Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իբրեւ լուան նախարարքն Հայոց, այնք որք ունէին զիշխանութիւն ի գաւառս բաժնին Պարսից, թէ կացոյց Շապուհ՝ թագաւոր հաւատացեալ Արշակունի, եւ զմուրհակ ուխտին տեսին՝ թողեալ զԱրշակ դարձան ի բնակութիւնս իւրեանց, բայց յերից պատանեաց սննդակցաց արքայի եւ ի մօտաւոր մերձաւորաց - Դարա, որդի Բաբկայ տեառն Սիւնեաց, որ աներ էր Արշակայ, եւ Գազաւոն, որդի Սպանդարատայ, տեառն Շիրակայ եւ Արշարունեաց, եւ Պերոզ յազգէն Գարդմանացւոց. եւ ի նոսին յարեցեալք՝ Ատատ յազգէն Գնունեաց, Կենան յազգէն Ամատունեաց, Սուրայ յազգէն Մոկաց, Ռըստոմ Առաւենեան, եւ այլք անյայտք ոմանք: Վասն որոյ զժառանգութիւնս նոցա կալաւ Խոսրով յարքունիս հրամանաւ Շապհոյ, եւ ոչ եթող զկալուածս որդւոյ ի հայր, եւ ոչ զեղբօր յեղբայր:

Բայց էին ոմանք եւ ի նախարարացն, որք ունէին զիշխանութիւնս իւրեանց ի բաժնին Յունաց առ Արշակայ, որպէս Սահակ ասպետ, որ էր լեալ աներ Վաղարշակայ, եղբօր Արշակայ, եւ խնդրեցին գալ առ Խոսրով. ընդ որում խեթիւ հայէր Արշակ, հանապազ հրապուրեալ ի կնոջէն իւրմէ, որպէս թէ զարդ արքունական ունել նմա՝ ի փեսայէն իւրմէ մնացեալ: Ապա յայնժամ եղեւ քսութիւն սուտ զնմանէ յազգականաց իւրոց ի Սպեր գաւառէ. վասն որոյ չարչարեաց զնա Արշակ արքայ: Եւ յայնմանէ խնդրէր Սահակ փախչել յԱրշակայ եւ անկանել առ Խոսրով. եւ խորհրդակից նմին իրի գործակցեալ լինէին Սուրէն Խոռխոռունի եւ Վահան Առաւեղեան, եւ Աշխադար յազգէն Դիմաքսենից: Բայց ի գնալն նորա ոչ ժամանեցին նոքա, խափանեալ ի զօրացն Արշակայ. թաքուցեալ ղօղեցին ընդ կեղծաւորութեանն առագաստիւ, սպասեալ դիպող աւուր: