Երկար
տեւողուի
կենաց
նախնի
նահապետաց
աւանդեալ
՚ի
գիրս
Մովսէսի`
յԱդամայ
մինչեւ
ցնոյ,
եւ
՚ի
նոյէ
մինչեւ
ցԱբրահամ`
անհաւատալի
երեւեցաւ
ոմանց.
որոյ
վասն
ասացին
իսկ,
թէ
գուցէ
զամիսս
փոխանակ
ամաց
դնէ
Մովսէս.
եւ
կամ
թէ
յայնժամ
գուցէ
սովորութիւն
էր
զիւրաքանչիւր
եղանակ
տարւոյ
հաշուել
մի
մի
ամ.
որով
մի
տարին
լինէր
չորս
ամ:
Բայց
այս
բանք
չունին
ամեն՚ին
եղի.
վասն
զի
Մովսէս
՚ի
թուելն
զամս
առաջնոց`
որոշ
ամսօք
եւ
աւուրբք
չափէ.
եւ
յերկոտասան
ամսոց
տարի
մի
հաշուէ:
Ահա
քեզ
յայտնի
օրինակ
բանից
նորին.
քանզի
յառաջի
դնել
նորա
զամս
կենաց
Նոյի,
յետ
թուելոյ
ամբողջ
զվեց
հարիւր
ամենայն
հասակի
նորուն`
զվեցհարիւրեւմիերորդ
ամն
աւուրբք
եւ
ամսօք
այսպէս
կարգէ
՚ի
պատմելն
զջրհեղեղէ.
ծննդ.
գլ.
է.
եւ
ը:
Նոյ
էր
ասէ
ամաց
վեց
հարիւրոց,
եւ
ջրհեղեղ
ջուրցն
եղեւ
՚ի
վերայ
երկրի…
եւ
եղեւ
յետ
եօթն
աւուր`
եւ
ջուր
ջրհեղեղին
եղեւ
՚ի
վերայ
երկրի`
յամին
վեցհարիւրորդի
կենաց
Նոյի`
յերկրորդում
ամսեանն
(կամ
ը
ձեռագրաց`
յեօթներորդում
ամսեան
)
՚ի
քսանեւեօթն
ամսոյն…
եւ
եղեւ
անձրեւ
՚ի
վերայ
երկրի
զքառասուն
տիւ
եւ
զքառասուն
գիշեր…
եւ
բարձրացաւ
ջուրն
՚ի
վերայ
երկրի
աւուրս
հարիւր
եւ
յիսուն…
եւ
նուազէր
ջուրն
յետ
հարիւր
եւ
յիսուն
աւուր.
եւ
նստաւ
տապանն
յեօթներորդում
ամսեան
՚ի
քսանեւեօթն
ամսոյն
՚ի
լերինս
արարադայ.
եւ
ջուրն
երթայր
եւ
նուազէր
մինչեւ
՚ի
տասներորդ
ամիսն.
իսկ
յամսեանն
մետասաներորդի`
որ
օր
առաջին
էր
ամսոյն,
երեւեցան
գլխուք
լերանց .
եւ
եղեւ
յետ
խ.
աւուր
եբարց
Նոյ
զպատուհան
տապանին`
զոր
արար,
եւ
արձակեաց
զագռաւն…
եւ
արձակեաց
զաղաւնին
զհետ
նորա ..
եւ
դադարեաց
եւս
աւուրս
եօթն,
եւ
դարձեալ
արձակեաց
զաղաւնին…
եւ
դադարեաց
աւուրս
եօթն
եւս,
եւ
դարձեալ
արձակեաց
զաղաւնին...
Եւ
եղեւ
՚ի
վեցհարիւրերորդ
եւ
՚ի
միում
ամի
կենաց
Նոյի
յամսեանն
առաջնում,
որ
օր
մի
էր
ամսոյն,
նուազեաց
ջուրն
յերեսաց
երկրի…
իսկ
յամսեանն
երկրորդի`
(կամ
ըստ
ձեռագրաց
յեօթներորդի
)
որ
օր
քսանեւեօթն
էր
ամսոյն,
ցամաքեցաւ
երկիր.
Ուր
ահա
յայտնապէս
զերկոտասան
ամիսս
աւուրք
չափեալ
փոխանակ
միոյ
տարւոյ
դնէ
Մովսէս.
եւ
զայն
մի
տարին
յաւելու
՚ի
վեցհարիւր
ամն
Նոյի,
եւ
ասէ
վեցհարիւրեւմիերորդ
ամենայն
նորա:
Արդ`
եթէ
առաջին
վեց
հարիւր
ամք
չէին
չափեալ
երկոտասան
ամսօք,
ո'չ
էր
մարթ
Մովսէսի
զայն
յետին
երկոտասան
ամիսս
փոխանակ
միոյ
տարւոյ
դնել.
ապա
որպէս
չափէ
զայն
ամն,
նոյնպէս
չափէ
եւ
զառաջինսն,
եւ
զյետինսն:
Ըստ
այսմ
է
իմանալ
եւ
վասն
ամաց
այլոց:
Եւ
դարձեալ`
Մովսէս
՚ի
գրել
զամս
առաջնոց`
վարի
չափմամբ
այնց
ամաց.
զորս
յիւրում
ժամանակի
՚ի
կեր
առնուին,
քանզի
խտրութիւն
ինչ
ոչ
դնէ
ամեն՚ին
ընդ
ամս
իւրոյ
ժամանակի,
եւ
ընդ
ամս
առաջնոց .
իսկ
արդ`
զամն
իւրոյ
ժամանակին
առնու
՚ի
գիրս
իւր
փոխանակ
ամբողջ
տարւոյ,
զոր
եւ
աւուրբք
եւ
երկոտասան
ամսօք
թուէ,
ապա
զամս
առաջնոց
ընդ
այնմ
առաջի
դնէ.
եւ
եթէ
յայտ
միտս
ոչ
խօսէր
նա
զամացն
առաջնոյ ,
ուրեմն
խաբել
կամէր
զընթերցօղսն.
բայց
այս
ո'չ
միայն
է
անճոռնի.
այլեւ
անկարելի.
քանզի
առ
որս
խօսի
Մովսէս,
նորա
ներկայ
էին.
եւ
զիա՞րդ
կարելի
էր
նմա
ասել
առ
նոսա,
թէ
Սեմ
կամ
Արփաքսդ
եւ
կամ
եբեր
եկաց
այսչափ
ամս.
եւ
ամօք
իմանայր
ոչ
զայն
տարիս,
զոր
վարէին
նոքա
հանդերձ
նովին
Մովսեսիւ,
այլ`
զայն,
զոր
ինքն
ունէր
՚ի
մտի`
այլատարազ
յայնց
ամաց:
Եւ
դարձեալ`
զայդ
գործ
եւ
ոչ
անխել
ոք
գործէ.
թո'ղ
թէ
Մովսէս
այրն
այ
լի
իմաստութեամբ
եւ
սրբութեամբ.
թողում
ասել
աստ,
թէ
գրութիւնքն
Մովսեսի
յաստուծոյ
են
եւ
աստուածաշունչք,
եւ
ո'չ
՚ի
խելաց
մարդոյ
եւ
կամ
մարդաշունչք:
Ուրեմն
այն
ամենայնք`
զորս
տայ
Մովսէս
նախնի
նահապետաց,
են
հաւասար
աւուրց
ամացն`
զորս
տայ
յետնոց.
եւ
են
ամբողջամք.
եւ
ոչ
թէ
նուազք
եւ
կիսակատարք:
Զայս
յայն
սակս
կամեցաք
հաստատել
աստ,
զի
եւ
երկար
ութիւն
ամաց
կենացն
Հայկայ,
որ
յիշատակի
՚ի
պատմագրութեանս
մերում
՚ի
գլ.
գ.
ստոյգ
եւ
հաստատուն
երեւեսցի.
վասն
զի
եթէ
այնր
ժամանակի
մարդիկ`
այսինքն
են
առաջին
նահապետք,
զորոց
խօսի
Մովսէս,
երկար
կենօք
ապրէին,
ապա
եւ
ժամանակակիցք
նոցին
այնչափ
ապրէին.
եւ
ը
այսմ
պարտ
է
ասել,
թէ
նաեւ
Հայկ
որ
էր
ժամանակակից
եբերայ
եւ
Փաղեկայ,
ըստ
երկարութեան
կենաց
նոցա
ապրեալ
իցէ.
սոյնպէս
եւ
յաջորդք
նորա
ըստ
տեւող
ութեան
ամաց
յաջորդացն
եբերայ:
