ԳԼՈՒԽ
ՉՈՐԵՔՏԱՍԱՆԵՐՈՐԴ
ՎԱՍՆ
ԿԱՐԳԱՒՈՐՈՒԹԵԱՆ
1.
Կարգաւորութիւն
անուանի
դատաստանական
վճիռն
եւ
սահմանադրութիւն,
որ
գրեցեալ
լինի
վերահասութեամբ
դատաւորաց
ի
վերայ
գրեցելոյ
դատախազի
արզին,
պատասխանւոյ
պատասխանօղին,
յանձնառութեան,
ցուցման
վկայից
եւ
այլոց
պարագայից
ապացուցութեանց
իրաւանց:
2.
Դատաւորք
հարկաւորին
ամենեքեան
լինիլ
միաբան
ի
գրելն
կարգաւորութեան,
եւ
վասն
այսորիկ
պարտ
է
ուղղապէս
քննել
զամենայն
զկարգաւորելի
բանսն:
Եթէ
համեմատք
իցեն
վճիռք
նոցին`
առանց
զանցառութեան
հաստատեսցեն
զկարգաւորութիւն,
եւ
ամենեքեան
ստորագրեսցեն
ի
ներքոյ
նոյն
գրեցեալ
կարգաւորութեան.
իսկ
եթէ
անմիաբանք
իցեն
ի
վճիռս
կարգաւորութեան`
ամենայն
ոք
գրեսցէ
զգիտացեալն
իւր,
որ
եւ
ասի
մնենիե,
եւ
կոչեսցեն
զինն
արս
վերակացուս
եւ
վերահասու
լինօղս
ի
վերայ
դատաւորաց,
ցուցցեն
նոցա,
եւ
նոքա
վերահասու
եղեալ`
գրով
սահմանեսցեն
զվճիռն
տարաձայնութեան
դատաւորացն
այնոցիկ,
եւ
որպէս
նոքա
արասցեն`
եղիցի
հաստատուն:
3.
Ցորքան
ոչ
են
ձեռնադրեցեալք
դատաւորք
զկարգաւորութիւն
բանի`
մի'շտ
կարեն
փոխել
զկարծիս
եւ
զդատողութիւնս
իւրեանց.
սակայն
յետ
ամենեցուն
ձեռնադրեցելոյն
եւ
ստորագրելոյն`
ո'չ
երբէք
կարելի
է
փոխել
զկարգաւորութիւն
ամենայնիւ:
4.
Յորժամ
կարգաւորութեան
բանից
ոչ
իցեն
ամենայն
դատաւորք
ստորագրեցեալք,
ո'չ
է
կարելի
ցուցանել
դատախազին
կամ
պատասխանօղին
կամ
այլ
ումեք.
սակայն
յետ
ստորագրելոյն
դատաւորացն
ամենեքեանցն
եւ
գրելոյն
ի
ժուռնալ`
ոչ
միայն
կարելի
է
ի
յատեան
դատաստանի
առաջի
դատաւորաց
յայտնել
կարգաւուրութիւն
դատախազին
եւ
պատասխանօղին,
այլեւ
օրինակ
կարգաւորութեան
իւրաքանչիւր
կողմանն
գրել
եւ
տալն
կարելի
է:
5.
Կարգաւորութիւնն
դատաստանական
պարտ
է
գրեցեալ
լինիլ
ի
վերայ
դատախազին
եւ
պատասխանօղին
գրեցեալ
արզիցն
եւ
ի
վերայ
նոցին
եղեալ
ապացուցութեանցն
եւ
զամենայն
հանգամանք
բանից
պարտ
է
յայտնել
ի
մէջ
կարգաւորութեանն
եւ,
բաց
ի
նոյն
հարկաւոր
եւ
առ
այնս
գործս
պատկանօղ
բանիցն,
այլ
ամենեւին
ոչինչ
օտար
բանք
խառնել,
թէեւ
վասն
օրինակի
ոմանք
խառնեն,
սակայն
ոչ
է
վայելուչ
եւ
օրինաւոր:
6.
Յորժամ
յայտնեսցեն
դատախազին
եւ
պատասխանօղին
զկարգաւորութիւն
դատաւորաց,
տացի
իւրաքանչիւր
կողմանն
օրինակ
կարգաւորութեանն
ատենադպրին
ստորագրեցելովն.
այնպիսի
դատախազն
եւ
պատասխանօղն
յորժամ
ընկալան
զօրինակ
կարգաւորութեան`
վերահասու
լիցին
մինչեւ
երեք
օր:
Եթէ
տեսցեն
անիրաւութիւն
ինչ
եղեալ,
ինքեանց`
որո'յ
կողմին
եւ
եղեալ
իցէ,
ի
չորրորդում
աւուրն
արզով
գրեսցէ
եւ
տացէ
ի
դատաստանարանն,
եւ
նոյն
գրեցեալ
արզին
հաւասար
եւս
գրեսցէ
եւ
տացէ
ինն
արանց,
որք
կարգեալք
են
վասն
վերահասութեան
դատաւորաց
ի
նոյն
աւուրն,
յորում
եւ
ետ
զարզայն
ի
դատաստանարանն`
ցուցանելով
անդ,
թէ
այսպիսի
պատճառիւ
ոչ
կարէ
ինքն
լինիլ
բաւական
ի
կարգաւորութենէն.
իսկ
եթէ
անցուցանիցէ
երեք
աւուրն
եւ
ի
չորրորդում
աւուրն
ոչ
տացէ
անբաւականութիւն
իւր
ի
դատաստանարանին,
եւ
յետոյ
կամեսցէ
տալ`
ո'չ
է
կարելի,
այլ
ըստ
կարգաւորութեան
դատաւորաց
պարտի
կատարումն
գործ
ածել`
առա'նց
փոփոխման:
7.
Եթէ
դատախազ
կամ
պատասխանօղ
ոմն
ի
վերայ
կարգաւորութեան
դատաւորաց
անբաւական
գոլով
տացէ
գանգատական
արզայ
յետ
ընկալման
կարգաւորութեան
օրինակին
մինչեւ
աւուրս
չորս,
հա'րկ
է
դատաւորաց,
յորժամ
ընկալան
զգանգատական
արզէն
մինչեւ
շաբաթս
երկու
կոչել
զինն
այրսն,
զի
վերահասու
լիցին
գանգատոյ
նորին:
Եթէ
անցուցանիցեն
զերկու
շաբաթն,
որ
ոչ
կոչեսցեն
զնոսա
ըստ
գրեցելոյ
գանգատաւորին`
դատաւորք
եղիցին
պարտաւորք
եւ
արասցեն
վճարումն
առանց
զանցառութեան.
սակայն
եթէ
դատաւորք
կոչեսցեն
զինն
այրսն,
եւ
նոքա
ոչ
եկեսցեն`
ինքեանք
եղիցին
անմեղադրելիք:
