ՂԳ.
Եւ
Նիխորոյ
լուեալ
զայսպիսի
կարգումն
բանիցն
ի
Մամիկոնենէն
Վահանայ`
մեծապէս
խնդալից
սրտիւ
ուրախացեալ
ասաց
առաջի
ատե
նին,
թէ
«Զտրտմութիւն
մեծ
բեկման
Արեաց
աշխարհին
որ
եհաս,
եւ
զթանձրամած
խաւարն
որ
եհաս
եւ
մածեալ
նստէր
ի
վերայ
սրտիս
իմոյ`
համարձակապէս
եւ
արդար
խաւսք
Վահանայ
եւ
նուաճմանս
աւետիք
փարատեալ
զամենայն`
մխիթարեալ
ուրախացուցին
զիս»։
2
Հրամայէր
արձակել
զատեանն։
3
«Եւ
որ
ինչ,
ասէ,
պէտք
են
ինձ
եւ
այլ
եւս
բանից`
խաւսիմք
աւր
ըստ
աւրէ,
եւ
քանի
մի
ուրախանամք
առ
միմեանս»։
4
Եւ
այն
աւր
հրամայէր
Նիխոր
Վահանայ`
առ
նմա
ուրախանալ
ամենայն
նախարարաւքն
ուխտակցաւքն
եւ
բովանդակ
գնդաւն
որ
ընդ
նմա
էին.
բայց
զուխտանենգսն
ի
Հայոց
եւ
զուրացողսն
հանին
արտաքոյ
ընթրեացն
ամաւթալիցս։
5
Եւ
ուրախացեալք
այն
աւր
ըստ
աւրինի
մեծապէս
ընթրեաց,
եւ
հրաժարեալք
ի
Նիխորոյ`
գնացին
հանգչել
ի
վանս
իւրաքանչիւր։
6
Եւ
ի
վաղիւն
ժողովեալ
ամենայն
բազմութիւն
մարդկան
ի
հրապարակն`
հրաման
տայր
Նիխոր,
մինչդեռ
ինքն
առանձինն
էր,
զՄամիկոնեանն
Վահան
տանել
ի
ներքս
ի
սենեակ։
7
Եւ
խաւսեցեալ
ըստ
ժամուն
ընդ
նմա
միայն
ընդ
միայն
ժամս
զպէտս
կարեւոր
իրաց
աշխարհի,
ըստ
իշխանաց
հոգողութեան`
գային
երկոքեան
ի
միասին
ի
տուն
ատենին։
8
Հրաման
տայր
Նիխոր
ամենայն
եկելոցն
ընդ
Մամիկոնենին
Վահանայ,
նախարարաց
եւ
ռամկաց,
մտանել
յատեանն
առ
նոսա,
եւ
արանց
Պարսիկ
աւագաց
գալ
առ
նոսա
յատեանն։
9
Բայց
զարսն,
որ
զինքեանս
հաւատարիմս
Պարսկացն
կացուցանէին,
հրաման
առեալ
նուիրակացն`
եւ
ոչ
ի
դուրսն
մաւտել
տային,
ասե
լով,
թէ
«Գործոյ
ինչ
դուք
չէք
իմաստուն
բանից,
եւ
լսել
իսկ
չգիտէք.
արդ`
զտեղի
ատենին
յարժանաւոր
առնէ
ընդէ՞ր
խափանէք.
զի
թող
նստի
անդ
մարդ
այն`
որ
աւագացն
եւ
զբանս
իմաստնոցն
լսել
գիտէ
եւ
աւգտել»։
հատուցումն,
սիրելի
ուխտակատարացն
իւրոց
տալ
զպարծանս
եւ
զհամարձակութիւն,
եւ
խաբեբայ
ուրացողացն
դասու
զգեցուցանել
զամաւթ
եւ
զանարգանս.
եւ
գայր
ի
յատկութիւն
բան
Գրոյն
ճշմարտա
պէս,
թէ
Աստուած
լոյս
։
11
Վասն
որոյ
ըստ
նմին
լուսաւորեալ
ծագէին
եւ
երեսք
աստուածասէր
պաշտաւնէիցն
իւրոց
ըստ
նմանութեան
լուսոյն,
զոր
ընտրեցին
ինքեանք
եւ
լուսաւորեցան։
12
Իսկ
ի
վերայ
երեսաց
մոխրապաշտացն
նոյն
կերպարան
մոխրոյն
իջեալ`
նստէր
ի
վերայ
ամբարշտացն,
որով
մերկացեալ
դիմաւք`
պատրողական
հացկատակացն
երեւեցան
կերպարանք,
ցուցակ
լի
ամաւթալից
ձաղանաւք։
13
Եւ
էին
ամենեցուն
արդարեւ,
ըստ
ասացածի
եկեղեցական
,
ծիւրեալք,
ծնկեալք,
երիթացեալք,
պատկերի
նմանեալք.
զորս
արդարեւ
յայտ
յանդիման
առաջի
երբեմն
խայտառակեալ
նշաւակեաց
խաչելութիւնն
Քրիստոսի։
14
Եւ
կատարեալ
առ
նոսա
ելանէր
ի
գլուխ
բան
սաղմոսեր
գին.
Ոչ
այսպէս
են
ամբարիշտք
եւ
ոչ
,
որպէս
էին
թշուառացեալք
եւ
ողորմելի
մարդիկն
,
որոց
ատրուշանն
շնորհ
չունէր,
եւ
յեկեղեցւոյ
սրբոյ
անձամբ
մերժեալ
արտաքս
ընկեցան։
15
Ժողովեալ
նստէին
առ
միմեանս
ապշեալք,
քամակաբեկք,
զարթուցեալք
որպէս
յերազոյ
ցնորից
գիշերոյ։
16
Եւ
ընդ
Աստուծոյ
զաւրութեան
գործ
զարհուրեալ
ապշէին`
փութանակի
եւ
յանկարծ
առնել
զնոսա
այնպէս
դժմիտս
եւ
ձաղադէմս
առաջի
սիրելեացն
իւրեանց.
ցանկային
բազում
գնոց
առնուլ,
թէ
գոյր
հնար,
զապստամբութեանն
անուն,
եւ
ոչ
ոք
տայր
նոցա։
17
Վասն
զի
որ
ոք
յայնպիսի
անծանաւթիցն
կամէր
երբէք
մտանել
յատեանն`
ի
բազմութեան
ասէր
ցնուի
րակսն,
թէ
«Յապստամբացն
գնդէն
եմ»,
եւ
վաղվաղակի
թողուին
ի
ներքս.
այլ
ոչ
ոք
տայր
մաւտել
ի
դուրս
ատենին,
եւ
ոչ
լսել
զխաւսս
իշխանացն
որ
զինչ
խաւսէին։
18
Յայնժամ
յայտնի
տեսանէր
յստակ
ակն
խորհրդոյ
ճշմարտասիրացն
զպայծառաբար
յաջողութեան
ճախրումն
զսրբոյն
,
ամենայն
ճգնազգեցիկ
ընկերովքն
,
ի
վերայ
յերկարահամբեր
ուխտապահացն
բանակին,
որ
զամենայն
երեսս
Պարսիկ
մարդկանն
եւ
զայլսն`
ահիւ
եւ
խնդութեամբ
հայեցուցանէր
ի
Մամիկոնեանն
Վահան.
որում
տայր
Քրիստոս
իմաստ
շնորհալից
պատրաստաբան,
աջողակ
ի
գիւտ
խոհականութեան,
ձայնարձակութիւն
պատուեալ
խաւսիւք.
եւ
կատարեալ
ելանէր
ի
գլուխ
բան
Փրկչին
Քրիստոսի,
գրեալն
յԱւետա
րանն.
Ոչ
եթէ
դուք
իցէք
որ
խաւսիցիք,
,
այլ
Հոգին
Հաւր
ձերոյ,
որ
խաւսիցի
ի
։
19
Եւ
երկրորդեալ
յատենին
զնոյն
բանս
Մամիկոնենին
Վահանայ`
սկսանէր
միւսանգամ
խաւսել
ընդ
Նիխորոյ
եւ
ա
սէր.
«Յաղագս
իւրաքանչիւր
ուրուք
խնդրոյ
եւ
աւգտի,
որ
այժմ
աստ
են
առաջի
ձեր
նախարարք
եւ
ազատք
եւ
այլք
յոստանիկ
մարդկանէ
եւ
յայրուձիոյ
որերոյ`
ճանաչող
էք
եւ
կարող,
եւ
գիտէք
հատուցանել
զարժանն.
բայց
ես
եւ
որ
ընդ
իս
ուխտապահ
նախարարքն
են,
զոր
ինչ
խնդրեցաք
ի
քէն
պատգամաւորաւք
եւ
գրելովքն,
զոր
եւ
եւ
այսաւր
դէմ
յանդիման
խաւսեցայ
ընդ
քեզ,
եւ
դու
հրամանաւ
Արեաց
տեառնն
եւ
հրամանաւ
ամենայն
աւագանւոյ
դրանն
գրով
եւ
կնքով
խոստացար
տալ
մեզ,
առանց
որոյ
անհնար
է
կեալ
մեզ
եւ
ծառայութիւն
առնել
ձեզ.
-
հաւատոյ
քրիստոնէութեան
հաստատութիւն,
մոգութեան
ատրուշանաց
յաշխարհէս
Հայոց
բարձումն,
զեկեղեցւոյ
ըստ
մեր
կամաց
զպայծառութիւն
եւ
,
-
այդ
որ
կարեւոր
է
մեզ
եւ
հարկաւորապէս
պիտոյի`
կնքով
թագաւորին
հաստատեա՛
մեզ.
եւ
այլ
զոր
գրեալ
է
ի
նամակին`
գիտես
զամենայն,
եւ
ոչ
ինչ
է
պիտոյ
բազմաբանել
առաջի
քո։
20
Բայց
յաղագս
գահու
եւ
պատուոյ
եւ
շքեղութեան,
հայելով
յիւրաքանչիւր
ուրուք
վաստակս`
տաջի՛ք
անհոգութեամբ
եւ
մի՛
զրկիցէք»։
