Պատմութիւն Հայոց, Հատոր Ա.

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Գրէ Խորենացին. ա. 30. վասն որդւոց մեծին Տիգրանայ` այսպէս. Սորա որդի` Բաբ, Տիրան, Վահագն: Սոյնպէս գրէ եւ Յովհաննէս կաթողիկոս, առանց շաղկապիս եւ. եւ յարէ զկնի այսպէս. ասի բան զԲաբ Տիրանայ , թէ ՚ի նահանգին Վրաց պատուէին զոհիւք. եւ ՚ի զարմէ սորա սերին Վահանիւք: Յայսմանէ ոմանք համարեցան, թէ այսոքիկ երեք անուանք զմի ոմն նշանակեն, այսինքն զՎահագն: Բայց յայտ է` թէ վրիպակաւ պակասեալ է ՚ի բանսդ յայդոսիկ շաղկապդ` եւ. եւ խանգարեալ են ՚ի գրագրաց բանք Յովհաննու կաթողիկոսի: Քանզի յայտնի աւանդէ Գրիգոր Մագիստրոս ՚ի յողբսն իւր` զերեցունց նոցա զանուանս. զորս եւ ուրոյն ուրոյն ՚ի մէջ բերեալ ասէ. Ո՞ւր Բաբ, դուռն բարեաց : Ո՞ւր Տիրան` որպէս Տիգրան, միով պակասեալ գծիւ կրտսեր գոլ նմա: Ո՞ւր Վահագն, որ եւ երկնէր երկիր, եւ որ զկնի առասպելին առումն: Ուրեմն պարտ է ասել, թէ այն երեքին անուանք ո'չ զմի, այլ` զերիս որդիս Տիգրանայ ցուցանեն. յորոց Վահագն թագաւորեաց. եւ ՚ի նմանէ սերեցան Վահունիք:
       Գիտելի է եւս, զի կարծի յոմանց` թէ սոյն այս Վահանիւք` ՚ի Վահեայ իցեն անուանեալ. բայց այս կարծիք հիմնեալ երեւի ՚ի մերձաւորութիւն հնչման բառիցն. ապա թէ ոչ` Խորենացին եւ այլք ՚ի Վահագնէ ասեն, եւ ոչ թէ ՚ի Վահեայ, որ եղեւ վերջին թագաւոր յիշխանութեանն նախնի Հայկազանց: