Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Անատոլեայ զօրավարի ընկալեալ զհրամանն արքունի, եւ եկեալ յաշխարհս մեր եւ շրջեալ ընդ բազում կողմանս մեր՝ հաճի ի գաւառին Կարնոյ շինել զքաղաքն արգաւանդահող, շատաջուր եւ բերրի. իբր միջոց վարկուցեալ զվայրսն, ոչ կարի ի բացեայ ի տեղեացն, ուր Եփրատայ մասինն ինչ բղխեն աղբիւրք եւ հանդարտ գնացիւք յառաջացեալ ծովանան մօրաբար երեւութիւք. յորում անբաւութիւնք ձկանց եւ զանազան հաւուց ճարակաւորաց, յորոց ի ձուոցն միայն կերակրեալ լինէին բնակիչքն: Եւ զեզերբ մօրին շամբք եւ բազմութիւն եղեգանց. եւ դաշտքն ունին զթանձրութիւն խոտոց եւ զքաջաբերութիւն սերմանաւոր պտղոց: Եւ լերինքն լի են երէովք կճղակաբաշխիւք եւ որոճայնովք. նա եւ զանասնոց պաճարս բազմացուցանեն, մեծահասակս, քաջամարմինս եւ յոյրս ցուցանեն, համակեալս ի գիրութիւն:

Եւ առ ստորոտով մի գեղեցկանիստ լերինն գտեալ բազում աղբիւրս ականակիտս եւ մանունս բղխեալ՝ անդ ետեղագրեաց զքաղաքն. զորով շրջափակեալ խոր փոսիւ՝ անդնդալիր հաստատեաց զհիմունս պատուարին. եւ ի վերայ բարձրաբերձ աշտարակս ահագինս շինեաց, յորոց զառաջինն Թէոդոս անուանեաց ի պատիւ Թէոդոսի: Եւ ի նմանէ եւ անդր շինեաց աշտարակս ժայռաւորս իբրեւ զնաւացռուկս, եւ առանցս գոգաւոր խորշիւք, որք ընդդէմ հային լերինն: Սապէս եւ ընդդէմ դաշտին հիւսիսոյ. իսկ ընդդէմ արեւելից եւ արեւմտից կանգնեաց աշտարակս բոլորաձեւս: Եւ ի մէջ քաղաքին ի բարձրաւանդակ վայրի մթերանոցս բազմապատիկս շինեաց, եւ Աւգոստիոն անուանեաց ի պատիւ Աւգոստոսի: Եւ այլ ջուրս ընդ յոլով տեղիս ածեալ մտոյց անյայտ գնացիւք: Եւ ելից զինու եւ պահապան գնդիւք զքաղաքն, եւ անուանեաց Թէոդուպօլիս, զի յիշատակաւ քաղաքին անմահ լիցի անունն: Եւ ի վերայ ջերմն բղխեալ աղբերացն՝ յարկս ի վիմատաշ քարանց շինեաց: