Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՁԲ. Եւ զաւրավարն Սիւնեաց Գդիհովն փութացուցանէր ստիպով զզաւրագլուխն Պարսից գնդին զՇապուհն ասե լով, թէ «Առնն Վահանայ Մամիկոնէից փորձ քաջութեանն եւ դո՛ւ առեր եւ ամենայն աշխարհն Արեաց. եւ ես իրաց եւ գործոց առնն իմանալ ինչ ես ոչ կարեմ. զի թերեւս գունդն ամենայն ի Դունի առ նմա միաբանեալ էր` նա մեզ անդէն զիւր քաջութեանն գործ ցուցանէր. բայց արքայից արքայի թագն եւ Արեաց փառքն մեզ այնպէս յաջողեցին, զի նորա իրք այնպէս դիպեցան, որպէս տեսաքն, եւ մեզ բարի վճարումն եղեւ։ 2  Եւ արդ` տեսէք, այդչափ սակաւ արամբք զի՞նչ գործ գործէ այրն, եւ աւր քան զաւր նուազեցուցեալ զգունդս մեր եւ վատնէ։ 3  Արդ` թէ ուստեք եւս այլուստ կարէ գտանել աւգնական` տեսջիք, զի նա ամաւթով զմեզ դարձուսցէ եւ սակաւաւորս. այլ եւ դառնալոյ իսկ մեզ անդէն անվստահ եմ շատ։ 4  Բայց փութա՛ եւ մի՛ տար առն հանգիստ առնուլ. գուցէ թէ մեք ծուլանամք , եւ նա առնիցէ զմեզ աշխատ, եւ ամաչիցեմք ։ 5  Եւ եթէ յիս միայն թողուք զնա` ցուցանեմ ձեզ յաւուրս հինգ իմով իսկ գնդաւս, թէ ո՛րպիսի մատնեալ վատի կորուսանեմ զնա եւ որք ընդ նմայն են»։
       6  Եւ վասն զի ոչ էին գործք առնն Գդիհոնի մաքուր հոգւոյ արժանի, այլ այսն պիղծ որ էր ի նմա` գուշակէր նմին զանձնէ իւրմէ, թէ յետ հինգ աւուր չար մահուամբ սատակելոց ես ի յարանցն, որք են ընդ Մամիկոնենին Վահանայ. քանզի թափուր գտեալ ամենեւիմբ դիւին յԱստուծոյ խնամոցն զայրն` այնուհետեւ նման Սաւուղայ ո՛ւր կամէր սպանանէր զնա։ 7  Եւ լուեալ զայս ամենայն բանս զաւրագլխին Պարսից Շապհոյ` ոչ տայր դուլ անձինն եւ ոչ զաւրացն որ ընդ նմայն էին, այլ փութով զհետ առնն երթայր սրտմտեալ, եւ հասեալ ի տեղիս բանակէր . կարծէր ի տեղիսն ուրեք անյայտս գետառուին թաքչել։
       * քնով, եւ հաւանեցուցեալ զարսն ի գեղջ Երիզայ . քանզի ամենայն անձն երկիւղիւ եւ կամաւ լսէր հրամանի նորա, իբրեւ թագաւորի, որ կարգեալ իցէ յԱստուծոյ ի վերայ երկրի. եւ ինքն Աստուած ընդ նմա էր յամենայն ի գործ` ուր եւ ուղղէր զկամս իւր։ 9  Եւ առեալ ընդ իւր զարս զաւրուն իւրոյ եւ զշինականսն զԵրիզացիսն` գայր հասանէր ի վերայ ղակշին ի գիշերի. եւ սպարափակ արարեալ Երիզացաւքն զտեղի կռուոյն իւրեանց, եւ ինքեանք ըստ նմանութեան տեղատարափ շառաչման` նետաձիգ սաստկութեամբ զգունդս Պարսկացն ահաբեկէին։ 10  Եւ խառնեալ ընդ միմեանս զամբոխն զաւրացն որ ի ղակշին էին` այլ եւս առաւել ինքեանք զինքեանս Պարսիկք առաթուր հարեալ կոտորէին. եւ լինէր ձայն լալոյ եւ ձայն գուժի ի բանակէ անաւրինացն։ 11  Բայց ի Հայոց գնդէն Գաբաղ միայն, սեպուհն Գաբեղեան, կամաւորութեամբ կռուեալ եւ մեծ արութիւն ցուցեալ` խոցեցաւ. յորոյ վիրաց եւ կատարելութեան պսակի յետ սակաւ ինչ աւուրց արժանի եղեւ ընդունել յԱստուծոյ։