Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Արտաշէս թագաւորէ Հայոց փոխանակ Արշակայ հօր իւրոյ ի քսան եւ ի չորրորդ ամի Արշականայ Պարսից արքայի. եւ յառաջադէմ եղեալ՝ ոչ զերկրորդականն ունի գահ, այլ զաւագութեանն թեկն ածէ. որում հաւանեալ, յանձն առնու Արշական տալ նմա զնախագահութիւնն: Քանզի էր այր հպարտ եւ պատերազմասէր. որ եւ արքունիս իւր ի Պարսից աշխարհին շինեաց, եւ դրամ առանձին զիւր պատկերն հարկանէր. եւ զԱրշական ընդ իւրով ձեռամբ կացուցանէր թագաւոր Պարսից, որպէս զՏիգրան որդի իւր՝ Հայոց:

Բայց տայ զՏիգրան որդի իւր ցպատանի ոմն Վարաժ անուն, որդի Դատայ, որ ի զաւակէ Գառնկայ՝ որ ի Գեղամայ, քանզի էր պատանին նշաւակ ի նետաձգութիւն կորովութեան, ուսուցանել զՏիգրան: Զնա իշխան արքունականացն արարեալ որսոց, եւ շէնս պարգեւեալ նմա զՀրազդան գետով՝ յանուն նորա կոչի ազգն Վարաժնունի: Բայց զդուստր իւր զԱրտաշամայ տայ կին Միհրդատայ ումեմն Վրաց բդեշխի մեծի, որ էր ի զաւակէ Միհրդատայ, Դարեհի նախարարի, զոր կացուցեալ էր Աղեքսանդրի ի վերայ գերութեանն Վերիացւոց աշխարհին, որպէս յառաջն պատմեցաք. եւ հաւատայ նմա զկողմնակալութիւն հիւսիսային լերանցն եւ Պոնտոս ծովու: