Պատմութիւն Հայոց

Յաղագս գալոյն Շապհոյ թագաւորին Պարսից յերկիրն Հայոց, եւ միանգամայն սատակել զմնացեալս երկրին, եւ բիւր չարեացն զոր կրեցին:

Ապա յետ այսորիկ խաղաց գնաց թագաւորն Պարսից Շապուհ ամենայն իշխանութեամբ զօրաց իւրոց, եւ չոգաւ ել յերկիրն Հայոց. եւ առաջնորդ ունէր ընդ իւր զՎահան ի մամիկոնեան տոհմէն, եւ զՄերուժանն յարծրունեաց տոհմէն: Ապա հասեալ ասպատակէին յերկիրն Հայոց, եւ առնուին զամենայն գերին ի մի վայր ժողովեցին: Եւ բազումք ի նախարարացն Հայոց թողուին զկանայս իւրեանց եւ զորդիս եւ զընտանիս, եւ փախեան ընդ այս ընդ այն գնացին: Իսկ զամենայն կանայս նախարարացն Հայոց, զոր թողին եւ փախեանն, ասպատակն ժողովէր. եւ ածին զնոսա առ Շապուհ արքայ Պարսից:

Իբրեւ էր բանակն Շապհոյ թագաւորին Պարսից ի գաւառն Բագրեւանդայ յաւերս քաղաքին Զարեհաւանի, զոր յառաջնումն եկեալք զօրքն Պարսից աւերեցին, եւ ածին ժողովեցին առաջի թագաւորին Պարսից զամենայն գերին մնացորդաց աշխարհին Հայոց, ապա հրաման տայր թագաւորն Պարսից Շապուհ, զամենայն այր ի չափ հասեալ կոխան արարեալ փղաց, եւ զամենայն զկին եւ զմանուկ հանել ընդ ցից սայլից: Հազարք հազարաց եւ բիւրք բիւրուց սպանին, զի ոչ գոյր թիւ կամ համար սպանելոցն. եւ զկանայս ազատացն եւ նախարարացն զփախուցելոցն հրաման տայր ածել յասպարէզն` որ էր ի Զարեհվան քաղաքի: Եւ հրաման տայր հոլանել զամենայն ազատ կանանին, եւ նստուցանել եստի անտի ասպարիսին. եւ ինքն Շապուհ արքայ հեծեալ ի ձի, արշաւակի անցանէր առ կանանովն. եւ որ յակն գային, մի մի ի նոցանէ պղծեալ ի խառնակութիւն տանէր առ ինքն: Քանզի մօտ յասպարէսն հարեալ էր խորանն, յոր առեալ մտանէր գործել զանօրէնութիւն. եւ այնպէս զբազում աւուրս առնէր զայն ընդ կանայսն: Եւ զազգն Սիւնեաց տոհմին զամենայն զայր ի չափ հասեալ կոտորեցին, եւ զկանայս սպանին. եւ զամենայն մանր մանկտիսն ներքինիս հրամայէր առնել, եւ խաղացուցանել յերկիրն Պարսից: Եւ առնէր զայս ամենայն վասն վրիժուցն Անդուկայ, որ եղեւ պատերազմ ընդ Ներսեհ արքայ Պարսից:

Եւ տայր հրաման Շապուհ արքայն Պարսից զամուր ամուր տեղիսն Հայոց բերդս շինել, հրամայեաց եւ բերդակալս կացուցանել: Եւ զազատ կանանին անդէն ի բերդեանն բաշխէր եւ թողոյր. զի եթէ ոչ արք նոցա եկեսցեն նմա ի ծառայութիւն, սպանցեն զկանայս նոցա բերդակալքն` առ որս եթող զնոսա: Եւ եթող յաշխարհին զԶիկն եւ զԿարէնն, զնոցա իշխանս զօրօք բազմօք. եւ զիշխանութիւն մնացորդացն ետ ի ձեռս Վահանայ եւ Մերուժանայ, եւ ինքն գնաց յԱտրպայական: