ԱՒԵՏԱՐԱՆ: Վենետիկ, տպ Միքելանջելո Բարբոնիի, 1685-1686:

ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ` «Աւարտեցաւ տպագրութի[ւն] վայելչատիպ սրբոյ աւետարանիս ի լաւ եւ յընտիր օրինակէ յամի մարդեղութե[ան] տ[եառ]ն, ռոձզ, եւ ի թուաբերութե[ա]ն հայոց. ռճլե ի ժդ. մայիսի ամսոյն ի Վէնէտիկ քաղաքի, բազում երկամբք եւ աշխատանօք, վասն ոչ գտանելոյ զհամաձայնութի[ւն] համաբարբառիցն. ի պատճառս անհոգութե[ան] գրչացն, առ որ տաժանեալք զբազում աւուրս ստուգագրեցաք որոշելով զթիւս մանրագիրս համաձայնութե[ան]ց, զկիրակագիրս, զցանկս եւ զկանոնագիրս, ի պետս ուսումնասիրաց եւ ի սփոփանս, ճշմարտասիրաց: Արդ որք հանդիպիք սմա վայելելով եւ կամ օրինակելով զթողութի[ւն] շնորհեցէք խրթնութե[ան] գրոյս, զի հազիւ կարացաք հնարել զսոյն, եւ եթէ պատահմամբ գիր ինչ սխալեցեալ իցէ ներեցէք, քանզի ջանք եւ դիտաւորութի[ւն] մեր էր ամենեւին անսխալապէս յառաջադրել զսոյն սիրեցեալ եղբարցդ մերոց ի Ք[րիստո]ս. եւ զի մինչեւ ցայժմ համաբարբառիւք աւետարան ոչ էր տպեցեալ երբէք վ[ա]ս[ն] դժուարութե[ան] զանազանից թուոցն, մեք վ[ա]ս[ն] պայծառութե[ան] հայոց հանձն առաք զամենայն դժուարութի[ւն], ո[ր]պ[էս]զի սփռեալ տարածիցի ի միջի ձերում…»։

  ԲՈՒՐԱՍՏԱՆ ԱՂՕԹԻՑ: Թարգմ. ` Ստեփանոս Լեհացու: Վենետիկ, տպ. Միքելանջելո Բարբոնիի, 1685:

ՀԱՏՈՒԱԾ ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆԻՑ` «քանզի մեծաւ աշխատութ[եամ]բ եւ հոգաբարձութ[եամ]բ սրբագրեցաք զսոյն, եւ յարադարեալ բարեկարգեցաք ի պէտս եւ ի շահաւէտութի[ւն] հայկազնեաց բարեսիրաց, ո[րպես]զի ամենեքան կարիցեն դիւրապէս վայելել եւ ի կիր արկանել զսոյն ի Կեցութի[ւն] հոգեաց իւրեանց, եւ զայս ըստ ըղձից եւ ըստ թախանձանաց ճուղայեցի խօճայ Սահրատի որդի պարոն Գասպարի, առն ճշմարտասիրի եւ ազնուատոհմի բարեպաշտութ[եամ]բ եւ զարմիւ ճոխացելոյ ի ներկայում այսմիկ ժամանակի, որ ամ[ենայն]իւ փութով հոգացեալ զթարգմանութիւն սորին արդեամբք եւ գոյիւք իւրովք սեփականօք խոհեմապէս հաճեցաւ ի լոյս ածել զսոյն ի յիշատակ անջրելի ինքեան եւ բնաւից ընտանեաց եւ ազգականաց իւրոց, ի խնդութիւն եւ ի հրճուանս համայնից սիրելեաց եւ բարեկամաց իւրոց ի Ք[րիստո]ս, եւ ի սփոփանս հանուրց առաքինասիրաց ընթերցողաց…»։

ՆՈՐԱԳՈՅՆ ԾԱՂԻԿ ԶՕՐՈՒԹԵԱՆՑ: Թարգմ. ` Յովհաննես Կոստանդնուպոլսեցու: Վենետիկ, տպ. Միքելանջելո Բարբոնիի, 1685:

ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆ` «Աւարտեցաւ գիրգս ասացուածոց փիլիսոփայից ի թվի փրկչին ռոձե, սեպտեմբերի ամսոյ. է. ի Վէնէտիկ քաղաքի, շնորհօք եւ նպաստութ[եամ]բ ամենազօրին ա[ստուծո]յ. Արդ որք վայելէք զսա վարժելով եւ կրթելով զմիտս ձեր յիշեսջիք յաղօթս զմատակարարս սորին, եւ դուք ողջք լերուք ի տ[է]ր»:

ՇԱՐԱԿՆՈՑ: Ամստերդամ, տպագր. ` Մատթէոս Վանանդեցու, տպ. Ս. Խաչի եւ Մարիամ Աստուածածնի. 1685:

ՀԱՏՈՒԱԾ ՅԻՇԱՏԱԿԱՐԱՆԻՑ. «Շնորհօք տ[եառ]ն մերոյ Յ[իսուս]ի Ք[րիստոս]ի եւ ողորմութ[եամ]բ նորին յանկելեալ աւարտեցաւ գիրկս երաժշտական, որ է շարակնոց: Ի տպարանի Մատթէոսի Վանանդեցւոյ. որ եթ անուամբ յանուն սրբոյ Խաչի եւ ամէնօրհնեցելոց կուսին Մարիամու Ա[ստուա]ծածնի: Ի հայրապետու[թ]ե[ան] տ[եառ]ն Եղէազարու ամ[ենայն] հայոց Կաթուղիկոսի եւ յաջորդ սրբոց առաքելոցն Թադէոսի եւ Բարդուղիմէոսի եւ սրբոյն Գրիգորի լուսաւորչին: Եւ նուաստս ամենից Մատթէոս դպիրս եկի ծառաելով ընդ արենակից վարդապետին իմոյ յերկիրն յիտալացւոց եւ ի մայրաքաղաքն Հռօմ, եւ վեհն իմ գնաց յայլուրեք. եւ ես դարձայ յԱլիկօռնայ առ ոտս աշակերտի տ[եառ]ն Ոսկանայ արհիեպ[իս]կ[ոպո]սի տ[եառ]ն Կարապետի վ[ա]րդ[ա]պ[ե]տի, եւ ուսայ ի նմանէ զարհեստ շարաբարդու[թ]ե[ան], եւ մնացի ընդ վեհին Ոսկանայ արհի եպիսկոպոսի եւ քեռորդւոյ ն[ո]ր[ա] Սաղօմոնի ամս չորեքտասան եւ վարձուց կողմանէ ոչինչ ընկալայ. քանզի եւ տ[է]ր Յակոբ Կաթուղիկոսն գրեաց առ իս ի Մարսիլիայ թէ ընկալայ զհամբաւ ի քէն զբարւոք ուսանիլն զարհեստդ. վ[ա]ս[ն]որոյ եւ զփոքր նամակս օրհնու[թ]ե[ան] առաքեցի առ հոգեւոր որդեակդ իմ Մատթէոս զի բարւոք ծառայիցես տ[եառ]ն Ոսկանայ արհի եպ[իս]կ[ոպո]սի աշակերտի իմոյ, եւ զկնի վախճանի ն[ո]ր[ա] մի ուրեք կարօտասցիս` այնպէս համարեա թէ ինձ ես արարեալ ո[ր]պ[ես] ասէ Տէրն: եւ ես զքո վարձն հատուցանելոցեմ, եւ եթէ մահ հասարակաց հանդիպի` զհետնամնաց նըստօղ սրբոյն աթոռոյն պարտին հատուցանել: Սակս որոյ ժամանակս բազումս ծառայեցի. եւ զկնի փոխելոյն ն[ո]ց[ա] առ ա[ստուա]ծ. եւ իմ տեսեալ զչարակրութի[ւն] եւ զանաջողու[թ]ի[ւն] յամ[ենայն] կողմանց վ[ա]ս[ն] որոյ դիմեցի Հօլանդիոյ` ի վայելուչ քաղաքն յԱմստէլօդամ, եւ գտի զլաւ վարպետ իմն, որ անուամբ Նիկուլայոս ասի. եւ ետու յօրինել զգիրս այբուբենից բազմօք աշխատանօք, եւ զայլ տեսակս եւս գրոց նօտրի եւ բոլորի: Եւ ի աւարտման գործոյս` ոչ ունելով բաւականապէս զդրամս վ[ա]ս[ն] տպելոյ զգիրս, եւ ընկերացայ ընդ տ[եառ]ն Յօհաննու երեւանցւոյ սրբանուէր քահանայի եւ ընդ ջուղայեցի պարոն Պօղոսին սակս երկուց գրոց միայն շարակնոցի եւ ժամագրքի: Արդ երես անկեալ աղաչեմ զընթերցօղս յիշել զերեւանցի պարոն Ուղուրլուի որդի զտ[է]ր Յօհան սրբանուէր քահանայն, եւ զհանգուցեալ ծնօղսն զհայրն իւր զպարոն Ուղուրլուն եւ զմայր նորին զՄասում փաշայն, եւ զկողակիցն իւր Եղիսաբեթն` եւ զեղբայրս նորին զպ[ա]ր[ո]ն Աւետիքն եւ զպ[ա]ր[ո]ն Կարապետն` եւ քորք իւրեանց զԽաթունն զբէկին զՄարիամն եւ զԿատարինէն, եւ զայլ արեանառու մերձաւորս. ք[ան]զի աշխատեցա ի սրբագրու[թ]իւն շարակնոցին եւ զթուղթ չորացնելն եւ զայլ աշխատանս: նաեւ զջուղայեցի ընկերն մեր Գուլիաթէնց խօճայ Ալեքսանի որդի պ[ա]ր[ո]ն Պօղոսն եւ զեղբայր նորին զպ[ա]ր[ո]ն Պետրոսն, եւ զմայր նոցին զտիկին Սոփիայն` ի զքոյր իւրեանց զտիկին Եփրօսիմիայն եւ զդուստր քեռ ն[ո]ր[ա] Մադալինէն` եւ զայլ արեանառու մերձաւորս: հուսկ յետոյ եւ զմեղապարտս դպիր Մատթէոս շարաբարդող եւ մատակարարօղ եւ օգնիչ սրբագրութե[ան]. յիշեսցիք զծնօղսն իմ զՕհաննէսն եւ զՄարիամն եւ զայլ արեանառու մերձաւորսն. յիշելով զմիով հայր մեղայիւ վասն որոյ եւ դուք յիշեալք լիջիք ի Քրիստոսէ յուսոյն մերոյ. Ամէն:

Արդ դարձեալ աղաչեմ, որք հանդիպիք ա[ստուա]ծայնոյ երգարանիս այսմիկ` ընթեռնլով, կամ հարեւանցի զբօսնլով. Ա[ստուա]ծ ողորմեսցի միով յիշատակել մի խնայէք, զի կարի աշխատեցաք ի սրբագրութե[ան] դորա, թէ ի հոլովս անուանց` եւ ի նախադրութի[ւն]ս նոցա, թէ ի ժամանակս բայից, եւ ի կերպաւորու[թ]ի[ւն]ս նոցա, հետեւելով հռետորին արիստակէսի: Վասն որոյ եթէ ոք հմուտ է քերթութե[ան], եւ վարժ գրչութե[ան] արիստակեայ գտցէ եւ ոչինչ պակսեալ ի գրելոց նորին: Բացերեդեր բայէն զոր եթէ ոք քննեսցէ ըստ խոնարհմանց բայիցն. գտցէ զհաւաստին: Նաեւ սակս աներեւութիցն այլակերպութե[ան] խնդրեմ մի վրդովիլ, այլ խոհեմաբար քննել, եւ ընդ բային իւրոց համեմատել եւ զկերպաւորու[թ]ի[ւն] բային ներներկայում սահմանականին խուզել. զի մի անհեթեթ լիցի եւ վարկպարազի: Եւ թէ այլ ինչ սխալու[թ]ի[ւն] գտցի այն չէ կամաց մերոց այլ ի մոռացմանէ, եւ կամ այլ իմն կասկածանաց վ[ա]ս[ն] որոյ խնդրեմք ներել, զպակասն լնուլ եւ զաւելորդն յապաւել, որք հմուտքէք արհեստի եւ մակացութե[ան]. եւ զմեզ պահել անմեղադրելի: Իսկ որք ոչ էք ներ հմտացեալ արհեստից գրչութե[ան] քերթողու[թ]ե[ան] մի այլ ինչ բարուրէք յանդգնաբար այլ ջանացարուք ուսանիլ զգրեալն. եւ տեղեկանալ ներպարուրեալ գիտու[թ]ե[ան]ն. եւ փառս վերընծայել Ք[րիստոս]ի [ա]ստուծո[յ ընդ հօրն սրբոյ հոգւոյն, այժմ եւ անզրաւ յաւիտենիւ. ամէն: ՎԵՐՋ»: