Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
«ՈՐ օրհնես զայնոսիկ որ օրհնեն զքեզ տէր, եւ սուրբ առնես զյուսացեալսն ՚ի քեզ »։ Առ Քրիստոս ասէ, յոր օրհնեցան ամենայն ազգ երկրի, սակս որոյ եւ ամենայն ազինք երանեն նմին ըստ մարգարէին. բայց զի՞նչ յայտ առնէ զուգակցութիւն թէ որ զքեզ օրհնեն՝ ապա ՚ի քէն օրհնին։ Ցուցանէ այսու ոչ զկարօտութիւնն Աստուծոյ առ ՚ի մերն օրհնութիւն, այլ զմեր սէրն առ նոյն եւ զհաւատս. զի օրհնութիւնն յայսմանէ գայ յառաջ, եւ մեք օրհնեմք զնա՝ զծայրագոյն հասումն կամաց մերոց տալով նմին. իսկ նա զոր մեք սոսկ բանիւ տուաք՝ արդեամբք դարձուցանէ ՚ի վերայ տուողացն։ Որպիսի՞ օրինակաւ. այս ինքն մարդիկ ցուցանեն զյօժարութիւն կամացն՝ օրհնելով զԱստուած, թէ ինձ եթէ կարելի էր գործն, սիրտս բաղձայ վասն սիրոյս զոր ունիմ ՚ի վերայ քո օրհնութեանդ այլ յաւելուլ քեզ, եւ ՚ի վերայ փառացդ այլ փառս բազմացուցանել։ Իսկ Աստուած առեալ զսորա յօժարութիւնն՝ որպէս ազմենալի ՚ի տկարէ, եւ զսէրն ծանուցեալ ՚ի պտղոյ բանիցն՝ սմա զնոյն օրհնութիւնն դարձուցանէ արդեամբք բարեացն եւ ողորմութեանց։ Այսպէս է եւ սուրբ առնելն մեր. սրբասացութիւնն զսէրն ցուցանէ, եւ նա ընդ հատուցման սիրոյն եւ զսրբութիւն շնորհէ։
       «Կեցո տէր զժողովուրդս քո, եւ օրհնեա զժառանգութիւն քո »։ Ժողովուրդ է Քրիստոսի սեպհական եկեղեցիս եւ ժառանգութիւն նորին, զի զիւրն ետ զարիւն եւ գնեաց. զայս ժողովուրդս այսօր մեք ՚ի բաց հանեմք ՚ի նմանէ, եւ եպիսկոպոսք եւ քահանայք որպէս զմեր ծառայեցուցանեմք, եւ յետ մեր ազգատոհմին ժառանգեցուցանեմք. մեղս ոչ առ մարդ այսու՝ այլ առ Աստուած մեղուցեալ, որում չիք քաւութիւն առանց զղջման. զի զոր նա իւր գնեաց, ոչ վայրապար այլ արեամբ, եւ զմեզ կարգեաց նմին ոչ տէր, այլ պաշտօնեայս, ըստ այնմ. «Արածեցէք որ ՚ի ձեզ հօտդ է Աստուծոյ » եւ ոչ ձեր. զի զարածելոյն վարձն յերեւել հօտապետին առնուցուք, մեք ՚ի յազգ մարմնոյ եւ ՚ի տոհմին ժառանգութիւն արկաք՝ թողեալ զամենայն քրիստոնէից ազգաց ճանապարհ եւ ըստ այսմ մասին. զի նոքա շնորհիւն Աստուծոյ եւ ցայսօր դեռ ոչ բնաւ մեղան յայս տեսակ անհնարին յանցանաց։
       «Զլրումն եկեղեցւոյ քո պահեա. սուրբ արա զսոսա որք ողջունեցին սիրով զվայելչութիւն տան քո. դու զմեզ փառաւորեա աստուածային զօրութեամբ քո, եւ մի՛ թողուր զյուսացեալքս ՚ի քեզ »։ Լրումն եկեղեցւոյ է բազմութիւն հաւատացելոցս ըստ իւրաքանչիւր չափոյ եւ աստիճանի, որք շուրջ կան զնովաւ յաղօթելն. զսոսա ասէ պահեա, զի մի՛ զոք յափշտակելով ՚ի լրմանէս զրկեսցէ զմեզ սատանայ. իսկ սրբութիւն հայցէ, քանզի քահանայ է, որ թարգմանի մաքրող կամ սրբող, եւ սրբէ զժողովուրդս աղօթիւքն. վասն այսորիկ ասէ, սուրբ արա զսոսա որք ՚ի տուն քո սիրով ժողովեցան։
       «Խաղաղութիւն պարգեւեա աշխարհի, եկեղեցեաց, քահանայից, թագաւորաց մերոց, եւ զինուորեալ մանկանց նոցա, եւ ամենայն ժողովրդեանս »։ Զպէսպէս խորհրդական խնդրուածսն զոր խնդրեաց յԱստուծոյ եւ հաւատովն, բերեալ այժմ սփռէ ՚ի վերայ ամենեցուն, զառեալ շնորհ օրհնութեանն տալով ՚ի ձեռս այսոցիկ, յորոց առաքեցաւն հրեշտակ։
       «Զի ամենայն տուրք բարիք եւ ամենայն պարգեւք կատարեալք ՚ի վերուստ ՚ի քէն են իջեալ որ ես հայր լուսոյ »։ Տուրք բարիք են պէսպէս նախախնամութիւնքն՝ որովք կառավարէ Աստուած զարարածս, ըստ այնմ. «Նովաւ կեամք եւ շարժիմք եւ եմք »։ Նոյն եւ պարգեւս առաքէ ՚ի վերայ իւրաքանչիւրոցս ըստ զօրութեան հայցուածոցն եւ օգտի խնդրողին. այս ամենայն, ասէ, ՚ի քէն միշտ ՚ի ստորեւս հոսի՝ որ ես հայր լուսոյ. եւ միշտ զիմանալի գիտութիւնն որ շնորհի յԱստուծոյ իմացողացս մեզ եւ հրեշտակացն՝ ուսանիմք. քանզի որպէս զգալի լոյս մարմնոյ աչացս, իմաստութիւն մտացս՝ շնորհի յԱստուծոյ, ըստ որում բազում անգամ ասացաւ. արդ ՚ի նմանէ յորում ամենայն գանձք իմաստութեան ծածկեալ կան, իջանէ ՚ի մեզ պարգեւ իմաստութեանս հոգեւոր եւ մարմնական գործոցն տնօրէնութեան։
       «Եւ քեզ վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ »։ Քեզ այսմ ամենայնի զոր ընդունիմք շնորհ՝ չունիմք այլ փոխարէնս, բայց միայն փառատրութիւնս. որ է ոչ փառաց քոց առաւելութիւն, այլ մերոյն սիրոյ ցուցակութեան բացերեւութիւն։