ԽԵ.
Իսկ
զայլս
ի
կապելոց,
որք
էին
ի
տանուտերացն
եւ
յաւագ
սեպհացն,
որք
էին
ի
նմին
ատենի`
հրամայէր
Միհրներսեհ
դահճացն`
տանել
զնոսա
եւ
խիստ
կապանաւք
պահել,
մինչեւ
ինքնին
թագաւորն,
ասէ,
առաջի
իւր
հարցցէ
եւ
լուիցէ
զոր
ինչ
խաւսին։
2
Եւ
մտեալ
ի
վաղիւն
անաւրէնն
Միհրներսեհ
առաջի
թագաւորին
Յազկերտի`
տալ
նմա
գիտել
զամենայն
հարցուածսն
իւր
եւ
զպատասխանիս
քահանայիցն
Հայոց։
3
Եւ
սրտմտեալ
թագաւորն`
հրամայեաց
ի
վաղիւն
ատեան
մեծ
լինել
առաջի
իւր,
եւ
այր,
Արի
եւ
անարի,
եւ
զոր
ինչ
եւ
ունէր
ոք
զպատիւ
թագաւորին`
կազմ
առաջի
իւր
եկեսցեն,
եւ
զկապեալսն
զամենեսեան
ածել
առաջեաւ։
4
Բայց
զտղայսն
եւ
զմանկունսն
ի
տոհմէն
Մամիկոնէից
եւ
Կամսարականացն
եւ
որք
յայլ
տոհմէն`
հրամայէր
անաւրինին
Միհրներսեհի
տալ
ի
բաց`
ում
եւ
կամեսցի։
5
Եւ
լուեալ
զայս
ամենայն
զինուորքն`
որ
ոք
ունէր
զպատիւ
թագաւորին`
վաղ
անդր
հասանէին
յատեանն։
6
Իսկ
ուխտանենգ
իշխանն
Սիւնեաց
Վասակ,
արկեալ
զիւրեաւ
զամենայն
պատիւս,
զոր
ունէր
ի
թագաւորէն`
գայր
մտանէր
ի
խորանսն
արքունի
մեծաւ
շքեղութեամբ.
քանզի
բաց
ի
թագաւորացն
որ
նուազէր
նմա`
այլ
ոչ
ինչ
ի
պատուոյ
արքունի
պիտոյ
էր`
զոր
ոչ
ունէր.
եւ
կարծէր
այնուհետեւ
առնուլ
զթագաւորութիւնն
մեծ
աշխարհին
Հայոց։
7
Եւ
զայն
ոչ
գիտէր
թշուառացեալն,
եթէ
Տէր
էր
ի
նմանէ,
եւ
այսն
պիղծ
խեղդէր
զնա.
եւ
բան
սրբոյ
առն
Աստուծոյ
Ղեւոնդի
ի
նմին
ժամու
կատարէր
ի
վերայ
թշուառականին։
8
Եւ
լցեալ
Արեաւք
եւ
ամենայն
խորանն`
հրաման
տայր
թագաւորն
զապստամբսն
Հայոց
կապանաւք
ածել
առաջեաւ։
9
Եւ
ածեալ
կացուցանէին
զնոսա
առաջի
թագաւորին։
10
Եւ
հարցեալ
թագաւորին`
ասէ
ցնո
սա.
«Ո՞րպիսի
համարձակութեամբ
եւ
կամ
զի՞նչ
զմտաւ
ածեալ
եւ
կամ
ո՞ր
եւ
կամ
զի՞նչ
ոյժ
աւգնականութեան
տեսեալ`
յայնպիսի
ահաւոր
գործ,
յորում
տեսանէիք
զկորուստ
անձանց
ձերոց
եւ
զաշխարհին,
որպէս
եղեւ
իսկ
եւ
տեսէք»։
11
Եւ
լուեալ
զայս
ամենայն
նախարարացն
Հայոց`
լուռ
եղեն
առ
վայր
մի
եւ
ոչ
ինչ
ետուն
պատասխանի։
12
Եւ
երկրորդեալ
զբանսն
թագաւորին
ըստ
առաջին
հարցմանն`
խնդրէր
ի
նոցանէ
ստիպով
պատասխանի։
13
Եւ
նոցա
տուեալ
պատասխանի`
ա
սեն.
«Շնորհեսցէ
մեզ
բարերարութիւնդ
ձեր
զայր
մի,
զոր
մեք
ի
մէնջ
ցուցանեմք,
լսել
ի
նմանէ
զամենայն
ի
բնէ
զմերոց
իրաց
զաճումն,
զխորհելն
եւ
զառնելն.
վասն
զի
ոչ
է
պարտ
ամենեցուն
մեզ
անկարգ
ամբոխիւ
խաւսել
առաջի
քո»։
յաւժարութեամբ
յանձն
առեալ`
հրամայեաց։
15
Եւ
նոցա
յառաջ
մատուցեալ
զԿամսարականն
Արշաւիր`
ասացին
լսել
ի
նմանէ
բովանդակապէս
զամենայն.
եւ
Կամսարականն
Արշաւիր,
զաւրացեալ
ի
սուրբ
Հոգւոյն,
յառաջ
մատուցեալ,
աներկիւղաբար
սկսաւ
խաւսել
առաջի
թագաւորին
եւ
ամենայն
աւագանւոյն
եւ
ասէ.
եւ
կամ
ծառայեալ
էր.
եւ
բազում
անգամ
բողոքեցաք,
թէ
անհնար
է
մեզ
յանձն
առնուլ
եւ
ծառայել
աւրինաց,
որոց
նախնիքն
մեր
ոչ
ծառայեցին,
որ
եւ
մտաց
մերոց
ծանր
թուի
եւ
արհամարհանք.
եւ
այսպիսի
ի
մէնջ
բողոքելոյ`
ձերոյին
իսկ
վկայէ
անսուտ
հրապարակդ։
16
Եւ
իբրեւ
ոչ
կամեցաք
լսել,
ըստ
բռնաւոր
կամացդ
ձերոց`
եւ
հարկաւորութեամբ
յանձն
ետուք
առնուլ
զպաշտաւնն.
զոր
շրթամբք
առ
երկիւղի
մեծարեցաք
սուտ,
կամեցեալ
գողանալ
վայր
մի
խաբէութեամբ
զերկիւղ
ձեր,
եւ
սրտիւք
գարշելի
համարեցաք
զգործն
եւ
ատէաք,
եդեալ
ի
մտի
զերծանել
հնարիւք
եւ
երթալ
յաշխարհն
մեր
եւ
թողուլ
զաշխարհն
մեր
եւ
գնալ
կնաւ
եւ
որդւովք,
եւ
երթալ
կորնչել
յաւտար
երկիր։
17
Զոր
նախ
քան
զամենե
ըստ
ամենեցուն
խորհրդոցն
երեւելին
ըստ
աշխարհին
իշխանաց,
ծառայն
ձեր
Վարդան
արար,
զոր
գիտեն
եւ
վկայեն
բանից
իմոց
արք
պարսիկք
յաւագ
տոհմաց,
որ
այժմ
ողջ
են
եւ
աստ
են
առ
ձեզ։
18
Առեալ
լոկ
զիւր
կին
եւ
զընտանիս
իւր`
դէմ
եդեալ
գնաց
փախստեայ
ի
ձերոյ
երկիւղէ
յերկիրն
Յունաց։
զայս
տեառնդ
Սիւնեաց
Վասակայ`
փութով
զհետ
դեսպանս
արար
զաւագ
տանուտեարսն
եւ
սեպուհսն
եւ
զսուրբ
քահանայսն,
եւ
զսուրբ
գիրս
աւրինաց
մերոց
կնքեալ
իւրովք
,
որով
եւ
երդուան
իսկ`
ետ
տանել
առ
նա.
ընդ
յղեաց
եւ
զիս։
20
Եւ
գրեաց
ի
նամակին
առ
նա
այս
պէս,
թէ
«Զի՞
ես
փախուցեալ,
եւ
կամ
զի՞նչ
է
քո,
յորմէ
դուդ
երկնչիս,
եւ
ինչ
ոչ
յայտնեցեր.
արդ
մի՛
փախչիր
եւ
մի՛
երկնչիր
յումեքէ.
զի
թէ
յԱրեաց
եւ
ի
նորին
ուժոյ
զարհուրեալ
ես`
մի՛
երկնչիր.
դարձի՛ր,
եւ
նամակ
առնեմք
առ
կայսր,
եւ
զանձինս
մեր
նմա
ի
ծառայութիւն
տամք.
եւ
նա
հաւատայ,
թէ
զայսպիսի
մեծ
աշխարհ
նմա
մե՛ր
կամաւ
ի
ծառայութիւն
տամք`
խնդութեամբ
եւ
կամաւ
յանձն
առնու,
եւ
զաւր
տայ
մեզ.
եւ
նոքա
եւ
մեք
միաբանեալք`
միշտ
աշխատ
ունիմք
զտէրն
Արեաց
եւ
զԱրիս։
21
Ապա
թէ
կայսր
այլազգագոյնս
ինչ
խորհի
եւ
չճանաչէ
զիւր
`
եւ
ես
մինչ
Վրաց
մարզպանն
էի
եւ
դուռն
Աղուանից
յիմում
ձեռին
էր`
բազում
զաւրագլուխք
ընդ
իս
բարեկամացան
ուխտիւ
եւ
երդմամբ,
եւ
այսաւր
նովին
երդմամբ
երթեւեկեն
առ
իս.
եւ
ամենայն
աշխարհիս
Հայոց
առ
իս
են,
եւ
գործակալք
ամենայն
յիմում
ձեռին
են,
եւ
այլ
եւս
բազում
կարասի,
զոր
ի
պարսիկ
գործակալացն
հանի`
որ
աստ
ի
Հայս
էին,
ի
յիմում
գանձի
կայ.
յորմէ
թէ
զմի
մասն
Հոնաց
տամ
տանել`
անտի
ա՛յնչափ
սաստիկ
հանեմ
Հոնս,
որչափ
զի
հողն
Պարսից
չբաւիցէ
նոցա
յաւարի»։
զՎարդան,
որ
էր
մաւտեալ
յաւտար
իշխանաց
իշխանութիւն,
որք
ոչ
հնազանդեալ
ձերում
իշխանութեանդ։
23
Եւ
նամակն
զոր
գրեաց
առ
Վարդան
Սիւնեաց
տէրդ`
ողջ
է,
եւ
կնիք
աստ
առ
մեզ։
24
Տեսանել
հրամայեցէք։
25
Եւ
յաղագս
որդւոցն
իւրոց
այսպէս
ա
սէր,
թէ
«Որ
ի
Պարսիկ
է`
զամենեսեան
կապանաւք
յամուր
բերդս
դնեմ,
մինչեւ
հարկաւ
արքայն
զիմ
որդիսն
ի
բաց
արձակիցէ»։
26
Յորս
արս
սակաւս
ի
Պարսկաց,
առ
վայր
մի
կապեաց.
եւ
յորժամ
ինքն
նենգաւորութեամբ
զմերոյ
կորստեան
խորհուրդ
ի
միտ
արկեալ
տարաւ
ի
գլուխ`
ապա
զնոսա
ի
բաց
արձակեաց։
27
Նամականի
արարեալ
առ
կայսր
եւ
առ
այլ
աւագանի
դրանն
եւ
առ
սպարապետն
Անտիոքայ.
եւ
զՎահան
Ամատունի
եւ
զայլս
ի
նախարարացն
յիւրաքանչիւր
տոհմէ
ի
Հոռոմս
արձակեաց.
եւ
զՎարդան
եւ
զմեզ
գնդաւ
յԱղուանս
ի
կռիւ
գումարեաց.
եւ
ինքն
մեզ
`
յայս
չար
մղեաց.
եւ
զայնպիսի
պիտանի
զձեր
ծառայ
սպան,
եւ
այնչափ
բազմութեան
Պարսից
եւ
Հայոց
կոտորածի
եւ
աշխարհին
կորստեան
եղեւ
պատճառ։
28
Եւ
արդ`
ինքն
զարդարեալ
աւադիկ
որպէս
գարեգործ
նստի
ի
միջի
ձերում
անհոգութեամբ։
29
Բայց
դուք
զնամականին
զամենայն,
զոր
գրեալ
եւ
կնքեալ
է
առ
կայսր
եւ
առ
ամենայն
Հոռոմոց
եւ
կամ
առ
այլս
բազումս`
տեսանել
հրամայեցէք
զայն
եւ
որպէս
ձեզ
Արեաց
կամ
է`
հրաման
տուեալ
կատարեցէք
ի
վերայ
մեր։
30
Զի
ուր
գրեալք
եւ
կնքեալք
ի
միջի
են,
որպէս
ձեր
արդարութիւնդ
,
աւելորդ
բանից
եւ
շատախաւսութեան
պէտք
անդ
ոչ
են»։
,
զոր
գրեալն
էր
Վասակայ
Սիւնեաց
տեառն,
եւ
ի
վերայ
հասեալ`
մեծապէս
հիացեալ
թագաւորն
Յազկերտ
եւ
ամենայն
իշխանք
դրանն
զարմացան։
