«ՊԱՏԿԱՌԵՍՑՈՒՔ
՚ի
մերձաւորութենէ,
ակն
ածեսցուք
յազգականութենէ,
երկիցու
գուցէ
կտրիցի
ոք
՚ի
մարմնոյն.
գուցէ
քակիցի
եւ
անարժան
երեւեսցի։
Եթէ
թագ
ոք
մեզ
ոսկի
դնէր,
եւ
պսակ
ոսկի
՚ի
վարսից
վերայ,
ո՞չ
ապաքէն
զամենայն
հնարս
հնարէաք,
զի
անշունչ
ականակապ
պսակին
արժանի
գտանիցիմք։
Իսկ
այժմ
ոչ
եթէ
թագ
՚ի
գլուխս
ունիմք,
այլ
Քրիստոս
իսկ
գլուխ
մեր
եղեւ՝
որ
առաւել
նա
մեծ
է
քան
զամենայն,
եւ
մեք
չհամարիմք
ինչ.
հրեշտակք
սարսեն
՚ի
նմանէ,
հրեշտակապետք
եւ
վերին
զօրութիւնքն,
եւ
մեք
մարմին
եւս
եմք
նորա,
եւ
ոչ
այնիւ
եւ
ոչ
այսիւ
պատկաեռմք.
եւ
ո՞ր
յոյս
փրկութեան
կայցէ
մեզ։
Նայեաց
ընդ
աթոռն
արքունական,
՚ի
միտ
առ
զպատուոյն
առաւելութիւն.
զի
այն
եւս
քաջ
կարէ
քան
զգեհեանն
երկեցուցանել
զմեզ
եթէ
կամիք.
եթէ
բնաւ
գեհեն
չէր,
պատուիլն
այնպիսի
պատուով
եւ
յետոյ
յանարժանութիւն
գտանել,
քան
զորպիսի՞
տանջանս
չիցէ
անհնարին,
քան
զո՞ր
պատիժս՝
՚ի
միտ
առ.
առ
ո՞յր
ընթեր
նստի
քո
գլուխն ,
ընդ
ո՞յր
աջմէ.
եւ
այն
իսկ
բաւական
է
քեզ
ընդ
ամենայնի,
՚ի
վերոյ
քան
զպետութիւնս
եւ
զիշխանութիւնս
եւ
զզօրութիւնս.
եւ
նորա
մարմինն
՚ի
դիւաց
կոխի,
այլ
քաւ
լիցի
եթէ
այնպիսին
մարմին
իցէ
այնուհետեւ։
Որ
ընտիր
ծառայքն
իցեն՝
զարհուրին,
եւ
դու
զմարմինդ
ապստամբաց
կոխանս
արկանես,
որպիսի՞
պատժոց
չիցես
արժանի։
Եթէ
զոտն
թագաւորի
ոք
կապիցէ
եւ
կտրեսցէ
եւ
շանց
ընկենուցու՝
ո՞չ
ապաքէն
անհնարին
պատժովք
չարալլուկ
դառնամահ
մեռանիցի.
եւ
դու
զամենայն
իսկ
մարմինն՝
չարաչար
գազանաց
արկանես
կերակուր,
եւ
ո՞չ
զարհուրիս,
եւ
չդողա՞ս։
Եւ
քանզի
զտէրունական
մարմնոյն
անկաւ
ճառ,
օն
առեալ
եւ
զայն
յիշեսցուք՝
որ
խաչեցաւն
եւ
բեւեռեցաւն
եւ
զենաւ։
Մարմին
ես
Քրիստոսի,
համբեր
խաչի,
որպէս
նայն
տարաւ.
առ
յերեսս
թուք,
ընկալաւ
եւ
ապտակ,
համբեր
բեւեռաց,
այդպիսի
մարմին
էր
եւ
այն
մարմինն
եւ
չարար
մեղս,
եւ
ոչ
նենգութիւն
ամենեւին
գտաւ
՚ի
բերան
նորա.
ձեռք
նորա
՚ի
բարերարութիւնս
համակ
ձգեալ՝
օգուտ
եւեթ
գործէին,
չեհան
երբէք
ինչ
անպիտան
ընդ
բերան,
զի
դիւահար
կոչէին
եւ
չասէր
ինչ։
Զմարմնոյն
դեռ
են
բանք,
եւ
յայն
մարմնոյն
չէ
ինչ
ընդհատ
մեր
մարմինս
եւ
ոչ
հեռի.
մանաւանդ
որք
հադորդիցիմք
եւս
մարմնոյն,
եւ
ճաշակիցեմք
յարենէն,
՚ի
մտի
առէք
զի
՚ի
նորա
մարմնոյն
որ
ընդ
աջմէ
նստի
եւ
՚ի
հրեշտակաց
փառաւորի՝
ճաշակեմք։
Վա՜յ
է
ինձ
եւ
եղու՜կ
եմ
ես.
ճանապարհ
փրկութեան
կայ
մեր
առաջի,
մարմին
արար
զմեզ
իւր,
եւ
զիւր
մարմինն
ետ
մեզ
կերակուր,
եւ
ոչ
ինչ
յայնցանէ
դարձուցանէ
զմեզ
՚ի
չարեաց։
Ո՜
խաւար
եւ
անհնարին
խորք
ամբարշտութեան.
ո՜
այնպիսի
անկասկածութեանս,
եւ
ոչ
ածելով
զմտաւ
զայնպիսի
ահագինս։
«Զվերինն,
ասէ,
խորհեցարուք,
ուր
Քրիստոս
է
նստեալ
ընդ
աջմէ
Աստուծոյ
».
եւ
զայն
թողեալ
ամենեքեան՝
զընչիւք
զբաղեալ
են,
եւ
այլք
զփառաց
զհետ
երթան,
եւ
ոմանց
՚ի
ցանկութենէ
եւ
՚ի
կարեաց
ըմբռնեալք։
Չտեսանէ՞ք
զի
եւ
՚ի
մարմնոյ
մերոյ
եւ
՚ի
ցանկութենէ
որ
ինչ
անպիտան
իցէ՝
կտրի
եւ
՚ի
բաց
պարուրի,
եւ
չիք
ինչ
անտի
շահ՝
թէպէտ
եւ
՚ի
մարմնոյն
իցէ,
քանզի
մեռեալ
է,
եւ
չէ
ինչ
օգուտ՝
յորժամ
մեռեալ
եւ
փտեալ
իցէ,
յորժամ
եւ
այլումն
ապականութիւն
եւս
իցէ։
Մի՛
ինչ
յայն
ապաստան
լինիցիմք՝
եթէ
միանգամ
եղաք
անդամք
մարմնոյն.
եթէ
բնութեան
անդամն
որ
չիցէ
պիտանացու
մարմնոյն՝
՚ի
բաց
կտրի,
իսկ
կամաց
անդամն
եթէ
ոչ
յարեսցի
՚ի
մարմինն,
որպիսի՞
ինչ
անհնարին
անցս
չարչարանաց
կրեսցէ»։
ՄԵԿՆ.
Տես
զայս
զի
կամօք
եմք
անդամք
Քրիստոսի,
բնութենակից
մարմինս
Քրիստոսի
եկեղեցիս։
ԲՆԱԿ.
«Յորժամ
չառնուցու
խիւս
մարմիննն,
յորժամ
գնացք
երակացն
խնուցուն,
յայնժամ
մեռանի.
նոյնպէս
եւ
մեք
յորժամ
խնուցումք
զլսելիս,
յորժամ
վարի
ընդդէմ
գլոխյն
մարմինս,
յորժամ
չճաշակիցեմք
՚ի
հոգեւոր
կերակրոյն,
յորժամ
չարիքն
փոխանակ
մաղասոյ
եղծանիցեն
զմտացն
ստամոքսն,
անտի
ծնանին
ամենայն
ցաւք,
եւ
՚ի
ցաւոցն
փուտ
գործի,
եւ
պիտոյ
լինի
այնուհետեւ
այն
հուր
՚ի
սրբել,
որ
հարկանէ
եւ
ընդ
մէջ
կտրէ,
քանզի
ոչ
առնու
յանձն
Քրիստոս
ընդ
այնպիսի
մարմնոյ
մտանել
յառագաստն։
Եթէ
որ
զհանդերձս
աղտեղիս
զգեցեալ
էր՝
՚ի
բաց
եհան
՚ի
հարսանեացն,
որ
զմարմին
աղտով
ծրդեալ
իցէ՝
ընդ
այնպիսին
զորպիսի՞
անցս
չանցուցանիցէ։
Բազումս
տեսանես
զի
վայրապար
եւ
անխտիր
եւ
ըստ
սովորութեան
իմն
հաղորդին
մարմնոյն
Քրիստոսի։
Եթէ
եկեսցէ
ասէ,
ժամանակ
քառասներորդացն
եւ
յայտնութեանն,
բարիոք
է
ասեն
հաղորդել,
մերձենալ
յօրէնս.
թէպէտ
եւ
ժամանակ
մատչելոյ
ոչ
յայտնութիւնն
է
եւ
քառասներորդքն,
այլ
հոգւոյն
հաստատութիւնն
եւ
սրբութիւն.
այնու
հանդերձ
հանապազ
մերձեցիր,
եւ
առանց
այնր
մի
երբէք
ժտեսցիս։
«Քանիցս
անգամ
եթէ
առնուցուք,
ասէ,
զմահն
տեառն
ձերոյ
պատմեսջիք
».
այսինքն
եթէ
յիշատակ
առնիջիք
ձերոյ
փրկութեանն
եւ
իմոյ
բարերարութեանն։
Ի
միտ
առ,
որ
՚ի
զոհս
հնոյն
մերձենային՝
որպիսի՞
սրբութեամբ
պարկեշտանային.
ո՞րչափ
անկնածութեամբ
մատչէին,
զի՞նչ
չառնէին,
զո՞ր
հնարս
ոչ
հնարէին,
զի
ամենայն
իւիք
սուրբ
գտանիցին.
դու
յայն
զենումն
եւ
՚ի
պատարագ
մերձենաս՝
յորմէ
եւ
հրեշտակք
դողան
եւ
հրեշտակապետք
սարսին,
եւ
ժամանակա՞ւ
զիրսն
սահմանես»։
ՄԵԿՆ.
Տե՛ս
զկամս
երանելոյս։
զի
ոչ
կամի
զմեզ
ժամանակաւ,
այլ
միշտ
ջանալ
եւ
մերձենալ
սրբութեամբ
՚ի
սուրբ
հաղորդութիւնս,
եւ
այն
զի
իւր
մեծվայելչութիւնն
ձգեսցէ
զմեզ
՚ի
սէր
իւր,
եւ
ոչ
հարկք
ժամանակաց։
ԲՆԱԲ.
«Եւ
զիա՞րդ
կարասցես
յանդիման
լինել
առաջի
բեմին
Քրիստոսի։
Դարձեալ
եւ
պիղծ
շրթամբք
ժտիցիս
՚ի
մարմինն .
դու
որ
զթագաւոր
ոք
չիշխէիր
համբուրել
եթէ
չար
ինչ
՚ի
բերանոյդ
գայր,
եւ
զերկնաւոր
թագաւորն
հոտեալ
հոգւով
համբուրես,
մեծի
թշնամանաց
իրք
են։
Աղէ՛
ասա,
անլուայ
ձեռօք
յօժարիցի՞ս
մերձենալ
՚ի
պատարագն.
թուի
ինձ
թէ
լաւ
համարէիր
բնաւ
չմերձենալ,
քան
թէ
աղտեղի
ձեռօք
մատչիցիս.
փոքուն
այնչափ
երկիւղած
ես,
եւ
աղտեղի
ոգւովդ
անխտիր
ժտիս
հաղորդել.
թէպէտ
եւ
ձեռաց
աղտ
առ
ժամանակ
մի
է,
եւ
հոգւոյն
ամենեւին
ներկեալ»։
ՄԵԿՆ.
Ողորմութեան
վարդապետս՝
զայս
ոչ
սահման
դնէ
զբանս
կսկծելի,
այլ
ահ
արկանէ
վարդապետութեամբս
իւրում
ժողովրդեանն,
որոց
օրէն
է
ցանկն
հաղորդել.
մեք
մի՛
զվարդապետութիւնս
որպէս
զկանոնադրութիւն
ըմբռնեալ՝
յայս
ապաստան
խորշիցիմք։
ԲՆԱԲ.
«Չտեսանիցե՞ս,
զիա՞րդ
զսպասն
սրբեմք
եւ
ջինջ
եւ
մաքուր
առնեմք.
առաւել
քան
զայն
զոգիս
մեր
պարտիմք
սրբել.
քանզի
այն
վասն
մեր
սրբի,
եւ
ոչ
ինչ
հողորդի
ընդ
որ
՚ի
մեզ
՚ի
ներքս
մտանէ.
քանզի
ոչ
եթէ
զգայուն
ինչ
է
սպասն.
եւ
եթէ
սպասն
աղտեղի
էր,
չառնուիր
յանձն
նովաւ
զսրբութիւնն
մատուցանել,
եւ
ոգւով
աղտեղեաւ
անխտիր
մատուցանես»։
ՄԵԿՆ.
Սպաս
զքահանայական
զգեստն
ասէ,
զսկիհն
եւ
զմաղղմայն
եւ
զծածկոյթս
սեղանոյն.
բայց
մեք
զայս
չեմք
տեսեալ,
զոր
ասէ
երանելիս
եթէ
հարկաւոր
է
այնոցիկ
սրբկիկ
լինել.
այլ
զի՞նչ
կորկն
եւ
աղտն
քսան
տարոյ
կամ
աւելի
հոն
կայ
՚ի
վերայ
սկոյն,
եւ
մեք
չլուանամք
եւ
չսրբեմք.
նախ
զի
սպասուցն
չունիմք
սպասաւոր
սարկաւագ,
եւ
ապա
զի
յառաւել
զգուշութենէն
մոլորեալ
գնամք.
սա
ասէ՝
թէ
որպէս
հոգւոյդ
է
հարկ
սուրբ
լինելն,
նոյնպէս
եւ
մարմնոյն
զգեստուց
քահանայիդ
եւ
սպասուցն
որովք
պատարագես։
ԲՆԱԲ.
«Բայց
կարի
իմն
անհարթ
եւ
անճահ
եւ
այլ
ազգ
զիրսն
տեսանեմք.
յայլ
ժամանակս
թէպէտ
եւ
սուրբ
իցեն՝
չմերձենան,
եւ
զատկի
թէպէտ
եւ
կարի
իսկ
յանդգնեալ
՚ի
չարիս
իցէ՝
անխտիր
մատչի։
Ո՜
չար
սովորութեանս
եւ
կանխակալոյ
անմտութեան.
՚ի
զուր
ուրեմն
հանապազորդ
զենումն
լինի»։
ՄԵԿՆ.
Այս
բանս
առ
Հոռոմոց
սովորութիւնն
է,
զատկի
անպատճառ
հաղորդելն,
զորս
զգուշացուցանէ
միշտ
հաղորդել.
իսկ
Հայք
զայս
զգուշութիւնս
լուեալ,
ամենեւին
՚ի
բաց
կացին
՚ի
նմանէ,
աշխարհականք
եւ
կրօնաւորք
բազումք։
Զոր
օրինակ
թէ
վարդապետ
զմանուկն
վասն
սխալելոյ
յուսումն՝
հարկանէ.
իսկ
այլ
ոք
՚ի
բացուստ
տեսեալ
զհարուածսն,
երկուցեալ՝
ամենեւին
հրաժարէ
յուսմանէն.
վասն
որոյ
նա
հարկանի
եւ
սա
մնայ
անխրատ
եւ
առանց
հարուածոց։
Արդ
ո՞ր
լաւ
էր,
ուսանե՞լն
եւ
սակաւ
հարուածովն
զմեծ
օգուտն
շահել,
թէ
անհարուած
մնալ՝
եւ
անուսումն
անասուն.
այսպէս
եւ
Հայք
տեսեալ
զի
Յոհան
զիւր
ժողովուրդն
վասն
սխալելոյ
յուսումն
հաղորդութեան
խրատէ
սաստիւ,
յերկիւղէ
սաստիս
եւ
զհաղորդելն
թողին
ամենեւին,
եւ
զգանիս
երկեղն.
եւ
չիմանան
թէ
հեռի
են
յԱստուծոյ
որպէս
եւ
ցուցանելոցս
է.
լաւ
էր
մօտ
յԱստուած
ծեծուիլ,
քան
՚ի
նմանէ
հեռի
լինել.
զի
թէ
բարի
է
չհաղորդելն,
՚ի
նոյն
են
հեթանոսք.
սա
տրտնջէ
թէ
միշտ
է՞ր
չէք
այսմ
՚ի
պատարաստել։
ԲՆԱԲ.
«Վայրապա՞ր
ինչ
կայցեմք
առաջի
սեղանոյն.
չիք
ոք
որ
հաղորդի,
չէ
ոք
որ
յօրէնսն
մերձենայ.
ոչ
զայն
ինչ
ասեմ
զի
անխտիր
ոք
մերձենայցէ,
այլ
զի
արժանի
զանձինս
յօրինեսցուք.
չիցե՞ս
արժանի
պատարագին
եւ
ոչ
մերձենալոյ
՚ի
սրբութիւնն,
թէ
այնպէս
իցէ՝
եւ
ոչ
աղօթիցն.
չլսիցե՞ս,
զի՛նչ
աղաղակէ
քարոզն,
եթէ
երախայք
յաղօթս
կացէք,
եւ
որ
ոչն
հաղորդի՝
ընդ
երախայսն
է.
զի՞
կայցես
՚ի
ներքոյ՝
որ
ընդ
երախայսդ
իցես.
ընդէ՞ր
ասես
թէ
որ
երախայքդ
էք
երթա՛յք,
եւ
դու
ժպրհեալ
անցեալ
կաս
իբրեւ
զսուրբ
ոք։
Այլ
չիցես
յայնպիսեացն,
այլ
՚ի
կարողացն.
եւ
ընդէ՞ր
չփութայցես
հաղորդել.
ո՞չ
ապաքէն
զի
ոչ
համարիս
ինչ
զիրսն։
ՄԵԿՆ.
Տեսանե՞ս,
զի
ամենայն
ջան
երանելոյս
եւ
սպառնալիս
վասն
՚ի
հաղորդելն
փութացուցանելոյն
է,
եւ
ոչ
թէ
արտաքոյ
եկեղեցւոյ
հանէ,
որպէս
եւ
կարծեմք.
այլ
զի՞նչ .
զոր
օրինակ
իշխան
տեսանէ
զծառայ
հեղգ
՚ի
սպասաւորութեան,
բարկացեալ
ասէ.
թէ
այդպէս
կամիս
ծառայել,
գնա
եւ
մի՛
մնար
առ
իս.
զայն
վասնորիկ
ասէ,
զի
նա
յերկեղէն
փութասցի
՚ի
պաշտօնն.
թէ
ծառայն
իմաստուն
լինի՝
ժրէ,
ապա
թէ
անմիտ՝
փախչի
ընդ
բանին,
եւ
լինի
ընդ
հեղգութեանն
եւ
անհաւատ.
այսպէս
եւ
սա
սպառնալով
ասէ.
չե՞ս
արժանի
պատարագին,
ապա
եւ
ոչ
եկեղեցւոյս.
որպէս
զի
ջանասցեն
ընդ
եկեղեցւոյն
եւ
հաղորդին
լինել
պատրաստ .
ապա
թէ
նոքա
որք
զայս
լուան
ելին
յեկեղեցւոյն՝
թէ
եպիսկոպոսն
վասն
ոչ
հաղորդելոյն
սահմանեաց
մեզ
չմտանել
յեկեղեցին,
մին
այլ
օրն՝
տասն
մարդ
չէր
կալեալ
ունկնդիր
իւր
բանին.
բայց
զայս
վասն
այնր
ասէ,
զի
անհնար
էր
քրիստոնէի
արտաքոյ
եկեղեցւոյ
աղօթել.
դու
անմտութեամբ
զսպառնալիս
օրէնք
ընչու՞
ընկալար,
եւ
զանօրէնութիւնդ
օրինօք
գործել,
համարիս
թէ
Յոհան
ասաց.
Յոհան
սպառնացաւ,
որ
բուն
՚ի
ներս
մտես։
ԲՆԱԲ.
«Միտ
դիր
աղաչեմ.
արքունական
սեղան
է,
հրեշտակք
սպասաւորք
սեղանոյն,
ինքնին
իսկ
թագաւորն
եկեալ
հասեալ
՚ի
սեղանն,
եւ
դու
կաս,
յօրանչես
եւ
ձկտիս,
եւ
աղտեղի
հանդերձս
ունիս,
եւ
չհամարիս
ինչ
վնաս.
սա
սուրբ
հանդերձս
ունիցիս.
եթէ
այնպէս
ինչ
իցէ,
ապա
բազմեա
եւ
վայելեա»։
ՄԵԿՆ.
Լուր,
մի՛
խցեր
զականջսդ,
զի
՚ի
Յոհաննու
պատարագն
շուրջ
էին
արք
եւ
կանայք.
ձկտէին,
յօրանչէին.
դու
՚ի
քոյոյդ
ուստի՞
ուսար
զհանելն
եւ
զբաժանել
զանդամքն
՚ի
գլխոյն,
ո՛
անմիտ։
ԲՆԱԲ.
«Հանապազ
գալ
շրջել
զբազմականօքդ,
եւ
ընդ
ամենեսեան
միշտ
խօսի,
եւ
ցխղճականն
թէ
ընկեր,
զիա՞րդ
կաս
աստ՝
որ
ոչ
ունիս
հանդերձ
հարսանեաց.
չասաց
թէ
ընդէ՞ր
բազմեցար,
այլ
յառաջ
քան
զբազմելն
եւ
մտանելն
եւս
անարժան
համարեցաւ.
քանզի
չասաց՝
թէ
ընդէ՞ր
բազմեցար,
այլ
թէ
ընդէ՞ր
մտեր.
զսոյն
եւ
այժմ
ընդ
ամենեսին
մեզ
խօսի,
որք
անամօթութեամբ
եւ
յանդգնութեամբ
այսր
մտանեմք.
ամենայն
որ
ոչ
հաղորդի
խորհրդոյս՝
անամօթութեամբ
եւ
ժպրհութեամբ
կայ,
եւ
չէ
նմա
պարտ
կալ»։
ՄԵԿՆ.
Մի՛
զսպառնալիս
օրէնս
համարիս,
եւ
արտաքս
գնաս.
զի
վասն
այնր
ասէ,
չէ
պարտ
կալ,
քանզի
զկալն
հարկաւոր
գիտէ.
կամի
զի
եւ
հաղորդեսցիս
հարկաւորապէս.
ապա
թէ
սա
զի
ոչ
հաղորդիս՝
բարկանայ,
դու
թողուս
եւ
զտունս
եւ
գնաս,
յայտ
է
թէ
ասես
թէ
ես
՚ի
քո
գնդէդ
ելայ,
ոչ
այլ
՚ի
տունդ
մտանեմ,
եւ
ոչ
՚ի
սպառնալեացդ
զարհուրիմ.
եւ
ես
այնուհետեւ
յայլ
դաս։
ԲՆԱԲ.
«Վասն
այսորիկ
զերեխայսն
յառաջագոյն
որոշեմք
՚ի
բաց,
եւ
ապա
զխորհուրդն
կատարեմք»։
ՄԵԿՆ.
Զերախայսն
որոշէ
եւ
ոչ
զքրիստոնեայսն։
ԲՆԱԲ.
«Նա
եւ
աստէն
իսկ
յորժամ
այր
տէր՝
՚ի
հաց
կամիցի
լինել,
որ
ոք
յանցաւոր
՚ի
ծառայիցն
իցէ՝
մեկուսի
գնայ.
նոյնպէս
եւ
աստ,
յորժամ
պատարագն
ելանիցէ
՚ի
սեղանն,
եւ
Քրիստոս
՚ի
վերայ
դնիցի
գառն
անարատ,
եւ
լսիցես
եթէ
ամենեքեան
աղօթս
արասցուք,
յորժամ
տեսանիցես
զդրունս
՚ի
միմեանս
ածեալ»։
ՄԵԿՆ.
Դրունք
աստ
՚ի
միմեանս
ածեալ,
ոչ
զեկեղեցւոյն
ասէ,
այլ
զխորանին
սրբոյ,
ըստ
որում
Հոռոմոցն
սովորութիւն.
քանզի
յիւր
աթոռն
դեռ
այն
եկեղեցին
շէն
կայ՝
ուր
սա
զայս
բանքս
ասաց,
եւ
սովորութիւնն
զոր
աւանդեալ
է՝
անշարժ
է։
ԲՆԱԲ.
«Ի
միտ
առնուցուս
եթէ
երկինք
՚ի
վերուստ
բանին,
եւ
հրեշտակք
իջանեն.
զոր
օրինակ
երախայի
ումեք
չէ
պարտ
՚ի
ներքս
մնալ,
նոյնպէս
եւ
ոչ
կնքաւորացն
աղտեղեաց»։
ՄԵԿՆ.
Ուղիղ
հասկացիր,
զի
՚ի
ներքս
էր
կնքաւորն
աղտեղի,
եւ
սա
ոչ
զայն
օրէնսն
լուծանէ,
այլ
երկեցուցանելովս
՚ի
հաղորդելն
յօժարեցուցանէ.
դու
մի՛
զայս
լսելով՝
զբարիոք
գրեալս
չարաչար
ընթեռնուս։
ԲՆԱԲ.
«Աղէ՛
ասա,
եթէ
ոք
՚ի
ճաշ
կոչեսցի,
զձեռս
լուասցէ,
եւ
բազմեսցի,
եւ
մատչել
չկամեսցի
՚ի
սեղանն
եւ
չճաշակէ
ինչ,
ո՞չ
թշնամանիցէ
զկոչելիսն.
ո՞չ
ապաքէն
լաւ
էր
այնպիսոյն
թէ
բնաւ
իսկ
չէր
եկեալ»։
ՄԵԿՆ.
Այս
լաւս
ոչ
եթէ
տիրապէս
լաւ
դնի,
այլ
զի՞նչ.
հեթանոսին
լաւ
էր
թէ
չէր
լեալ
քրիստոնեայ,
քան
լինել
եւ
զՔրիստոս
կամսն
չառնել.
զայս
վասն
այնր
ասէ,
որպէս
զի
քրիստոնեայ
գոլով
երկնչիցի.
այսպէս
եւ
քեզ
ասէ
սպառնալիս,
ոչ
զի
ելցես,
այլ
զի
հաղորդեսցիս,
դու
ընդ
այսմ
լսելն
եւ
՚ի
տանէս
եւս
ելանես։
ԲՆԱԲ.
«Նոյնպէս
եւ
դու
մտեր
՚ի
ներքս ,
զօրհնութիւնն
ընդ
ամենեսեան
օրհնեցար,
յայտ
արարեր
զի
յարժանաւորացն
իցես,
այնու
զի
ոչ
ընդ
անարժանսն
արտաքս
գնացեր»։
ՄԵԿՆ.
Տե՛ս
զի
իմ
չէ
բանս
որ
երկիւղիւ
ցուցանեմ,
Ոսկեբերանին
է.
զի
մտին
յեկեղեցին
արժանաւորքն
եւ
անարժանքն
գիշեր
եւ
ցերեկ
յամենայն
աղօթսն.
եւ
ապա
՚ի
խորհուրդ
պատարագին՝
միայն
երախայքն
արտաքս
առաքէին.
այժմ
մեք
՚ի
պատարագէն
ոչ
թէ
միայն
պատճառաւ
անարժանաւորութեանն
խորշիմք,
այլ
՚ի
տանէն
ուր
կատարի
գիշեր
եւ
ցերեկ.
զսրբութիւնն
զոր
սա
խորհրդոյ
պատարագին
դնէ,
մեք
տանն
տամք
մոլորեալքս։
ԲՆԱԲ.
«Զիա՞րդ
մնացեր
՚ի
ներքս,
եւ
ոչ
հաղորդիս
սեղանոյս։
Չեմ,
ասէ,
արժանի.
թէ
այնպէս
իցէ,
եւ
ոչ
աղօթիցն
հաղորդութեան.
քանզի
ոչ
միայն
՚ի
պատարագն,
այլ
եւ
յօրհնութիւնսն
իջանէ
Հոգին
»։
ՄԵԿՆ.
Աղօթիցն
ասէ,
եւ
ոչ
տանն։
Բնաբ.
«Զի
որ
միշտ
՚ի
տունս
աղօթես,
յայս
ժամս
չե՞ս
սմին
արժանի»։
ՄԵԿՆ.
Սաստէ,
եւ
ոչ
օրէնս
դնէ.
մեք
բնաւ
ոչ
զտունն
գիտեմք
եւ
ոչ
զաղօթսն,
միշտ
արտաքոյ
գոլով։
ԲՆԱԲ.
«Չտեսանե՞ս,
զիա՞րդ
սպնգովք
զսեղանն
լուանան,
լուանան
եւ
զտունն,
սրբեն
եւ
զսկտեղսն
եւ
զբաժակս
յօրինեն
եւ
դնեն,
եւ
այն
յաղօթիցն
ժամն
լինի»։
ՄԵԿՆ.
Լուսնան
ասէ,
յայտ
է
թէ
սարկաւագքն
եւ
կէս
սարկաւագքն,
եւ
աւագերէցն՝
զսեղանն
սրբեն
եւ
զսկտեղսն.
չաւիլեն
զտունն
եւ
զփոշին
՚ի
սեղանն
կուտեն,
եւ
զսպասն
յաղտէն
մաքրել
խորշին
անպատիւ
զգուշութեամբ։
Աղքատ
եմ
ասէ.
բարիոք.
լիցուք
աղքատ
եւ
՚ի
սեղանոց,
կալցուք
մի
սեղան,
զոր
կարող
լինիմք
վայելչապէս
պաշտել,
եւ
ոչ
կրպակս
վաճառուց
բազմացուցանել։
ԲՆԱԲ.
«Մինչ
դեռ
քարոզն
աղաղակիցէ,
իբրեւ
սպնգովք
շուրջ
լուասցուք
զեկեղեցի,
զի
՚ի
սուրբ
եկեղեցւոջ
յօրինեսցի
ամենայն
ինչ,
եւ
մի՛
ինչ
իցէ
անդ
սպի
կամ
խորշ
եւ
կամ
աղտ.
չեն
արժանի
եւ
ոչ
աչք
անարժանիցն
հայել
յայնպիսի
սրբութիւնսն,
եւ
ոչ
ականջք
լսել
զայնպիսի
բարբառսն
զահագինս»։
ՄԵԿՆ.
Սաստ
է
եւ
ոչ
օրէնք.
իսկ
եթէ
օրէնս
համարիս,
կա՛լ
որպէս
պարտն
է.
գիշեր
եւ
ցերեկ
աղօթէ՛
յեկեղեցիս
համարձակ,
եւ
յայնժամ
միայն
ել.
որպէս
զի
ծանիցուք
թէ
խորհրդոյն
առնես
զպատիւն
ըստ
հրամանի
սրբոյս.
ապա
թէ
միշտ
ես
՚ի
դուրս՝
տգէտ
ես,
վասն
որոյ
եւ
անհաւատ։
ԲՆԱԲ.
«Թէպէտ
եւ
գազան,
ասէ,
մերձեսցի՝
քարամբք
քարկոծեսցի.
եւ
այնպէս
հպելոյ
անգամ
՚ի
լեառն
չէին
արժանի.
թէպէտ
եւ
յետս
մատչէին
եւ
տեսանէին
ուր
կայրն
Աստուած՝
չհամարձակէին
տեսանել։
Մինչ
դեռ
չէ
եկեալ
հասեալ
նա՝
՚ի
բաց
գնա.
չէ
քեզ
իշխանութիւն
անդ
կալ
առաւել
քան
զերախային.
քանզի
չէ
հասարակ
բնաւ
չհպել
՚ի
խորհուրդն,
եւ
հպել,
եւ
յետոյ
անցանելն
եւ
արհամարհելն»։
ՄԵԿՆ.
Հայրն
զորդիդ
վարէ.
մի՛
գնար,
թէ
եւ
բիւր
ասէ
թէ
գնա,
այլ
ծանիր
թէ
՚ի
ծոցն
կոչէ
սաստիւս.
ապա
թէ
գնաս,
չհասկացար
զհօր
քո
բան
որպէս
պարտն
է,
թէ
քնքշութեամբ
վարի
առ
որդիդ,
եւ
ոչ
ուղղութեամբ.
ապա
թէ
ոչ ,
լու՛ր։
ԲՆԱԲ.
«Էր
եւ
այլ
ինչ
բազում
ասել
ահագինս.
այլ
զի
մի՛
ծանրաբեռնիցեմ
զմիտս
ձեր,
բաւական
համարիմ
եւ
այսչափ
միայն
ասել.
զի
որ
սակաւուք
ոչ
զգաստանայցեն.
եւ
ոչ
բազմօքն
խրատեսցին,
զի
մի՛
առաւել
դատապարտութիւն
գործիցեմք
ձեզ»։
ՄԵԿՆ.
Տե՛ս,
չէ
օրէնք
ահագին ,
բանք
է
ահարկու,
զի
ընդ
յանդգնութեանն
եւ
զգուշութիւն
խառնեսցուք.
մի՛
դու
փոխանակ
այսր
զփախուստն
ընտրեր,
լաւ
համարել
զոչ
մնալն
կենդանի,
քան
թէ
այսպէս
յանդիմանիլ.
որպէս
եւ
ասէ
ուրեմն
Աստուածաբան
զայս։
ԲՆԱԲ.
«Աղաչեմ
զամենեսեան,
մի՛
միայն
՚ի
գալն
փութայցէք,
այլ
հանդերձ
գալովն
եւ
մերձենալոյ
արժանի
զանձինս
պատրաստեսջիք»։
ՄԵԿՆ.
Հայեաց
զի
զորս
վարեաց
բազում
անգամ,
դարձեալ
վաղիւն
նոցին
գալոյ
ճանապարհ
հորդէ.
որպէս
զի
ուսցիս
թէ
հայր
է.
զուղղելն
կամի
սաստելովն՝
եւ
ոչ
զգնալն։
ԲՆԱԲ.
«Աղէ՛
ասա,
թէ
թագաւոր
հրաման
տայր,
եթէ
որ
զայս
ինչ
գործեաց՝
յիմ
սեղանոյս
՚ի
բաց
կացցէ,
ո՞չ
ապաքէն
զամենայն
հնարս
հնարէիք
զի
մի՛
՚ի
բաց
կացցէք
՚ի
սեղանոյն»։
ՄԵԿՆ.
Ուրեմն
եւ
դու
սուրբ
հայր,
վասն
հնարս
ուսուցանելոյ
վարես
զմեզ
՚ի
քէն
առ
՚ի
միշտն
մերձենալ,
եւ
ոչ
թէ
զի
հեռասցուք.
բայց
սակայն
բազումք
տգիտացեալք՝
զսաստդ
հայրենի
որպէս
զօրէնս
պահեն
եւ
գնան։
ԲՆԱԲ.
«Իսկ
նա
աւանիկ
յերկինս
կոչեաց
զմեզ
յարքունական
սեղանն
՚ի
մեծն
եւ
՚ի
սքանչելի,
եւ
մեք
հեղգամք
եւ
յապաղեմք,
եւ
չփութամք
եւ
գուն
՚ի
վերայ
իրացն
գործեմք.
եւ
զի՞նչ
յոյս
փրկութեան
կացցէ
մեզ.
չիք
պատճառ
զտկարութիւն
դնել
եւ
ոչ
զբնութիւն.
ծուլութիւնն
միայն
անարժան
կացուցանէ»։
ՄԵԿՆ .
Եթէ
զայս
՚ի
պէտս
զծուլութիւնն
ուղղելոյ
խօսեցաւ,
եւ
ոչ
զյոյսն
հատանելոյ,
իսկ
մեք
ընդ
հակառակսն
եղեալ՝
նիւթ
առնումք
զվարդապետութիւնս
առաւել
ծուլութեան,
եւ
ասեմք.
դու
՚ի
հաղորդն
կոչես
ճաշակել,
ես
եւ
ոչ
յեկեղեցիս
մնամ։
Արդարեւ
չունիմք
յոյս
փրկութեան,
ոչ
միայն
մեղուցեալք,
այլ
եւ
օրինօք
մեղանչել.
այսինքն
՚ի
յանցանելն
ըստ
օրէնսն՝
զօրէնսն
համարիմք
կատարել։
ԲՆԱԲ.
«Այս
՚ի
մէնջ
ասացաւ.
բայց
որ
բանայ
զսիրտս
եւ
տայ
զհոգին
յորդորման,
յորդորեսցէ
զսիրտս
ձեր
եւ
տնկեսցէ
զ
՚ի
խոր
սերմանիս.
զի
արեամբ
նորա
յղասջիք
ծնանել
զհոգին
փրկութեան,
եւ
գալ
այսր
համարձակութեամբ
սրտի
եւ
աչալուրջ
երեսօք.
ըստ
այնմ,
եթէ
«Որդիք
քո
որպէս
նորատունկ
ձիթենւոյ
շուրջ
զսեղանով
քո
»։
Մի
աւելորդ
ինչ
եւ
մի՛
դաժանագոյն,
եւ
մի՛
խակ
եւ
տհաս.
զի
այնպիսի
սեղանոյ
նորատունկք
պիտանացու
են,
պտղաբերիչք
զարմանալի
պտղոյն»։
ՄԵԿՆ.
Դարձեալ
լու՛ր
զի
հորդէ
գալոյ
ճանապարհ
հայրս
որդւոցն
վաղորդեան
աւուրն,
որոց
այսօր
զսաստս
երեւեցոյց.
եւ
զորս
նախ
ընդ
երախայսն
հանէր,
այժմ
ձիթենի
շուրջ
զարքունական
սեղանովն
կոչէ։
ԲՆԱԲ.
«Զձիթենւոյն
ասեմ,
որպէս
զի
ամենեցուն
լինիցի
շուրջ
զսրբով
սեղանոյն
պսակիլ,
եւ
մի՛
՚ի
զուր
ինչ
եւ
ընդ
վայր
ժողովել
այսր»։
ՄԵԿՆ.
Սա
ոչ
սոսկ
կամի
զժողովելն ,
դու
փախուցեալ
եւ
զժողովետղն
թողուս.
սա
՚ի
սեղանն
ձգէ
բռնի,
դու
եւ
յեկեղեցւոյս
ելանես.
սա
խրատովս
ուղղել
ջանայ,
դու
երկուցեալ
՚ի
խրատէս՝
՚ի
վախից
մղիս։
ԲՆԱԲ.
«Այլ
ահիւ
եւ
երկիւղիւ,
այնպէս
զի
եւ
զՔրիստոս
տեսանիցէք
համարձակութեամբ,
որում
լիցի
ամենեցուն
մեզ
արժանի
լինել,
շնորհօք
եւ
մարդասիրութեամբ
տեառնն
եւ
փրկչին
Յիսուսի
Քրիստոսի,
որում
վայելէ
փառք,
իշխանութիւն
եւ
պատիւ.
այժմ
եւ
միշտ
եւ
յաւիտեանս
յաւիտենից ,
ամէն»։
