Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Զկնի այսորիկ հրաման տայ Սմբատայ՝ երթալ յամուրն Բագարան, որ հուպ ի քաղաքն Երուանդայ ի վերայ Ախուրեան գետոյ, զի սպանցէ զԵրուազ զեղբայր Երուանդայ: Զոր կալեալ Սմբատայ՝ երկան զուլանէ հրամայէ կապել, եւ ընկենուլ ի պտոյտ մի գետոյն: Եւ ի տեղի նորա ի վերայ բագնացն կացուցանէ զընտանի Արտաշիսի, աշակերտ մոգի ուրումն երազահանի, որ յայն սակս եւ Մոգպաշտէ անուն կարդային: Եւ ապա աւար առեալ զգանձսն Երուազայ, եւ ծառայս անձինս հինգ հարիւր, նա եւ զընտիր գանձուցն մեհենից՝ բերէ Արտաշիսի: Եւ Արտաշէս պարգեւէ Սմբատայ զծառայսն Երուազայ. բայց զգանձսն հրամայէ տանել Դարեհի արքայի Պարսից, հանդերձ յաւելմամբ յիւրոց գանձուց, ի շնորհակալութեան պատիւ իբրեւ հօր եւ օգնականի:

Յայնժամ Սմբատայ զծառայսն Երուազայ, զոր գերեացն ի Բագարանէ, տարեալ բնակեցուցանէ ի թիկանց Մասեաց, ի նոյն անուն Բագարան կոչելով զձեռակերտն: Ինքն անցանէ ի Պարսս, ընծայատար Դարեհի, ոչ ինչ փոյթ առնելով զՀռոմայեցւոց տէրութենէն: Իսկ ի գնալն Սմբատայ ի Պարսս հասանեն հարկահանք կայսեր եւ սպայ ծանր ի սահմանս Հայոց, զորս մաղթեալ Արտաշիսի եւ կրկին տուեալ զհարկսն՝ հաշտեցուցանէ: Եւ զայս մեզ ստուգապէս պատմէ Ողիւմպ քուրմ Հանւոյ, գրող մեհենական պատմութեանց, եւ զայլ բազում գործս՝ զոր ասել կայ մեզ առաջի, որում եւ Պարսից մատեանքն վկայեն եւ Հայոց երգք վիպասանաց: