Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Գրեմ քեզ այժմ եւ որ ինչ առանձին մերոյ աշխարհիս գործք, երկրորդ առնելով գիրս, սկսեալ ի թագաւորութենէն Աղեքսանդրի, մինչեւ ցթագաւորութիւն սրբոյ եւ քաջի առնն մեծին Տրդատայ, կարգաւ, որ ինչ եղեալ աստ գործ քաջութեան եւ արութեան, իմաստից եւ կարգաց միոյ միոյ ուրուք ի նոցանէ, որք յարքայէն Պարսից յԱրշակայ եւ ի Վաղարշակայ եղբօրէ նորա, զոր մերոյ ազգիս թագաւորեցոյց. եւ որ ինչ որք յետ նորա եղեն թագաւորք աշխարհիս մերոյ ի նորին սերմանէ, որդի ի հօրէ առնլով զտէրութիւնն՝ անուանեցան Արշակունիք յԱրշակայ. աւելորդքն յազգ եւ ի բազմութիւն աճեցեալք, եւ միակն ըստ կարգի հետեւանայ ի թագաւորութիւն: Բայց գրեմ կարճ ի կարճոյ՝ որ ինչ մեզ անկն է, եւ զաւելորդսն թողում: Քանզի բաւական է յաղագս այլոց ազգաց որ ինչ ի բազմաց ասացեալ եղեւ:

Յետ տիրելոյն ամենայն տիեզերաց Աղեքսանդրի Մակեդոնացւոյ, որդւոյ Փիլիպպեայ եւ Ոլոմպիադայ, որ էր քսան եւ չորրորդ յԱքիղղայ, բազմաց տալով զտէրութիւնն կտակաւ, զի ամենեցուն իշխանութիւն՝ Մակեդոնացւոցն անուանեսցի՝ ինքն մեռանի: Զկնի որոյ թագաւորեաց Բաբելովնի Սելեւկիոս, զյոլովից կորզելով զիշխանութիւն. ուստի եւ զՊարթեւս հնազանդեաց մեծաւ պատերազմաւ, եւ կոչեցաւ Նիկանովր այնորիկ աղագաւ: Սորա տիրեալ ամս երեսուն եւ մի՝ թողու զթագաւորութիւնն որդւոյն իւրում Անտիոքայ, անուանեցելոյն Սաւտէր, ամս ինն եւ տասն: Զսա յաջորդէ Անտիոքոս, ասացեալն Թեւոս, ամս տասն. եւ ի մետասաներորդին ապստամբեն Պարթեւք ի ծառայութենէ Մակեդոնացւոցն: Ուստի եւ թագաւորեաց Արշակ Քաջ, որ էր ի զաւակէ Աբրահամու, ի Քետուրական ծննդոց, առ ի հաստատել բանին Տեառն առ Աբրահամ, թէ «թագաւորք ազգաց ի քէն ելցեն»: