. զի ՚ի ժամանակս Գ սուլդան Մէհէմմէտին ` նախ եէնիչէր աղասի կարգեալ սորա, ապա կուսակալութեամբ Պաղտատու պատուեալ ` չէառ յանձն գնալ. յոյր սակս ՚ի չորրորդ վէզիրութեան պատիւ ամբարձեալ, մնաց ՚ի Կոստանդնուպօլիս: Յետ այնր ՚ի Եէմիշճի հասան փաշայէն յանկարծ սպանաւ Յելանելն արտաքս քան զպալատն արքայի ` առաջի դրան որ կոչի պա ' պի սատէ: Սորա ծովեզերեայ պալատ եւ պարտէզ ` զոր սուլդան Համիտ քակեալ նորոգ շինեաց, եւ ետ դստեր իւրում, է մի յառաջին կարգի մեծաշուք շինուածոց Կոստանդնուպօլսոյ. այլ մինչեւ ցայժմ կոչի Դրնագճի եալըսը:

2 Իսիս է անուն չածուհւոյ: Ճիլլիոս Բ. 10. զՎիթարիա տեղին յիշատակեալ յեւագրեայ ` նոյն համարի ընդ Վիթիասայ ` զոր յիշատակէ Դիոնեսիոս Բիւզանդացի: Մեդիաս էր դուստր թագաւորին Կողքիսիոյ, որ ամուսնացաւ ընդ յանունի առաջնորդին արգոնաւորդաց: