Իմ
հարազատագոյն
բարեկամք.
Այսմ
ամի,
եւ
այսմ
ամսոյ
2էն
արձակեալ
գիր
ձեր,
եւ
եղբայր
մահտեսի
Միեսէրի,
ընդ
որդեկիդ
գրեալ
գրոյն,
ընկալայ
բազում
յարգմամբ
դարձեալ
ամսոյս
21ին
որով
գիտացի
զառողջութիւն
պատւական
անձին
ձերոյ
եւ
ուրախ
եղէ,
-
ժամանակս
յոյժ
պատեհաւոր
է
բայց
պակասութիւն
ձեռինս
արգելու`
եւ
յետս
ընկրկէ
ի
հրաշալի
գործոյ,
թո'ղ
տէրս
մեր
յամառեալ
նստցի:
Ահա'
երկիցս
եղեւ
պատգամ
Եփրեմին
ելանելոյ,
բայց`
տակաւին
նստի,
երրորդին
հանելոց
են
ամօթով,
ո'չ
գրէ
թէ
ուր
երթայ,
զի
երբ
Մօսկով
եկեսցէ
յայտնեսցի:
Չիք
աբեղայն
առ
նմա
է,
բայց
կարի
անպատիւ,
ո'չ
ոք
յարգէ
զնա
բացի
Եփրեմէ
զի
երկիցս
գանակոծ
լեալ
է
տեղոյ
քահանայից,
եւ
մի
անգամ
ի
սեղանի
իսկ,
առ
ներկայութեամբ
Եփրեմի,
-
Նախիջեւան
երթալն
բարոք
դասէք
ապա
եւ
չերթալն
բարւոք,
առաւել
բարին
այն
լինէր
որ
նոքա
թարց
իմոյ
ներկայութեան
բողոքէին
առ
կայսր,
յայտնելով
Ճշմարտութիւնն,
այլ
յետ
իմոյս
երթալոյ
թշնամիք
այլ
կարեն
ծանուցանել
եթէ
բողոքեսցեն,
եւ
թէ
լռիկ
նստելի
է,
քեօռ
հա'
պունտայ
հա'
պաղտատայ:
Ի
Զմիւռնու
այս
առաքելն`
յոյժ
բարոք
լինէր,
-
անտի
այր
մի
եկն
Յովհաննէս
Քեթխուտով
անուն,
հայհոյէր
եւ
վատաբանէր
զտէր
Մարտիրոս
արհին,
մինչ
վասն
աղքատութեան
առ
իս
ի
տուն
ընկալեալ
ունէի,
հանի,
երբ
այնմանէ
վիրաւորեալ
զմեզ
ի
բերան
էառ,
եւ
զգործս
կաթողիկոսութեան
այլ
եւ
այլս
խոսելով
ի
պղտօրութիւն
պարզամտաց,
արտաքսել
ետու
յայնժամ
եւ
ի
քաղաքէ,
գրեցի
առ
զգուշութիւն
ի
Նախիջեւան,
որ
ի
պատահիլ
պղծոյս
անդր,
պատրաստ
մնասցեն,
ես
տակաւին
այսպիսի
վատաշւեր
այր
չէի
տեսեալ
ի
կեանս
իմ,
-
ասէր
թէ
երեք
ամ
կացի
Իզմիր,
խեղՃ
Մարտիրոս
վարդապետն
զինչ
արդեօք
լինի
կրեալ
ի
ձեռանէ
անօրինիս,
Աստուած
հատուսցէ,
իմ
փոքրովն
զնորին
մեծն
ունիմ
Ճանաչել,
գանգատէր
եւ
Գեւորք
աղայէդ
իբր
ի
Երուսաղէմ
երթան
ընդ
քեռն
անիրաւել
ես,
եւ
այլ
ինչ
բազում,
սատանայն
առնու
զինքն,
դժոխոյ
պարկ
անվանեցի
իւրն,
զի
այլ
գերագոյն
պատիւ
ո'չ
գտի
նմա
տալ:
Տէրողորմեայքն
այս
կոյս
առաքելն
գտցես
հնար,
եւ
կամ
Օտես,
եթէ
մաշտոցն
փոշտ
ո'չ
առնուն
կարէք
ընդ
պրն.
Անտօնին
եւ
Գայանին
առաքել,
որ
առաջի
գարնան
նաւաւն
ելցեն
ի
Օտես
եթէ
կամք
ունին
գալն
առ
մեզ,
եկեսցէ
եւ
Փիլիպպոսն.
վասն
որդեկիդ
գրեցի,
Կովկասու
կուպեռնաթոռ
Գասպարովին,
եւ
Մօզդոկու
երկոքին
երեւելի
վաՃառականացն,
պրն.
Ղալօեանց
Փարսադանին,
եւ
պրն.
Գաբրիէլ
Խաթիսովին,
որ
օգնականութեամբ
կուպեռնաթին,
զամենայն
հարկաւորութիւնս
հոգացեալ`
ընդ
հաւատարմի
միոյ
հասուսցեն
ի
Նախիջեւան
առ
մերս
հարազատ
պրն.
Յարութիւնն,
իսկ
թէ
ի
ժամանակս
նաւոյ
իցէ
գալուստն,
պրն.
Յարութիւնին
գրեցի,
նստուցեալ
ի
նաւ
մեզ
առաքեսցէ,
բայց
թէ
առաջ
իցէ
քան
զնաւոյ
ժամանակն,
մի
առապայ
վարձեալ
առ
մեզ
առաքեսցէ,
ես
այժմ
աներկբայ
յուսամ
որ
կամայ
եւ
ակամայ
գալոց
է
նա,
կամ
առ
ձեզ
ուղղակի,
եւ
կամ
առ
մեզ:
Եւ
ձեր
գիրն
եւս
առ
այն
հարազատս
մեր
առաքեցաք,
տալ
որդեկիդ,
եւ
թէ
օրինաւոր
պատՃառս
գտցեն
չգիտեմ,
թէ
ո'չ
առանց
իմիք
պատՃառի,
զնա
ուղեւորելոց
են
ի
ձեռն
սուրհանդակի,
եւ
կամ
այլ
հաւատարմի:
Գրեցի
երբ
գալ
յոժարեսցի
հարիւր
ռուպլի
տացեն
մօրն,
իսկ
իւրն
եւս`
կամ
պրն.
Յարութիւնն,
հոգալոց
եմք:
Մահտեսի
Միեսէրին
օրհնութիւն
տամ:
Սրբազան
պատրիարգին,
եւ
երկուց
համանուն
արհեացն`
խոնարհ
ողջոյնս
ձօնեմ,
եւ
մնամ
վասն
ձեր
պատրաստական
ծառայութեամբս
իբրու
Գրիգոր
արքեպիսկոպոս
1804
յունվարի
26.
ի
Գրիգորիպոլ.
Պարոն
Անտօնին,
եւ
քոյր
Գայանին
օրհնութիւն
տամ,
կամին
գալ
առաջայկայ
գարնան,
թէ
ո'չ
ծանուսցեն
մեզ:
Փիլիպոսին
եւս
բերցեն,
յետոյ
ես
արձակեսցուք
թէ
կամիցի:
