Բայց
Սմբատ
հանդերձ
մանկամբն
Արտաշիսիւ
ելանէ
առ
ափն
ծովուն
Գեղամայ,
զթիկամբքն
Արագածն
կոչեցեալ
լերին.
աճապարէին
հասանել
ի
բանակն
Երուանդայ:
Առ
ոչինչ
համարեալ
զբազմութիւն
զօրաց
նորա՝
միայն
ակնածէին
ի
Մուրացենէն
Արգամայ,
զի
այր
քաջ
էր
եւ
բազմաց
տէր
տիգաւորաց:
Եւ
ճամբարն
Երուանդայ
էր
բացագոյն
ի
քաղաքէ
նորին
աւելի
քան
երեք
հարիւր
ասպարիսաւ
ի
հիւսիսոյ,
ի
վերայ
գետոյն
Ախուրեան:
Զայս
իբրեւ
լսէր
Երուանդ՝
հանէր
ընդ
առաջ
զբազմութիւն
զօրացն,
եւ
ճակատէր
ոչ
հեռի
յիւրմէ
բանակէն:
Իսկ
Արտաշիսի
առաքեալ
պատգամ
առ
Աբգար
նահապետ
Մուրացեան
հանդերձ
բազում
երդմամբք՝
թողուլ
ի
վերայ
նորա
զոր
ինչ
գտեալ
էր
յԵրուանդայ,
եւ
կրկին
այլ
յաւելուլ,
միայն
զի
զԵրուանդ
թողեալ
ի
բաց
գնասցէ:
Եւ
իբրեւ
հանգէպ
ճակատուն
Երուանդայ
ելին
նշանք
Արտաշիսի՝
Արգամայ
առեալ
զբազմութիւն
հետեւակացն՝
ի
կողմն
ելանէր:
Եւ
Սմբատ
հրամայէր
զփողսն
պղնձիս
հնչեցուցանել.
եւ
յառաջեալ
զճակատն
իւր՝
իբրեւ
զարծուի
յերամս
կաքաւուց
խոյանայր:
Իսկ
նախարարքն
Հայոց,
որ
յաջ
եւ
յահեակ
թեւսն
էին,
ի
նա
խառնեալ
միանային:
Եւ
զօրքն
Վրաց,
հանդերձ
արքայիւն
իւրեանց
Փարսմանաւ,
թէպէտ
եւ
յանդուգն
յարձակմամբ
յառաջեալ
բախէին՝
արագապէս
դառնային
ի
միւս
կողմն
փախուցեալ:
Եւ
անդ
էր
տեսանել
կոտորած
անհնարին
զգնդին
Երուանդայ
եւ
զզօրաց
Միջագետաց:
Եւ
ի
խառնակել
այսպիսի
ճակատուց՝
պատահեն
Արտաշիսի
արք
քաջք
Տաւրացիք,
որոց
զոգիս
ի
բաց
եդեալ,
Երուանդայ
պայմանեալ՝
սպանանել
զԱրտաշէս:
Որոց
դիպեալ
ի
հետի
ընդ
մէջ
անցանէ
Գիսակ
որդի
ստնտուին
Արտաշիսի,
եւ
սատակեալ
զնոսա,
ուր
եւ
կէս
դիմաց
նորա
ի
վայր
բերեալ
սուսերաւ,
զյաղթութիւն
ստացեալ՝
մեռանի
ի
վերայ
այսպիսեաց:
Եւ
մնացեալ
զօրքն
ի
փախուստ
դառնային:
Իսկ
Երուանդ
ձիովն
իւրով
բովանդակ
ասպարէզս
անցեալ՝
ելանէ
ի
խանս
կարգեալս
ի
բանակէն
իւրմէ
ի
քաղաքն
իւր,
հեծեալ
ի
նոր
ձիս
հանգոյց
ի
հանգուցէ
փախչել:
Եւ
քաջին
Սմբատայ
զհետ
մտեալ՝
սաստկագոյնս
վարէր
զնա
ի
գիշերի
մինչեւ
ցդուռն
քաղաքին:
Եւ
Մարաց
զօրացն
անցեալ
ի
կողմն
երուանդական
գնդին,
նսեմաւ
ի
վերայ
դիականցն
բանակէին:
Իսկ
Արտաշիսի
հասեալ
ի
յԵրուանդայ
շրջապատեալ
առագաստն,
ի
կաշեայ
եւ
ի
կտաւեայ
պարսպին,
էջ,
եւ
ի
խորանի
նորա
բնակեցաւ
զայն
գիշեր:
Եւ
այգուն
եղելոյ՝
տիրաբար
արարեալ,
զսպանեալսն
թաղել
հրամայեաց.
եւ
անուանեաց
զհովիտն,
ուր
ի
վերայ
դիականցն
բանակեցաւն՝
Մարաց
մարգ,
եւ
զտեղի
ճակատուն՝
Երուանդավան,
որ
կոչի
մինչեւ
ցայսօր
ժամանակի.
այս
ինքն
եթէ
յայսմ
տեղւոջ
վանեաց
զԵրուանդ:
Եւ
ինքն
չուեաց
ի
քաղաքն
Երուանդայ.
յառաջ
քան
զմիջօրեայ
հասեալ
ի
դաստակերտն
Երուանդայ,
եւ
միաբան
գոչմամբ
հրամայեաց
աղաղակել
զօրացն՝
«Մար
ամատե,
որ
թարգմանի
Մարս
եկն,
յիշեցուցանելով
զթշնամանսն,
զոր
յղէր
Երուանդ
առ
թագաւորն
Պարսից
եւ
առ
Սմբատ,
Մար
զնա
կոչելով:
Յայս
ի
սոյն
ձայն
անուանեցաւ
դաստակերտն
Մարմէտ,
իբր
ի
կամաց
Արտաշիսի՝
բառնալ
զանուն
Երուանդայ
ի
տեղւոջէն.
այս
պատճառ
է
անուանակոչութեան
դաստակերտին:
Բայց
Սմբատայ
գիշերայն
զհետ
Երուանդայ
եկեալ
սակաւ
վաշտկանաւ՝
զդուռն
քաղաքին
պահէր
մինչեւ
ի
գալն
Արտաշիսի
եւ
զօրացն
ամենեցուն:
Եւ
ի
մարտնչել
քաջացն
ընդ
ամրոցին՝
անձնատուրք
եղեն
մարդիկ
ամրոցին,
եւ
բացին
զդուռն
քաղաքին:
Իսկ
մի
ոմն
ի
զինուորացն
մտեալ
եհար
վաղերբ
զգլուխն
Երուանդայ,
եւ
ցրուեաց
զուղիւղն
ի
յատակս
տանն.
եւ
այսպիսի
ջախմամբ
վախճանեցաւ,
կալեալ
զթագաւորութիւնն
ամս
քսան:
Բայց
Արտաշիսի
յիշեալ,
թէ
խառնուած
Արշակունւոյ
է
Երուանդ՝
հրամայէ
զդի
նորա
թաղել
մահարձանօք:
