Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Յետ այսր ամենայնի ամբարիշտն Յուլիանոս ըստ արժանի խորհրդոցն վէր ընկալեալ ի փորոտիսն՝ սատակի ի Պարսս: Եւ զօրացն դարձեալ, թագաւոր ունելով զՅոբիանոս, որ ի ճանապարհի վախճանեալ՝ ոչ ժամանեաց ի Բիւզանդիոն: Իսկ արքային Պարսից Շապհոյ զհետ նոցա կրթեալ, եւ խաբկանօք կոչէ զՏիրան առ ինքն, գրելով թուղթ այսպէս. -

Թուղթ Շապհոյ առ Տիրան։

«Մազդեզանց քաջ եւ բարձակից արեգական Շապուհ արքայից արքայ. ի բարւոջ մերում յիշեալ եղբայր սիրելի Տիրան Հայոց արքայ. ողջոյն շատ:

«Ճշմարտիւ ի վերայ հասաք, եթէ զսէրն մեր հաստատուն պահեցեր, ոչ գալով ընդ կայսեր յաշխարհս Պարսից. այլ եւ զգունդն զոր էառ ի քէն՝ զհետ յղեալ կոչեցեր ի բաց: Եւ զառաջինն զոր արարեր, գիտեմք, զի մի՛ ընդ աշխարհ քո անցանիցէ՝ արարեր, զոր ինքն իսկ առնելոց էր. ուստի եւ մեր պահապանք գնդին վատասրտեալ ի բաց եկին, զքեզ պատճառելով. վասն որոյ մեր ցասուցեալ՝ սալարի նոցա ցլու արբուցաք արիւն: Եւ քում թագաւորութեանդ ոչ ինչ վնասեսցուք, երդուեալ ի Միհր մեծ աստուած. միայն փութա՛ տեսանել զմեզ, զի խորհել ինչ մարթասցուք վասն հասարակաց օգտիե:

Զայս տեսեալ Տիրանայ՝ խելագարեալ գնաց առ նա. քանզի արժանն տանէր զնա ի տեղի հատուցմանն: Զոր տեսեալ Շապհոյ՝ կշտամբեաց զնա բանիւք յանդիման զօրաց իւրոց, եւ զաչս նորա կուրացոյց՝ որպէս զՍեդեկիային այնու ի հնումն. թէ եւ արդեօք վրէժս ընդ սրբոյ առնն այնորիկ պահաջեցաւ, որով լուսաւորէր աշխարհս, ըստ Աւետարանին ձայնի՝ գոլով լոյս աշխարհի, յորմէ խաւարեցոյց Տիրան զՀայս: Խաւարեցաւ եւ ինքն, կալեալ զթագաւորութիւնն ամս մետասան: