Պատմութիւն Հայոց, Հատոր Ա.

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Զյաջորդութեան թագաւորացն Ասորեստանեայց` որք նստան յետ Բէլոյ, պէսպէս բանք են. այլ Վարդան պատմիչ գրէ այսպէս. Առաջին թագաւորեաց Նեբրովթ ՚ի Բաբելոն, հիւսածու թագաւ պսակեալ, եւ ոչ կռածու. ՚ի ծգ. ամին Սերուքայ: Սա շինեաց զՇօշ քաղաք, որ ասեն զԱսպահան. եւ սա սպանաւ ՚ի Հայկայ որդւոյ Թորգոմայ: Եւ թագաւորեաց Թիրոս քաղդէացի. յաւուրս սորա գտաւ արուեստ ոսկեհա նութեան եւ արծաթագործութեան: Եւ յետ նորա թագաւորեաց Ամիրոս յազգէն Սեմայ ամս. հբ . սա սկսաւ դահեկան եւ դրամ գործել անուամբ գրոյ. եւ առ սովաւ գտաւ քանդուած նկարու, եւ կազմագործութիւն, եւ չափ եւ կշիռ, եւ ամենայն բարեկարգութիւն, զսմանէ ասէ Մենադրոս մոգ, եթէ երիս աչս ունէր… ՚ի յեօթներորդ ամին Թարայի թագաւորեաց Արփի Ազատ ամս. ժը: Եւ զկնի նորա Վիլոս աթուրացի (այն է Արբել երկրորդ. զոր ոմանք համարին Բէլ ) ամս. կբ. հանեալ զպատիւն ՚ի Բաբելոնէ յԱթուրիա, որ է Նինուէ: Բայց Քսարոս ոմն թագաւորեաց ՚ի Բաբելոն. եւ Սահերոն եղբայր Թարայի սպան զնա վասն հանելոյն ՚ի նմանէ զԿայնան կուռքն. զի էր քրմապետ… մեռաւ Վիլոս թագաւոր. եւ առ զթագն Նինոս որդի նորա որ շինեաց զկուռս հօր իւրոյ ոսկեղէն. եւ ընդարձակեաց զԱթուր քաղաք, եւ յանուն իւր կոչեաց Նինուէ:
       Զայս բան առեալ է Վարդան ըստ մասին ՚ի մեհենական մատենից, եւ ըստ մասին ՚ի պատմութեանցն յունաց, որք այլեւայլս գրեն զայսմանէ. այլ նոքին եւս հիմնեալ են յառասպէլս Բէլայ. որպէս է տեսանել ՚ի գիրս Կեդրենեայ: Այլ զայսցանէ տե'ս եւ ՚ի յաջորդ ծանօթութեանդ: