Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ԺՈՂՈՎՈՒՐԴՆ ՚ի ծառայական կարգ են Աստուծոյ, եւ ոչ յիշխանակցութեան կամ բարեկամապէս խորհրդակցութեան. իսկ քահանայք վասն մտերիմ հաւատարմութեան Աստուծոյ գործակիցք եղեն, առեալ իշխանութիւն ՚ի վերայ սոցա՝ աստուածաբար կապել եւ արձակել եւ շնորհս բաշխել. են եւ յաստուածակոյս կողմն , ըստ որում ասաց առ նոսա տէրն, «Զձեզ ոչ եւս կոչեցից ծառայս, զի ծառայն ոչ գիտէ զի՛նչ գործէ տէրն նորա. այլ զձեզ կոչեցից բարեկամս, զի զամենայն զոր լուայ ՚ի Հօրէ իմմէ՝ ծանուցի ձեզ »։ Ապա յայտ է թէ հազարապետք են խորհրդոցն Աստուծոյ, եւ համարձակ առ նա որպէս զգործակից եւ զիշխանակից. ուստի եւ ոչ աղաչեն զնա ծառայաբար աղաղակաւ, այլ ՚ի խորհուրդ մտանեն թագնաբար ընդ տեառնն, ՚ի ձեռն պարզ դիմացն եւ համարձակութեանն, իրաւունս դատելով՝ զոր ՚ի փառս իւր եւ ըստ հաճոյից կամացն Աստուծոյ խնդրէ կատարել. զի յաղաղակելն1 ստիպէ զմեզ ծանրալուրն լինել ումեք. եւ ծանրալուր է Աստուած ժողովրդեանս, որք վասն ՚ի Քրիստոս տղայութեանն խտրոց արկին զմեղսն ՚ի մէջ ինքեանց եւ նորա. ուստի եւ աղաղակեն՝ իբր բռնադատելով առ հայցուածոցն լրումն. իսկ սա որ քահանայս է, հարազատապէս մերձենայ առ նա իբր խորհրդակից Աստուծոյ եւ վերակացու ժողովրդեանս մաղթել առ Աստուած եւ մովսէսապէս անմռունչ գոչմամբ աղաղակէ առ նա, որով գիտէ զտէր իւր զիջուցանել ՚ի բարկութենէն, խոնարհել ՚ի սիրոյն աղերս. իսկ եթէ ասիցես գրաւեալ զքահանայս ընդ տգիտութեամբ կամ ընդ մեղօք՝ որպէս զմի ոք յօտարացն, բանս այսպիսի ելով մեր եւ ոչ զյաղթելն համարձակէ զքահանայական աղօթսն, զի մի՛ լուիցուք, «Դու ընդէ՞ր պատմես զարդարութիւն իմ, կամ առնուս զուխտ իմ ՚ի բերան քո », մեղաւոր ելով եւ մերժող, եւ տգէտ բանից բերանոյ իմոյ։ Նա դարձեալ եւ ոչ զփառսն բարձրացուցանել ՚ի լուր ժողովրդեանն է վայրապար. քանզի յառաքելոյ ՚ի սոյնս խրատիմք, յորմէ առ կորնթացիսն վասն ընտրութեան շնորհացն գրեցելոցն, ընդ որս ածէ, «Եթէ դու օրհնեսցես օտար լեզուաւ, զիա՞րդ որ կայցէ ՚ի տեղւոջ տգիտին՝ ասիցէ ՚ի քում գովութեանն զամէնն ». որով տայ տարացոյց աղօթիցն տգէտ լինել մերձակայիցն, եւ փառատրութեանն հաղորդ՝ զամէնն ասելով, որպէս զի վկայութեամբ ամենեցուն օրհնեսցի անունն Աստուծոյ։ Ինքն եւ զլռութեամբ աղօթելս ուսոյց մեզ. «Զոր կամքն յաղօթս, ասէ, որպէս արժանն է ոչ գիտեմք, այլ ինքն Հոգին բարեխօս լինի ՚ի հեծութիւնս անմռունչս ». տես զի անմռունչ, այսինքն անբարբառ բանիւ գիտէ նա զքահանայական աղօթսն, որ ՚ի սրբոյ Հոգւոյն սպասաւորութենէ բարձրանայ առաջի Աստուծոյ, ըստ որում ետես աւետարանիչն. ապա դրժելով սահմանի օրինացս՝ յայտ է թէ յառաքելական շաւղացն մոլորիմք։