Խրատք

Ի ՄԿՐՏՈՒԹԻՒՆՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ
       Հրաշափառ եւ պայծառ մեծի լուսաւորութեան աւուրս հանդիպեցաք, զմարգարէական զերգս առեալ աղաղակեսցուք սուրբ սրտիւ եւ կատարեալ հաւատով . Տէր Աստուած մեր երեւեցաւ մեզ ։ 2 Նա եւ առաքելական քարոզն գոչէ ասելով . Ահա ժամանակ ընդունելի , ահա աւր փրկութեան ։ 3 Երկրորդ եւ վերստին ծնունդ Քրիստոսի ըստ մարմնոյ, յետ առաջնոյ եւ անպատումն եւ անհաս եւ անքննելի ծննդեանն։ 4 Այն անժամանակ ի Հաւրէ ծնունդն ոչ քննելի մտաց մարդկայնոց, եւ ոչ հասու եղեալ անմարմին եւ երկնաւոր զաւրութեանցն . բայց միայնոյ Հաւրն` որ զնայն ծնաւ, եւ ծնիցելոյ միածնին եւ քննողին Հոգւոյն Սրբոյ զխորս Աստուծոյ։ 5 Իսկ երկրորդի ծննդեանս ժամանակեայ լինելով` մարմնով ի կուսէ յառաջ եկեալ, յայտնեալ երկնաւորաց եւ երկրաւորացս մասնաւորաբար, այլ ոչ կատարելապէս։ 6 Իսկ երկրորդս գերագոյն խորհրդոյ զաւրութիւն. քանզի ըստ թուոյ երեսնամեայ գոլով գայ ի մկրտութիւն, կատարեալ յամենայնի ըստ աստուածութեանն, կատարեալ եւ ի հասակի մարդկութեանս։ 7 Եւ քանզի երից տասանց գործէ զմարդն կատարեալ, ըստ այսմ ստեղծագործեալ եւ առաջինն Ադամ, խաբեալ յաւձէն արտաքոյ լինի փափկութեանն դրախտին. ըստ այնմ կատարելութեան տնաւրինեալ երկրորդ Ադամն ջախէ զգլուխ վիշապին ի Յորդանանու հոսանսն։
       8 Արդ ի սկզբանն շրջէր Հոգին Սուրբ առանց կերպի ի վերայ ջուրց առ յաւրինել զտարր արարածոց, զոր կոխեաց նախանձաւոր թշնամին։ 9 Աստ Հոգին աղաւնակերպ տեսլեամբ զապականութիւն արարածոց վերստին հրաշագործեաց. զծածկեալ խորհուրդն յաւիտենական ծանոյց, յայտնեալ զանձնաւորութիւն Երրորդութեանն. ձայն Հաւր եւ ի վերայ սիրելի միածնի Որդւոյ։ 10 Յառաջնումն ապականի երկիր ջրհեղեղաւն կորստեամբ. իսկ աստ կենագործի երկիր ջրհեղեղաւն մկրտութեամբ ոչ յընկղմումն արարածոց ըստ բնութեանն, այլ զմեղաց ընկղմէ զգործ։ 11 Անդ թաղումն ի ջուրսն սեռի մարդկան զեղծումն գործեաց. աստ թաղումն ի ջուրսն նորոգումն եւ կենաց հաղորդութիւն։ 12 Անդ աղաւնի շղաբեր ունելով, զաւետիս ցածութեան բարկութեանն աւետարանէր . աստ աղաւնւոյ նմանութիւն զկենացն առհաւատչեայ եւ զմշտնջենաւոր յարակայութիւն առ աստուածութիւնն աւետարանէր ձայնիւ Հաւր, որ զեկուցանէր զսիրելութիւն Որդւոյ։ 13 Այսաւր կուսածինն յամլորդւոյն ընդունի զձեռնադրութիւնն, Աստուածն ճշմարիտ յորդւոյ քահանայապետին, ամենասուրբն ի մեղաց ի լցելոյն Հոգւովն Սրբով յորովայնի մաւրն։ 14 Այս է շարադրութիւն ազգակցութեան Մարիամու առ Եղիսաբեթ, այլ ոչ ըստ ազգականութեան տոհմից. վասն զի ոչ խառնակի ցեղն Յուդայ ընդ ցեղապետսն Ղեւեայ։ 15 Եւ զայսոսիկ աւրէնսդիրն ցուցանէ։
       16 Արդ զմի ճանապարհ վարեցին Քրիստոս եւ Յովհաննէս. այլ Քրիստոս տիրաբար եւ աստուածապէս եւ մարդասիրաբար, իսկ Յովհաննէս ծառայապէս, մարգարէաւրէն եւ բարեկամաբար. զմի ունելով կարապետ երկոքեան զԳաբրիէլ հրեշտակապետն։ 17 Այլ ոչ համեմատի Զաքարիա ընդ Մարիամու. զի առ քահանայապետն ահիւ եւ իշխանաբար առաքեալ` զամլոյ արգանդին պտղաբերութիւնն քարոզէր . եւ ի չհաւանել ծերոյն` կապեաց զլեզուին յարձակումնն զքահանային։ 18 Իսկ առ Մարիամ զաւետիս գալստեան Բանին աւետարանեաց. եւ ի չհաւանել կուսին` զՀոգւոյն Սրբոյ զեկաւորութիւնն պատմէ կարող այնմ խոստմանն լինել, յիշատակ բերելով զմարգարէականն բան։ 19 Ուստի եւ ի լեռնակողմն հրէաստանի ընթացեալ ի նկատել զասացեալն հրեշտակապետին որ վասն յղութեանն Եղիսաբեթի, որ զազգականութիւնն առ միմեանս համեմատէր, զՄարիամուն առ Եղիսաբեթ. այս ինքն զկուսական արգանդին զյղութիւնն, եւ զամլոյն զպտղաբերութիւնն յանցեալ ժամանակի։
       20 Արդ մտանէ Մարիամ ի տուն Զաքարիայ, կենդանի տապանակն ունելով յինքեան զԲանն կենդանի։ 21 Իսկ Եղիսաբեթ ունելով յինքեան յիւրում տապանակին զձայն Բանին կենդանւոյ, եւ տուեալ ողջոյն Եղիսաբեթի Մարիամ, խայտաց ձայնն ընդ գալուստ Բանին։ 22 Յարգանդէ յարգանդ նոր սքանչելիք լինէին։ 23 Եղիսաբեթի մանուկն յարգանդէ մաւրն յորովայնի կուսին բնակեցելումն զպարտս երկրպագութեանն հատուցանէր։ 24 Ո՜վ հրաշիցս. ի միում վայրկեան ժամանակի յորովայնի բնակեալքն բացայայտեն զճշմարտութիւնն. մինն ծառայաբար մատուցանէր, իսկ միւսն տիրապէս ընդունէր զխայտումն խոնարհութեանն։ 25 Յետ այսորիկ հասանէր աւր ծննդեան Եղիսաբեթի. եւ կոչելով զյորջորջումն անուանն` լուծանի կապանք լեզուին հաւրն եւ քահանայապետին. քանզի ոչ էր պարտ ի գալ ձայնին լռել հաւրն։ 26 Արդ հասանէ աւր ծննդեան կուսին, եւ խզէ զկապանս նախահաւրն քահանայապետիւն յաւիտենականաւ, որ կոչեցաւն Յիսուս։
       27 Դարձեալ դադարէ Յովհաննէս յանապատին ամս երեսուն, եւ առաքի ի մկրտութիւն յետ կատարելոյ այնց ժամանակաց։ 28 Լռեալ դադարէ եւ Յիսուս նոյնգունակ. մտեալ ընդ թուոյ ամաց երեսնից` եւ գայ ի մկրտութիւն, անաղտն ի մեղաց, առլցեալն անդստին յորովայնէ մաւրն Հոգւովն Սրբով , առաքեալն ի Հաւրէ տիրապէս առ առաքեալն ի Հոգւոյն Սրբոյ յանապատէն ծառայապէս, Տէրն մարգարէիցն եւ Առաքելոցն առ Առաքեալն եւ մարգարէն, սկիզբն եւ անդրանիկն ամենայն արարածոց առ ի յետին մարգարէիցն եւ առ ի վերջին աւրինացն եւ առ անդրանիկն Առաքելոց եւ առ որ ի յայնմ հետէ արքայութիւն Աստուծոյ բռնադատի։ 29 Այս կարապետս` կատարած հնոց աւրինացն Մովսէսի. եւ սկիզբն նոր աւրինացս` Քրիստոս։ 30 Տեսե՞ր զառ ի միմեանց զճշմարտութիւնն հետեւողութեամբ, այլ ոչ համեմատաբար. զի ոչ հեռաձգեալ որոշին նմանութեամբն, եւ ոչ բովանդակին յարելութեամբ։ 31 Զի թէպէտ եւ ասիցի ծնունդ եւ ծնունդ, այլ մինն կուսական, իսկ միւսն ամլական. մին ի Հոգւոյն Սրբոյ յղացեալ, իսկ միւսն սերմանական ի Զաքարիայէ սաղմնառեալ։ 32 Բազում աւրինակս ունի յինքեան Եղիսաբեթ. իսկ ի կուսութեանն ծնանել եւ ի կուսութեան մնալ մաւրն, ոչ աւրինաւք եւ ոչ ի մէջ արարածոց լիեալք կամ լինելոց է կարողութիւն. բայց միայն ի միոյն ի միածնէն ըստ բարբառոյ մարգարէութեանն Եսայեայ` որ գուշակեաց Էմմանուէլ զծնիցեալն։ 33 Տեսանե՞ս զանջրպետութիւնն ի մէջ Քրիստոսի եւ Յովհաննու, մերձեալ եւ յոյժ հեռագոյն։
       34 Արդ երկբայ յայտնեցի քեզ եւ զանուանցն զանազանութիւն զՅիսուսի եւ զՄկրտչին, պէսպէս եւ այլագունակ մերձենալով եւ հեռաձգելով։ 35 Ասի Տէր Յիսուս, ասի եւ տէր Յովհաննէս . այլ նա ըստ բնութեան տէր եւ արարչութեան, իսկ Յովհաննէս, ըստ հասարակաց առ ի միմեանց յորջորջմանց։ 36 Դարձեալ կոչի մարդ եւ Յիսուս. սակայն ոչ իբրեւ զմի ի մարդկանէ, զի ոչ ունի ըստ մարմնոյ հայր, որպէս եւ ոչ ըստ առաջին ծննդեանն մայր։ 37 Իսկ Յովհաննու հայր եւ մայր գոլով` յապականացու սերմանէ ունելով զմարդեղութիւնն։ 38 Կոչի Քրիստոս ծառայ ըստ մարմնոյ, եթէ Որդի մարդոյ ոչ եկն պաշտաւն առնուլ , այլ պաշտել . ոչ ըստ բնութեանն , այլ կամաւոր աղքատութեամբ։ 39 Իսկ Յովհաննէս ըստ բնութեան գոլով ծառայ հաւասար մեզ ի ծառայական կերպի։ 40 Դարձեալ անուանի արեգակն արդարութեան Քրիստոս, անուանի եւ Յովհաննէս ճրագ. անուանք լուսաւորութեանն, եւ զանազանութիւն յոյժ մեկուսի. զի մին յաշխարհս լուսաւորէ անվախճան լուսովն, իսկ միւսն աղաւտաբար սուղ ինչ առ աչս մատուցանէ զտեսաւորութիւնն։ 41 Ճանապարհ ասի Քրիստոս. իսկ Յովհաննէս պատրաստող ճանապարհին Տեառն։ 42 Քարոզէ Քրիստոս աշխարհի ապաշխարել, զի մերձեալ է արքայութիւնն երկնից. քարոզէ եւ Յովհաննէս. այլ եւ Յիսուս ընդհանուր տիեզերաց, իսկ Յովհաննէս յատուկ միայն ազգին Հրէից։ 43 Գառն է Քրիստոս բարձող զմեղս աշխարհի սակս խաչին. գառն է եւ Յովհաննէս Հերովդիադայ մոլեգնութեամբն զենեալ։ 44 Նա վասն փրկութեան առ ի մուտս սրբութեան յաւիտենականի, եւ սա վասն յանդիմանութեան աւրինացն։ 45 Կարապետ կոչի Քրիստոս տիեզերաց. կարապետ ասի եւ Յովհաննէս երկնային կարապետին։ 46 Մկրտէ Քրիստոս, այլ ի Հոգի եւ ի հուր զկատարեալ մկրտութիւնն. մկրտէ եւ Յովհաննէս, այլ միայն ապաշխարութեամբ։ 47 Մկրտեցաւ Քրիստոս դարձեալ արեամբ. մկրտեցաւ եւ Յովհաննէս արեամբ ձեռնադրեալ ի Հերովդիայ։ 48 Քարոզէ Քրիստոս որք ընդ իշխանութեամբ մահու էին ի դժոխս. քարոզէր եւ Յովհաննէս նոյն ի դժոխս զգալուստ արեգականն արդարութեան։ 49 Յոլով եւ պէսպէս պատմէ կտակ աստուածային զյորջորջումն անուանցն զանազանութեանցն, որ բաւականացեալքս կալցին։ 50 Բայց եւ ոչ զմեծն եւ զառաւելագոյնն թողում. ասել արժանաւոր վարկանիմ զանզուգականն եւ զարարչականն։ 51 Աստուած է Քրիստոս, աստուածացոյց եւ զՅովհաննէս. Քրիստոս բնութեամբ, իսկ Յովհաննէս ըստ նորին։ 52 Որպէս է որդին Աստուծոյ ըստ բնութեանն Աստուծոյ , իսկ Յովհաննէս եւ որ ըստ նորա` հաւատովք որդիք ըստ շնորհաց։ 53 Այլ մի՛ հիացուսցէ զքեզ ասացեալքդ` եթէ աստուածացոյց զՅովհաննէս. որ եւ զիս աստուածացուսցէ, ըստ այնմ` եթէ երեւեսցի Աստուած ի մէջ աստուած եղելոց եւ թագաւորաց . քանզի ասէ մարգարէութիւնն . Ես ասացի թէ աստուածք իցէք , կամ որդիք Բարձրելոյն . այլ եւ առ Մովսէս ասէ . Ետու զքեզ աստուած Փարաւոնի ։ 54 Ըստ այսմ աւրինակի ասին սուրբքն աստուածք, այլ ոչ ըստ անզուգական արարչութեանն։
       55 Այլ դարձեալ վերստին երկրորդելով զկարապետին շարադրելով զանուանսն եւ առընթեր զփրկչականն անուն, զի ի մեծի այսմ աւուր ընծայեցուցից ի լուսաւորական յայտնութեանս զբանից իմոց զպտուղ։ 56 Առաքեալ եւ մարգարէ առաքեցելոյն ի Հաւրէ Բանին. մարգարէ` որ զմարգարէացեալսն տեսեր. կարապետ արեգականն արդարութեան. ճրագդ մեծի լուսոյն. արուսեակդ թափանցիկ եւ անհասանելի լուսոյն. պատրաստող կենաց ճանապարհին. բարեկամ փեսային. ձայն Բանին. քարոզ ճշմարտութեանն. ձեռնադրող այնմ` որ ձեռաւքն իւրովք ստեղծ զամենայն. վկայ վկայեցելոյ ի Հաւրէ Բանին. մկրտիչ` որ մկրտէ ի հուր եւ ի Հոգին. ի ծնունդս կանանց վերագոյն ամենայն արարածոց. աւետարանիչդ Սիովնի, քարոզդ Երուսաղէմի, աղաղակէիր ասելով. Ահա գառն Աստուծոյ` որ բառնայ զմեղս աշխարհի. ահա գառն Աստուծոյ ` որ ի խաչին պատարագի, եւ զապականութիւն արարածոցս նորոգէ ջրով եւ Հոգւով եւ արեամբ. հրեշտակ մեծի խորհրդոյ հրեշտակին, որ երիւք կատարեալ մկրտութեամբն զերից զանձնաւորութեանն կատարէր զդաւանութիւն։ 57 Ջրով զապականեալսն մաքրէր, որպէս առ համաշխարհական բարկութեամբն. բայց սակայն լուացումն բարկութեան եւ կորստեան, իսկ սա լուացումն կենդանութեան, եւ մաքրումն հոգւոյ ընդդիմակաց զաւրութեանն յարձակելոյն ի սատանայական հոգւոցն ազդեցութեանց։ 58 Իսկ հրով, որպէս զի փորձեսցէ իբրեւ զոսկի ընտիր, զի խոտանն տոչորեսցի, եւ ի բանից որոշեսցի ի պատուական նիւթոցն. զի զտեալ ընտիր կացուսցէ զմարդկային բնութիւնս. ստեղծագործելով վերստին արարչագործեաց։ 59 Այս է մեծի մկրտութեանն զաւրութիւն, լուսաւորութեանն պայծառութիւն, որով Հայր յայտնի եւ Որդի ճանաչի եւ Սուրբ Հոգին քարոզի. մկրտչին պատիւն համբաւի. մկրտեալն զմկրտչին առաւելութիւնն քարոզէ ասելով . Չէ յարուցեալ ի ծնունդս կանանց մեծ քան զՅովհաննէս . բայց փոքրիկն յարքայութեան երկնից մեծ է քան զնա ։ 60 Նմա փառք յաւիտեանս . ամէն։