ԺԶ .
1
Առ
Սամփսոն։
2
Գործի
հաստատեցաւ
նա
բարկութեան
ի
վերայ
այլազգեացն.
նովաւ
կամէր
առնուլ
Աստուած
զվրէժ
որդւոցն
Ենակայ։
3
Եւ
անդ
էր
շնապէս
մի
յառիւծուց.
գոչեաց
եւ
յարձակեցաւ
ի
վերայ
նորա։
4
Առիւծ
առիւծոյ
պատահեցաւ .
մինն
հինաւուրց
լի
չարութեամբ,
եւ
մինն
այն
ինչ
կորիւն
առիւծու
մատաղ
յաւուրց,
եւ
լի
երկնաւոր
զաւրութեամբն.
հին
առիւծն
գոչէր
մեծաձայն
ահ
արկանելով
մատաղ
կորեանն.
իսկ
նա
զաւրութեամբ
մռնչէ`
քամահելով
զանոյժ
բանս,
եւ
փափուկ
մարմնովն
հեղձուցանէր։
5
Անդ
ուրեմն
չարասէր
թշնամին
մարդկան`
մինչ
դեռ
հրեշտակն
Աստուծոյ
զաւետիս
չքնաղ
մանկանն
հաւր
եւ
մաւրն
աւետարանէր,
լուաւ
զամենայն
ըստ
կարգի
զոր
ասաց
նմա
հրեշտակն.
դէտ
ակն
ունէր
նմա
թէ
ո՛ւր
կորուսցէ
զնա
ի
դեղս։
6
Եւ
յորովայնէ
ի
սննդեանն
ոչ
կարաց
վնասել
նմա.
եկն
եմուտ
ի
չար
գազանն
մոլեգնեալ,
կատաղեցոյց
եւ
յարոյց
ի
վերայ
նորա.
թերեւս
կարասցէ
զաստուածատուր
շնորհսն
խափանել,
զցանկալի
ծաղիկն
խամրացուցանել,
զարծարծեալ
լոյսն
Իսրայէլի
շիջուցանել։
7
Բազում
գունդք
դիւացն
ընդ
նմա
եկեալ
յաւգնականութիւն
եկին
մտին
յառիւծն
գազանացեալ.
մռնչեաց
ընդդէմ
եաւթնագիսակ
մանկանն։
8
Իսկ
նա
իբրեւ
զուխտաւոր
քահանայ`
զաջ
ձեռն
դնէր
ի
վերայ
գլխոյն
եւ
զահեակն
արկանէր
զներքին
կզակաւն.
ի
գիրկս
իւր
առեալ
հեղձուցանէր
զերեւակի
սրտմտութիւնն,
եւ
թմբրեցուցեալ
զանմահ
չարութիւնն`
ընդ
նմին
եւ
զշունչ
գազանին
քաղեալ
հանէր։
9
Բազուկ
առ
բազուկ
կարկառէր,
եւ
ձայն
առ
ձայն
բարբառէր,
զբազում
գունդս
դիւացն
ի
բաց
հալածէր.
ոչ
բրաւ
ջախջախեալ
եւ
սրով
հատեալ`
զգեղեցիկ
բնութիւն
առիւծոյն
ոչ
ապականէր,
որ
էր
խորհուրդ
բոլոր
աշխարհիս։
10
Արդ
յետ
բազում
աւուրց
անցանելոյ
ի
վերայ
դիական
առիւծուն,
սրբեցաւ
նա
ի
նեխ
գիջութենէն,
թափուր
եւ
ունայն
մնաց
որովայն
նորա.
թափուր
եւ
ունայն
կացին
երկինք
եւ
երկիր,
վասն
զի
ոչ
շողացին
ի
սմա
հրեշտակք
երկնաւորք։
11
Դեւք
ձրձիտք
մուտ
եւ
ել
առնէին
ի
փոր
նորա,
բերէին
զեկամուտ
դառնութիւնն,
եւ
հանէին
զբնական
քաղցրութիւնն.
որպէս
եւ
ի
միջոյ
աշխարհիս
եւ
ի
մարդոյ
յիւրաքանչիւր
`
քաղէին
հանէին
ի
մտաց
նորա
զքաղցրութիւն
բանիցն
Աստուծոյ։
12
Մարդիկ
կենդանի
մեռեալ
դիականց
նմանէին,
հոտ
մահու
հարկանէր
ամենեցունց.
կենացն
հոտով
աւծաւ
խնկեցաւ
մանուկն
Սամփսոն,
անոյշ
հոտովն
զառիւծն
մեռեալ
իւղեաց
խնկեաց։
13
Յայն
հոտ
կենաց
դիմեաց
եկն
պարս
մի
մեղուաց,
եկն
եւ
հաճեցաւ
ընդ
պատրաստեալ
ամանն,
զտեղի
առեալ
զետեղեցաւ
ի
մէջ
նորա.
այնչափ
ցանկալի
եւ
բաղձալի,
մինչեւ
ուխտաւոր
մանուկն
ճաշակեաց
եւ
հաճոյ
թուեցաւ
նմա։
14
Անզէն
Սամփսոն
յաղթեաց
եւ
սպան
զառիւծն
գազան։
15
Զէն
ի
ջուրց
զգեցաւ
երկրորդ
Ադամ,
կապեաց
ընկեաց
յանապատին
զայն
առիւծն`
որ
ի
սկզբանէ
սատակեաց
զազգս
մարդկան։
16
Սամփսոն
զմահ
առիւծուն
ոչ
յայտնեաց
ծնողաց
իւրոց.
Տէր
մեր
յայտ
յանդիման
քարոզեաց
զբեկումն
անմահ
առիւծուն,
եւ
մեզ
տուաւ
իշխանութիւն
տկար
մարմնով
կոխել
զդաժանութիւն
նորա։
17
Տէր
մեր
իբրեւ
Աստուած
եւ
որդի
Աստուծոյ
սպան
զչար
գազանն,
հալածեաց
զգունդս
դիւացն
ի
բնակութենէ
իւրեանց,
սրբեաց
եւ
մաքրեաց
զչարահոտութիւնն
նորա`
որ
ի
բոլոր
աշխարհիս,
իւղեաց
եւ
խնկեաց
զամենայն
նեխութիւնս
նորա.
եւ
ահա
փոխանակ
գնդակի
մեղուացն`
հրեշտակք
երկնաւորք
ել
եւ
էջս
առնէին
ի
սմա։
18
Տես
զերկոտասան
Առաքեալսն
եւ
զարմացիր։
19
Մեղուք
արագաթեւք
զգաւառին
վայրաւք
եւեթ
կարեն
շրջել,
զառաւրեայ
փոշի
ծաղկանցն
ի
նիւթ
մեղուագործութեանն
փութան
մատուցանել։
20
Առաքեալքն
անթեւք
եւ
թեւաւորք`
զհեռաստանն
իբրեւ
մաւտաւորս
մեղրագործեցին։
21
Զի՞նչ
ծաղիկք
պատուականք
իցեն,
զոր
ոչ
յԱռաքեալսն
տեսանիցես.
զհին
աշխարհս
նորոգեցին,
որպէս
մեղուքն
զմեռեալ
առիւծն
նոր
ծաղկաւք
նորոգեցին։
22
Գնաց
չոքաւ,
ասէ,
Սամփսոն,
կալաւ
երեք
հարիւր
աղուէս
եւ
կապեաց
ձետ
ընդ
ձետ
երկուս
երկուս,
եւ
մէն
մի
ջահ
լուցեալ
եդ
ի
մէջ
ձետոց
նոցա,
եւ
արձակեաց
զնոսա
ընդ
անդաստանս
այլազգեացն։
23
Վասն
որոյ
այլաբանութիւն
ունի
բանս.
ուստի
զծածուկ
զչարիս
ոգւոց
որ
կայ
ի
նմա`
տեսանեմք։
24
Եկեղեցի
հեթանոսաց
որ
յԱռաքելոց
անտի
հիմնարկեցաւ,
անդաստան
ամենալից
բոլոր
աշխարհս
այս
երկնացաւ.
վասն
զի
Տէրն
երկնի
եւ
երկրի
անքակ
միաբանութիւն
գործեաց
ամենեցուն։
25
Մինչ
դեռ
յայսպիսի
հրաշակերտ
վայելչութիւն
ծով
եւ
ցամաք
առ
հասարակ
ցնծացեալ
բերկրէին,
գունդք
դիւացն
առ
հասարակ
քայքայեալ
ցրուեցան
յաւտարութիւն.
քանզի
թիւնք
հին
վիշապին
անհամեցան.
մարդիկ
առողջ
մարմնով
եւ
սուրբ
հոգւով
հրեշտակային
կեանս
կէին
յեկեղեցւոջ.
յեղակարծումն
ժամու
ամպ
ագահութեան
ախտացաւ,
առագաստեալ
կալաւ
զաչս
առատ
մատակարարացն,
եւ
արգել
ի
նոցանէ
զլոյսն
իմանալի,
որ
առ
սակաւ
սակաւ
տարածեցաւ
կալաւ
զբոլոր
աշխարհս։
26
Իսկ
զկնի
ամենայն
չարեաց`
աստստին
ի
սոցանէ
իսկ
բորբոքեցաւ
հուր
անշիջանելի`
ուսումն
այլանդակաց,
որ
վատթարագոյն
են
ի
տեսանել
քան
զերամակս
ձրձիտ
աղուեսուց.
հարիւր
կերպարանաւք
բերեն
զճշմարտութիւն
վարդապետացն,
եւ
սիրտք
իւրեանց
հեռացեալ
են
ի
ճշմարիտն
Աստուծոյ։
27
Բայց
թերեւս
ասիցէ
ոք.
զի՞նչ
եւս
պիտոյ
էր
հսկային`
ծնաւտի
իշոյն
կարաւտանալ։
28
Քաջ
միտ
դիր
կարգաբանութեան
գրոցն
եւ
անտի
ուսանիս։
29
Սուրբ
ուխտաւոր
մանուկն`
զինչ
պիղծ
մերձենայր
ի
ձեռս
նորա,
սրբեալ
լինէր.
որպէս
պիղծ
առիւծն
եւ
ի
պղծագործ
մեղուէն,
նոյնպէս
եւ
ծնաւտ
իշոյն
առժամայն
զէն
աւգնականութեան
ի
ձեռին
նորա,
իսկ
առ
ի
յապա
մաքրութիւն
հեթանոսաց.
զոր
եւ
Տէրն
արարածոց
սրբեաց։
30
Սամփսոն
զյայտնի
պատերազմն
ոսկերբ
վճարեաց.
ոսկերք
մարտիրոսացն
զյայտնի
եւ
զծածուկ
մեղս
ի
մարդկանէ
ի
բաց
սրբեցին։
31
Իսկ
ջուրն,
ասեն,
ի
ծնաւտէ
իշոյն
առ
ի՞նչ
հոսեցաւ։
32
Որ
զյաղթութիւն
ետ
նմա
ի
ձեռն
ծնաւտին,
անտի
եւ
զծարաւն
յափոյց.
որ
զէն
փրկութեան
եղեւ,
նոյն
եւ
պատճառք
կենաց
նորա.
էարբ
զջուրն
ի
ծնաւտէ
իշոյն,
ընդ
նմին
էարբ
զիմաստութիւնն
Աստուծոյ։
33
Անձին
իւրում
կարծէր
Սամփսոն
զյաղթութիւնն
մեծ
պատերազմին.
ծնաւտին
ոչ
տայր
զյաղթութիւնն։
34
Եկն
ծարաւ
կռուել
ընդ
նմա.
զոր
ոչ
ծանեաւ
ի
յաղթութեան
իւրում,
ծանեաւ
զնա
ի
սաստիկ
ցամաքմանն
իւրում։
35
Այլ
սակաւիկ
մի
ակնարկեցից
եւ
արդ
ի
ժամանակիս
յայս։
36
Ոսկրն
ցամաքեալ
անասնոյն`
անյուսալի
էր
թէ
ջուր
ելցէ
ի
նմանէն.
աշխարհս
ցամաքեալ
յարդարութենէ`
յանյուսալի
էր
թէ
առաջին
յանցանքն
ձրի
թողցին։
37
Էջ
նա,
ասէ,
ի
Գազա
եւ
եմուտ
առ
կին
մի
պոռնիկ։
38
Յուզեցան
արք
քաղաքին
եւ
զգիշերն
ամենայն
պահեցին
զնա
պահապանաւքն։
39
Բայց
քանզի
շնորհքն
Աստուծոյ
առ
նմա
էր,
առաւել
քան
զչափն
գործեաց
նոր
սքանչելիս.
զդրունս
քաղաքին
սեամբքն
հանդերձ
եւ
դռնափակաւքն
թափեաց
եւ
եբարձ`
գնաց
ի
լեառն
մի
բարձր,
եւ
կանգնեաց
ի
լերինն
Քեբրոնի։
40
Որոյ
տեսեալ
է
զքաղաքն
եւ
զդրունս
քաղաքին,
նա
զարմանայ
առաւել
քան
զյոյժ։
41
Եւ
է
այս
աւրինակ
իջանելոյն
Տեառն
մերոյ
ի
դժոխս
եւ
աւերելոյ
զքաղաքս
մահու
եւ
այլ
ոչ
յիշելոյ
ի
վախճան
ժամանակս։
42
Ապա
եթէ
ինչ
վասն
կնոջն
պոռնկի
սոսկասցին
միտք
քո,
զմտաւ
ածջիր
դու
զբոլոր
աշխարհիս
զպոռնկութիւնն
եւ
զարմացիր
յոյժ,
զի
ոչ
խորշեցաւ
եւ
ոչ
գարշեցաւ։
43
Բայց
խնդիր
առաջի
կայ,
թէ
զի՛նչ
իցէ
յեաւթն
մասունս
բաժանումն
գիսակաց
նորա.
որում
եւ
հրեշտակն
պատուիրեաց
զգուշութեամբ`
չելանել
երբեք
երկաթոյ
ի
գլուխ
նորա։
44
Թիւ
եաւթնեկին`
որպէս
ասացեալ
է
մեր
յայլում
վայրի,
վասն
զի
մի
է
զաւրութիւնն
աստուածային
գրոց,
վեց
ի
նոցանէ
զվեցաւրեայ
արարածքս
նշանակէ`
որ
ի
սկզբանէ .
իսկ
եաւթներորդն`
սուրբ
փափուկ
նուիրեալ
Աստուծոյ
աւր,
որ
եւ
անաշխատելի
զաւրութեան
հանգիստ
անուանեցաւ։
45
Ապա
ուրեմն
աշխարհս
եւ
աշխարհարարն
յուխտաւոր
մանկանն
տպաւորեալ
կերպարանեցաւ։
46
Եւ
այս
շնորհք
տեսանին
ի
Սամփսոն
ըստ
եաւթներեակ
գիսակաց
նորա
թուոյ,
յաւրինակ
գեղեցիկ
շառաւեղին`
որ
բուսանելոց
էր
յարմատոյն
Յեսսեայ,
յիշելով
զբանն
Եսայեայ
մարգարէի,
զեաւթն
մասունս
Հոգւոյն
Սրբոյ
ասացեալ
ի
վերայ
նորա
ըստ
նորին
թուականին
ձեւոյ.
եւ
Պաւղոս
առաքեալ
ասէ
ի
կորնթացւոց
թղթին.
Եդ
Աստուած
յեկեղեցւոջ
առաքեալս,
մարգարէս
հովիւս
եւ
վարդապետս,
զաւրութիւնս,
բժշկութիւնս,
ազգս
լեզուաց,
թարգմանութիւնս
լեզուաց
։
47
Այս
շնորհք
եաւթնեկի
առ
իւրաքանչիւր
անձին
տեսանի.
եւ
եթէ
մի
յայսցանէ
պակաս
իցէ
յումեքէ,
խեղ
ասեն
նմա
եւ
ոչ
ողջանդամ.
ապա
թէ
եաւթնեքեան
կտրիցին,
մեռեալ
է
եւ
ոչ
կենդանի։
48
Այլ
զբնութիւն
հերացն
պարտիմք
ասել`
թէ
զիարդ
ի
նոսա
զաւրութիւնն
Հոգւոյն
բնակեալ
էր,
եւ
ոչ
ի
սիրտս
եւ
ոչ
ի
միտս
եւ
ոչ
յայլ
մասունս
արդարութեան։
49
Զի
ահաւանիկ
առ
պիղծ
կանայս
մտանէր
նա,
եւ
Հոգին
Աստուծոյ
ոչ
թողոյր
զնա
ի
ձեռաց.
եւ
ի
կտրել
հերաց
նորա`
եթող
զնա
շնորհքն
Աստուծոյ,
տկարացաւ
եւ
եղեւ
իբրեւ
զմի
յանուժ
մարդկանէ։
50
Հոգի
աւծութեան
ունէր
Սաւուղ
թագաւորն .
նոյն
Հոգին
զաւրացոյց
զնա
ի
պատերազմին
ամոնացւոց.
այլ
յանցանելն
իւրում
զպատուիրանաւն
Աստուծոյ`
ինքն
յընքենէ
ջնջեաց
զաւծութիւնն
Հոգւոյն
Սրբոյ.
եթող
զնա
Տէր,
եւ
սկսաւ
չարչարել
զնա
այսն
պիղծ։
51
Արդ
ոչ
աւծութեան
Հոգի
ունէր
Սամփսոն,
այլ
զաւրութեան.
եւ
զաւրութիւնն
դեռ
ի
նմա
էր,
ոչ
կարէին
պիղծ
կանայքն
խափանել
զզաւրութիւն
նորա.
բայց
յորժամ
հատան
գէսք
նորա,
ընդ
նմին
հատանի
եւ
ի
մեծ
զաւրութենէ։
52
Եւ
էր
նշանակ
բազմութիւն
մազոյն
աւրհնութեան
Աստուծոյ,
որ
առ
Աբրահամու.
Եղիցի
զաւակ
քո
իբրեւ
զաստեղս
երկնից
եւ
իբրեւ
զաւազ
առ
ափն
ծովու
։
53
Զբազմութիւն
աստեղաց
եւ
զաւազ
ոչ
ոք
կարէ
թուել,
բայց
միայն
որ
արարն
զնոսա.
նոյնպէս
եւ
զհերացն
բազմութիւնն
ոչ
ոք
գիտէ։
54
Առաւել
քան
զայս
իմասջիր
զբազմութիւն
զաւրութեանն
Աստուծոյ
որ
ի
Սամփսոն։
55
Արդ
էր
ըստ
իմաստութեան
Հոգւոյն
հոգի
ունողացն.
այլ
որպէս
այլաբանեն
նովաւ
զաւրացեալք,
Սամփսոն
աւրինակ
աբրահամեան
տոհմին
ազգի
ժողովրդեան
իւրեանց,
յորս
գոյր
զաւրութիւն
աւրհնութեան
Աստուծոյ,
այս
ինքն
յեաւթնեկի
գիսակսն`
որով
պսակեալ
էր
գլուխն
Սամփսոնի
դատողին
Իսրայէլի,
որ
ցուցանէր
զզաւրութիւն
աւրհնութեան
Աստուծոյ
ի
նախնին
իւրեանց
յԱբրահամ,
որպէս
ի
նախնին
մեր
յԱդամ`
թէ
Աճեցէք
եւ
բազմացարուք
եւ
լցէք
զերկիր .
նոյնպէս
եւ
առ
Աբրահամ
որդին
Ադամայ`
թէ
Բազմասցի
զաւակ
քո
իբրեւ
զաստեղս
երկնից
եւ
որպէս
զաւազ
։
56
Եւ
գլխաւորեալ
աճեցաւ
եւ
աւարտեցաւ
առ
երկոցունց
աւրհնութիւնն
Աստուծոյ,
որպէս
աւետիք
բարեացն
Աստուծոյ
վասն
ուխտաւոր
մանկանն,
այս
ինքն
առ
ծնաւղսն
Սամփսոնի։
57
Եւ
մինչ
դեռ
կայր
նա
յուխտի
նորա,
զհազարսն
հալածէր
եւ
զբիւրսն
շարժէր.
եւ
յորժամ
բացամերժեաց
զանձն
իւր
յուխտէն
Աստուծոյ,
յայնժամ
ի
ձեռն
պոռնկին
մատնիչ
գտաւ
սուրբ
խորհրդոցն
Աստուծոյ.
զի
պարապնդեցաւ
կարանաւք
եաւթնագիսակ
վարս
գլխոյ
նորա ,
նշանակ
եւ
ենթակայ
եաւթնարփի
շնորհացն
Աստուծոյ.
ի
պոռնկէն
յապաւեալ
լինէր.
կտրեցաւ
զաւրութիւնն.
նախ
թմբրեցուցեալ
զնա
անապակաւ,
եւ
անդէն
ի
մէջ
ծնգաց
իւրոց
գամեալ
զնա`
լքմամբ
զքաջ
եւ
զարի
հսկայն.
մոլեկան
ախտիւն
իբրեւ
պարանաւ
պարաւանդեալ
զնա
հոգւով`
նախ
կուրացոյց
զնա
մտաւք,
եւ
յետ
այնորիկ
մարմնով
ի
ձեռս
այլազգեացն։
58
Եաւթնեկի
յանցանաւքն
շիջոյց
յինքեան
զեաւթնարփի
շնորհս
Հոգւոյն
եաւթնագիսեան
հերացն
հատմամբ.
ծաղր
եւ
այպն
եղեալ
առ
հասարակ
եաւթն
ազգացն
քանանացւոց։
59
Զոր
այսպէս
լքեալ
եւ
աղքատացեալ
գոլով`
կացուցին
զնա
յաղաւրիս,
զայն`
որ
կոտորէր
եւ
մանրէր
եւ
առ
աթուր
հարկանէր
զայլազգիսն
յաւրինակ
ազգի
ժողովրդեանն
իւրոյ.
որ
նոյնպէս
եաւթնեկի
յանցանաւքն
իւրեանց
առ
որթուն,
եւ
որպէս
պղծեցանն
ի
Բեղբեգովր`
զեաւթնաջահեան
աշտանակն
լուսոյ
ազատութեան
իւրեանց
նուաղեցուցին
յանձինս
իւրեանց,
եւ
որպէս
ապականեցան
ի
գործս
իւրեանց,
եւ
պոռնկեցան
ի
գնացս
իւրեանց։
60
Ահա
երդուայ
ի
բարկութեան
իմում,
թէ
մտցեն
ի
հանգիստ .
եւ
ոչ
մտին,
այլ
անկան
տապաստ
յանապատին։
61
ՅԵգիպտոս
էին
մտաւք
ելեալքն
յԵգիպտոսէ.
իսկ
բուսեալքն
ի
նոցանէ`
յորս
գոյր
կայծակն
աւրհնութեան,
զաւրացեալ
նովաւ
ժառանգեցին
զերկիրն
աւետեաց։
62
Նոյնպէս
վաղվաղեցին
սոքա
որպէս
եւ
հարքն
իւրեանց,
եւ
մոռացան
զգործս
Աստուծոյ.
խառնակեցան
ընդ
հեթանոսս ,
հաւատարիմ
ծառայեցին
կռոց
նոցա
որպէս
զնոսա.
եւ
ոչ
անսացին
նմա,
այլ
արտաքոյ
Աստուծոյ
խորհրդոցն
կացուցին
զանձինս
իւրեանց.
վասն
այնորիկ
տիրեցին
նոցա
ատելիք
իւրեանց,
եւ
խոնարհ
եղեն
ի
ներքոյ
ձեռին
եաւթն
ազգին
քանանացւոց։
63
Եւ
թէպէտ
եւ
բազում
անգամ
փրկեաց
զնոսա,
այլ
նոքա
առաւել
քան
զհարս
իւրեանց
դառնացուցին
զնա
ի
խորհուրդս
իւրեանց։
64
Եւ
ահա
յապաւեալ
եւ
հատեալ
նուաղեցան
քան
զամենայն
ազգս,
թէպէտ
եւ
արմատն
ոչ
հատաւ
եւ
ճիռ
ողկուզին
ոչ
ապականեցաւ,
զի
աւրհնութիւն
Տեառն
գոյր
ի
նմա,
որպէս
ասէ
բան
մարգարէին.
Թէ
ոչ
Տեառն
զաւրութեանց
թողեալ
էր
մեզ
զաւակ,
իբրեւ
զՍոդոմ
լինէաք
եւ
Գոմորոյ
նմանէաք .
եւ
դարձեալ.
Մի՛
պակասեսցէ
իշխան
Յուդայ,
եւ
մի՛
պետ
յերանաց
նորա ,
որ
էր
յարմատոյն
Յեսսեայ։
65
Որ
թէպէտ
եւ
ելեալքն
յԵգիպտոսէ
հարքն
եւ
ծնունդք
նոցա
խոտորեալք
գտան
եւ
թիւրեալք,
եւ
բազում
եղեն
քան
զհեր
գլխոյ
անաւրէնութիւնք
նոցա,
զի
ոչ
կացին
յուխտի
նորա,
համբարձ
զձեռն
իւր
ի
վերայ
նոցա
սատակել
յանապատին,
եւ
ի
Քանան
մատնել
այլազգեացն
հեթանոսաց։
66
Եւ
գլուխ
ամենայն
չարեաց
նոցա`
որ
յետ
ծառայից
նորա
որ
կոտորեցին,
եւ
զսեղանս
նորա
կործանեցին,
որպէս
ամբաստան
լինի
Եղիա
զԻսրայէլէ,
եւ
ի
Տէրն
մեղան,
զժառանգութիւնն
յափշտակել
կամելով`
զժառանգն
սպանին.
եւ
այնուհետեւ
կոտորեցան
եւ
սպառեցան
մշակքն
անիրաւութեան,
որպէս
գիսակքն
այնոքիկ
յապաւեալ
եւ
հատեալ`
որ
էր
ի
գլուխ
ուխտաւորին
Սամփսոնի.
եւ
զայգին
նոցա
ետ
ի
ձեռս
այլոց
մշակաց`
որ
եղեն
բուսակք
նորոգ
եւ
կենդանի,
պտղաբեր
եղեալ
եւ
աճեցունք
յարմատոյ
անտի
նահապետացն,
այս
ինքն
ի
գլխոյ
ժողովրդեանն։
67
Եւ
զբանն
զոր
երդմամբ
եդ
ընդ
Աբրահամու
եւ
ընդ
զաւակի
նորա
յուխտ
յաւիտենից,
յիշեաց
ի
ձեռն
զաւակի
նորա
`
որ
եղեւ
նմա
ըստ
մարմնոյ,
որով
աւրհնեցան
ամենայն
ազգ
երկրի։
68
Նորածնեալք
ի
հաւատոց
անտի
Աբրահամու`
կոչեցան
որդիք
նորա
եւ
ժառանգք
աւետեաց
նորա,
եւ
եղեն
նորատունկք
սիրելի`
ծնունդք
լուսոյ
շուրջ
զսեղանով
խաչին
զաւրացեալք
Հոգւովն
ի
փառս։
69
Որով
կարողք
եղեն
ամենայն
զաւրութեամբ
խաչին
ի
դիմի
հարկանել
չարին
յաւուր
մարտի
եւ
պատերազմի,
եւ
եաւթնապատիկ
հատուցանել
նեղչացն
նեղութիւն
ծառայութեան,
եւ
նեղելոցն
պատրաստել
հանգիստ
ազատութեան։
70
Եւ
այսպէս
ըստ
բնաւորին`
նորագործ
կազմածաւք
մտեալ
ի
տուն
հզաւրին`
զգործիս
նորա
յափշտակեցին.
եւ
զամուրս
նորա
հանդերձ
սեամբքն
հաստատելովք,
որ
իբրեւ
պարանաւք
եռահիւսիւք
երրորդական
միականութեամբ
նորին
զաւրութեամբ,
եւ
աջեացն
եւ
ահեկեացն
հակառակաւքն
միաբանելովք
ի
կործանումն
զաւրացեալք
հակառակամարտին,
յինքնաքարշմամբ
զողնայարս
տանց
նոցա
ի
միմեանս`
խարխարեալ
փլուցին
ի
վերայ
գլխոց
նոցա.
եւ
կորուսին
զանձինս
իւրեանց
չարչարանաւք
ի
նոցանէ
ընդ
այլազգիս
վասն
աստուածահրաման
աւրինացն
եւ
սքանչելի
անուան
նորա,
զի
գտցեն
զնա
յաւուրն
յետնում
եւ
պահեսցեն
ի
կեանսն
յաւիտենականս։
71
Եւ
այսպէս
զնախատինս
նախատչացն
զմեզ
`
բարձին
ի
մէնջ,
եւ
փառաւորեցաւ
անուն
սրբոյն
Իսրայէլի.
եւ
պարծիմք
այսուհետեւ`
նովին
փառաւք
փառաւորեալ
ի
փառս
նախնական
մերոյն
փառաց։
72
Նա
եւ
այլ
տեսութիւն,
որ
եղեւ
շնորհալի
գիսակացն
նորա.
խորհուրդ
եաւթնաւրեայ
կենցաղոյս,
որով
թուով
ժամանակս
սկսանի,
եւ
անդր
ի
նա
դարձական
յոգնապիսութեամբ
բազմանայ,
եւ
ի
նոյն
թիւ
եաւթներեկին
կատարի.
ի
միակէն
սկսեալ
եւ
ի
մասնականսն
բազմացեալ,
եւ
ի
նոյն
աւարտումն
բոլորեալ,
եւ
ըստ
շնորհի
արարչութեան
միմեամբք
զաւրացեալք։
73
Նոյնպէս
եւ
ըստ
ժամանակին
եղեալքս
ի
գերագոյն
գոյէն
գոյացեալք
յառաջատելով
ի
յոգնապիսութեան
եղանակութիւն,
այս
ինքն
ի
բնութիւնն,
ի
տեսակ,
ի
գեղ
եւ
ի
վայելչութիւն
տրամազարդութեան
զաւրացեալք`
անհակառակ
եւ
անմարտ
բերելով
ըստ
բնութեան,
այն
որ
ըստ
բոլորին
տեսանի։
74
Իսկ
յորժամ
ախտակրեցան
մասնաւորքն
ի
բոլորին
տարբերական
այլայլութեամբ,
արտամերժեալք
եղեն
ի
համազաւր
իսկականութենէն.
ի
հնութիւնն
ապականութեան
ստորանկեալ
բանական
բնութեանս
հանդերձ
զգայականաւք
եւ
գոյացականաւք,
որոց
պատճառ
գտաւ`
իշխանականաւն
պակասեալ
ի
բարւոյն`
զաւրացաւ
չարն
հնացուցիչ
եաւթնակի
յանցանաւքն
նախաստեղծին,
յոգնապիսութեամբ
առաւելեալ
եւ
բազմացեալ
քան
զհեր
գլխոյ.
եւ
տոռամբք
մեղաց
պարաւանդեալ
ամենայն
զգայութիւնք
ախտակրեալք
գողացեալ
եղեն
ըստ
հեշտութեանն։
75
Եւ
ահա
ծառայք
գտան
այլազգի
դիւացն
եւ
մեղացն.
մինչեւ
յայց
ել
արարիչն
եւ
փրկիչն
Ադամայ`
ոչ
այլ
ուստեք,
բայց
ի
բնութեանս
եգիտ
զկայծակն
նորոգման
մերոյ
հնութեանս.
զոր
ի
պատճառս
նորա
առեալ
զմարմին
խոնարհութեան
մերոյ,
վերընծայեալ
նորոգեաց
ըստ
նմանութեան
մարմնոյ
փառաց
իւրոց
յազատութիւն
փառաց
որդւոյն
Աստուծոյ.
եկեալ
ամենայն
եղականաւքս
հանդերձ ,
որ
ըստ
ինքեան
ապականեցաւ,
եւ
ահա
փառաւորեալ
զաւրացան
եւ
գտան
յաղթողք
ի
վերայ
յաղթողին`
որ
կենացն
է
հակառակ։
76
Եւ
վերաբուսեալք
առին
հասկ
եւ
եղեն
յայր
կատարեալ,
եւ
միաւորական
զաւրութեամբն
յաւդեցան
ի
գլուխն
Քրիստոս։
77
Եւ
այնուհետեւ
յայտնի
եղեւ
աստուածպետականին
Յիսուսի
կեանքն
ի
մարմնի
մերում.
որով
կենեղուտ
եղեալ,
յաղթող
գտան
մահաբերին։
78
Այսպէս
զանազանի
խորհուրդ
եաւթնագիսակ
հերացն
Սամփսոնի
ի
խորհուրդ
Ադամայ.
զի
ստեղծ
Տէր
Աստուած
զմարդն
հող
յերկրէ
եւ
զկենդանական
շունչն
եդ
ի
նմա,
եւ
այնպէս
արար
Աստուած
զմարդն
ի
պատկեր
իւր.
գոյարարողական
զաւրութեամբն
տպաւորեալ
վերածեաց
ի
նմանութիւն
պատկերի
անմահական
եւ
անապական
իւրոյ
փառացն։
79
Իսկ
ի
ձեռն
ուխտազանց
յանցաւորութեանն
վայրածեցաւ
տարամերժեալ
ի
մակադրեալ
յաստուածակերտ
փառացն
որ
ի
նմա։
80
Եւ
ահա
գոյր
ի
ծնունդս
Ադամայ
հնացուցիչ
նոյն
զաւրութիւնն
մահու
եւ
ապականութեան.
նա
եւ
գոյր
ի
դարս
նշան
յաւերժական
փառաց
նորա,
անմահականն`
յաւերժական
կեանս
նախահաւրն.
նոյնպէս
ընդ
անմահիւ
անապականն`
ի
փոխումն
Ենովքայ
եւ
ի
վերացումն
Եղիայի .
իսկ
լուսազգեստութիւն`
ի
լուսաւորութիւն
երեսաց
փառացն
Մովսէսի,
եւ
զաւրութիւն
անձին
նորա`
յեաւթնագիսակ
ի
հերս
գլխոյն
Սամփսոնի։
81
Իսկ
յամենայնէդ
նուաղիլ
սոցա
յետ
մահուն,
տարամերժեալ
նորա
յետ
յանցանացն
նշանակէ։
82
Իսկ
առ
Սամփսոնի
այլ
իմն
յայտնի
նորահրաշ
եւս
տեսութիւն։
83
Քանզի
յետ
յապաւելոյն
հանդերձ
զաւրութեամբ
զհերս
գլխոյ
նորա,
ընդ
երկար
ժամանակս
աճեաց
բուսողաւրէն
եաւթնագիսակ
հեր
գլխոյ
նորա.
եւ
ի
վախճան
ժամանակաց
իւրոց
կանգնեաց
նշան
յաղթութեան
յաւրինակ
ծննդոցս
Ադամայ.
որ
յետ
մահուն
եւ
ի
դժոխս
իջանելոյն
գոյացուցիչն
կենաց`
կենդանարար
նովին
սկզբնական
կենացն
զաւրութեամբ
դիմեաց
ի
դժոխս,
եւ
սերմանեաց
ի
նմա
զբուսական
զաւրութիւնն
կենացն
հատի,
եւ
բազում
արդիւնարար
ներգործական
զաւրութեամբ
վերաբերեաց
ընդ
ինքեան
ամենայաղթ
նշանաւ։
84
Նա
եւ
այլ
տեսութիւն։
85
Քանզի
զաւրութիւնն
Աստուծոյ,
որպէս
ասէ
գիր,
ի
տկարութեան
առաւել
կատարի,
որպէս
յոլով
ունի
աւրինակ.
զի
Ադամ`
որ
ի
պատկեր
եւ
ի
նմանութիւն
Աստուծոյ
արարաւ,
ի
հողոյ
ստեղծաւ.
եւ
Նոյ
լաստափայտիւն
ապրեցաւ
հանդերձ
ամենայն
կենդանեաւք ,
եւ
սերմն
աշխարհի
պահեցաւ։
86
Ի
ճախոյրճս
մականի
Յակոբ
հաւտս
բազում
ստացաւ.
ի
ձեռն
համբակի
միոյ
գերւոյ`
զԵգիպտոս
բացակայ
եւ
մերձաւոր
գաւառաւք
յեաւթնամեայ
սովոյն
կերակրեաց.
ի
ձեռն
մունի
եւ
գորտի
զԵգիպտոս
տանջեաց։
87
Մականաւ
ծայրիւ
հարեալ
գաւազանաւն
Մովսէսի`
զհամատարածն
վիմատառեաց,
նովին
եւ
զապառաժն
հոսանուտս
գործեաց.
ձեռաց
տարածմամբ
Մովսէսի
զԱմաղէկ
բազմութեամբ
սատակեաց.
տապանակաւ
զՅորդանան
ի
վեր
կապեաց,
եւ
զԵրիքով
ի
ձայն
փողոյ
ի
վայր
կործանեաց,
զքանանացիսն
տկար
պիծակաւք
խայթահարեալ
կոտորեաց,
եւ
ի
ձեռն
փողոյ
եւ
ջահի
զՄադիամ
վանեաց.
եւ
ծնաւտիւ
միով
ցամաքելով
Սամփսոն
յայլազգեացն
զհազարսն
սատակեաց
եւ
զբիւրսն
վանեաց։
88
Որպէս
պաղատիտ
թզոյ
զվէրսն
Եզեկիայի
բժշկեաց,
այսպէս
տկար
եւ
չնչին
հերով
երկնային
եւ
ոչ
երկրաւոր
ցուցանէր
յաղթութիւն.
զի
ոչ
մարդոյ
երեւոյթ
զաւրութիւնն,
այլ
Աստուծոյ
անտեսականի.
զի
ոչ
յոսկերաց
ստուարացելոց,
այլ
ի
հերաց
նուազացելոց.
զի
առաւելութիւն
զաւրութեանն
իցէ
յԱստուծոյ`
եւ
ոչ
ի
մէնջ,
յանդիմանութիւն
թերահաւատին
Իսրայէլի։
89
Եթէ
այր
մի
եբրայեցի
այնչափ
զաւրանայր
շնորհաւքն
Աստուծոյ`
որ
ենթակայացեալ
էր
յեաւթնագիսեան
հերս
գլխոյ
նորա,
անպարտելի
զաւրութիւն
ցուցեալ`
միայն
յանձն
իւր
ցուցանէր
զբոլոր
ազատութիւն
ազգի
ժողովրդեան
իւրոյ,
վասն
որոյ
դատեաց
զԻսրայէլ
ամս
քսան,
ո՛րչափ
եւս
առաւել
բոլոր
ազգն
հազարաւք
եւ
բիւրաւք`
եթէ
կացեալ
էին
յուխտին
Տեառն
եւ
ըստ
իրաւանց
նորա
գնացեալ։
90
Եւ
արդ
ապախտաւոր
գտաւ
շնորհացն
Աստուծոյ,
եւ
մոլեկան
ախտին
երկիր
եպագ
Սամփսոն.
եւ
անդէն
մերկացաւ
ի
շնորհացն,
լքաւ
եւ
կնատեցաւ.
ուստի
եւ
ուստերաց
եւ
դստերաց
հեթանոսաց
յաղաւրիս
համակեալ,
այպն
եւ
խաղ
եղեւ
նոցա։
91
Նոյնպէս
եւ
ամենայն
Իսրայէլ
յորժամ
որթոյն
երկիր
եպագ,
եւ
երնջուցն
զոհեաց,
Քամաւսեայ
նուիրեաց
եւ
զԲահաղ
պաշտեաց,
ի
Ճանճիկն
Ակկարոնի
հարցանէր
եւ
նստեալ
լայր
զԹամուզ,
յայնժամ
մատնեաց
ի
գերութիւն
զզաւրութիւնս
նոցա,
եւ
ի
սուր
հեթանոսաց
էած
փակեաց
զնոսա,
եւ
ոչ
ոք
էր
որ
աւգնէր
նոցա.
եւ
այսպէս
լի
եղեւ
նախատանաւք
ի
մէջ
հեթանոսաց։
92
Իսկ
Սամփսոն
որչափ
նախատեցաւ
ի
նոցանէ,
այնչափ
լի
արար
զերեսս
նոցա
անարգանաւք
ի
յաճել
հերացն
եւ
ի
զաւրանալ
շնորհացն
Աստուծոյ
ի
նմա։
93
Այսպէս
եւ
Իսրայէլ
յետ
դարձի
գերութեանն.
յորժամ
հայեցաւ
Աստուած
ի
նեղութիւնս
նոցա,
յայնժամ
յիշեաց
զուխտ
իւր`
որ
ընդ
Աբրահամու,
եւ
զղջացաւ
փոխանակ
նոցա
ըստ
բազում
ողորմութեանն.
այց
արար
եւ
ժողովեաց
ի
հեթանոսաց
զորդիս
ազգի
ժողովրդեան
իւրոյ.
եւ
այնուհետեւ
ոչ
ասեն
ի
նոցանէ`
թէ
ո՛ւր
է
Աստուած
նոցա։
94
Եւ
ահա
յայտնի
եղեւ
զաւրութիւնն
Աստուծոյ
ի
վերայ
նոցա
առ
ի
խնդրել
զվրէժ
մահու
յատելեաց
իւրեանց,
եւ
հատուցին
դրացեաց
եաւթնպատիկ։
95
Եւ
այսպէս
փառք
Աստուծոյ
ծագեցաւ
առ
նոսա,
որով
փառաւորեալ
պարծին
ի
Տէր.
զի
նմա
վայել
է
փառք
իշխանութիւն
եւ
պատիւ
այժմ
եւ
միշտ
եւ
յաւիտեանս
յաւիտենից .
ամէն։