Խրատք

Դ
       Արդ յոյժ սիրեմ զտեղին, եւ ոչ կամիմ հեռանալ ի դրաց գերեզմանին. այլ անդէն նստել ընդ հրեշտակսն, եւ տեսանել զմեծամեծ սքանչելիսն, եւ լսել ի բերանոյ նոցունց հրեշտակացն` որ խաւսէին ընդ կանայսն, եւ հնչեն բարբառ Աւետարանաց նոցա ընդ ամենայն աշխարհս։ 2 Քանզի կանայքն այնոքիկ անուամբ յորջորջին տեառնամայրք. իսկ հաւատովք ճանաչին մեծ եւ սքանչելիք։ 3 Քանզի գիտեն զնոյն Տէր անմայր յերկինս եւ անհայր յերկրի, եւ առ գութ մեծի սիրոյն զոր ունէին առ նա` բերին իւղս անուշունս, զի հեղցեն ի վերայ գերեզմանին։
       4 Եւ քանզի հատեալ էր քուն յաչաց նոցա զայն երիս տիւս եւ զերիս գիշերս, կանխագոյն Մարիամ մագդաղենացի եկն եհաս ի գերեզման անդր. եւ քանզի զվէմն ի բաց թաւալեցուցեալ էր հրեշտակացն, հայեցաւ ի ներքս, եւ զտէրունական մարմինն անդ ոչ ետես. վասն այնորիկ լայ կոծի ողբալով եւ ասէ. Զի՞նչ արարից, յո՞ երթայց, ո՞ւր խնդրեցից. ի խաչէն իջուցին, ի գերեզմանիս եդին, զդուրս վիմով կնքեցին եւ պահեն զգուշութեամբ. աշակերտացն վկայեմ, զի ոչ ուրեք շարժեցան զգիշերս ամենայն. ի Հրէիցն զայս ոչ ոք առնէր վասն մեծի շաբաթուն պատուոյ. հեթանոսաց չէր ինչ փոյթ. նա եւ ումեք ի մարդկանէ չէ աւրէն դիագող շրջել . ի գազանաց կասկած ինչ ոչ է վասն մեծի վիմիս ծանրութեան, եւ առաւել վասն զինուորացն պահպանութեան։ 5 Եւ եթէ յարութիւն կարծեցից, այս վաղ կարի է. ընդ երեկս ուրբաթուն թաղեցաւ. գիշերքս ահա երկու են, իսկ տիւս աւր մի է եւ ժամք երկու, եւ նա զերիս տիւս եւ զերիս գիշերս ասաց լինել ի սիրտ երկրի։ 6 Եւ զիա՞րդ` որ յամենայնի արդարն խաւսէր, յայսմ վայրի ստեա՞ց արդեաւք. քաւ լիցի, ոչ կարեմ վասն նորա յերկբայս լինել. սուտ եւ ոչ երբեք խաւսէր, այլ արդար յամենայնի. քանզի զամենայն զոր ասաց ի կենդանութեան իւրում, եղեւ եւ կատարեցաւ. իսկ արդ յայսմ միայն ստիցէ՞ արդեաւք։ 7 Արդ ես ոչ գիտեմ եթէ արդարեւ յարուցեալ իցէ եւ կամ նենգեալ յումեքէ։
       8 Զայս ասէր եւ զկրծիցն հարկանէր եւ զարտասուս յորդէր. մեծաձայն ճչել ոչ իշխէր վասն ահի քահանայիցն եւ զգուշութեան պահապանացն, այլ ի սրտին փղձկէր եւ ի միտս հեղձնոյր, եւ իրացն մխիթարութիւն ոչ գտանէր. մինչեւ յոյժ գթացեալ ողորմեցաւ նմա հրեշտակն եւ ասէ. Կին դու, զի՞ լաս յուսահատութեամբ եւ սուգ առեալ կոծիս անմխիթար. ասա ցիս զպատճառս իրացն, թերեւս լուիցես անսուտ պատասխանի։ 9 Եւ նա ասէ. Զի զտէրն իմ բարձին ի գերեզմանէ աստի, եւ ոչ գիտեմ ո՛ւր եդին զնա։ 10 Ասէ ցնա հրեշտակն. Գեղեցիկ ունիս զսէր սուրբ հաւատոցդ, այլ ոչ իմաստութեամբ արկանես զդառն արտասուսդ ի վերայ գերեզմանիդ. ո՞յր ուրուք լուեալ եւ տեսեալ իցէ` թէ մեռեալք զկենդանիս խնդրեն, եւ կամ մարդիկ ի խնդիր լինին կենդանւոյ Աստուծոյ. թուի ինձ` թէ քան զպահապանսն յիմարագոյն ես դու։ 11 Արդ եթէ կամիս, եկ մերձեցիր ի տեղի աստ եւ տես, զի յարեաւ, չէ աստ. եւ բնաւ ընդէ՞ր իսկ խնդրես զկենդանին ընդ մեռեալս։ 12 Եւ զայս ասացեալ` ի մեծ տարակուսանս զկինն արկանէր։
       13 Դարձեալ ասէ ցնա հրեշտակն. Թէ եւ ինձ ոչ հաւատաս իբրեւ աւտարաշխարհացւոյ, հարց զգաւառականսդ քո` որք են հաւատարիմք դատաւորին եւ խորհրդակից քահանայից ձերոց. նոքա պատմեն ոչ միայն ձեզ որ սիրելիքդ էք, այլ եւ թշնամեաց նորա։ 14 Բայց զժամ յարութեան նորա եւ ես ոչ գիտեմ. այլ ի շարժել երկրիս յայնժամ կարծեցի թէ յարեաւ. եւ առ գերեզմանի աստ ` ես եւ բազում ընկերք իմ էաք, գիտաց եւ ոչ ոք ի մէնջ. ի դուրս գերեզմանիս հայեցաք ամենեքեան, վէմն անխախտելի կայր, եւ կնիքն յայտնի երեւէին։ 15 Իսկ մեր ի շարժմանէն կարծիս առեալ` բացաք զդրունս եւ զնա ի ներքս ոչ գտաք, մինչեւ ինքն ողորմելով երեւեցաւ մեզ առ ժամ մի։ 16 Այլ այժմ եւ մեք ոչ գիտեմք ուր է. բայց զտեղիս ոչ իշխեմք թողուլ, որովհետեւ այնչափ սիրէ զվէմդ եւ զխաչդ եւ զվիմափոր գերեզմանդ, եւ առաւել զձեզ որ ի խնդիր էք նորա։ 17 Եւ յայսմ ամենայնի պատճառս` եւ մեզ դարձեալ ողորմեսցի, եւ արժանի լիցուք միւսանգամ տեսանել զյարուցեալն ի մեռելոց։
       18 Եւ մինչ դեռ զայս ամենայն հրեշտակն ընդ կնոջն խաւսէր, ահա ոմանք ի պահապանաց անտի յորդեցան մտին ի քաղաքն պատմել քահանայապետիցն. Ո՛վ, զի՞ կայք, ասեն, զի՞ նստիք, տեսէք զինչ գործիցէք. յարեաւ ճշմարիտ, թագուցանել ոչ կարեմք. ահա բողոքեմք յապարանս դատաւորին, եւ ամենայն քաղաքիս զաղաղակ հարկանեմք. ոչ կարեմք յուրաստ լինել զահագին տեսիլ յարութեանն, քանզի մեծ էր երկրիս շարժումնս վերջինս քան զառաջինն. վասն զի եւ ի ժամ խաչին անդ դիպեցաք մեք եւ տեսաք զմեծամեծսն եւ զահագինսն որ անդ գործեցան։ 19 Այլ մեզ այն աւրն դիւրագոյն էր քան զայս աւր. վասն զի ոչ ի շարժմանէն միայն բեկան սիրտք մեր, այլ եւ արք ոմանք երեւեցան մեզ` ոչ գիտեմք ուստի՛ էին, յերկրէ կամ յերկնից, անհնարին մեծապէս լուսաւորք եւ ահագինք, եւ այնպիսի լուսաւորք` որ թէ ի մէջաւրէի երեւէին, ծածկէին ճառագայթք արեգականն առ նոցա անմատոյց լուսով։ 20 Բայց զարմացեալ եմք, եթէ դուք զիա՛րդ ոչ տեսէք, եւ կամ տապ բոցոյ նոցա այսր զիա՛րդ ոչ ազդեաց. քարինք տեղւոյն եռացին եւ հողն երաշտացեալ ցամաքեցաւ. մեք կիսամահ ի վայր անկեալ դնէաք, եւ բազումք ի մէնջ որ անդ մնացին` արդ եւս մեռեալ իսկ իցեն։
       21 Իբրեւ լուան քահանայապետքն զայս ամենայն ի բերանոյ զինուորացն, սկսան տալ պատասխանի. Յորժամ այդպիսի ահագին գործք գործեցան, որպէս դուքդ ասէք, թէ ոմանք ի ձէնջ կիսամահ անկեալ դնին, դուք զիա՞րդ կարացէք գալ եւ պատմել մեզ։ 22 Ետուն պատասխանի զինուորքն եւ ասեն. Կանայք ոմանք երանելիք եկին ի գերեզման անդ` մինչ դեռ կայր եւս գիշերոյ, որք բարձեալ բերէին իւղս անուշունս եւ խունկս սքանչելիս իբրեւ նուէրս աստուածայինս։ 23 Եւ ի մերձենալ կանանցն ի գերեզմանն` յոյժ դիւրութիւն եղեւ մեզ ի ժամուն. աւրհնեալ լիցին կանայքն այնոքիկ, եւ երանի քաղաքին` ուստի նոքա իցեն. եւ յիրաւի երանեմք այնպիսի կանանց։ 24 Մեք այնպէս թմբրեալ եւ անկանգնելի ի վայր անկեալ էաք, եւ մի ոմն ի նոցանէ աներկիւղ եւ անկասկած մերձեցեալ ի գերեզմանն հայէր. եւ իբրեւ զմարմինն անդ ոչ տեսանէր, յարտասուս հարեալ լայր դառնապէս. եւ վասն մեռելոյն պատասխանի լսէր յարանցն զյարուցելոյ եւ զկենդանւոյ։ 25 Եւ որպէս ի ժամուն ազդեցաւ` թէ հրեշտակք էին եւ ոչ մարդիկ, որք մերձաւորագոյն զնշանսն տային կանանցն զխաչելոյն` Աստուած խոստովանել եւ ոչ մարդ , կենդանի եւ ոչ մեռեալ. քանզի իբրեւ դիւրացաւ մեզ ի գալ կանանցն` մեք մեզէն իսկ լուաք պատասխանի ի բերանոյ երեւեցելոցն` որք ասէին. Զի՞ խնդրէք զկենդանին ընդ մեռեալս. ո՞չ յիշէք զոր յառաջագոյն ասաց` թէ պարտ է որդւոյ մարդոյ մեռանել եւ թաղիլ եւ յերիր աւուր յառնել։ 26 Եւ եթէ զայն ոչ յիշէք, արդ ահա տեսէք` յարեաւ չէ աստ, եւ յառաջագոյն քան զձեզ երթայ ի Գալիլիա, անդ տեսանիցէք զնա. ահա ասացի ձեզ։
       27 Զայս լուեալ քահանայապետիցն` զարմացան հիացան եւ բեկան սիրտք նոցա. գիտացին եթէ ոչ պատճառանաւք պատմեն. ի խորհուրդ մտին եւ ասեն. Արդ զի՞նչ գործեսցուք. որովհետեւ այսպիսի յայտնութեամբ յարեաւ, մարդիկ եւ հրեշտակք տեսին. զպահապանսն զոր խնդրեցաք ի դատաւորէն, նոքա մեծամեծ նշանաւք պատմեն զյարուցեալն. արդ ի Գալիլիա եւս երթայ, եւ մեծամեծ յայտնութիւնս առնէ անդ։
       28 Եւ իբրեւ այլ հնարս ոչ կարացին իմանալ, արկին ձեռս ի գանձս տաճարին. արծաթ բազում ետուն պահապանացն եւ ուսուցին նոցա պատճառս զառաջին պատասխանւոյն` յաղագս որոյ զինուորքն հրամայեցան նոցա ի դատաւորէն։
       29 Այլ Մարիամ անդէն ընդ հրեշտակսն պատեալ փարի զգերեզմանաւն, եւ ի խնդիր է յարուցելոյն. եւ առ յոյժ ջերմ սիրոյն անդադար ածէ զաչսն զվայրաւքն մինչեւ շնորհեալ նմա երեւումն փափաքելի ոչ հրեշտակի ուրուք, այլ նորին տեառն Յիսուսի։ 30 Քանզի գրէ աւետարանագիրն. Զայս իբրեւ ասաց նմա հրեշտակն, հայեցաւ նա ի կողմն մի տեղւոյն` ուր ի խաչ հանեալ էր զՅիսուս. եւ ետես անդ զՏէրն, այլ ճանաչել ոչ կարաց. այլ կարծեաց եթէ պարտիզպանն իցէ, ասէ ցնա խանդաղատալի բանիւք. Տէր, եթէ դու բարձեր, ասա ինձ` ուր եդիր զնա, զի ես առից զնա։
       31 Բարիոք տքնիս, ո՛վ Մարիամ, զգիշերս ամենայն, եւ գեղեցիկ են խնդիրք առաւաւտիդ. ոչ ոք ի մարդկանէ զրկէ զվաստակաւորս իւր, եւ ոչ Աստուած զլանայ զվարձս վաստակոց քոց. զվարձս գիշերային աշխատութեան քո հատուցանէ քեզ հրեշտակդ` տալով աւետիս զյարուցելոյն ի մեռելոց , եւ զտապ անձկոյ սրտի քո փախուցանէ երեւումն պարտիզպանիդ։ 32 Որպէս ինձ թուի, գտեր զգողն. եւ ոչ միայն զգողն, այլ եւ ընդ գողոյն զգողաւնսն. քաջ պնդեա ի վերայ, դա է ճշմարիտ. եւ ոչ զայլոյ գողացեալ, այլ զիւրն իսկ առեալ ունի. մի՛ ասեր` եթէ դու բարձեր, իբրեւ այլ զայլոյ ինչ, այլ ունի իսկ եւ զիւրն ունի։ 33 Դա է որ եդաւ ի գերեզմանիդ, դա է որ յարեաւն այտի, դա է որ խաչեցաւ, դա է որ ի մեռեալս չոգաւ, դա է որ եմուտ ի տուն հզաւրին, դա է որ կապեաց զհզաւրն, դա է որ առ զգանձս նորա յաւարի, դա է որ բաշխեաց պարգեւս բազմաց , դա է ճշմարիտ պարտիզպանն, դա է որ տարաւ զաւազակն ի պարտէզն. զդա խնդրէիր, վասն դորա լայիր, վասն դորա լուար ի հրեշտակէն թէ յարեաւ, վասն դորա ողբայիր, վասն դորա հրեշտակն զգերեզմանաւն շրջի, վասն դորա բերեր զիւղդ եւ զխունկս. եթէ վասն դորա բերեր, այլում ի խնդիր մի՛ լինիր։ 34 Բայց զոր ասացերն` ո՛ւր եդիր զնա, ցոյց ինձ` զի ես առից եւ գնացից, գիտեմ` զի առ սէրդ ասացեր . եւ եթէ տայ զինքն ցքեզ, տանիլ ոչ կարես, նա եւ ոչ միւս Մարիամն յակովբեանց եւ ոչ կղէովպեանց Մարիամն եւ ոչ քոյր Ղազարու եւ կոյսն Մարիամ` որ է մայր դորա։ 35 Եւ եթէ ամենեքեան միաբանիք, բառնալ զդա ոչ կարէք, քանզի յոյժ ծանրացաւ. ծանր է այսուհետեւ որ կամին մարմնապէս մերձենալ ի նա, եւ թեթեւ այնոցիկ` որք հաւատով մերձենան առ նա, զոր այժմ իսկ լուիցես ի նմանէ։ 36 Քանզի իբրեւ ծանեաւ, ասէ , Մարիամ, եթէ Յիսուս իցէ այն, յորջորջեաց զնա հին սովորութեամբն` րաբունի ասելով, որ թարգմանեալ կոչի վարդապետ։ 37 Ահա դեռ եւս աւադիկ Մարիամ, ի մարմնի ես եւ մարմնապէս լաս, եւ մարմնապէս խաւսիս, եւ մարմնապէս խնդիր առնես. արդ զիարդ արգահատեաց եւ յայտնեաց քեզ ի նոյն առաջին կերպարանսն, նոյնպէս կամիս մերձենալ ի նա թանձրութեամբ. վասն որոյ լսիցես պատասխանի` թէ մի՛ մերձենար յիս, զի չեւ եւս ելեալ եմ ես առ հայր իմ։ 38 Եւ վասն է՞ր արդեաւք զայս ասէր. քանզի պտուղ էր նորոգ ծառոյն կենաց, ոչ կալաւ յանձին եթէ կանայք յառաջ քան զարս մերձեսցին ի նա. բաւական համարեցաւ զազգս կանանց պատուել ի ձեռն ծննդեանն. այլ զերեւումն յարութեանն առնէ հրեշտակաւքն որ ունին զյանգութիւն առ արու բնութիւնս. միջնորդաւ տեսութեանն եւ ի ձեռն հրեշտակացն առաջնորդութեան երեւի կանանց, եւ առաքէ առ աշակերտսն։
       39 Երկուս իրս յայտնելով ի տեղւոջն, զՄարիամ ուսուցանէ վասն իւրոյ վերաբեր բնութեանն` հայր իւր յերկինս անուանելով , եւ զաշակերտսն մխիթարէ եղբարս զնոսա անուանելով։ 40 Քանզի յորժամ ասէ, երթամ ես առ հայր իմ եւ առ հայր ձեր, հաւասարէ զինքն ընդ աշակերտսն, եւ մի հայր իւր եւ նոցա ցուցանէ. բայց իւրն առանձին ասելով, իսկ նոցա ամենեցուն ի միասին։ 41 Յոյժ անջրպետեալ զատանի ի միմեանց, եւ իմանի յայտնութեամբ յոգիս իմաստնոց. քանզի մարդ է ըստ բնութեան ամենեցուն, հաւասարէ զինքն ըստ աշխարհի. եւ Աստուած է անեղութեամբ ընդ Հաւր, զատուցանէ զինքն ոչ միայն յաշակերտացն, այլ յամենեցուն բանական գոյութեանս։ 42 Եւ առ Աստուած իմ, ասէ, եւ առ Աստուած ձեր։ 43 Մեր ահա գիտեմք զի Աստուած է, արարիչ եւ թագաւոր եւ տէր. եւ թէ գոհանամք զարարչական զաւրութենէն, է նա մեր թագաւոր վերակացու եւ խնամածու. եւ եթէ զընդդէմսն գործեմք, է նա մեր տէր, դատի խրատէ եւ ածէ յուղղութիւն։
       44 Իսկ քո, Տէր, հայր զի է` գիտեմք, վասն զի ուսաք ի քէն ճշմարտապէս զայդ. զիա՞րդ ասես` երթամ ես առ Աստուած իմ եւ առ Աստուած ձեր։ 45 Այո՛, ասէ, քանզի հայր է ձեր արարչութեամբ, հայր է եւ իմ ծնողութեամբ. Աստուած է ձեր, որպէս ասացի, ըստ հաստողութեան , Աստուած է եւ իմ ըստ տնաւրէնութեանս։ 46 Այլ իմ, ասէ, առանձին միայն. իսկ ձեր ոչ առանձին, այլ ամենայնի` մարդկան եւ հրեշտակաց եւ երկնի եւ երկրի եւ տարերաց գոյացութեանց։ 47 Եւ որպէս Հայր բարերարութեամբ իւրով ` չաղաչեցեալ ուրուք` ի ձեռն Որդւոյ արար զաշխարհս ամենայն զերեւելիս եւ զաներեւոյթս, նովին մարդասիրութեամբ եւ Որդի կամաւք Հաւր յանձն իւր էառ զմարմին մերոյ բնութեանս, եւ ընկալաւ չարչարանս յիւր մարմինն մինչեւ ի մահ խաչին, ի թաղումն եւ ի յարութիւնն։ 48 Եւ վասն այնորիկ Աստուած մարմնացեալ. եւ այսուհետեւ ոչ եւս մարմին, այլ Աստուած. եւ Աստուած ոչ առանց մարմնոյ, եւ մարմին ոչ եւս ծանր բնութեամբ, այլ մարմին աստուածային, անորակ եւ անքանակ, աներբ եւ անուր։ 49 Անբաժանելի եւ անքակ է Աստուած բանն, միշտ անճառ եւ անպատում, եւ ընդ նմին անճառելի եւ մարմինն։ 50 Միշտ Աստուած ինքն յինքեան, ոչ ի տեղւոջ, այլ տեղի ամենեցուն. ոչ ի ժամանակի, այլ ժամանակ ի նմանէ. ոչ յեղանութեան, այլ լինելութիւնք նովաւ, եւ գեր ի վերոյ ամենեցուն երկնի եւ երկրի, եւ երկնից երկնի շրջագոյ բնութեանն. ընդ նմին իմասջիր եւ զկուսածին մարմինն։ 51 Վասն այսր ամենայնի ունիմք իշխանութիւն անուանիլ եղբայր Քրիստոսի, եւ ասել ընդ նմին հայր մեզ զԱստուած. զի ընդ միոյ մասինն որ միացաւ ընդ Աստուած բանն, եւ վերաբերեցաւ եւ ել յերկինս` նստաւ ընդ աջմէ Հաւր, ամենայն մասունք մարդկային բնութեանս ընկալան զաւետիս յուսոյ. զի նովաւ եւ ի ձեռն նորա վերաբերեսցին եւ հասցեն եւ ժառանգեսցեն զանախտ եւ զանչարչարելի տեղին, ուր որդին Աստուծոյ նստի ընդ աջմէ Աստուծոյ։
       52 Վասն այսորիկ առաքէ Տէր զՄարիամ մագդաղենացի առ աշակերտսն ասելով . Երթամ ես առ Հայր իմ եւ առ Հայր ձեր , եւ Աստուած իմ եւ Աստուած ձեր ։ 53 Եւ եկեալ Մարիամ պատմեաց Պետրոսի եւ Յովհաննու եթէ ետես նա զՏէր, եւ զայս ինչ խաւսեցաւ ընդ նմա։ 54 Զայս լուեալ Պետրոսի, ազդեցան նմա յիշատակ առաջին բանիցն Տեառն զոր ասէր` եթէ Յետ երից աւուրց յառնելոց եմ ես ։ 55 Յոտն եկաց վաղվաղակի Յոհաննու հանդերձ, եւ ընթացան երկոքեան ի գերեզման անդր. եւ քանզի մեծ էր ճեպ փութոյն, ելեւելս առնէին զմիմեամբք. յառաջագոյն հասանէր Յովհաննէս. զհայելն հայի, այլ ի ներքս ոչ մտանէ. եւ հասեալ Պետրոս, ի միասին մտանեն տեսանեն զգերեզմանն զի ունայն եւ թափուր էր ի մեծ գանձէն որ աւանդեցաւ. բայց միայն կտաւքն` զի անկեալ դնէին ի վերայ բարձրացեալ խարակին . իսկ վարշամակն որով զգլուխն պատեալ էր, ոչ խառն ընդ այլ կտաւին կայր, այլ ուրոյն ծալեալ եդեալ։
       56 Եւ այս զի՞նչ նշանակէ` ընկենուլ կտաւոցն, եւ կամ չխառնել վարշամակին ի կտաւսն։ 57 Ըստ բնախաւսութեան յայտնի է ամենեցուն . երկնաւոր բնակիչքն` երկրաւոր հանդերձիցն չեն կարաւտացեալք. իսկ Տէրն երկնի եւ երկրի, ինքնագոյ զաւրութեամբն եւ բնական փառաւքն ծնաւ ի սուրբ կուսէն. ո՞չ ապաքէն` որով եկն առ մեզ ի Հաւրէ, նովին զաւրութեամբ առ Հայր վերանայ։ 58 Այլ ես եւ ըստ մերում բնականիս ասացից. ապաքէն վասն մեր եկն յաշխարհ Տէր աշխարհիս. իսկ յորժամ զմերս յիւրսն տարաւ, պէտք մերայոցս անդ ոչ ինչ էին պիտոյ. եթող զկտաւսն աստէն, եւ ի ձեռն կտաւոցն մնալոյ ` աշխարհս մնացին իբրու թէ ի սուգ եւ ի չարչարանք ի ձեռն այս երեւման, զի եւ դու քեզէն ըստ քում վարդապետին կազմեսցես։ 59 Քանզի ամենեւին մերկ էիր յաշխարհի. եւ մինչ էիր յաշխարհիս, վերացար ըստ պիտոյից սորա. իսկ յորժամ ելցես աստի, ոչ ինչ կարասցես տանել ընդ քեզ. այլ որպէս եկիր, նոյնպէս երթիցես։ 60 Եւ եթէ յառաջագոյն զայս իմասցիս, կեանք վարուց քոց զուարթնոց նմանեսցին, եւ ելք կատարածի քո զկնի Տեառն հետեւեսցին։
       61 Այլ վասն վարշամակին յոյժ մեծախորհրդութիւն տեսանեմք. քանզի յարութիւն էր մարդոյ եւ Աստուծոյ. մարդոյ ըստ բնութեան, Աստուծոյ ըստ տարաբնութեան. եւ երկոցունց միացելոյ` ոչ եւս այնուհետեւ երկու թուին, այլ միական` գոյականին։ 62 Յոյժ աւրինաւոր իրք ի տեղւոջն երեւեցան, զոր եւ մեծ Առաքեալն հաստատուն վկայութեամբ ցուցանէ մեզ։ 63 Գլուխ կնոջ այր իւր է , եւ գլուխ առն Քրիստոսի , եւ գլուխ Քրիստոսի Աստուած . գլխոյ ի գլուխ աստիճանեաց զաշխարհս, եւ զամենեսեան հանեալ տարաւ առ Հայրն բոլորեցունց։ 64 Վասն այսորիկ պատուականագոյն երեւեցաւ վարշամակն ի մէջ այլոց կտաւոցն. զի դու իմասցիս ճշմարտապէս ոչ զորոշումն զատանելոյ, եւ ոչ զմիութիւն սեղմութեան. եւ ոչ այլ ուրուք է գլուխն, այլ որոյ է մարմինն. եւ ոչ մարմինն այլ ուրուք է, այլ նորին գլխոյ. եւ ոչ մարմինն գլուխ է, եւ ոչ գլուխն դարձեալ ոտք են. այլ անդամք բազում` կարգեալ եւ հաստատեալ եւ կազմեալ են ըստ իւրաքանչիւր մարմին. քանզի պատիւն ի գլուխն է, ընդ նմին գլխոյ եւ ամենայն մասունք մարմնոյն պատուեցան։
       65 Իսկ եթէ առ մերս այդպիսի է տեսաւորութիւն, ո՛րչափ եւս առաւել իմանալի բնութեանն։ 66 Գլուխ է եւ աստուածութիւնն, գլուխ է եւ որդիութիւնն, գլուխ է եւ Սուրբ Հոգին։ 67 Այլ աղէ, մտացդ աչաւք հայեաց եւ տես, եւ լուր հաւատովք զբանն տէրունական որ ասէ . Ոչ ոք գիտէ զՀայր ` բայց եթէ Որդի , եւ ոչ զՈրդի ` եթէ ոչ Հայր եւ ի ձեռն Սուրբ Հոգւոյն ճանաչին Հայր եւ Որդի նորին՝ Սուրբ Հոգւովն։ 68 Քանզի Աստուած հոգի է, եւ հոգի Աստուած. հոգի` Որդի, հոգի եւ Սուրբ Հոգին։ 69 Եւ արդ զի այս այսպէս է, ոչ եթէ Հայր Որդի, եւ ոչ Որդին Հայր, եւ ոչ Սուրբ Հոգին Հայր եւ Որդի։ 70 Հայր արարչական զաւրութիւն, որ ունի նշանակ թագաւորական զաւրութեանն. Որդի բնական զաւրութիւն, որով երեւի դատողական զաւրութիւնն. Հոգի հաշտական զաւրութիւն, որով յայտնի երեւի կենարար զաւրութիւնն. եւ ասի միասնական աստուածութիւն։ 71 Հաճեալ է Որդի ի բնական անուանն, որ է զաւրութիւն եւ իմաստութիւն, եւ նոյն ինքն ծնելութիւն եւ անեղութիւն. հաճեալ է եւ Սուրբ Հոգին յիւր անձն եւ յէութիւն, հանողութեամբ յԱստուծոյ, անճառելի եւ անպատմելի։ 72 Հանգուցեալ է եւ կամք Հաւրն յաստուածութիւն հայրութեանն, որ է պատճառ ճառելեացս եւ անճառելեացն։ 73 Արդ ծալեաց եւ եդ զվարշամակն մեկուսի. ինքն Քրիստոս զիւր գլուխն պատուեաց։ 74 Եւ արդ ո՞վ մեծ իցէ, արդեաւք որ պատուիցէ՞, եթէ որ պատուիցին։ 75 Իսկ եթէ այլ յայլմէ ունէր զպատիւն, այդպէս էր. արդ եթէ ինքն զինքն պատուէր, զիա՞րդ կարասցես ի մէջ անբաժանելւոյն բաժինս ցուցանել. եւ որպէս ընդ Քրիստոս եւ ընդ իւր գլուխն չիք անջրպետութիւն ի մէջ արկանել, եւ ոչ ընդ Քրիստոս եւ ընդ իւր Հայրն, այլ միայն խորհուրդ պատուոյ, զի ուսուսցէ զերկոտասանսն …… Հայր յարուցանէր, Որդի յառնէր, Հոգին Սուրբ աւետիս մատուցանէր արարածոց։ 76 Եւ որպէս յարարչութեանն հաւասարութիւն էր, Հայր կամէր , Որդի առնէր, եւ Սուրբ Հոգին զարդարէր, ապաքէն եւ նորոյ աշխարհիս սկիզբն լինելութեան էր յարութիւնն Քրիստոսի. վասն այսորիկ բոլոր բոլորովին բովանդակ անդ է Սուրբ Երրորդութիւնն. միանգամայն եւ ամենայն զաւրութիւնք արարածոցս։
       77 Տեսանե՞ս զի ոչ ինչ պիտոյ էր զկտաւսն տանել ընդ իւր. այլ փոխանակ կտաւոցն զամենայն աշխարհս զգեցաւ, եւ զաշխարհի հայրենի փառսն զարդարեաց։ 78 Իսկ զխորհուրդ գերեզմանին եւ զկտաւոցն եւ զվարշամակին յայտնեաց գլխոյն աշակերտաց։ 79 Քանզի գերեզմանն է նմանութիւն աշխարհիս` յորում թաղեալ եմք, եւ կտաւքն ժամանակեան՝ պատանք զարդուց սորա. իսկ պատիւ վարշամակին, որպէս վերագոյն ասացաք, ակնկալութիւն յուսոյ այնոցիկ` որ կարեն բացահայեաց ակամբ ի հեռաստանէ տեսանել զՀայրն բոլորեցունց, որ պատուելոց է զգլուխ ամենեցուն, որք արժանի լինին երկնաւոր պարգեւաց պսակին։
       80 Բայց թերեւս ոք յուսումնասէր փափաքողաց քննել կամի եւ լսել զայս եւս` եթէ ո՛ ծալեաց զվարշամակ գլխոյն եւ եդ մեկուսի, Տէ՞ր ինքնին, եթէ հրեշտակքն գիտասցէ այնպիսի հարցողն, զի զԱստուծոյ ակնարկութիւնն ամենայն ոք կատարէ` բանաւորք եւ անբանք. բանաւորք ի ձեռն զգայութեանց կատարեն զհրամանս նորա. իսկ անբան տարերքս ի բնական շարժմանցն. իսկ հրեշտակք առաւելեալ են բանաւորութեամբ, եւ բնակութեամբ մերձաւորագոյնք են առ աստուածութիւնն, գիտելով զխորհուրդ կամաց նորա։ 81 Եւ որպէս երեւի` առ սէր Տեառն իւրեանց յոյժ փարեալ խանդաղատին զգերեզմանաւն, եւ ի ներքս մտեալ զանձուկն ի կտաւսն սփռէին, բառնալով եւ դնելով եւ բազում անգամ համբուրելով. որպէս ոք զի գտանիցէ զնիշ անձկացելոյ` պատիցէ փարելով եւ յոյժ խանդաղատիցէ, եւ զի՛նչ գործել արժան է` զայն ոչ գիտեմ։ 82 Այսպէս իմն եւ հրեշտակքն առնէին ընդ կտաւսն. եւ ի ձեռն առեալ զվարշամակն, ծալէին կազմէին եւ մեկուսի դնէին ըստ բնութեան մարդկան սենեկապանաց զոր գործեն յարքունիս, եւ զամենայն հանդերձ թագաւորին դնեն ի պատուական տեղւոջ. իսկ թագին ուրոյն իմն առնեն զգուշութիւն, եւ ոչ խառն ընդ այլ հանդերձսն պահեն։ 83 Այսպէս եւ երկնաւոր թագաւորին մերոյ զաւրքն երկնից ի սպաս իջեալ` շողային զցանկալի գերեզմանաւն. եւ երկուքն ի ներքս մտեալ ` զամենայն ինչ տեղւոյն պատուեն. բայց զթագն ոչ խառն ընդ այլսն ընկենուն, այլ ուրոյն դնելով ուսուցանեն մարդկան զմիասնական գլխաւորութիւն Երրորդութեանն, ուստի ամենեքեանս առին զլինելութիւն։