«ԱՍՏՈՒԱԾ
ճշմարտութեան
եւ
Հայր
ողորմութեան,
գոհանամք
զքէն
»։
Վերստին
դարձեալ
սկիզբն
դնէ
ընդ
Աստուած
խօսելոյ.
է՞ր
վասն.
քանզի
յայք
հայցուածոց
խորհուրդ
զբանիս
փոխէ
զընթացս.
այսինքն
զի
մինչեւ
ցայժմ
զպատարագն
ետ,
եւ
զպէսպէս
նովաւ
ունել
մաղթեաց
զխնդիրս.
իսկ
այսուհետեւ
կամի
զի
Աստուծոյ,
առ
որ
ինքն
միայն
պատարագաւն
խօսէր,
ընդհանուր
ժողովուրդն
յետ
հաշտութեանն
լինիցին
խօսակից։
Այսր
ապացոյց
եւ
զմարդկան
է
գտանել
սովորութիւն.
քանզի
յորժամ
խէթ
ատելութեան
լինիցի
՚ի
մէջ
ծառայից
եւ
տեառնն,
ոչ
վաղվաղակի
ժպրհին
ընդ
նա
խօսակցել,
այլ
նախ
զոք
՚ի
հաւատարիմ
ծառայիցն
կաշառօք
պատարագին
հրեշտակ
խաղաղութեան
առ
թագաւորն
առաքեն.
իսկ
յորժամ
նա
պատարագաւն
եւ
իւրով
թախանձելովն
նուաճէ
զկամս
տեառնն,
եւ
ուղղէ
զառաջին
սէրն,
յետ
այնորիկ
ազդէ
սոցա
գալ,
եւ
խօսել
խաղաղութեամբ
ընդ
տեառն
իւրեանց.
յայտ
արարեալ
թէ
՚ի
ձեռն
նուիրացն
առաջինն
սէր
հաստատեցաւ
ընդ
ձեզ
եւ
ընդ
թագաւորն՝
իմովս
թախանձելի
միջնորդութեամբ։
Այսպէս
արար
եւ
քահանայս.
նախ
եմուտ
պատարագաւն
ինքն
միայն
առաջի
Աստուծոյ՝
վասն
ամենայն
ժողովրդեանն.
իսկ
նա
բարեհաճոյ
կամօքն
ընկալաւ,
եւ
զհաշտութիւն
խաղաղութեանն
ընդ
ժողովուրդս
ուղղեաց.
այժմ
կարօտի
միջնորդս
վերստին
թախանձել՝
թէ
որոց
ներեցեր
ողորմութեամբ
եւ
հաշտեցար
ընդ
նոսին
քաղցրութեամբ,
տու՛ր
բարերար
կամօքդ
համարձակութիւն
այսուհետեւ
գալ
առաջի
քո,
եւ
ընդ
քեզ
խօսակցել.
յաղագս
որոյ
եւ
նորոգ
սկիզբն
կարգէ
աղօթիցս
ասելով.
«Աստուած
ճշմարտութեան
եւ
Հայր
ողորմութեան,
գոհանամք
զքէն
»։
Այսպէս
եւ
մարգարէն
օրհնէ
զԱստուած
յողորմութիւն
եւ
յիրաւունս.
զսոսին
վկայէ
եւ
առաջի
երեսացն
Աստուծոյ
ընթացեալ՝
ասելով,
«Յարդարութիւն
եւ
յիրաւունս
հաստատեալ
է
աթոռ
քո.
ողորմութիւն
եւ
ճշմարտութիւն
գնասցեն
առաջի
երեսաց
քոց
»։
Այլ
կարօտիմք
ուսանել
զբացատրութիւնս
սոցա
՚ի
միմեանց՝
առ
առաջիկայ
խորհրդոցս
հաստատութիւն.
եւ
գիտեմք
այսպէս։
Ճշմարիտ
է
Աստուած
եւ
արդար,
զի
ոչ
ումեք
ողորմի
առանց
անձնիշխան
կամօք
հայցելոյն.
եւ
փակեալ
է
ողորմութիւն
նորա
՚ի
ճշմարտութենէն,
մինչ
չեւ
է
մեր
զդրունսն
բախեալ։
Իսկ
յորժամ
մեք
զբանալի
հաւատոցն
եւ
աղօթիցն
՚ի
վերայ
ձգեմք
ճշմարտութեանն,
վաղվաղակի
՚ի
բաց
փեռեկէ
զնա,
եւ
հեղեալ
զեղու
զողորմութիւնն
՚ի
վերայ
խնդրողին՝
առաւել
քան
զոր
խնդրեմքն
եւ
իմանամք։
Այսպէս
է
առ
Աստուած
ճշմարտութիւնն
եւ
ողորմութիւնն,
զորոց
գոհանայ
սա,
ըստ
կարգի
դասեալ
նախ
զճշմարտութիւնն
եւ
ապա
զողորմութիւնն,
որպէս
ասացաւ.
իսկ
թէ
ո՛յր
աղագաւ
եդ
զայս
սկիզբն
բանիս՝
ուսցուք։
«Որ
՚ի
վեր
քան
զերանելի
նահապետացն
զմեր
զպարտաւորելոցս
մեծարեցեր
զբնութիւնս.
վասն
զի
նոցա
Աստուած
կոչեցար,
իսկ
մեզ
հայր
հաճեցար
անուանիլ
գթալով
»։
Ո՜վ
երանելի
նուիրող
աղօթիցս,
լոյծ
մեզ
զտարակուսանս
բանիցս.
եւ
զիա՞րդ
կարասցուք
այսպէս
ճշմարիտ
եւ
արդար
զԱստուած
իմանալ,
եւ
ոչ
ողորմած
միայն՝
զրկեալ
յարդարութենէ.
քանզի
նոցա
որ
երանելիք
էին
եւ
սուրբք՝
նահապետացն,
միայն
Աստուած
արժանի
արար
կոչել.
իսկ
մեզ
որ
պարտաւորք
եւ
յանցուցեալք,
զընտանի
անունն
շնորհեաց,
եւ
հայր
հաճեցաւ
կոչիլ.
թերեւս
արդարութեա՞ն
այս
գործ.
այս՞
ճշմարտապէս,
եւ
թէ
զիա՞րդ
ես
ցուցից։
Աբրահամ
ծառայ
էր
Աստուծոյ
եւ
արարած.
հաւատաց
միայն
յԱստուած,
վասն
այնորիկ
պատուեաց
Աստուած
զամենայն
տոհմ
նորա,
եւ
իւր
ժողովուրդ
անուանեաց ,
եւ
ինքն
Աստուած
նոցին
կոչեցաւ.
որպէս
եւ
հօր
նոցին
Աբրահամու,
որոյ
հաւատով
բարգաւաճեալ
ճոխացան։
Իսկ
Քրիստոս
բնութիւնակից
էր
եւ
Որդի
էր
Աստուծոյ,
եկն
եւ
ընդ
մերս
բնութիւն
անճառ
խառնմամբ
միացաւ,
եւ
մի
Որդի
մարմնովն
իւրով
՚ի
Հօրէն
իւր
դաւանեցաւ.
վասն
այսորիկ
եւ
որք
ծնան
ընդ
նմա
հաւատովք,
որդիք
Աստուծոյ
կոչեցան,
որպէս
Որդիք
ծառային՝
ծառայք,
որդիք
Որդւոյն՝
որդիք
Աստուծոյ։
Տեսանե՞ս
զճշմարտութեանն
Աստուծոյ
պայծառազարդութիւն.
իմա
եւ
հայեաց,
զի
ոչ
վայրապար
որդիութեանն
արար
զքեզ
անուան
արժանի,
այլ
զի
մարմնակից
ես
Որդւոյն,
հարկաւորապէս
ձայնես
եւ
զանունն
Աստուծոյ
Հայր.
հաճեցաւ
նա
Հայր
քո
անուանիլ,
զի
եւ
Որդին
իւր
մարմնովն
վասն
քո
մեռաւ։
Ոչ
սոսկ
գործ,
այլ
մահն
Աստուծոյ
արար
զքեզ
որդի
Աստուծոյ.
նախ
զմահն
իւր
Քրիստոս
նուիրեաց
Հօր,
եւ
ապա
մեզ
աւետարանեաց,
Հայրն
իմ
է
Հայր
ձեր,
եւ
Աստուածն
իմ
Աստուած
ձեր։
Ուստի
եւ
ես
նախ
զայնր
ետու
Հօրն
զյիշատակ
հաշտութեանն,
եւ
ապա
ժողովրդեանս
զանուն
Հօր
համարձակեալ
խնդրեմ
անուանել։
Ապա
յայտ
է
թէ
ըստ
ճշմարտութեանն
եղեւ
այս
մեզ
շնորհ
՚ի
յողորմածէն.
զի
որպէս
Աբրահամ
հաւատովն
իւր
բաշխեաց
զճշմարտութիւնն,
եւ
զԱստուած
անունն
ընկալաւ
տոհմին
իւր
յողորմածէն,
Քրիստոս
բաշխեաց
ոչ
հաւատով
միայն,
այլ
մահուամբ,
եւ
մահուամբ
խաչի,
եւ
զՀայրն
անուն
Աստուծոյ
իւրոյ՝
հաւատացելոց
սեպհականեաց.
փառք
նմին
յերկնէ
եւ
յերկրէ.
սորին
վասն
եւ
Հոգին
վկայէ
Հոգւոյս
մերում,
եթէ
եմք
որդիք
Աստուծոյ։
«Եւ
այժմ
տէր,
աղաչեմք
զքեզ,
զայսպիսի
առ
՚ի
քէն
պատուական
եւ
զնորոգ
անուանադրութեանս
շնորհ՝
օր
ըստ
օրէ
պայծառացուցեալ
ծաղկեցո
՚ի
մէջ
սուրբ
եկեղեցւոյ
քո։
Եւ
տուր
մեզ
համարձակաձայն
բարբառով
բանալ
զբերանս
մեր,
երգել
եւ
ասել
»։
Ահաւասիկ
յայտ
արար
թէ
այս
աղօթքս
սակս
այսր
խորհրդոյ
է,
որպէս
զի
ժողովուրդն
առցեն
համարձակութիւն
առ
Աստուած
կարդալ.
զի
այժմ
ասէ,
ոչ
վասն
այլ
ինչ
խորհրդոյ ,
այլ
վասն
սորին
աղաչեմ,
տալ
մեզ
համարձակութիւն
զպատուական
եւ
զսուրբ
հայրենի
անունդ
՚ի
վերայ
մեր
կոչել։
Արդարեւ
մեծ
խնդիրք ,
զպաշտեցեալ
անունն
՚ի
հրեշտակաց
դողութեամբ՝
մարդկան
հպաւոր
մերձաւորութեամբ
Հայր
իւրեանց
կոչել։
Եւ
բարիոք
խորհի
յասելս,
դու
տուր
առ
այս
մեզ
համարձակութիւն՝
զբերանս
բանալ.
քանզի
զիա՞րդ
ումեք
համարձակելի՝
անձամբ
անձին
՚ի
նոյն
ժպրհել.
յաղագս
որոյ
որպէս
ամենաբարի
տէր՝
տայ
զխնդիրս
հաւատարիմ
իւրոյ
ծառային։
