Դատաստանագիրք Աստրախանի Հայոց

ԳԼՈՒԽ ԵՐԿՐՈՐԴ
ՅԱՂԱԳՍ ԴԱՏԱԽԱԶԻ

1. Դատախազ անուանի այն, որ վասն որո՛յ եւ իցէ պատճառաց` քարշէ զոք ի դատաստան եւ խնդրէ ի նմանէ ըստ դատողութեան իւրոյ զիր ինչ ըստ իրաւանց, կամ ցուցցէ զիր ինչ ի վերայ նորին գործեցեալ ի նմանէ, որ արգելեալ իցէ ի յօրինաց:

  2. Ըստ օրինաց ոչ կարեն լինիլ դատախազք այսոքիկք.

ա) որդիք ի վերայ ծնօղաց.

բ) ծնօղք ի վերայ որդոց.

գ) ծառայք ի վերայ տեարց ի ժամանակի ծառայութեան եւ յետ ազատեցման նոցին ի ծառայութեանց իւրեանց զամենայն կեանս իւրեանց.

դ) կին ի վերայ առն իւրոյ, բացի վասն մեղաց շնութեան.

ե) այր ի վերայ կնոջ իւրոյ, բացի վասն մեղաց շնութեան: Իսկ վասն քրէական մեղաց, որք լինին վասն մեղանչողութեան ընդդէմ արքայական մեծութեան եւ հայհոյութիւն ընդդէմ աստուծոյ` վերոյ գրեցեալքն ամենեքեան կարեն լինիլ դատախազք:

3. Յորժամ խնդրիցէ դատախազն ի վերայ ումեք` պարտ է կոչել զնա եւ յանդիման կացուցանել դատախազին. եւ յորժամ եկն պատասխանօղն` հարկաւորի դատախազի զխնդիր իւր յայտնել, որպէսզի լսիցէ պատասխանօղն եւ սպասել պատասխանոյ պատասխանօղին եւ վճռոյ դատաւորաց: