Վասն
մեծի
լերինն
Հայաստանի`
կամ
Արարատայ
յոր
նստաւ
տապանն
Նոյի,
գիտելի
է,
զի
՚ի
գիրս
ծննդոց.
ը.
4.
՚ի
թարգմա
նութեան
ասորւոց
եւ
լատինացւոց
կոչի
այն`
լեառն
Արմենիոյ,
այսինքն
Հայաստանի.
եւ
՚ի
բնագիրս
եբրայեցւոց
եւ
՚ի
թարգմանութեան
սամարացւոց
եւ
եօթանասնից
ասի
Արարատ.
իսկ
՚ի
թարգմանու
թեան
քաղդէացւոց
եւ
արաբացւոց
դնի`
Կորդուաց:
Սոյնպէս
եւ
՚ի
գիրս.
դ.
թագ.
ժթ.
37.
եւ
եսայ.
լե.
38.
եւ
Երեմ .
ծա.
27.
աշխարհն
Արարատեան
փոփոխակի
յոմանս
Արարատ
կոչի,
եւ
յոմանս
Արմենիա,
եւ
յոմանս
Կորդուաց:
Եւ
Յովսեպոս
՚ի
գիրս
նախնեաց.
ա.
3.
լեառն
Արմենիոյ
կոչէ.
եւ
յաւելու`
թէ
Բիւռոս
քաղդէացի
դնէ
լեառն
Կորդուաց
յաշխարհին
Արմենիոյ.
նոյնպէս
եւ
Աբիւդենոս
առ
Եւսեբեայ.
ժամանակգր.
ա.
երես.
8.
դնէ
Արմենիոյ.
եւ
Նիկողայոս
դամասկացի
ըստ
աւանդելոյ
նորին
Յովսեպոսի`
դնէ
Պարիս
լեառն
Արմենիոյ,
(փոխանակ
դնելոյ
Մասիս
):
Իսկ
սուրբն
Եպիփան`
ընդդէմ
հերետիկ.
ա.
4.
եւ
Կեդրենոս
եւ
այլք
ոմանք`
կոչեն
Ղուբար
լեառն
Արմենիոյ.
եւ
Սիւնկեղոս
՚ի
միում
տեղւոջ,
այսինքն
յերես.
78.
կամ
62.
Ղուբար
կոչէ.
իսկ
յայլում
տեղւոջ,
այսինքն
յերես.
23.
կամ
18.
Արարատ
լեառն
Արմենիոյ
անուանէ.
սոյնպէս
եւ
այլք.
զորս
երկար
լինի
՚ի
մէջ
բերել:
Այլ
գիտելի
է,
զի
նախնի
անուն
այսր
լերին
չէ
'
ումեք
յայտնի.
զայս
ինչ
գիտեմք
՚ի
պատմութենէ
Խորենացւոյն,
զոր
բերէ
՚ի
Մարիբասայ .
ա.
11.
եւ
14.
թէ
այն
լեառն
նախ
յԱմասիոյ
նահապետէն
հայոց
Մասիս
կոչեցաւ.
եւ
ապա
յանուն
աշխարհին,
որ
յԱրայէ
Արարատ
կոչեցաւ:
նոյն
լեառն
եւս
Արարատ
անուանեցաւ.
այլ
թէ
յի'նչ
միտս
նաեւ
Ղուբար
կոչեցաւ,
զստոյգն
ոչ
գիտեմք:
Իսկ
թէ
Կորդուաց
եւս
կոչի,
այն
գուցէ
վասն
այսորիկ
է,
զի
լերինք
Կորդուաց
անուանի
են
յաշխարհին
Հայոց,
եւ
կոչին
լերինք
Հայաստանի.
յորոց
իբր
յերեւելի
մասանց
մարթ
էր
եւ
զայն
մեծ
լեառն
Արարատայ
եւ
զաշխարհն
իսկ`
կոչել
Կորդուաց:
Ոմանք
ըստ
երբայականին
զանունդ
Արարատ
թարգմանեն
անէծք
սասանման,
ըստ
որոյ
թարգմանեալ
է
եւ
Ոսկան
վարդապետ
՚ի
վերջ
աստուածաշնչին.
բայց
այդ
թարգմա
նութիւն
է
ըստ
յարմարութեան
ձայնին
հնարել,
եւ
ո'չ
ըստ
ճշմարտութեան
որոյ
վասն
իսկ
ըՍքրորդեր
գերմանացի
՚ի
գիրսն
արամեան
լեզուի
Գանձ
կոչեցեալ.
գ.
համար
3.
մեղադիր
լինի
Ոսկանայ,
զի
ոչ
հայելով
ասէ
՚ի
պատմ
ութիւն
ազգին
իւրոյ`
համարձակեցաւ
դնել
զայդ:
