Դաւթար (1778-1800)

Ի լուսանկար մեծի Գահիս սրբոյ Էջմիածնի պաշտօնէից` քահանայակարգ միաբան եղբարց` այսինքն յեպիսկոպոսաց, ի վարդապետաց եւ յաբեղայից մեծաւ սիրով եւ կարօտիւ ողջոյն եւ օրհնութիւն առատասցի ցանկալւոյդ հոգւոց մերոց եւ ստուգապէս բարեկամիդ սրբոյ Աթոռոյս, Տերամբ Քրիստոսիւ զօրացեալ քաջայաղթ բարեհամբաւ եւ շքեղապանծ Դաւիթ Միրզայ Արքայորդւոյդ: Որում եւ գիտութիւն լիցի: Զի սիրանշան թուղթն յարգի սիրելութեան ձերոյ ժամանեաց առ մեզ ձեռամբ միրիշքեարպաշի պ. Յովսէփին եւ Տէր Առաքել աւագ քահանային, եւ ընթերցեալ իմացաք զոր ինչ ի նմա բանք էին: Եւ նախապէս զի ստոյգ բարեկամութեամբ եւ սրտացաւութեամբ զմխիթարական բանս էիր գրեալ յաղագս վախՃանման գերընտիր Հայրապետին մերոյ Տեառն Ղուկասու սրբազան կաթողիկոսին, զոր Քրիստոսազօր օրհնեալ Արքայ հայրն քո եւս էր գրեալ, յիրաւի մխիթարեցաք ի սգաւորութիւնս մեր, եւ շնորհակալ եղաք օրհնութեամբ զյարգութենէ ձերմէ: Զոր Տէր օրհնեսցէ եւ վարձատրեսցէ երկնային ձրիւքն իւրովք եւ պահեսցէ հանապազ ընդ թեւօք հանրախնամ Աջոյն իւրոյ ի խաղաղաւէտ կենդանութեան եւ ի բարձրապատիւ Ճոխութեան: Եւ ապա գրեալ էիք յաղագս հոգեւոր հօրն մերոյ Տեառն Յովսէփայ սրբազան արքեպիսկոպոսին, ընտրել զնա ի կաթողիկոս Աստուածեան սրբոյ Աթոռոյս, որ արդարեւ ո'չ էր անդէպ ինչ, այլ դիպաւոր եւ համաձայն մերոյս կամեցողութեան, եւ ամենայնիւ ախորժելի մեզ. քանզի` յերկոսին ժողովսն մեր` զոր արարաք առաջի սրբոյ Իջմանտեղւոյն Քրիստոսի վասն ընտրութեան կաթողիկոսի, զնորին Յովսէփայ արքեպիսկոպոսի անունն եւս յիշատակեցաք, եւ արժանաւոր դատեցաք զնա կաթողիկոսութեան, սակայն յետոյ կասկածեալ ի վտանգից պատՃառաց ոմանց ո'չ իշխեցաք գրել զանուն նորա` ի հասարակական մահսէրին մերում: Իսկ այժմոյս ի գալ ժամանել առ մեզ թղթոցն մեծութեան ձերոյ, թէպէտ մետասան աւուրբք յառաջ առաքեալ էաք զմահսարն մեր, բայց ըստ հրամանի Քրիստոսազօր Արքային եւ ըստ առաջադրութեան բաղձալի բարեկամիդ մերոյ` նաեւ խնդրանօք օրհնեալ մերազնէից քաղաքիդ` վերստին զմահսէր գրեցաք միաբանութեամբ, եւ ընդ Կոստանդնուպօլսի պատրիարգ Դանիէլ արհի եպիսկոպոսին զՅովսէփ արքեպիսկոպոսն դասեցաք, եւ զերկոսեանն եւս համահանգոյն հաՃելի գոլ ցուցաք օրհնեալ Ազգին մերոյ, զի յերկուց անտի զո'րն եւ կամեսցին, առաքեսցեն փութով, որ մեզ ընդունելի է լինելոց: Եւ զայն մահսէրն առաքեցաք ի Ղարս` անտի սուրհանդակաւ հասանիլ առ Մահսէրատարն, որ ընդ առաջնոյ մահսէրին տարցէ: Թուղթ մի եւս առ գերապատիւ Յովսէփ արքեպիսկոպոսն գրեցաք, առաջադրելով զհաՃութիւն եւ զբաղձանս միաբանութեան մերոյ, զի ի հրաւիրել ազգին հրամայեսցէ ի գալ: Արդ` յիրաւի նա ինքն Յովսէփ վայելչաշուք արքեպիսկոպոսն ի բնէ ծոցածին հարազատ միաբան է սրբոյ Աթոռոյս` եւ բազմամեայ հաւատարիմ աշխատաւոր ի գործս սորին, զարդարուն խոհեմութեամբ եւ հանՃարով, եւ հռչակեալ մեծանունութեամբ եւ պատուով, եւ թէ ըստ ազնուութեան բարուցն` եւ թէ ըստ կատարելութեան հասակին չունի ինչ պակասութիւն. այլ յամենայն կողմանէ հաՃելի եւ հաւանելի է, եւ վիՃակն իսկ նմա է ժամանեալ այսօր: Ապա` գիտասցես ստուգապէս, որ եթէ Ազգն մեր կամեցեալ մեզ առաքեսցեն զնա ի կաթուղիկոսութիւն սրբոյ Աթոռոյս, մեք եւս մեծաւ սիրով եւ հնազանդութեամբ ընդունելոց եմք զնա ի գլուխս մեր ի կառավարութիւն սրբոյ Տանս եւ ի պաշտպանութիւն որբացեալ միաբանութեանս մերոյ: Զայսքան ինչ առ այս շատ համարեալ, զսիրոյ եւ զխնամոցդ առաւելութիւն խնդրելով, մնամք աղօթաւորք շքեղափառ մեծապատուութեան Ձերում:

Գրեցաւ յամի Տեառն 1800. եւ յունվարի ԻԹ ի սուրբ Աթոռս Էջմիածին: