Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Յորժամ կամեսցի քահանայն պատարագ մատուցանել, պարտ է այսպէս խորհրդաբար զգեստաւորել։
       Հանդերձ սարկաւագօքն մտանէ յաւանդատուն ուր զգեստն է պատարագին. եւ զգեցեալ պաշտօնէիցն ըստ իւրաքենչիւր աստիճանի, ասեն ապա սաղմոս, Յիշեա տէր զԴաւիթ, տուն առ տուն ամենեքեան։
       Քարոզէ սարկաւագն. Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղաչեսցուք։
       Ժողովեալքսն ասեն. Տէր ողորմեա։
       Սարկաւագն. Խնդրեսցուք հաւատով եւ միաբանութեամբ ՚ի տեառնէ, զի զողորմութեան շնորհս իւր արասցէ ՚ի վերայ մեր. ամենակալ տէր Աստուած մեր, կեցո եւ ողորմեա։
       Ժողով . Կեցո տէր։
       Սրկ. Ողորմեաց մեզ տէր Աստուած մեր ըստ մեծի ողորմութեան քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ, տէր ողորմեա։
       Ժողով. Տէր ողորմեա , ժբ։
       Քահանայն խոնարհի եւ ասէ զաղօթս զայս. Որ զգեցեալս ես զլոյս որպէս հանդերձս տէր մեր Յիսուս Քրիստոս, անճառելի խոնարհութեամբ ՚ի յերկրի երեւեցեար, եւ ընդ մարդկան շրջեցար. որ եղեր քահանայապետ ճշմարիտ ըստ կարգին Մելքիսեդեկի, եւ զարդարեցեր զեկեղեցի քո սուրբ. տէր որ պարգեւեցեր եւ մեզ զնոյն զերկնային հանդերձն զգենուլ. արժանի արա եւ զիս ՚ի ժամուս յայսմիկ զանպիտան զծառայս քո որ համարձակիմս եւ մերձենամ ՚ի նոյն հոգեւոր պաշտօն փառաց քոց, որպէս զի ամենայն ամբարշտութիւնս մերկացայց, որ է հանդերձ պղծութեան, եւ զարդարեցայց լուսով քո։ Ընկեա յինէն զչարիս իմ, եւ թօթափեալ լուսոյդ առ ՚ի քէն. շնորհեա ինձ քահանայական փառօք մտանել ՚ի պաշտօն սրբութեանց քոց ընդ այսորիկ ոյք անմեղութեամբ պահեցին զպահուիրանս քո. զի եւ ես պատրաստ գտայց երկնաաւոր առաջաստիդ ընդ իմաստուն կուսանսն փառաւորել զքեզ Քրիստոս որ բարձեր զմեղս ամենեցուն։ Դու ես սրբութիւն անձանց մերոց եւ քեզ բարերարիդ Աստուծոյ վայելէ փառք իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս։
       Եւ մատուցեալ կիսասարկաւագքն զգեցուցանէ նմա զհանդերձն սաղմոսելով. Դատ արա ինձ տէր, զի ես յանբծութեան։
       Եւ ՚ի զգենուլն զհանդերձն ասէ. Զգեցո ինձ տէր ըզհանդերձ փրկութեան եւ պատմուճան ուրախութեան, եւ շուրջ պատեա զգեստովս փրկութեան. շնորհօք տեառն մերոյ։
       Եւ ածէ գօտի. Շուրջ պատեսցէ կամար հաւատոյ զմէջս սրտի իմոյ եւ զմտաց, եւ շիջուսցէ ՚ի սմանէ զխորհուրդս աղտեղիս, եւ զօրութիւն շնորհաց քոց յամենայն ժամ բնակեսցէ ՚ի սոսա. շնոհօք տեառն մերոյ։
       Ուրարին. Զգեցո՛ տէր պարանոցի իմոյ զարդարութիւն, եւ սրբեա զսիրտ իմ յամենայն աղտեղութենէ մեղաց. շնորհօք տեառն մերոյ։
       Բազպանին. տուր տէր զօրութիւն ձեռին իմոյ, եւ լու՛ա զամենայն զաղտեղութիւնս իմ, որպէս զի կարող լինիցիմ սպասաւորել քեզ անաղտեղութեամբ հոգւոյ եւ մարմնոյ. շնորհօք տեառն մերոյ։
       Նափորտին. Տէր ողորմութեամբ քո զգեցո՛ ինձ զգեստ պայծառ, եւ պարսպեա ընդդէմ ներգործութեանց չարին. զի արժանի եղէց փառաւորել զքո փառաւորեալ անունդ. շնորհօք տեառն մերոյ։
       Յորժամ զխոյրն դնէ եպիսկոպոսն. Տէր, դիր սաղաւարտ փրկութեան ՚ի գլուխ իմ պատերազմել ընդ զօրութիւն թշնամւոյն. շնորհօք տեառն մերոյ։
       Իսկ եթէ կամի զայս ասասցէ ՚ի զգենուլն զհանդերձն. ածէ գօտի ընդ մէջն, եւ արկանէ ուրար զուսովքն ասելով. Քահանայք քո զգեցին զարդարութիւն, եւ սուրբք քո ցնծալով ցնծասցեն։
       Դնէ զբազպանն, եւ զգենու զփիլոնն ասելով. Ցընծասցէ անձն իմ ՚ի տէր, զի զգեցոյց ինձ հանդերձ փըրկութեան, եւ պատմուճան ուրախութեան. իբրեւ փեսայի եդ ինձ պսակ, եւ որպէս հարսն զարդու զարդարեաց զիս։
       Իսկեթէ եպիսկոպոս լինի խորհրդածուն, առնու զսուրբ կոնքեռն, ածեալ ՚ի վերայ լանջացն եւ զպատուական եմիփորոնն, եւ գայ առընթեր ընծայարանի սեղանոյն՝ լուացեալ զձեռս , եւ մատուցեալ անկանի առաջի սեղանոյն ՚ի վերայ երեսաց իւրոց լուռ եւ անմռունչ, եւ ասէ զաղօթս զայս առ սուրբ Հոգին տնօրէն գործոյն.
       Ամենակալ Աստուած բարեար մարդասէր, Աստուած բոլորից յօրինող երեւութից եւ աներեւութից, փրկող եւ հաստատող, խնամող խաղարարար, Հօր հզօր Հոգի. հայցեմք բազկատարած մաղթանօք՝ գոչմամբ հեծութեան յանդիման եղեալք ահաւորիդ։ Մատչիմք մեծաւ դողութեամբ, սաստիկ երկիւղիւ՝ մատուցանել նախ զբանականս զայս պատարագ քում անքնին տերութեանդ, իբր աթոռակցի, փառակցի եւ արարչակցի հայրենի անկապուտ պատւոյդ, եւ քննողի ծածկութեան խորոց խորհրդոց ամենակատար կամաց Հօր Էմմանուոելի, եւ կենդանատուի եւ արարչի ամենայնի։ Ի ձեռն քո ծանուցաւ մեզ երրեակ անձնաւորութիւն միասնական աստուածութեանդ յորոց մի եւ դու ճանաչիս անհաս. քեւ եւ ՚ի ձեռն քո առաջինքն նահապետական տոհմին շառաւեղք տեսանողք անուանակոչեալք, զանցեալսն եւ զգալոցսն, զեղեալսն եւ զոչ գոյացեալսն անստուերաբար բանիւ վերապատմեցին։ Հոգի Աստուծոյ քարոզեալ զքեզ Մովսէսի՝ որ ՚ի գնալն քո ՚ի վերայ ջրոցն անպարագիր զօրութեան, ահեղ շրջարկութեամբ թեւապարփակ տածողականաւ պաշտպանողօրէն գթասիրեալ ՚ի ծնունդս նորոգս, զաւազանին խորհուրդ ծանուցեր՝ յոր կերպարան օրինակութեան նախ քան զկառուցանել զլոյծ մանուած վերջում վարագուրիդ յօրինեցեր կարող տիրապէս զբովանդակ բնութիւնս ամենից բնաւից գոյից բոլորից ամենայն էից. յանէից։ Քեւ ստեղծանին ՚ի նորոգութիւն յարութեան ամենայն եղեալքս առ ՚ի քէն, յայնմ ժամանակի՝ որ օր վերջին է այսմ կենցաղի, եւ օր առաջին երկրին կենդանեաց. մեզ հնազանդեցաւ միութեամբ կամացն որպէս Հօր իւրով կերպիւ, զքեզ աւետարանեաց ճշմարիտ Աստուած հաւասար եւ համագոյ Հօրն իւր հզօրի. զառ ՚ի քեզ հայհոյութիւնն անքաւելի քարոզեաց, եւ իբր զաստուածամարտից զ ՚ի քէն հեստելոցն չարաբանական բերանսն կարկեաց, եւ զիւրն շնորհեաց արդարն եւ անարատն՝ գտիչ ամենայնի, որ վասն մեղաց մերոց մատնեցաւ, եւ յարեաւ վասն զմեզ արդարացուցանելոյ. նմա փառք ՚ի ձեռն քո, եւ քեզ բարեբանւութիւն ընդ Հօր ամենակալի յաւիտենից յաւիտեանս , ամէն։
       Դարձեալկրկնեսցի ՚ի նոյն կարգ բանի՝ մինչեւ ՚ի վերայ հայեցութիւն լուսոյն հրաշապէս ազդեալ յայտնեցի, աւետարանել վեստին զկրկին խաղաղութիւն։
       Աղաչեմք եւ աղեսեմք արտասուալից հառաչմամբ յամենայն անձնէ՝ զփառատրելի արարչութիւնն անեղծ եւ անստեղծ անժամանակ Հոգւոյդ գթածի, որ բարեխօսդ ես վասն մեր յանմռունչ հեծութիւնս առ ողորմածդ Հայր, որ զսուրբսն պահես, եւ զմեղուցեալսն քաւես՝ մաքրես եւ տաճարս կազմես կենդանիս կեցուցիչ կամաց բարձրեալդ Հօր։ Արդ ազատեա զմեզ յամենայն անմաքուր գործոց՝ որ ոչ է հաճոյ քումդ բնակութեան, եւ մի ÿ շիջցին առ ՚ի մէնջ լուսոյդ շնորհաց փայլմունք ՚ի տեսականացս աչաց իմաստից. վասն զի զքեզ ուսաք միանալ ՚ի մեզ ՚ի ձեռն աղօթից, եւ ընտիր վարուց խնկելոց։ Եւ քանզի մինդ յԵրրորդութենէդ պատարագի, եւ միւսդ ընդունի հաճեալ ընդ մեզ հաշտարար ապրեամբ անդրանկի իւրոյ, իսկ դու ընկալցիս զմեր պաղատանս, եւ յարդարեսցես զմեզ օթեւանս պատուաըկանս ամենայն պատրաստութեամբ ՚ի վայելումն ճաշակման երկնաւոր գառինդ՝ առանց պատժոց դատապարտութեան ընդունել զայս անմահացուցիչ մանանայս կենաց նորոյ փրկութեան։ Եւ հալեսցի ՚ի հրոյս յայսմանէ գայթակղութիւնս մեր, որպէս մարգարէին կենդանախարոյկ կայծակամբն ՚ի ձեռն ունելեացն մատուցմամբ, զի յայսմ ամենայնի քոյդ քարոզեսցի գթութիւն՝ ըստ որում Որդւովն Աստուծոյ Հօրդ քաղցրութիւն, որ զանառակ որդին մերձեցոյց ՚ի հայրենի ժառանգութիւնն, եւ զպոռնիկն յառաջեցոյց յերկնային արքայութիւնն արդարոցն երանութեան։ Այո՛ այս՛, եւ ես մի եմ ի նոցանէ. եւ զիս ընկալ ընդ նոսին իբր մարդասիրութեան կարօտեալ մեծի, շնորհօք քո ապրեալ, զի յայսմ ամենայնի՝ ծանիցի մարդասիրութիւն քո ընդ Հօր փառաւորեալ համապատուաբար ՚ի կամս, եւ ՚ի մի իշխանութիւն գովութեամբ. զի քո է գթութիւն եւ կարողութիւն, զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս յաւիտենից։
       Ապա յարուցեալ գայ առընթեր ընծայարան սեղանոյն. առ որ մատուցեալ նախասարկաւագն զնշխարն որ է հաց, դնէ ՚ի մաղզմայն ասելով. Յիշատակ տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի։
       Եւ առեալ գինի արկանէ խաչանիշ ՚ի բաժակն՝ որ է սկիհն, ասելով. Յաղագս յիշատակի տնօրենութեան տեառն Աստուծոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի։
       Եւ առեալ գինի արկանէ խաչանիշ ՚ի բաժակն՝ որ է սկիհն, ասելով. Յաղագս յիշատակի տնօրէնութեան տեառն Աստուծոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի։
       Եւ քահանայն ասէ զաղօթս զայս, սրբոյն Յովհաննու ոսկեբերանի. Աստուած Աստուած մեր, որ զերկնաւոր հացդ՝ զտէր մեր Յիսուսի Քրիստոս զկերակուրդ ամենայն աշխարհի առաքեցեր փրկիչ եւ կեցուցիչ, բարերար զմատուցողս եւ վասն որոյ մատուցանի, եւ զմեզ անդատապարտ պահեա ՚ի քահանայագործութիւն աստուածային խորհրդոց քոց։ Զի սուրբ եւ փառաւորեալ է ամենապատիւ մեծավայելչութիւն փառացդ Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյդ սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս։
       Դպիրն . Ամէն։
       Եւ ապա սարկաւագն ծածկէ ասելով. Տէր թագաւորեաց վայելչութիւն զգեցաւ։
       Եւ տուեալ խունկ ՚ի ձեռս քահանային, ինքն առընթեր կալով ունելով զբուրվառն. եւ նա առեալ մատուցեանէ խնկելով եւ ասէ. Խունկ մատուցանեմ առաջի քո Քրիստոս բուրումն հոգեւորական։ Ընկալ ՚ի սուրբ եւ յերկնային եւ հիմանալի քո մատուցարանդ ՚ի հոտ անուշից , եւ առաքեա առ մեզ փոխարէն զշնորհս եւ զպարգեւս Հոգւոյդ սրբոյ։ Եւ քեզ փառս մատուցանեմք ընդ Հօր եւ Հոգւոյդ Սրբոյ. այժմ եւ միշտ։
       Եւ դնէ խունկ, խաչակնքէ երիցս անգամ երկրպագեալ, եւ ապա արկանէ շուրջ զսեղանովն հպատակաբար։ Եւ առընթեր գոլով նմին սարկաւագն խնկակալաւն, եւ կիսասարկաւագն առաջի մոմեղինօք, իջանէ քահանյն ՚ի մէջ եկեղեցւոյն, եւ խնկէ ամենայն բազմութեան ժողովրդեանն ինքնին։ Եւ վերստին դառնայ ՚ի խորանն սուրբ. դարձեալ արկանէ սեղանոյն, եւ տայ զբուրվառն ՚ի սարկաւագն. եւ նա ծխէ նմին, իսկ քահանայն երիցս երկրպագեալ համբուրէ զսեղանն։ Եւ սարկաւագն հրաման առեալ կլանէ ՚ի մէջ եկեղեցւոյն՝ կանգնի ձեռնամած, եւ ձայնէ ՚ի խորանն առ քահանայն. Օրհնեա տէր։
       Քահանայն. Օրհնեալ թագաւորութիւն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն սրբոյ, այժմ եւ միշտ եւ յաւի։
       Ժողովուրդն . Ամէն։
       Խարկաւագն քարոզէ ժողովրդեանն ասելով բարձր ՚ի թիւ. Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղաչեսցուք։
       Ժողով. Տէր ողորմեա։
       Սարկաւագն. Վասն ՚ի վերուստ խաղաղութեան եւ փրկութեան անձանց մերոց զտէր աղա։
       Վասն Խաղաղութեան ամենայն աշխարհի եւ հաստատութեան սրբոյ եկեղեցւոյ եւ ամենայն օրհներգուացս զտէր աղա։
       Վասն սրբոյ տաճարիս, եւ որոց հաւատով ընկալեալ զերկեղ տեառն աղօթեն ՚ի սմա զտէր աղաչեսցուք։
       Վասն հայրապետին մերոյ կենաց եւ փրկութեան հոգւոյ զտէր աղա։
       Վասն պատուական քահանայից, եւ որոց ՚ի Քրիստոս սարկաւագաց եւ ամենայն ժառանգաւորաց եկեղեցւոյ զտէր աղա։
       Վասն բարեպաշտ եւ աստուածապահ թագաւորին մերոյ, եւ ամենայն պաղատանն եւ ամենայն զինուորաց նորա զտէր աղա։
       Վասն լինելոց նորա յաղթող, եւ խորտակելոյ զամենայն թշնամիս առ ոտս նորա զտէր աղա։
       Վասն ամենայն քաղաքաց եւ գաւառաց, եւ որոց հաւատով բնակեալ են ՚ի նոսա զտէր աղա։
       Վասն պտղաբերութեան երկրի, եւ ժամանակաց զտէր աղա։
       Վասն ճանապարհորդաց, նաւորդաց, վաստակաւորաց, եւ վասն փրկութեան գերեաց զտէր աղա։
       Վասն փրկելոյ զմեզ ՚ի վշտաց, եւ ՚ի նեղութեանց զտէր աղա։
       Ընկալ կեցո՛ եւ պահեա զմեզ տէր քոյին շնորհիւդ։ Կեցո տէր։
       Զամենասրբուհի աստուածածինն զամէնօրհնեալ տիրուհին, եւ զմիշտ կոյսն Մարիամ, յիշեշջիք եւ զամենայն սուրբս եւ նոքօք զտէր աղա։ Յիշեա։
       Եւ եւս առաւել վասն միմեանց եւ միաբան ճշմարիտ եւ սուրբ հաւատոյս զտէր աղա։
       Զանձինս մեր։ Քեզ տեառն յանձն եղիցուք։ Ողորմեաց մեզ տէր Աստուած։
       Եւ քահանայն խորհրդաբար ասէ զաղօթս։ Բայց պարտ է գիտել, զի զայս եւ զորս յետ այսորիկ աղօթանի՝ ոչ մնայ մինչեւ յաւարտումն քարոզին. այլ մինչդեռ սարկաւագն ընդ ժողովուրդն խօսի բարձր, նա աղօթիւքս ՚ի ծածուկ ընդ Աստուած, եւ յաւարտելն նորա զքարոզն, քահանայն զփառսն աւարտէ՝ բարձրաբարբառ ՚ի լուր ժողովրդեանն. որպէս զի միաձայն ասասցեն զԱմէնն։ Այս է սահման բնաւիցդ։
       Տէր Աստուած մեր, որոյ կարողութիւնդ անքնին է, եւ փառքդ անհասանելի. որոյ ողորմութիւնդ անչափ է, եւ գթութիւնդ անբաւ. դու ըստ առատ մարդասիրութեան քում նայեա ՚ի ժողովուրդս քո եւ ՚ի տաճարս յայս սուրբ. եւ արա ընդ մեզ եւ ընդ աղօթակիցս մեր առատապէս զողորմութիւնս քո եւ զգթութիւն։
       Բարձր. Զի քեզ վայելէ ամենայն փառք, պատիւ եւ իշխանութիւն յաւիտեանս յաւիտենից։
       Ժողով . Ամէն։
       Յետ այսորիկ ասեն զսաղմոսս զայս ՚ի ձայն դաս դաս՝ ըստ ութից ձայնից Խոնարհեցոյիցն յեղանակաց.
       Բարի է խոստովան լինել տեառն, սաղմոս ասել անուան քում բարձրեալ։ Փառք քեզ Աստուած , ՚ի բուն։
       Ուղիղ է տէր Աստուած մեր, եւ ոչ գոյ ՚ի նմա անիրաւութիւն։ Փառք քեզ Աստուած։
       Փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն սրբոյ։ Փառք քեզ Աստուած։
       Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտ։ Փառք։
       Եւ միաձայնեալ երկու դասն ընդ մի բերան ասեն զայս զկնի. Միածին Որդի եւ բանդ Աստուած, եւ անմահ էութիւն, որ յանձն առեր մարմնանալ ՚ի սուրբ աստուածածնէն, եւ ՚ի միշտ կուսէն։ Անփոփոխելիդ մարդ եղեալ եւ խաչեցար, մինդ ՚ի սրբոյ Երրորդութենէն, փառակից ընդ Հօր եւ ընդ սրբոյ Հոգւոյդ կեցո զմեզ։
       Սարկաւագն. Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղա։
       Ժողովուրդն. Ընկալ կեցո եւ ողորմեա, եւ պահեա զմեզ տէր քոյին շնորհիւդ։
       Զսրբուհի աստուածածինն զօրհնեալ տիրուհին եւ միշտ կոյսն Մարիամ։ Եւ եւս միաբան։ Զանձինս։ Ողորմ։
      
       Քահանայն, մինչդեռ քարոզէ, ասէ խորհրդաբար. Տէր Աստուած մեր, կեցո զժողովուրդս քո, եւ օրհնեա զժառանգութիւնս քո, զլրումն եկեղեցւոյ քո պահեա. սրբեա զսոսա որք ողջունեցին սիրով զվայելչութիւն տան քո։ Դու զմեզ փառաւորեա աստուածային զօրութեամբ քով, եւ մի՛ թողուր զյուսացեալքս ՚ի քեզ։
       Ի ձայն. Զի քո է կարողութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք այժմ եւ միշտ։
       Խաղաղութիւն։
       Ըր հասարակաց զայս, եւ միաձայն մեզ ամենեցմուն ուսուցեր աղօթել, եւ զերկուց եւ զերից միաձայնելոց յանուն քո զխնդրուածս պարգեւել խոստացար։ Դու եւ այժմ զծառայից քոց զխնդրուածս առ ՚ի յօգուտն կատարեա, շնորհելով մեզ յայսմ յաւիտենիս զգիտութիւն քում ճշմարտութեան, եւ ՚ի հանդերձեալսն զկեանս յաւիտենականս պարգեւելով. զի բարերար եւ մարդասէր ես Աստուած, եւ քեզ վայելէ փառք իշխան։
       Դարձեալ սաղմոս ըստ խորհրդոյ աւուրն դաս եւ դաս շարականաւ ասեն.
       Տէր թագաւորեաց։ Զգեցաւ տէր։ Շարական, Լուսով Աստուած։ Բացան դր։ Տօնէ այսօր Երուսաղէմ։
       Սարկաւագն ձայնէ . Պռօսխումէ։
       Եւ ասեն զերեքսրբեանն ժողովուրդքն։
      
       Բայց պարտ է գիտել, թէ յորժամ հանդիսական տօն լինի, կամ եպիսկոպոս ՚ի խորհրդեանն, այլով օրինակաւ է հրահանգութիւնս մինչեւ յայս վայր ՚ի պատիւ աւուրն. այսինքն զի եպիսկոպոսին ոչ է անկ ՚ի սկզբան ժամուցն մտանել ՚ի խորանն, այլ այսպէս տնօրինեսցի. Աւագ երէցն եւ մի ոք ՚ի սարկաւագացն կացեալ յեկեղեցին, եւ ասէ սարկաւագն որպէս վերոյ գրեալ է նմա սկսանել. Օրհնեալ թագաւորութիւն։
       Եւ մինչ սարկաւագն քարոզէ, եւ ժողովուրդն ասեն զՏէր ողորմեայն, գայ եպիսկոպոսն զգեստաւորիլ պատուակից քահանայիւքն, հանդերձ սարկաւագօքն եւ կիսասարկաւագօքն եւ այլ պաշտօնէիւքն՝ որք հպատակ են նմա ըստ իւրաքանչիւր գործոց. եւ չէ պարտ այլում յայլ աշտիճանի գործ ձեռնամուխ լինել, որպէս ոչ փոքրն ՚ի մեծին՝ այսպէս եւ ոչ մեծն ՚ի փոքուն։ Այլ տարցին առաջի նորա նախ կիսասարկաւագն զմոմեղէնսն լուցեալս, յետ նորա ՚ի նոյն կարգէն զգաւազանսն խաչագլուխսն. եւ նախ սարկաւագքն ունիցին զաւետարանն եւ զբուրվառն, եւ յետոյ նոցա քահանայն դատարկ գան. եւ յետոյ քահանայիցն գայ եպիսկոպոսն՝ երկու սարկաւագ ունելով պաշտօնեայս իւր, եւ մտեալ յեկեղեցին՝ յորում որք ենն յիւրեանց պաշտամանն անվրդով, սոքա եկեալ կանգնին առ դրունսն. որպէս եւ գային նախ մոմեղինաւորքն, ապա որք զգաւազանսն ունին, եւ ապա սարկաւագքն, եւ յետ նոցա քահանայքն ոչ բոլոր, այլ մի զմիոյն կնի յերկայնսն տող երկու դաս մինչեւ ՚ի դուռն՝ մէջն փողոց, եւ դէմք իւրեանց ՚ի միմեանս։ Եւ եպիսկոպոսն կանգնի ՚ի նախադրունսն հուպ առ սեամսն ՚ի մէջ, եւ նման անշարժ եւ անփոփոխ պաշտելով զառաջին սաղմոսն. Բարի է խոստովան լինել տեառն. որպէս եւ գրեալ է։ Եւ ասէ եպիսկոպոսն եւ քահանայն զաղօթս նոցին. Տէր Աստուած մեր, կեցո զժողովուրդս քո։ Քարոզէ սարկաւագն այն՝ որ յառաջն էր յեկեղեցին, եւ ոչ ՚ի կարգս սոցա , այլ առ դուռն խորանին ըստ վերոյ գրելոցդ։ Եւ սոքա ասեն զերկրորդ սաղմոսն, Տէր թագաւորեաց, խորհրդաւոր շարականաւն։ Եւ քարոզէ զկնի այն սարկաւագն, եւ սոքա ասեն զաղօթսն. եւ աւագ երէցն ՚ի խորանն՝ Որ հասարակաց զայս, եւ միաձայն. զայն որ վերոյ փոխ է դրած առանձինն յայն օրն այս սաղմոսիս ասասցեն։ Եւ յետ աւարտելոյն այսօր սաղմոս մի, այլ յաւելուն խորհրդապէս ՚ի պատիւ աւուրն. եւ ասեն զայս ալելուով՝ ըստ ութ ձայնիցդ Ապրցոյին եղանակի դաս եւ դաս։ Եկայք ցնծասցուք ՚ի տէր. ալէլուիա. Կանխեսցի ալէլուիա. մինչեւ յաւարտ փառք Հօր եւ Որդ. ալէլուիա. այժմ եւ միշտ . ալէլուիա։
       Եւ երբ զայս սաղմոսս սկսանին, թողու եպիսկոպոսն զիւր տեղն որ առ սեամսն, եւ գայ ընդ մէջ երկուց դասուցն հեզութեամբ, եւ ընդ իւր երկու սարկաւագքն. եւ սոքա որպէս կային՝ մնան անւրով, եւ չփոփոխին զհետ նորա, այլ մնան մինչեւ նա գայ ՚ի ծայր դասուցն ՚ի մէջ տաճարին, եւ ապա շարժին քահանայքն յետուստ կուսէ՝ նախապատիւքն նախ, եւ այլն զկնի։ Եւ գան զհետ եպիսկոպոսին երկու երկու հաւասարք միմեանց, եւ երկուք յետ նոցա, եւ ապա սարկաւագն, եւ ապա կիսասարկաւագն. որպէս զի լիցի այնմ որ բուն յառաջն էր կանգնեալ դէպ խորանին՝ բուն յառաջն եկն, եւ գնան եւ կանգնին առ դուրս խորանին՝ ըստ պատուոյ զկնի եպիսկոպոսին, նախ քահանայքն, եւ ապա այլքն որպէս ասացաւ։ Զի լիցի այնմ որ յեկեղեցին յաշռաջ մտաւ ՚ի խորանս բուն յետոյ մտեալ եւ եպիսկոպոսն անդ յետոյ, աստ յառաջամտէ. բայց նախ քան զմտանելն մինչդեռ ամենայն եկեղեցին պաշտէ զսաղմոսն, խոնարհի եւ աղօթէ ՚ի ծածուկ. նոյնպէս եւ քահանայք ընդ նմա զաղօթս զայս.
       Տէր Աստուած որ կարգեցեր յերկինս դասս, եւ զինուորութիւնս հրեշտակաց եւ հրեշտակապետաց ՚ի սպասաւորութիւն փառաց քոց, արա եւ լինել պաշտօնակից մեզ եւ փառաբանակից քում բարերարութեանդ, զի քո է կարողութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս , ամէն։
       Եւ որք առծնթեր են ասեն զԱմէն։
       Իսկ բովանդակ եկեղեցին զիւրեանց ասեն անմիջոց զսաղմոսդ, եւ նոքա զաղօթս յայնժամ աւարտեն՝ եթէ եպիսկոպոսն նախ առաջին ՚ի խորանն, եւ ապա այլ քահանայքն. սաղմոս, Եկայք երկիր պագցուք նմա եւ լաց։
       Նա ինքն է տէր Աստուած մեր. Ի բուն զսաղմոս շարականաւ. Այսօր աստուածութիւնն զուարճանայ նոր . Այսօր եւ մեք ցնծու. Խնդայ եւ զուարճ։
       Մինչդեռ եկեղեցին զսաղմոսն պաշտէ՝ մտեալ եպիսկոպոսն ՚ի խորանն, եւ ընդ նմա քահանայն եւ սարկաւագն զկնի, եւ կիսարկաւագն որպէս վերոյ գրեցաւ երկու երկու՝ որք եկին ընդ նմա յեկեղեցիս եւ այլ աւելի ոչ, երկրպագեն սեղանոյն, եւ կանգնին։ Եւ մատուցեալ սարկաւագն խունկ յեպիսկոպոսն, առնու զբուրվառն եւ ինքնին խնկարկէ շուրջ զսրբով սեղանովն։
       Առաջի նորա ունելով կիսասարկաւագն զմոմեղէնն, եւ սարկաւագն զկնի խնկոցն, իսկ ապա նա գայ ՚ի դասս քահանայիցն եւ ծխէ նոցա. ապա ինքն միայն յեկեղեցին, եւ որք ընդ նմա մոմեղէնն եւ խունկն, եւ ծխէ ամենայն լրման եկեղեցոյն՝ մինչեւ ցյետին ժողովրդոցն, որպէս հրամայէ սուրրբն Դիոնեսիոս։ Իսկ պաշտօնեայքն արտաքոյ խորանին պաշտեն զխորհրդական շարականսն եկեղեցւոյն, յերկարեալ մինչեւ նա աւարտէ զխնկարկութիւնն, եւ դառնայ վերստին ՚ի խորանն, եւ ծխէ սրբոյ սեղանոյն։ Եւ ապա սարկաւագն որ ունի զգործ քարոզութեան ՚ի մէջ եկեղեցւոյն, ասէ Պռօսխումէ, եւ բարձրացուցանէ զաւետարանն ընդ բանին։
       Ժողովուրդն. Սուրբ Աստուած, սուրբ եւ հզօր, սուրբ եւ անմահ որ խաչեցար վասն մեր, ողորմեա մեզ. երիցս ասէ։ Եւ անդէն առ նմին խոնարհի քահանայն եւ ասէ զաղօթս.
       Աստուած սուրբ որ ՚ի սուրբս բնակեալ ես, եւ երեքսրբեան ձայնիւ սերովբէք գովեն զքեզ , եւ քերովբէք փառաբանեն, եւ ամենայն երկնային զօրութիւնք քեզ երկիր պագանեն։ Որ ՚ի չգոյէ ՚ի գոյ ածեր զամենայն արարածս, որ արարեր զմարդն ըստ պատկերի քում եւ նմանութեան, եւ ամենայն շնորհիւ քո զարդարեցեր զնա, եւ ուսուցեր խնդրել զիմաստութիւն եւ զգօնութիւն. եւ ոչ անտես արարեր զմեղուցեալն, այլ եդեր ՚ի վերայ նորա ապաշպարութիւն քաւութեան։
       Որ արժանի արարեր զմեզ զնուաստացեալ եւ զանարժան ծառայս քո եւ ՚ի յայսմ ժամու կալ առաջի փառաց սըրբութեան սեղանոյ քո, եւ զօրինաւոր երկրպագութիւն եւ զփառաբանութիւն մատուցանել քեզ։ Դու տէր ընկալ ՚ի բերանոյ մեղաւորացս եւ զերեքսրբեան օրհնութիւնս, եւ պահեա զմեզ քոյին քաղցրութեամբ. թող զամենայն յանցանս զկամայ եւ զակամայ. սրբեա զհոգիս եւ զմարմինս մեր, եւ շոնհեա ՚ի սրբութեան պաշտել զքեզ զամենայն աւուրս կենաց մերոց բարեխօսութեամբ սուրբ աստուածածնիդ եւ ամենայն սրբոց որք յաւիտենից քեզ բարեհաճոյացան. զի սուրբ ես Աստուած մեր, եւ քեզ փառք։
       Եւ կատարի աղօթքս եւ երեքսրբեանն միանգամայն։
      
       Քահանայն բազկատարած ասէ զաղօթս. Տէր Աստուած մեր, բազկատարած զաղաչանս ծառայից քոց վերընկալցիս եւ ողորմեսցիս ըստ մեծի ողորմութեան քում. զգթութիւն քո առաքեա ՚ի վերայ մեր, եւ ամենայն ժողովրդեանս՝ որք ակն ունին առ ՚ի քէն ողորմութեանդ. զի ողորմած եւ մարդասէր ես, եւ քեզ փառք։
       Սարկաւագն. Ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ, տէր ողորմեա։
       Ժողովուրդն. Տէր ողորմեա։
       Յամենայն անձնէ եւ ամենայն մտաց զտէր աղաչեսցուք։
       Ամենակալ Աստուած հարցն մերոց, զքեզ աղաչեմք։
       Լուր մեզ եւ ողորմեա։
       Ծասն սրբոյ տաճարիս եւ հաւատացելոց՝ որք են ՚ի սմա երկիւղիւ տեառն զտէր աղաչեսցուք։
       Ծասն փրկելոյ զմեզ յամենայն վշտաց եւ ՚ի նեղութենէ զտէր աղաչեսցուք։
       Ծասն բարեպաշտ թագաւորաց յաղթութեան եւ զօրութեան, հանապազորդ խաղաղութեան եւ առողջութեան, եւ որպէս զի տէր Աստուած մեր առաւել գործակից լինին նոցա զտէր աղաչեսցուք։
       Ընկալ։ Զսրբուհի աստուածածին։ Եւ եւս մի։
       Զանձինս մեր։ Ողորմեա։
       Եւ վասն եղբարցն մերոց, եւ համօրէն ամենայն ժողովրդեանս՝ որք եկին յամենապայծառ ՚ի տօնս տեառն մտադրութեամբ աղօթել զտէր աղաչեսցուք։
      
       Յետ այսորիկ երիցս երկրպագեալ համբուրեն զսեղանն. եւ ասէ սարկաւագն ցքահանայն. Յաստիճանն եկեսցուք։ Եւ ասէ սարկաւագն . Օրհնեա զաստիճանս զայս. եւ օրհնեալ բազմի, եւ տայ ՚ի ձեռս նորա զաւետարանն։ Յետոյ խոնարհեալ առ ոտս նորա առնուն հրաման, եւ ընդունի յինքն զնոյն ՚ի ձեռանէ քահանային. ապա յետ ասելոյն ընթերցողին զառաքեալն եւ զալէլուսն, գայ հանդերձ աւետարանաւն առ դուրս խորանին, կամ յամպոնն, եւ պաշտկամբ կիսասարկաւագի ընթեռնու սարկաւագն զաւետարանն։
      
       Ապա թէ ըստ որում վերոյ գրեցաք, եպիսկոպոսն ձեռնադրութիւն հանդերձեալ է առնել սարկաւագի, կամ քահանայի, կամ թէ արքեպիսկոպոսն եպիսկոպոսի, ամենայն հաստատութեամբ պարտ է գիտել թէ այս է ժամանակն։ Զի թէ կիսասարկաւագի է՝ իւր զգեստովն եւ ուրարովն է ընդ նոսա, եւ թէ սարկաւագ՝ եւ քահանայ կամի լինել, իւրովն, եւ թէ քահանայ՝ եւ եպիսկոպոս կամի լինել, իւրով նափորտամբն է։ Յետ ասելոյ եպիսկոպոսին զբազկատարած զաղօթսդ՝ ոչ նստի։ Այլ սակայն որ զքարոզութիւն ունի յաւելու վերստին ասելով զքարոզ ձեռնադրութեանն կարգի. եւ որ ՚ի խորանն են սարկաւագքն առնուն զնուիրեալն ՚ի դասակարգութենէն, եւ բերեալ արկանեն առաջի սրբոյ սեղանոյն, եւ ՚ի ներքոյ ձեռին եպիսկոպոսին։ Եւ թէ սարկաւագ է ՚ի լինելն՝ ՚ի վերայ ահեակ ծնկին, եւ թէ քահանայ՝ յերկուցն. իսկ եթէ եպիսկոպոս՝ զաւետարանն դնեն ՚ի վերայ պարանոցին, եւ կատարէ ՚ի վերայ նորա եպիսկոպոսն զաղօթս ձեռնադրութեան իւր փոխովն։
       Յետ այնորիկ վերաճառէ սարկաւագն առ ժողովուրդն. Աստուածային եւ երկնաւոր շնորհն ՚ի ձեռն առնու զայս անուն յայս ինչ. եւ վկայեալ յամենեցունց, յաւելու եպիսկոպոսն զորս ըստ նմին աղօթք խորհրդաբար։ Եւ եթէ ձեռնադրեալն եպիսկոպոս է, այլ եպիսկոպոսունքն զձեռս ՚ի վերայ դնիցեն եւ ձեռնադրողն ՚ի գլխոյն։
       Յետ կատարելոյն զայս աղօթս փոխելովն, թէ սարկաւագ օծաւ, առնու եպհսկոպոսն զուրարն եւ ինքն դնէ ՚ի վերայ ահեակ ուսին. ապա թէ քահանայ՝ ինքն եպիսկոպոսի փոխէ զուրարն ՚ի վերայ երկուց ուսոցն, եւ զգեցուցանէ զնափորտն. իսկ եթէ եպիսկոպոս՝ արքեպիսկոպոսն ինքնին արկանէ զպատուական եմիփորոնն զլանջովքն։ Եւ անհնարին է եւ զաղփաղփուն եւ անկար զերկուս աշտիճանսն ՚ի միում աւուր տալ. թողցի ապա անիրաւութիւնն առ անօրէնսն։ Եւ երթեալ նստի արքեպիսկոսպոսի յաթոռն քահանայք ընդ նմա. իսկ ձեռնադրեալ մնայ առաջի սրբոյ սեղանոյն ՚ի ծունկս, թէ սարկաւագ է կամ քահանայ՝ մինչեւ կրկնեսցի ՚ի վերայ նորա աղօթքն։ Ապա եթէ եպիսկոպոսի՝ ոչ, այլ ընդ համապատիւսն նստցի. եւ յետ աւետարանին գայ առաջի սրբոյ սեղանոյն, եւ կահարեն զնոյն որպէս ցուցանեմք։
       Բայց այժմ նստեալ նոցա՝ գայ առ սաղմոսերգուն ՚ի մէջ եկեղեցոյն, եւ ինքն միայն առանց օգնականի ասէ. Սաղմոս ասացէք թագաւորին մերոյ, սաղմոս ասացէք։
       Եւ առնու ՚ի նմնէ ամենայն եկեղեցին եւ ասեն. Սաղմոս ասացէք Աստուծոյ մեր։
       Ինքն դարձեալ միայն երկրորդէ. Ծափս հարէք ամենայն։
       Եւ զայս ասացեալ երկրպագէ յայսկոյս եւ յանկոյս եւ գնայ։ Կամ ընթեռնու զառաքեալն ըստ խորհրդեան աւուրն, կամ թէ կամի զձեռնադրութեան ընթերցուածքն՝ թէ օրն այնր խորհրդոյ է.
       Պօղոսի առաքեոյն ՚ի Կորնթացւոց թղթոյն է ընթերցուածս։
       Եղբարք , գովեմ զձեզ, զի զամենայն ինչ զիմ յիշեցէք, եւ որպէս աւանդեցի ձեզ՝ զաւանդութիւնսն ունիք. կամիմ զի գիտիցէք դուք եթէ առն ամենայնի գլուխ Քրիստոս է, եւ գլուխն կնոջ այր, եւ գլուխ Քրիստոսի Աստուած։ Ամենայն այր յորժամ յաղօթս կայցէ, կամ մարգարէանայցէ, եւ զգլուխն ծածկեալ ունիցի՝ յամօթ առնէ զգլուխ իւր. եւ ամենայն կին յորժամ յաղօթս կայցէ, կամ մարգարէանայցէ բացաւ գլխով՝ յամօթ առնիցէ զգլուխ իւր, զի այնպէս համարէ՝ եթէ զերծեալ իցէ։ Զի թէ ոչ սքօղեսցի կինն՝ փոքրեսցէ զհերս իւր. ապա թէ անպատեհ է կնոջ փոքրել կամ գերծուլ՝ սքօղեցի։ Առն մարդոյ չէ պարտ ծածկել զգլուխ իւր, զի պահկեր եւ փառք Ասհուծոյ է. իսկ կինն փառք առնն է։ Զի ոչ եթէ այր ՚ի կնոջէ, այլ կին յառնէ. քանզի ոչ իսկ հաստատեցաւ այր վասն կնոջ, այլ կին յառնէ. քանզի ոչ իսկ հաստատեցաւ այր վասն կնոջ, այլ կին վասն առն. վասն այսորիկ կինն պարտի շուք դնել գլխոյն վասն հրեշտակաց , բայց ամենայն Յասհուծոյ։ Այլ դուք ձեզէն տուք դիաւդ. արժա՞ն է կնոջ մարդոյ հոլանի յաղօթս կալ առաջի Աստուծոյ. եւ ոչ բնութիւնն Իսկ ուսուցանէ ձեզ, զի այր եթէ գիսաւոր է անարգանք են նմա, բայց կին եթէ գիսաւոր է՝ փառք են նմա. զի գէսք փոխանակ զգեստու տուեալ են նմա։ Ապա եթէ ոք կամեսցի հակառակող լինել, մեք չունիմք այնպիսի սովորութիւն, եւ ոչ եկեղեցիքն Աստուծոյ։
       Յետ ընթերցուածս երկրպագէ։ Եւ դարձեալ սաղմոսերգոյն գայ, եւ սկսանի միայն ինքն՝ թէ փոքր է կամ մեծ առանց օգնականի . Ալէլուիա։
       Առնու ամենայն եկեղեցին զսոյն, եւ երկրորդեն, Ալէլուիա. յաւելուն դարձեալ զայս միայն. Յարեաւ Աստուած եւ ցրուեցան։ Եւ ՚ի կատարումն երգոյս երկրպագէ յայսկոյս եւ յանկոյս, ազդելով թէ աւարտեցի։ Իսկ նոքա ամենեքեան երկրորդեն զնոյն զնախասացեալն, Ալէլուիա , ալէլուիա։
       Նոյն երգողն առնու դարձեալ բարձրագոյն, Ալէլուիա. եւ սարկաւագն ունելով առաջի զմոմեղէնսն յալէլուս յետին՝ գայ առ դուռն քորանին աւետարանաւն, եւ ՚ի կատարմանն ձայնէ՝ ոչ եղանակաւ, այլ միայն ինքն բարձրաբարբառ . Որթիւ։
       Քահանայն. ՚ի խորանէն դառնայ առ ժողովուրդ եւ խոչ հանէ ասելով. Խաղաղութիւն ընդ ամենեսին։
       Ժողովուրդն. Եւ հոգւոյդ քում։
       Սարկաւագն. Երկիւղածութեամբ լուարուք։
       Քահանայն. Սրբոյ աւետարանիս։
       Սարկաւագն միայն . Պռօսէթէօս։
       Սարկաւագն ընթեռնու. Տէր մեր Յիսուս ասէ.
       Մի համարիք եթէ եկի լուծանել զօրէնս։ --վջ.
       նա մեծ կոչեսցի յարքայութեան երկնից։
       Ժողովուրդն. Փառք քեզ տէր Աստուած մեր։
       Եւ անդէն առ նմին սկսանին զՀաւատամսն։ Իսկ սարկաւագն տանի յետ ընթեռնլոյ զաւետարանն ՚ի քահանայն համբուրել. եւ մինչ ժողովմուրդն երգեն ըզհաւատամսն, մեկնէ զխորհրդականսն , ընդունի
       ՚ի վերայ սեղանոյն զգուշութեամբ, եւ եպիսկոհոսն կամ արքեպիսկոպոսն եպիսկոպոսակցօք. սարկաւագն հանէ զեմիփորոնն, զի մինչեւ ցայժմ ՚ի տեղին յորում նստեալ էին՝ էին կանգնեալ, եւ ոչ առաջի սեղանոյն։ Ապա յետ հանելոյն զնոյն առնու սարկաւագն յահեկ բազկին վերայ ձգէ՝ որպէս եհան առանց ծալելոյ, եւ նա գայ առաջի սրբոյ սեղանոյն միայն նամփորտամբն. եւ թէ ոք ձեռնադրի՝ անդ է առաջի սեղանոյն ՚ի ծունկս, եւ նմասցէ եւս։
       Հաւատամք ’ի մի Աստուած Հայր ամենակալ, արարողն երկնի եւ երկրի՝ երեւելաց եւ աներեւութից. եւ ’ի մի տէր Յիսուս Քրիստոս յՈրդին Աստուծոյ ծնեալն յԱստուծոյ Հօրէ միածին, այսինքն յէութենէ Հօր։ Աստուած յԱստուծոյ, լոյս ’ի լուսյ, Աստուած ճշմարիտ յԱստուծոյ ճշմարտէ ծնունդ եւ ոչ արարած. նոյն ինքն ’ի բնութենէ Հօր, որով ամենայն ինչ եղեւ յերկինս եւ ’ի վերայ երրկրի, երեւլիք եւ աներեւոյթք. որ յաղագս մեր մարդկան, եւ վասն մերոյ փրկութեան իջեալ յերկնից՝ մարմնացաւ, մարդացաւ, ծնաւ կատարելապէս ’ի Մարիամայ սրբոյ կուսէն Հոգւով սրբմվ. որով էառ մարմին՝ հոգի եւ միտք, եւ զամեայն որ ինչ է ի մարդ ձշմարտապէս եւ ոչ կարծիս ունելով։ Չարչարեալ, խաչեալ, թաղեալ, ելեալ յերկինս նստաւ ընդ աջմէ Հօր։ Գալոց է նովին մարմնով եւ փառօք Հօր դատել զկենդանիս եւ զմեռեալս, որոյ թագաւորութեան ոչ գոյ վախճան։ Հաւատամք եւ ’ի սուրբ Հոգին, յանեղն եւ ’ի կատարեալ որ խօսեցաւ յօրէնս եւ ’ի մարգարէս եւ յաւետարանս. որ էջն ’ի Յորդանան, քարոզեաց յառաքեալսն, եւ բնակեցաւ ’ի սուրբսն։ Հաւատամք յայս միայն ընդհանրական եւ առաքելական եկեղեցի։ Հաւատամք եւ ’ի մի մկրտութիւն, յապաշխարութիւն, ’ի քաւութիւն եւ ’ի թողութիւն մեղաց, ’ի յարութիւն մեռելոց, ’ի դատաստանսն յաւիտենից, յարքայութիւն երկնից, եւ ’ի կեանսն յաւիտենական ,. ամէն։
       Մինչ ասի այս վերոյ գրեալքս եւ կատարեսցին, թէ մի քահանայ է՝ կանգնի առաջի սեղանոյն. ապա թէ եպիսկոպոսն քահանաիւք, եպիսկոպոսն կայ առաջի սեղանոյն, եւ քահանայք դաս դաս ըստ պատուոյ յետոյ նմին, ’ի մի եզրէ խորանին մինչեւ ցմիւսն։
       Սարկաւագն քարոզէ առ դուռն խորանին. Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղաչեսցուք։
       Ժողովուրդն. Տէր ողորմեա։
       Եւ եւս հաւատով աղաչեսցուք եւ խնդրեսցուք ’ի տեառնէ Աստուծոյ ’ի փրկչէն մերմէ Յիսուսէ Քրիստոսէ ’ի ժամուս պաշտաման եւ աղօթից. զի արժանի ընդունելութեան արասցէ, լուիցէ ձայնի աղաչանաց մերոց. ընկալցի զուխտս եւ զխնդրուածս սրտից մերոց, թողցէ զյանցանս մեր, ողորմեսցի ’ի վերայ մեր. աղօթք մեր եւ խնդրուածք մտցեն առաջի մեծի տերութեան նորա։ Եւ նա տացէ մեզ միաբան միով հաւատով եւ արդարութեամբ վաստակել ’Ի գործս բարեաց. զի ողորմութեան զշնորհսն արասցէ ’ի վերայ մեր. տէր ամենակալ կեցո եւ ողորմեա։
       Ժողովուրդն. Կեցո՛ տէր։
       Սարկաւագն. Զժամ պատարագիս, եւ զառաջիկայ օրս խաղաղութեամբ անցուցանել հաւատով ’ի տեառնէ խնդրեսցուք։
       Ժողովուրդն. Շնորհեա տէր։
       Սարկաւագն. Զհրեշտակ խաղաութեան պահապան անձանց մերոց հաւատով ’ի տեառնէ խնդրեսցուք։
       Զքաւութիւն եւ զթողութիւն մեղաց մերոց տեառնէ խնդրեսցուք։
       Զսրբոյ խաչին մեծ զօրութիւն ’ի պահապանութիւն անձանց մերոց, քրիստոնէութեամբ կատարել զկեանս մեր անամօթ եւ բարի պատասխանատութեամբ առաջի ահաւոր բեմին ’ի Քրիստոսէ խնդրեսցուք։ Եւ եւս միաբան։ Զանձինս մեր։ Ողորմեա։
       Քահանայն ասէ զաղօթսն մինչդեռ նա քարոզէ. որ ’ի կատարումն քարոզին փառս տայ, եւ ապա երկրպագէ ժողովուրդն յետ խաղաղութեան. եւ քահանայն խոնարհի եւ զփոխ ասէ. Տէր մեր եւ փրկիչ Յիսուս Քրիստոս , որ մեծ ես ողորմութեամբ, եւ առատ պարգեւօք բարերարութեան. որ դու քոյին կամաւ համբերեցեր ’ի ժամուս յայսմիկ չարչարանաց խաչի եւ մահու յաղագս մեղաց մերոց, եւ պարգեւեցեր առատապէս զպարգեւս եւ զշնորհս Հոգւոյդ սրբոյ երանելի առաքելոցն։ Հաղորդս արա զմեզ պէր աստուածային պարգեւացս այսոցիկ, թողութեան մեղաց, ընունելութեան Հոգւոյդ սրբոյ. զի արժանի լիցուք փառաւորել զքեզ ընդ Հօր եւ Հոգւոյդ սրբոյ. այժմ եւ միշտ։
       Ժողովուրդն . Ամէն։
       Քահանայն. Խաղաղութիւն ամենեցուն։
       Ժողովուրդն. Եւ ընդ հոգւոյդ քում։
       Սարկաւագն ասէ . Աստուծոյ երկիր պագեսցուք։
      
       Ժողովուրդն. Առաջի քո տէր. եւ խոնարհի ամենեքեան։
       Խոնարհի քահանայն եւ ասէ. Խաղաղութեամբ քո Քրիստոս փրկիչ մեր՝ որ ’ի վեր է քան զամենայն միտս եւ զփանս, արմացոյ զմեզ եւ աներկիւղ պահեա յամենայն չարէ։ Հաւասարեցո զմեզ ընդ փշմարիտ երկրպագուս քո՝ որք հոգւով եւ ճշմարտութեամբ քեզ երկիրպագանեն. վասն զի ամենասուրբ երրորդութեանդ վայելէ փառք իշխանութիւն եւ պատիւ. այժմ եւ միշտ։
       Ժողովուրդն. Ամէն։
       Քահանայն. Օրհնեալ տէր մեր Յիսուս Քրիստոս։
       Ժողովուրդն. Ամէն
       Քահանայն դառնայ առ ժողովուրդն, եւ հրաման տայ երախայիցն ելանել ասելով. Տէր Աստուած օրհնեսցէ զամենեսեան։
       Սարկաւագն ձայնէ բարձր բարառովք. Որ երախայքդ էք երթայք։ Մի՛ ոք յերախայից, մի՛ ոք ’ի թերահաւատից, եւ մի՛ ոք յապաշխարողաց եւ յանմաքրից մերձեսցի յաստուածային խորհուրդս։
       Ժողովուրդք հաւատացելոց. Մարմին տէրունական եւ արիւն փրկչական կայ առաջի. երկնային զօրութիւնքն յաներեւոյթս երգեն եւ ասեն անհանգիստ բարբառով. սուրբ սուրբ սուրբ տէր զօրութեանց։
       Եւ սարկաւագն. Սաղմոս ասացէք տեառն Աստուծոյ մերոյ դպիրք ձայնիւ քաղցրութեամբ զերգս հոգեւորս։
       Դպիրքն միաձայնեալ երգեն զՈրք զքերովբէից։ Եւ սարկաւագունքն գնան ՚ի սարկաւագատունն, բերեն զսուրբ նուէրսն՝ մոմեղինօք եւ խնկովք. իսկ քահանայն խոնարհի եւ ասէ զաղօթսն որ զկնի այսր է գրած, որպէս զի աղօթքն եւ Որք զքերովբէիցն ՚ի միասին աւարտեսցի։
       Որք զքրովբէիցն խորհրդաբար կերպարանիմք զխորհուրդս, եւ կենդանարար Երրորդութեան զերեքսրըբեան օրհնութիւնս մատուցանեմք, զամենայն կենցաղականս ՚ի բաց դնելով զգործս, որպէս զի զթագաւորն ամենեցուն ընդունիցիմք, եւ հրեշտակացն հանդիսապէս ընծայեալ բերեմք զկարգ . ալէլուիա։
       Մինչ նոքա զայս երգեն, սարկաւագքն զնուէրսն զգուշութեամբ վերաբերեն ՚ի սեղանն. եւ քահանայն կայ ՚ի խոնարհ եւ աղօթէ ՚ի ծածուկ այսպէս.
       Ոչ ոք արժանի է յըմբռնելոցս մարմնաւոր ախտիւք ցանկութեան մտանել ՚ի սեղան քո, կամ սպասաւորել արքունական փառաց քոց. զի պաշտել զքեզ մեծ եւ ահաւոր զօրութեանց իսկ է. սակայն վասն անչափ բարերարութեանդ քո անպարագրելի բանդ Հօր եղեր մարդ, եւ քահանայապետ մեր երեւեցար. եւ իբրեւ տէր ամենեցուն այսմ սպասաւորութեան եւ անարիւն զենման զքահանայութիւն աւանդեցեր մեզ։ Վասն զի դու ես տէր Աստուած մեր որ տիրես երկնաւորաց եւ երկրաւորաց, որ ՚ի վերայ քերովբէական աթոռոյ բազմիս, սէրովբէից տէր, եւ թագաւոր Իսրայէլի։ Որ միայն սուրբ ես եւ ՚ի սուրբս հանգուցեալ, աղաչեմք զքեզ միայն բարերար եւ հեշտալուր, նայեա յիս ՚ի մեղուցեալ եւ յանպիտան ծառայս քո, եւ սրբեա զհոգի եւ զմարմին իմ յամենայն պղծութենէ չարին, եւ բաւականացո զիս զօրութեամբ սրբոյ Հոգւոյդ՝ որ զգեցեալ եմ զքահանայական շնորհ կալ առաջի սրբոյ սեղանոյս քահանայական շնորհ կալ առաջի սրբոյ սեղանոյս եւ քահանայագործել զքո անարատ մարմինդ եւ զպատուական արիւնդ։ Քեզ խոնարհեցուցեալ զպարանոցս իմ եւ մաղթեմ, մի ÿ մերժեր զիս, եւ մի ÿ դարձուցաներ զերեսս քո յինէն, այլ արժանի արա մատուցանել քեզ զընծայս զայս ՚ի մեղուցեալ եւ յանարժան ծառայէս քումմէ. վասն զի դու ես որ մատուցեանես եւ մատչիս եւ ընդունիս եւ տաս Քրիստոս Աստուած մեր, եւ քեզ փառք վերառաքեմ հանդերձ անսկիզբն քո Հարբդ, եւ ամենասուրբ Հոգւովդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենցից , ամէն։
       Եւ կատարի խորհրդաւոր աղօթքս, եւ սրոբէական երգն միանգամայն. ապա սարկաւագն առ դուրս խորանին քարոզէ, եւ կիսասարկաւագն ջուր բերեալ քահանային լուանալ զձեռս առաջի սրբոյ սեղանոյն. եւ սարկաւագ, Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղաչեսցուք։
       Ժողովուրդն. Տէր ողորմեա։
       Եւ եւս հաւատով եւ սրբութեամբ կացցուք առաջի սրբոյ սեղանոյս Աստուծոյ, եւ ահիւ. մի՛ խղճիւ եւ գայթակղութեամբ, մի ÿ նենգութեամբ, խորամանկութեամբ, մի ÿ երկմտութեամբ եւ մի ÿ թերհաւատութեամբ, մի ÿ պատրանօք եւ խաբեութեամբ։ Այլ ուղիղ վարուք, պարզ մտօք, միամիտ սրտիւ , կատարեալ հաւատով, լցեալ սիրով, առաւելեալ եւ լի ամենայն գործովք բարութեան, կացցուք յաղօթս առաջի սրբոյ սեղանոյս, եւ գտցուք զողորմութիւն յաւուր յայտնութեան, եւ ՚ի միւսանգամ գալստեան տեառն մերոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի։ Ամենակալ տէրԱստուած մեր կեցո։
       Եւ ՚ի հանդիսի օր զայս քարոզն որ վերոյ գրեալ է։
       Քահանայն տարածեալ զձեռսն, եւ ՚ի ծածուկ ասէ զաղօթս զայս.
       Աղօթք Աթանասի։
       Տէր Աստուած զօրութեանց եւ արարիչ ամենայն լինեութեանց՝ որ յանէութենէ զբնաւս ՚ի ցուցակութիւն ածեալ գոյացուցեր. որ եւ զմերս հողեղէն բնութիւն պատուեալ մարդասիրապէս, այսպիսի ահաւոր եւ անպատում խորհրդոյս կարգեցեր սպասաւորս։ Դու տէր որում պատարագեմք զպատարագիսս, ընկալ առ ՚ի մէնջ զառաջադրութիւնս զայս, եւ աւարտեա զսա ՚ի խորհրդականութիւն մարմնոյ եւ արեան միածնի քո։ Դեղ թողութեան մեղաց պարգեւեա ճաշակողացս զհացս զայս եւ զգինիս։ Շնորհօք եւ մարդասիրութեան տեառն մերոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի, ընդ որում Հօր եւ Հոգւոյդ սրբոյ փառք այժմ եւ։
       մերոյ
       Ժողով. Ամէն։
      
       Սարկաւ. առ դրունսն քարոզէ. Ողջոյն տուք միմեանց։
       Իսկ եթէ ձեռնադրութիւն լինի, ոչ այժմ ասեն զՈղջոյն տուք, այլ յետոյ ասելոյն եպիսկոպոսին առընթերակայ սարկաւագն է՝ զեմիփորոնն պատուոյ դարձեալ զգեցուցանէ նմա. եւ սարկաւագն որ ունի զքարոզութիւնն՝ արտաքոյ քարոզէ այժմ զձեռնադրութեան քարոզն՝ որպէս եւ է յայն կարգն ըստ իւրաքանչիւր պատւոյ գրեալ. այսինքն քահանայն Աստուած մեծն։
       ԹԷ կամիս ասա զսոյն եւ սարկաւագն որ ունի զքարոզն ասէ եւ ժողովուրդն զՏէր ողորմեայն, նուիրեալն ՚ի ծունկս է առաջի սեղանոյն եւ եպիսկոպոսն զաջն ՚ի վերայ գլխոյն որպէս կայ ՚ի ծունկսն եւ չշարժի. եւ ասէ զաղօթսն ըստ պատշաճին, որպէս զի ՚ի վախճան քարոզին սա զփառսն երգեսցէ. իսկ յետ այնր տուեալ զխաղաղութիւնն, եւ երկրպագեալ ամենեցուն, խոնարհի եւ ինքն եւ ասէ ըզփոխ աղօթիցն, եւ աջն անշարժ ՚ի գլուխն մինչեւ աւարտի աղօթքն։ Յետ փառացն սարկաւկն որ ունի զքարոզն, յիւր տեղն անշարժ է ՚ի դուրսն, յաւարտելն ձայնէ. Ողջոյն տուք միմեանց ՚ի համբոյր սրբութեան. որք ոչ կարացին հաղորդել աստուածային խորհրդոյս, եւ առ դրունս են՝ աղօթեսցեն։
       Յետ ասելոյ նորա զայս՝ խոնարհի եպիսկոպոսն, եւ զսեղանն համբուրէ եւ կանգնի. իսկ ձեռնադրեալն գայ, եւ յետ նորա համբուրէ զսեղանն եւ զեպիսկոպոսն։ Եւ թէ քահանայ է կամ եպիսկոպոս ձեռնադրեալն, կանգնի յաջ անկիւն սեղանոյն, եւ նա ՚ի ձախն, դէմք իւրեանց ՚ի միմեանս. եւ գան այլքն որք են ՚ի խորանն, եւ զողջունեն զմէջ սեղանոյն եւ զնոսա, կանգնին զհետ նոցա մի յայսկոյս եւ մի յայն. ապա թէ սարկաւագ է՝ առընթեր կանգնի եպիսկոպոսին՝ եւ ողջունի յամենեցուն որպէս գրեցաւ։ Իսկ եթէ օր պատուաւոր առանց ձեռնադրութեան, ողջունեն զմիմեանս քահանայքն որ են ՚ի խորհրդեանն. եւ մինչ նոքա ողջունեն, դպիրքն զայս յեղանակեն յեկեղեցին.
       Քրիստոս ՚ի մէջ մեր յայտնեցաւ, որ էն Աստուած աստ բազմեցաւ. եկեղեցիս մի անձն եղաւ, համբոյրըս յօդ լրման հուաւ. թշնամութիւըն հեռացաւ, սէր ընդհանուրըս սփռեցաւ։ Արդ պաշտօնեայք բարձեալ ըզձայն՝ տուք օրհնութիւն ՚ի մի բերան, միասնական աստուուծութեան՝ որում սրովբէք են սըրբաբան։
       Միանգամայն կատարի ողջոյնքն եւ երգս. յետ որոյ դառնան ՚ի սեղանն, եւ հանէ դարձեալ եպիսկոպոսն զեմիփորոնն. իսկ ձեռնադրեալըն՝ թէ եպիսկոպոս է ընդ այլսն պատարագէ. ապա թէ քահանայ, ՚ի իւսիսոյ կուսէ կանգնի՝ ունելով զդէմս ՚ի սեղանն, եւ դնէ զերկու ձեռսն ՚ի սեղանն ՚ի վերայ միմեանց. եւ եպիսկոպոսն առնու զմաղջմայն հացովն, եւ դնէ ՚ի վերայ ձեռին նորա եւ անդր օրհնէ, եւ անդ նմայ անշարժ կրկնելով զնոյն մինչեւ ՚ի կատարումն խորհրդոյն եւ հաղորդելոյն։ Ապա թէ սարկաւագ է, յետ ողջունին ամենեցունց զքարոզութիւնն ինքն արասցէ առ դուրս խորանին ասելով.
       Զդրունս, զդրունս իմաստութեամբ եւ զգուշութեամբ։
       (ԶՀաւատամքն թէ կամիս աստ ասա։ ) Եւ փակին դրունք խորանին։
       Սարկաւագն. Ահիւ կացցուք, երկիւղիւ կացցուք, բարիոք կացցուք, եւ նայեցարուք զգուշութեամբ։
       Ժողովուրդն. Առ քեզ Աստուած։
       Սարկաւագն. Պատարագ Քրիստոս մատչի գառնն Աստուծոյ
       Ժողովուրդն. Ողորմութիւն եւ խաղաղութիւն, եւ պատարագ օրհնութեան։
       Քահանայն դառնայ ՚ի ժողովուրդն եւ ասէ. Շնորհք սէր եւ աստուածային սրբարար զօրութիւն Հօր եւ Ոդրւոյ եւ Հոգւոյն սրբոյ եղիցի ընդ ձեզ ամենեսեան։
       Ժողովուրդն. Եւ ընդ հոգւոյդ քում։
       Սարկաւագն. Ի վեր ընծայեցուցէք զմիտս ձեր աստուածային երկիւղիւն։
       Ժողովուրդն. Ունիմք առ քեզ տէր ամենակալ։
       Սարկաւագն. Եւ գոհացարուք զտէր բոլորիով սրտիւ։
       Ժողովուրդն. Արժան եւ իրաւ։
       Քահանայն ՚ի ծածուկ. Արժան է ստուգապէս եւ իրաւ՝ ամենայորդոր փութով փառաւորել զքեզ Հայր ամենակալ. որ քոյին անզննելի եւ արարչակից բանիւդ զանիծիցն բարձեր զկրճիմն։ Որ ժողովուրդ ինքեան զեկեղեցի առեալ սեփականեաց զհաւատացեալս ՚ի քեզ, եւ զննելի բնութեամբ ըստ ՚ի կուսէն տնտեսութեանն հաճեցաւ բնակելի ՚ի մեզ, եւ նորագործ աստուածապէս ճարտարապետեալ զերկիրս երկին արար։ Վասն զի որ ոչն հանդուրժէին առաջի կալ զուարթնոցն ջոկքն զարհուրեալ ՚ի փայլակնացայտ եւ յանմատոյց լուսոյ աստուածութեանդ, եղեալ այդպիսիդ մարդ յաղագս մերոյ փրկութեան, շնորհեաց եւ մեզ ընդ երկնայինսն պարել զհոգեղէն պարսն. եւ ընդ սերովբէսդ եւ ընդ քերովբէսդ միաձայն սրբասացութեամբ յօրինել նուագս, համարձակապէս գոչելով աղաղակել ընդ նոսին եւ ասել։
       Ժողովրդեանն հրաման տայ սարկաւագն, եւ երգեն միաձայն. Սուրբ սուրբ սուրբ տէ րզօրութեանց, լի են երկինք եւ երկիր փառօք քո. օրհնութիւն ՚ի բարձունս. օրհնեալ որ երկիր եւ գալոց ես անուամբ տեառն. ովսանա ՚ի բարձունս։
       Յորժամ նոքա սկսանին զսուրբս, եւ քահանայն զաղօթս սկսանի ցած եւ ոչ մնայ. Սուրբ, սուրբ, սուրբ ես ճշմարտապէս եւ ամենասուրբ. եւ ո՞վ ոք պանծասցի բովանդակելի բանիւ զքո ՚ի մեզ զանբաւ բարեգոցծութեանդ զեղմունս. որ եւ անդէն իսկ ՚ի նախնումն զանկեալն ընդ մեղօք զանազան եղանակօք խնամեալ սփոփեցեր, մարգարէիւք, օրինացն տուչութեամբ, քահանայութեամբ եւ ստուերակերպ երնջոցն մատուցմամբ։ Իսկ ՚ի վախճան աւուրցս այսոցիկ զբովանդակ իսկ ըզպարտեաց մերոց խզեալ զդատակնիք, ետուր մեզ զՈրդիդ քո միածին պարտապան եւ պարտս, զենումն եւ օծեալ, գառն եւ երկնաւոր հաց, քահանայապետ եւ պատարագ. վասն զի ինքդ է բաշխող, եւ նոյն ինքն բաշխի ՚ի մեզ միշտ անծախապես։ Վասն զի եղեալ հաւաստեաւ, եւ առանց ցնորիդ մարդ, եւ անշփոթ միութեամբ մարմնացաւ ՚ի սուրբ կուսէն Մարիամայ. ճանապարհորդեաց ընդ ամեայն կիրս մարդկային կենցաղոյս առանց մեղաց, եւ յաշխարհակեցոյց եւ յառիթն փրկութեան մերոյ եկեալ կամաւ ՚ի խաչն։ Առեալ զհացն ՚ի սուրբ յաստուածային յանմահ յարարչագործ ձեռս իտւր, օրհնեաց, գոհացաւ, սրբեաց, եբեկ, ետ իւրոց ընտրեալ սուրբ եւ բազմեալ աշակերտացն ասելով. Առէք կերայք ՚ի սմանէ ամենեան, այս է մարմին իմ՝ որ վասն ձեր է բաշխեալ ՚ի քաւութիւն եւ ՚ի թողութիւն մեղաց։
       Ժողովուրդն . Ամէն։
       Քահանայն. Եւ զսոյն միշտ իւր յիշատակ առնել պատուիրան աւանդեաց մեզ բարերար Որդիդ քո միածին. եւ իջեալ ՚ի ստորին վայրս մահու՝ մարմնովն զոր ՚ի մերմէս ընկալաւ յազգակցութենէ, եւ զնիգս դժոխոցն աղարտեալ հզօրապէս, զքեզ միայն ծանոյց մեզ հաւաստեաւ Աստուած ճշմարիտ, զԱստուածդ կենդանեաց եւ մեռելոց։
       Այժմ երկոքին ձեռօքն կալեալ զսպաս սրբութեան յառաջ մղեսցէ, եւ ունելով զնոյնն ասացէ. Եւ արդ մեք տէր ըստ այսմ հրամանատարութեան յառաջ բերեալ զայս խորհուրդ փրկական մարմնոյ եւ արեան միածնիդ քո, յիշեմք զդորա որ վասն մեր զփռկագործ զչարչարանսն, զկենդանատու զխաչելութիւնն, զերեքօրեայ թաղումն, զերանելի յարութիւնն, զաստուածապէս հմաբարձումնն, զնստելն ընդ աջմէ քո Հայր, զահաւոր եւ զմիւսանգամ գալուստն խոստովանիմք եւ օրհնեմք։ Զքոյս ՚ի քոյոցս քեզ մատուցանեմք, ըստ ամենայնի եւ յաղագս ամենեցուն։
       Ժողովուրդն երգեն հրամանաւ սարկաւագին. Յամենայնի օրհնեալ ես տէր. օրհնեմք զքեզ, գովեմք զքեզ, գոհանամք զքէն, աղաչեմք զքեզ տէր Աստուած մեր։
       Քահ. Զքեզ արդարեւ տէր Աստուած մեր գովեմք, եւ զքէն գոհանամք հանապազ, որ զանց արարեր զմերով անարժանութեամբս, այսպիսի ահաւոր եւ անպատում խորհրդոյս կարգեցեր զմեզ սպասաւորս. ոչ յաղագս մերոյ ինչ բարեգործութեան՝ յորոց յոյժ թափուր եմք, եւ միշտ ունայն գտանիմք հանապազ. այլ ՚ի քո բազմազեղ ներողութիւնդ ցանգ ապաւինեալ, համարձակիմք եւ մերձենամք ՚ի սպասաւորութիւն մարմնոյ եւ արեան միածնի քո։
       Սարկաւագն. Աստուծոյ երկրպագեսցուք։
       Ժողովուրդն. Առաջի քո տէր։
       Քահանայն խոնարհի եւ ասէ. Երկիրպագանեմք եւ աղաչեմք եւ խնդրեմք ՚ի քէն բարերար Աստուած, առաքեա ՚ի մեզ եւ յառաջի եդեալ յընծայս այս զմշտենջնաւորակից քո եւ զէակից սուրբ Հոգիդ։
      
       ՞՞
       Սովաւ եւ օդոց շնորհեա բարեխառնութիւն, եւ անդոց զպտղաբերութիւն, եւ ախտացելոց ՚ի պէսպէս ցաւս զփութապէս առողջութիւն։
       Սովաւ հանգո՛ զամենեսեան ՚ի Քրիստոս զննջեցեալ հարսն, զսուրբ հայրապետսն, զառաքեալս, զմարգարէս, զվկայեալս, զեպիսկոպոսունսն, զերիցունս, զսարկաւագունս եւ զբնաւ ուխտս եկեղեցւոյ քում սրբոյ, եւ զամենեսեան յաշխարհական կարգէ զարս եւ զկանայս հաւատով զվախճանեալս։
       Ընդ որս եւ մեզ այց արասցես բարերար տէր աղաչեմք։
       Ժողովուրդն. Յիշեա տէր եւ ողորմեա։
       Մահանայն ՚ի ձայն բարձր. Աստուածածնի սրբոյ կուսին Մարիամու, եւ Յովհաննու Մկրտչին, սրբոյն Ստեփանոսի, եւ ամենայն սրբոց եղիցի յիշատակ ՚ի սուրբ պատարագս , աղաչեմք։
       Ժողովուրդն. Յիշեա տէր եւ ողորմեա.
       Խարկաւագն գայ այժմ յաջակողմ սեղանոյն զդէմսն ուղղեալ ՚ի պատարագն, եւ զձեռսն տարածեալ ասէ զայս բարձր բարբառով ՚ի լուր ժողովրդեան.
       Առաքելոց սրբոց, մարգարէից, մարտիրոսաց եւ ամենայն սրբոց հայրապետաց, երիցանց , ուղղափառ սարկաւագաց եւ ամենայն սրբոց։
       Ժողովուրդն. Յիշեա տէր եւ ողորմեա։
       Խարկաւագն. Սուրբ եւ աստուածահաճոյ հայրապետի, վկայի, կուս. ճգն. )այսր անուան ( զորոյ զյիշատակն կատարեցաք այսօր եղիցի յիշ։
       Առաջնորդաց մերոց եւ առաջին լուսաւորչացն սրբոց, Թադէոսի առաքելոյ, Գրիգորի լուսաւորչի, Ռըստակիսի, Վրթանիսի, Յուսկանն, Գրիգորիսի, Ներսիսի, Սահակայ եւ ամենայն սրբոց հովուաց եւ հովուապետաց հայաստանեայց եղիցի յիշատակ ՚ի սուրբ պատարագս։
       Միանձնացելոց սրբոց, առաքինասէր կրօնաւորաց, Անտոնի, Մակարայ, Մեսրովբայ եւ Գրիգորի, եւ ամենայն սրբոց հարց եւ աշակերտելոց նոցին որք ընդ տիեզերս, եղիցի յիշ։
       Թագաւորաց հաւատացելոց սրբոց Կոստանդիանոսի, Տրդատայ, Թէոդոսիցն, եւ ամենայն սրբոց թագաւորաց եւ իշխանաց եղիցի յիշ։
       Ընդհանուր ամենայն հաւատացելոց, արանց եւ կանանց , ծերոց եւ տղայոց, եւ ամենայն հաւատով ՚ի Քրիստոս կատարելոց եղիցի յիշ։
      
       Ապա խունկ արկանէ շուրջ զսեղանովն. եւ քահանայն սկսանի զաղօթսն, Յիշեա տէր եւ ողորմեա եւ օրհնեա։ Իսկ նախասարկաւագն յետ խնկարկութեանն գայ ՚ի նոյն յաջակողմն սեղանոյն . դարձեալ կանգնի նոյնպէս, եւ յաւելու ասել զայս.
       Եւ եւս գոհութիւն եւ փառաբանութիւն մատուսցուք տեառն Աստուծոյ մերոյ վասն սուրբ եւ անմահ պատարագիս որ ՚ի վերայ սրբոյ սեղանոյս. զի զսա մեզ ՚ի սրբութիւն կենդանութեան պարգեւեսցէ։ Սովաւ շնորհեսցես զսէր զհաստատութիւն եւ զղձալի զխաղաղութիւն ամենայն աշխարհի, սրբոյ եկեղեցւոյ եւ ամենայն ուղղափառ եպիսկոպոսաց. եպիսկոպոսապետին մերոյ, եւ եպիսկոպոսիս մերոյ, եւ քահանայիս որ զպատարագս մատուցանէ, եղիցի յիշ։
       Եւ վասն փրկութեան եւ զօրութեան թագաւորաց քրիստոնէից եւ իշխանին մերոյ։ Ազատութիւն եղբարց մերոց գերելոց, եւ շնորհ առաջիկայ ժողովրդեանս. հանգիստ հաւատով ՚ի Քրիստոս ննջեցելոցն։
       Ժողովուրդն. Ըստ ամենայնի, եւ յաղագս ամենեցուն։
       Մահանայն, մինչդեռ սարկաւագն զայս ասէ, զաղօթսն կատարէ խորհրդիւ. Յիշեա տէր եւ ողորմեա, եւ օրհնեա զսուրբ կաթողիկէ առաքելական եկեղեցի քո՝ զոր փրկեցեր պատուական մարմնով եւ արեամբ միածնի քո, եւ ազատեցեր խաչիւն սրբով. շնորհեա սմա զանշարժ զխաղաղութիւն։ Յիշեա տէր եւ ողորմեա, եւ օրհնեա զամենայն ուղղափառ եպիսկոպոսունս՝ որք ուղիղ վարդապետութեամբ համառօտեն ՚ի մեզ զբանն ճշմարտութեան։ Եւս առաւել զեպիսկոպոսապետն մեր (զայս անուն ) շնորհելով մեզ ընդ երկայն աւուրս ուղիղ վարդապետութեամբ։
       Ժողովուրդն . Ամէն։
       Յիշեա տէր եւ ողորմեա, եւ օրհնեա զքո առաջի կացեալ ժողովուրդս, եւ զպատարագիս մատուցողքս, եւ պարգեւեա իւրաքանչիւրոց սոցա զպիտոյս եւ զօգտակարս։ Յիշեա տէր եւ ողորմեա, եւ օրհնեա զուխտաւորս, եւ զպտղաբերիչս եկեղեցւոյ քում սրբոյ՝ որք յիշեն զաղքատս ողորմածութեամբ. եւ հատո՛ նոցա զպարտս նոցա ըստ ընդաբոյս առատութեան քում հարիւրապատիկ աստ եւ ՚ի հանդերձելումդ։
       Յիշեա տէր եւ ողորմեա եւ գթա ՚ի հոգիս հանգուցելոցն . դասաւորեա զնոսա այցելութեամբ ՚ի լոյս երեսաց քոց ընդ սուրբս քո, եւ արժանաւորեա ողորմութեան քո։
       Յիշեա տէր եւ զայնոսիկ՝ որք յանձնեցին մեզ զինքեանս յիշատակել յաղօթս զկենդանիս եւ զհանգուցեալս, եւ կառավարեա զկամս հայցմանց նոցա եւ զմերս ընդ ուղղորդն եւ որ լին է փրկութեամբ, եւ վարձատրեա բոլորեցունց զանանց եւ զերանելի զբարութիւնսդ. եւ զտեալ զխորհուրդս մեր տաճարացո ընդունելութեան մարմնոյ եւ արեան միածնի քո տեառն մերոյ եւ փրկչի Յիսուսի Քրիստոսի, ընդ որում քեզ Հօր միանգամայն եւ Հոգւոյդ սրբոյ վայելէ փառք իշխանութիւն եւ պատիւ։
       Ժողովուրդն . Ամէն։
       Քահանայն. Եւ եղիցի ողորմութիւն մեծին Աստուծոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի ընդ ձեզ ամենեսեան։
       Ժողովուրդն. Եւ հոգւոյդ քում։
       Սարկաւագն առ դուրս խորանին յետ այսր քարոզէ. եւ քահանայն ասէ զաղօթսն. Աստուած ճշմարտութեան , ծածուկ զոյգ ընդ քարոզելոյն, որպէս զի ՚ի միասին աւարտեսցի։
       Եւ եւս խաղաղութեան զտէր աղա։
       Ժողովուրդն. Տէր ողորմեա։
       Ամենայն սրբովքս զորս յիշատակեցաք, եւս առաւել զտէր աղա։
       Վասն մատուցեալ սուրբ եւ պատուական պատարագիս տեառն Աստուծոյ մերոյ զտէր աղա։
       Որպէս զի տէր Աստուած մեր որ ընկալաւ զսա ՚ի սուրբ եւ յերկնային եւ յիմանալի իւր մատուցարանն, փոխանակ առ մեզ առաքեսցէ զշնորհս եւ զպարգեւս Հոգւոյն սրբոյ զտէր աղա։
       Եւ եւս միա։ Զանձինս։ Ողորմ։
       Քահանայն տարածեալ զձեռս, եւ ասէ ՚ի ծածուկ ընդ քարոզին. Աստուած ճշմարտութեան, եւ Հայր ողորմութեան, գոհանամք զքէն որ ՚ի վեր քան զերանելի նահապետացն զմեր պարտաւորելոցս առաւել մեծարեցեր զբնութիւնս. վասն զի նոցա Աստուած կոչեցար, իսկ մեզ հայր հաճեցար անուանիլ գթալով։ Եւ այժմ տէր աղաչեմք զքեք, զայսպիսի առ ՚ի քէն պատուական եւ զնորոգ անուանադրութեանս շնորհ օր ըստ օրէ պայծառացեալ ծաղկեցո ՚ի մէջ եկեղեցւոյ քո։
       Ժողովուրդն. տարածեալ զձեռսն երգեն բարձր. եւ քահանայն ՚ի ծածուկ։
       Հայր մեր որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուան քո. եկեսցէ արքայութիւն քո. եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի. զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր. թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց. եւ մի տանիր զմեզ ÿԻ փորձութիւն, այլ փրկեա ՚ի չարէ։
       Ի ձայն. Զի քո է արքայութիւն եւ զօրուըիւն եւ ափառք այժմ։
       Քահանայն. Խաղաղութիւն ամենեցուն։
       Ժողովուրդն. Եւ հոգւոյդ քում։
       Սարկաւագն. Աստուծոյ երկրպագեսցուք։
       Ժողովուրդն. Առաջի քո տէր։
       Քահանայն խոնարհի եւ ասէ. եւ ամենայն ժողովրուդն խոնարհի. Որ աղբիւրդ ես կենաց եւ բղխումն ողորմութեան, Հոգիդ սուրբ, ողորմեա ժողովրդեանս որ խոնարհեալ երկրպագանեն առաջի ահաւոր աստուածութեանդ քո. պահպանեա զսոսա ամբողջս, տըպաւորեա յոգւոջ սոցա զձեւ մարմնոյ ցուցակի առ ՚ի ժառանգութիւն եւ ՚ի վիճակ հանդերձելոցդ փառաց,
       Քրիստոսիւ Յիսուսիւ տերամբ մերով ընդ որում քեզ Հոգւոյդ սրբոյ եւ Հօր ամենակալի փառք իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս։
       Եւ սարկաւագն բարձր բարբառով ասէ յետ այսր.
       Պռօսխումէ։
       Քահանայն վերացուցանէ զընծայսն երկոքին ձեռօքն առաւել քան զգլուխ իւր եւ ասէ.