Ամարանոց Բիւզանդեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Geography  

  143

Գիւղ Օրթաքեօյին ` շինեալ ՚ի դիւրին,

՚ի հընգեակ առաջք ` հովիտք իւր ձգին,

փոքրիկ հեղեղատ ` ընդ մէջ իւր գիւղին,

բընակք եւ պարտէզք ` ձգեալք առ նըմին,

144

Շըքեղ է տեսիլ ` բնակչաց ծովեզրին,

այն խիտ անցք նաւուց ` նեղ դիրք նեղուցին,

բայց պատուական օդ ` կողման ցամաքին,

զանուն տայ սըմա ` ամարանոցին:

145

Բազմութիւն են անդ ` հայկազուն ազգին,

Սուրբ Աստուածածին ` իւր եկեղեցին,

այլ Խնդրակատար ` անուն տան նըմին,

իբրեւ մականուն ` հըզօր այն կուսին:

146

Զի նոր նորոգեալ ` զսոյն եկեղեցին,

տեառն Յոհաննու ` մեծի կոլոտին,

փոխեաց զԿիրակոս ` զանուն առաջին,

որոյ արդ խորան ` ՚ի հարաւ կողմին:

147

Անդ առաջիկայ ` մեծ հայրապետին,

տեառն Կարապետի ` կաթուղիկոսին,

այնպէս ընկալեալ ` զօծումն նուիրին,

բարձրացաւ փառօք ` գեր քան զքաղաքին:

148

Գերեզմանատուն հայկական ազգին,

՚ի զառ ՚ի վայրի ` ՚ի վերայ լերին,

գերեզմանատուն ` յունական ազգին,

ա մերձ ՚ի Յիսքէլէն ` ուր եկեղեցին:

149

բ Բազմութիւն են աստ ` եւ հրէից ազգին,

կրպակք եւ վաճառք ` պատրաստք ձեռին,

մի միայն մզկիթ ` ՚ի Ճամի պուռնին,

ուր եւ թաղ տաճկաց ` մերձ առ ծովեզրին:

150

Թէպէրտար Մէհմէտ շինօղ մզկըթին,

ա Քէթխիւտա Մէհմէտ ` նորոգօղ նըմին,

բազմացոյց զըտունս ` կրպակս առ նովին `

առ վէզիրութեամբ ` մեծ Իպրահիմին:

151

Ի Պէշիքդաշէ ` մինչ յեզեր սորին,

չէր յառաջ այսպէս ` ճանապարհ դիւրին,

այլ ըսպասաւորք ` Խըտըր փաշային,

ըզբազում տեղիս ` հարթեալ ուղղեցին:

152

՚Իյարգիասայ ` բընակեալ նախկին,

Արգիօն կոչէր ` գիւղ Օրթաքեօյին,

այլ Այի ֆօգա ` յետինք կոչեցին,

յիւր եկեղեցւոյ ` սրբոյն փոկասին:

ա ՚Ի վերին ծայր հեղեղատին կամ տէրէին ` են կրկին լուսազբիւրք, այն է ` Այազմայք. յորոց մին կոչի Այի Բարասգեւի, գոլով յանուն սրբոյն Ուրբաթու. վասն այսօրիկ կոչի ռամկին Ուրբաթ Այազմասը. իսկ միւսն կոչի Այ եօռկի, ուր բազմութիւն ծեծ ժողովի ՚ի Գտրէլէզի, ՚ի տօնի սրբոյն Գէորգայ. ՚ի 23 ապրիլի ըստ հնոյն: Էր անդ եւ մատուռն ` որ կործանեցաւ առ ժամանակօք սուլդան Ահմէտին երրորդի:

բ Զառաջինն հրէայք հնարեցին ՚ի յօրթաքէօյ զբոյսն Էնկինառ, ՚ի յեւրոպիոյ բերեալ իբրեւ 150 ամօք յառաջ, քանզի յառաջագոյն ոչ գտանէր այս բոյս ՚ի գաւառին Կոստանդնուպօլսոյ:

ա Մէհէմմէտ Քէթխիւտա ռամկին Քեախեա հռչակաւոր իպրահիմ վէզիրին Գ սուլդան Ահմետին, եւ Քեսայ նորին Իպրահիմին, նորոգաց զայս մզկիթ ՚ի հիճրէթին 1134, յամի Տեառն 1721: