Խրատք

Բազում են ախտք ի մարդն, վասն զի ունի մարմին չարչարելի. եւ են յախտիցն որ ի ձեռն ճարտար բժշկաց ընդունին զառողջութիւն, եւ են որ ինքեանք իսկ ախտքն դիւրաւ թաւթափին ի մարմնոյն, եւ են որ անբուժ յերկար հիւանդութիւնս գործեն, միանգամայն եւ մահ իսկ ի վերայ ածեն։ 2 Եւ են ամենեքեան եկամուտ ըստ իւրաքանչիւր պատճառի ժամանակացն կամ ի խորշակաց, կամ յանչափ խառնակութենէ, կամ ի սառնամանեաց ցրտոյ, կամ ի ժահահոտութենէ աւդոյն, կամ ի գէջ խոնաւութենէ։ 3 Դարձեալ լինին ախտք եւ ի յոլով կերակրոց եւ յերկար անսուաղութենէ. եւ այլ բազում պատճառք են ցաւոց զոր գիտեմք ամենեքեան։ 4 Բայց նման դիւահարութեան միւս եւս այլ տեսակ է` եթէ խելքն ուրուք վնասեալ են յանչափ արկածից ստամոքսին ցաւոց . եւ մանաւանդ ընդ ժամանակս ժամանակս ընդ լնուլ լուսնիդ եւ ընդ մաշել` աճմունք եւ նուազութիւնք լինին ամենայն կենդանեաց, կամ ի զեղուլ խելացն, կամ ի նուազել, կամ յերկոսին յուզի ախտ ցաւոցն` փրփրէ այնպիսին, եւ արիւնախառն բերելով ընդ բերանն եւ ընդ քիթն, զարկանի ցնորի յիմարի եւ միտքն յապուշ դառնան։ 5 Եւ յորժամ դադարէ ախտն, անդրէն ինքն ի նոյն յառաջին միտսն դառնայ. հարցեալ ուրուք, անյիշելով` պատմել ոչ գիտէ. կարծիս տայ ամենեցուն ` զի ի դիւէ չարչարի եւ ոչ ի ցաւոց։ 6 Է որ այսպիսեացս իբրեւ հասանէ առողջութիւն. եւ է ոք որ նովին վախճանի։ 7 Է դարձեալ այլ ախտ, զոր կողացաւութիւն կոչեն եւ թիկնացաւութիւն. եւ յայլ աւդից ոտից, ձեռաց, ողաց, կարկամելով սարսառելով եւ դողալով բերէ զնմանութիւն դիւահարի. մանաւանդ զի աւր ըստ աւրէ լինի եւ ժամ ընդ ժամ, եւ է զի յետ ամսոյ, եւ է զի մի անգամ` ի տարւոջն։ 8 Եւ արդ պատճառք նոցա յայտնի են. ի ձեռն բժշկաց բազումք ընդունին զառողջութիւն. բայց մարդիկ այդմ ամենայնի դիւահարութիւն ասեն։
       9 Այլ վասն այնոցիկ որ չարչարին յայսոց պղծոց, յայտնի է եւ ոչ կարեմք ուրանալ. եւ մանաւանդ զորս ածէին առ Տէր Յիսուս, եւ բժշկէր զբազումս ի նոցանէ բանիւ միայն եւ ոչ մարմնական հնարիւք. նա եւ զանուանս եւս ասէր, զոր մարդիկ յախտէ անտի սովորեցան կարդալ վերնոտ եւ լուսնահար։ 10 Այո` աղաչեմ, յայսմ վայրի միտ դիր. է ուրեք` որ իբրեւ զմարդ եւ զԱստուած ի միասին` ուր բացէ ի բաց աղաղակէին դեւքն աղաչելով , Գիտեմք զքեզ ով ես սուրբդ Աստուծոյ , մի՛ յառաջ քան զժամանակն տանջեր զմեզ ։ 11 Այս խոստովանութիւն յակամայ դիւացն` զաստուածութիւն Որդւոյ յայտ առնէին։ 12 Իսկ ուր ձեռն դնէր ի վերայ հիւանդացն, իբրեւ զմարդ աղաչելով զԱստուած` զբժշկութիւնս կատարէր։ 13 Իսկ ուր զվերնոտսն եւ զլուսնահարսն եւ զայսս պիղծս սրբէր, անդ իբրեւ զմարդ եւ զԱստուած. քանզի դեւն ի ձեռն մարդոյ Աստուծոյ լսէ եւ ելանէ ի մարդոյ։ 14 Իսկ ջերմանք եւ հիւանդութիւնք եւ վերնոտք եւ լուսնահարք` մարդոյ առանց դեղոց ոչ լսեն, իսկ Աստուծոյ ամենայն ցաւք լսեն եւ բժշկին. որպէս ի Կափառնաումն սաստեաց ջերմանն, եւ գնաց ի նմանէ։
       15 Արդ յայտնի է զի գոն դիւահարք, ոմանք ի ծածուկ եւ ոմանք յայտնի։ 16 Եւ են պատճառք մտի դիւին ի մարդն` մեղք. եւ մեղքն բազում մասամբ պաշտին ի մարդն, սրտմտական, ցանկական, ուրացական, ամբարտաւանական։ 17 Սրտմտականին պտուղ սպանութիւն, ցանկականին պոռնկութիւն, ուրացականին ստութիւն, ամբարտաւանականին ագահութիւն. չորքս այս միաբանին ընդ միմեանս եւ պատին զմարդովն եւ պատրաստին բնակութիւնք սատանայի. եւ անուանին սոքա գազանք բազմագլուխք, եւ կամք մի է ամենեցուն։ 18 Որ էանց զհետ ցանկութեան, պարարէ զմարմինն պէսպէս խորտկաւք եւ ազգի ազգի ըմպելեաւք, յանկողինս փափուկս ննջել խոզաբար. այնպիսիքն կատարեն զկամս ոչ զմիոյ եւ զերկուց, այլ զամենայն դիւաց, որով ծածկապէս եւ յայտնապէս հանեն զնա յԱստուծոյ։ 19 Իսկ որ չոգաւ զհետ սրտմտականին, հեռացաւ ի մարդկային բնութենէն, եւ նմանեցաւ չար գազանի ի մռնչել եւ յափշտակել, ի բեկանել զիւր մարմնակիցս, միանգամայն ապականել զպատկեր Աստուծոյ։ 20 Իսկ ուրացականն որ ծնաւ զստութիւն, եղեւ անաստուած, գործեաց առանց պատկառելոյ զամենայն չարիս. սա ոչ միայն դարան է դիւաց, այլ եւ կամակից չար կամաց նոցա։ 21 Իսկ որ յաճախեաց յամբարտաւանութիւն, սա է որ կատարեաց զկամս առաջին թշնամւոյն մերոյ` ընդ որ եմուտ մահ յաշխարհ եւ տարածեցաւ յամենայն մարդիկ։ 22 Եւ որ յայսոսիկ ըմբռնեալ են, ոչ ինչ փոյթ առնեն զանձանց բժշկութենէ. քանզի եւ ոչ դեւք յայտնի չարչարեն զնոսա, այլ ի ներքուստ հաշեն եւ մաշեն զանուրս ոգւոցն անմահութեան։
       23 Իսկ որ յայտնի յայսոյն պղծոյ լլկին, կամ երախայ կամ կնքաւոր, կամ արդար կամ մեղաւոր, կամ ծեր կամ տղայ, եւ ոչ ելանէ դեւն յումեքէ ի նոցանէ, երկու պատճառք երեւին յայսմ տեղւոջ, դիւին բռնութիւն եւ մարդոյն տկարութիւն. եւ տկար ոչ մարմնոյ զաւրութիւն ասեմ , այլ ոգւոյն անաւսրութիւն. եւ դիւին բռնութիւն ոչ անպարտելի զաւրութիւն է, այլ լրբութիւն։ 24 Եւ զաւրացուցանէ զդեւն մարդոյն անժուժութիւն. քանզի ցանկայ պէսպէս կերակրոց եւ ըմպելեաց, գծագրէ յիւր ոգիսն մարդն զաղտեղութիւն եւ զանհաւատութիւն։ 25 Բայց ես ասեմ ` թէ բնականաբար եւ բարոյականապէս զոր կարէ տանել բնութիւն դիւին, հանապազ ցանկայ համոց կերակրոց եւ ըմպելեաց. իբրեւ իւր չիք ճաշակելիք եւ որովայն, նրբի սպրդէ մտանել ընդ կերակուրն ի սիրտ մարդոյն, եւ քարշէ հանէ յինքն զհամեղութիւնն եւ անյագ առնէ զմարդն յորկորստութիւն եւ առաւել յարբեցութիւն, իբրու թէ ի ձեռն մարմնոյն ինքն կերակրեսցի եւ ըմպիցէ։ 26 Եւ առնէ իւր բնակութիւն ոչ միայն զմարմնոյն թանձրութիւն, այլ եւ զնրբութիւն ոգւոյն. ուսուցանէ գործել զամենայն չարիս։ 27 Սա է որ ոչ թողու զմարդն մինչեւ յաւր վախճանին։
       28 Իսկ ուր դիպի մարդոյն առաքինութիւն կարծել որոշել յամենայն չարութենէ, զոր ոչ ինչ գիտիցեն ամենեւին մարդիկ` զի զարտաքոյս տեսանեն, եւ չարչարի այնպիսին ի դիւէն, եւ բազում անգամ վաստակաւք ոչ կարէ հալածել զդեւն յինքենէ, կարծեմ թէ դեւն տեղեկագոյն է ներքին գործոց նորա քան զմեզ` ըմբռնեաց զնա, կամ յառաջինն ստգտանելի երկեցոյց զնա, եւ կամ առժամայն ի վատթար խորհրդոց` յորմէ արկ ձեռն եւ սկսաւ չարչարել, արար զմարդն անհոգ հանգիստ։ 29 Ապա թէ մարդն յառաջագոյն անարատ էր, եւ առժամայն ի յստակ խորհուրդս, ահա յայտ եղեւ դիւին լրբութիւնն եւ անձանձրոյթ համբերութիւն։ 30 Աստ ոչ միայն ճնշել ի պահոց պիտի, այլ եւ սուրբ աղաւթս առ Աստուած, եւ ի բազում տեղիս` ուր սրբոց ոսկերք հանգուցեալ են` ուխտք եւ խնդրուածք, զի հեռասցի չարն ի մարդոյն։ 31 Ապա եթէ զայս ամենայն կատարեալ իցէ, եւ դեւն ոչ ելանէ ի նմանէ, եւ մարդն ոչ կասիցէ եւ թուլանայցէ յառաքինութենէ մինչեւ յաւր վախճանի իւրոյ, այնպիսումն ասեմ` եթէ երախայ է, կնիք տալ արժան է. եւ եթէ կնքաւոր է, աւրէնս։ 32 Զի զայնպիսի առաքինի այր դեւ յԱստուծոյ հեռացուցանել ոչ կարէ, այլ յաղթի պարտի եւ ամաչէ. որպէս երբեմն առ կատարեալ նահատակին, որոյ առաքինութիւնն մինչեւ ցայսաւր հնչէ յեկեղեցւոջ։ 33 Բայց այլոց դիւահարաց` որ պորտաբոյծք են, որ պարարեն զդեւն եւ զանձինս ի միասին, եւ անյագ են յանառակութիւն, եթէ երախայ իցէ` կնիք չէ արժան տալ, եւ եթէ կնքաւոր` աւրէնս, եւ վկայէ մեզ տէրունական հրամանն . Մի՛ տայք զսրբութիւն շանց , եւ մի՛ արկանէք զմարգարիտս առաջի խոզաց ։
       34 Ապա եթէ ոք ասիցէ, տղայոց զի՞նչ մեղք էին, զի անդստին ի սկզբանն սկսաւ չարչարել զնոսա, զայս ասեմ` եթէ է ուրեք, զի Աստուած իբրեւ զմարդ դատի զաշխարհ, եւ է ուրեք իբրեւ զԱստուած. ուր ըստ գործոց հատուցանէ իբրեւ զմարդ, որ իշխէ դատել. իսկ որ չեւ ի մեղս եկեալ է, իբրեւ զկանխագէտ` զի արգելցէ ի չարէ։ 35 Տես իսկ զի աշխարհի աւրէնք թագաւորաց ի յանցաւորաց առնուն վրէժս, իսկ Աստուած ի յանցաւորէն եւ յազգէն. ի յանցաւորէն որպէս աւրէնսդիր, ի յազգէն իբրեւ զյառաջագէտ։ 36 Անորիշ հարցուածս եւ առանց զատուցանելոյ չիք պատասխանի. եթէ յախտէ՞ իցէ, եթէ յաշխարհէ. եթէ յախտէ` յո՛ր տիս հասակ լեալ իցէ, եւ զի՛նչ պատճառք յանցանաց են. եթէ ուրացող իցէ` ոչ մարթի, եթէ արիւնահեղ է` նոյն է, եթէ պոռնիկ իցէ, եթէ վրիպակաւ ի տղայութիւնն իցէ, իբրեւ եթէ միով ժամու եւ կամաւք ի զղջումն եկեալ իցէ, եւ յայնմ հետէ բազում առաքինութիւն ցուցեալ իցէ վկայութեամբ եղբարց եւ գլխաւորին, մերձեալ եւս իցէ ի ծերութեան ժամանակն, անձամբ անձին այնպիսւոյն չէ արժան յաւժարել ի ձեռնադրութիւն։
       37 Այլ վասն կարաւտութեան պիտոյից եւ վասն բազմաց աւգտի մերձաւորագիտացն բռնի արժան է ածել զայնպիսին յերիցութիւն. զի առաքինութեան ծնունդ է, լինի բազմաց բարեաց պատճառք։
       38 Ապա թէ ոմն լի հասակաւ էր եւ հասեալ ի չափ մտաց ճանաչել զչար եւ զբարի, եւ ընտրեաց զչարն եւ անարգեաց զբարին եւ անխտիր եղեւ ի պոռնկութիւն, եւ ապա կամ յամաւթոյ մարդկան, կամ ի բռնաւորի յերկիւղէ եկն յապաշխարութիւն, եւ արգելեալ խափանեցաւ յանառակ գնացից, մարդասիրութեամբ արժանի է մերձենալ ի սրբութիւնն, եւ զամենայն աւուրս կենաց իւրոց նովին կատարել յերիցութիւն։ 39 Ոչ անձամբ եւ ոչ այլով յորդորելով զնա չէ աւրէն ընդունել. ի մեղս անդ հայեսցին , եւ ի ժամանակս տիոցն` յորում գործեացն. եթէ յերախայութեան իցէ` ունի համարձակութիւն, եթէ ի կնքաւորութեան` զատուցեալ որոշեսցեն, եւ զառաքինութիւնն ընտրեալ փորձեսցեն, եւ զարժանաւորն յառաջ մատուսցեն. քանզի մարդիկ են, եւ յամենեսեան գոյ հոգի Աստուծոյ։
       40 Ապա թէ ոք վասն իւրոյ հպարտութեանն մարմնաւոր սէր ունիցի ընդ ումեք, մարմնասիրագոյն յանդգնի, եւ արհամարհէ զաստուածային կանոնական հրամանս, եւ զանարժան յառաջ մատուսցէ, եւ զմարդկային միտս գողանայ, եւ պատճառս զկանոնս ունի` թէ հրամայեն զապաշխարողս ընդունել ի ձեռնադրութիւն, եւ զայս եւս պարտ է նմա գիտել. զի Աստուած որ քննէ զգաղտնիս, ըստ ներքին գիտութեանն դատի զդատաստան. զի ոչ միայն յապաշխարողաց պիտի ընտրել եւ առնել զարժանն, այլ եւ յանապաշխարողաց. քանզի բազումք են որ յաչս մարդկան անմեղք երեւին, այլ ի գործ Աստուծոյ անպիտան, գիրգք, յիմարք, ցնորեալ, անսէր, ապուշք. թէ եւ անասնոց հովիւ արասցես, ոչ երբեք յառաջ անցեալ հանգոյց զմիտս հովուապետին։ 41 Իսկ զիա՞րդ արժան իցէ յայնպիսեացն յառաջնորդութիւն մարդկան, ասելով կեղծաւորութեամբ` թէ ոչ ինչ գիտեմ զյանցանս դորա։ 42 Վասն որոյ (որ ) ետ առնել եւ որ արար, երկոքեան ընդ դատապարտութեամբ են յամենագէտ ատենին Աստուծոյ։