Դաւթար (1778-1800)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Epistles  

Զպատասխանի թղթոցն Հաշտարխանու նուիրակ եւ առաջնորդ Յովսէփ վարդապետին, այժմ գրեալ յղեաց սրբազան Վեհն առ նա: Զի ի Մօզտօքու դարձեալ ի Ղզլար. Բ թուղթ էր գրեալ առ սրբազան Վեհն, մինն ի յունվարի ԺԲ ի ձեռն թիֆլիզեցի մեր Ճորտ Յարութիւն տղայի միոյ` որ յառաջ աստ ի դպրատանն էր, եւ Յուսիկ կոչիւր: Եւ զերկրորդն ի Ղզլարու դարձեալ, ի մարտի Ե ընդ իւր եղբայր Մովսէսին, որպէս ասացաւ յամսոյս ԺԲ: Եւ յերկոսեանսն եւս խնդրէր զթուղթս: Որք են թուղթ առ Ղզլարու նոր կումէնդատ եւ պօլկովնիկ Իւան Պետրովիչ ոմն, որ էր ի մեր ազգէ, եւ Ղափանցի: Որ յետ վախՃանման հօրն` որ լեալ էր պօտպօլկովնիկ, գնացեալ էր ընդ եղբարց իւրոց ի դուռն Կայսեր: Եւ անտի ընդ զօրացն գնացեալ ի մեծ մարտն, որ ընդ Օսմանցիս, զմեծ եւ երեւելի քաջութիւնս էր ցուցեալ: Զորոյ զքաջութիւնն գովաբանեալ մեծի Զօրապետի առաջի Կայսեր, մեծարեալ էր զնա Կայսրն, տալով զպօլկօվնիկութիւն, եւ զկումէնդատութիւնն Ղզլարու: Ուստի` շնորհաւորութիւն գրեաց նմա սրբազան Վեհն որ դեռ նո'ր էր գալոց անդ, եւ էր փեսայ Ներսէս Աղային: Եւ գրեաց զի խնամս ունիցի ի վերայ համազգեաց իւրոց, եւ զսէր առ սուրբ Աթոռս եւ առ մեզ:

Թուղթ եւս ի Ղզլար, առ Զաքարեա Պավլիչն, որ է մայեօռ եւ զօրապետ Ղզլարու. եւ մեր ազգ: Օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն վասն սիրոյն որ առ ս. Աթոռս եւ մեզ: Թուղթ եւս ի Ղզլար` առ Անդրէի Միխայէլիչն, որ էր ռուս, եւ պատուովն կապիտան կայսերական, եւ զինուոր, եւ գլուխ մաքսապետացն Ղզլարու: Շնորհակալութիւն վասն սիրոյն, զոր ունէր առ ազգս մեր, եւ առ ս. Աթոռս, եւ առ մեզ, եւ առ Յովսէփ վարդապետն: Թուղթ առ Մակար Վասիլիչն, որ էր որդի Ներսէս Աղային, եւ ընկեր մաքսապետութեան վերոյ գրեալ մաքսապետին. նոյնպէս օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն: Եւ սոցա ամենեցուն յորդորումն, զի մնասցեն ի նոյն սէր: Եւ սմա յատուկ շնորհակալութիւն եւս, որ սեղանի գոգնոցին եւ մեծ վարագուրացուին լաւ օգնութիւն էր արարեալ` զորս հոգայր Յովսէփ վարդապետն: Թուղթք եւս առ Գ իշխանս` որք ի Ղզլար, այսինքն առ պ. Գեօրկինն, պ. Եղիայն, եւ պ. Յօհանջանն, նոյնպէս շնորհակալութիւն վասն հարազատութեանցն եւ սիրոյն, եւ յատուկ շնորհակալութիւն, որք դրամս էին տուեալ ի յօգնութիւն գոգնոցին ի մասնակցիլ նմին: Թուղթ առ պ. Գեօրկինն էստատեան, որ յայսմ ամի էր երեցփոխան ի Ղզլար. նոյնպէս շնորհակալութիւն վասն սիրոյն եւ հարազատութեանցն. որ իւր ձեռօք ողջոյն էր գրեալ սրբազան Վեհին ի Յովսէփ պետի թղթոջն վրացերէն: Թուղթ եւս առ Յովհաննէսն եւ Մնացականն, որք վասն հոգւոյ հօրն իւրեանց նոր վախՃանեալ Աբրահամին ոսկերչի զմէկ արծաթեայ սկիհ էին տուեալ ս. Աթոռոյս: Օրհնութիւն: Թուղթ եւս առ Չիպուխլուեցի Յարութիւնի որդի Կարապետն, որ ի մասնակցութիւն ս. եկեղեցւոյս մերոյ սեանց նորոգմանն դրամ էր տուեալ. օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն: Թուղթ առ Ահարցի եւ ի Ղզլար հանգուցեալ զարկեար Մինասի կին Արզուն գրեցաւ, Վասն Ա ձեռք տանն, զոր այրն իւր ի ժամ վախՃանին կտակեալ էր ս. Աթոռոյս, այնու պայմանաւ, զի որքան իւր կին Ներսէսի դուստր Արզուն կենդանի է` նստցի ի նմա, եւ յետ մահուան կնոջն ս. Աթոռոյս լիցի: Եւ այսր աղագաւ կինն Ա գիր էր տուեալ. ի բերանոյն, հաստատելով զկտակ առն, եւ ինքն եւս զնոյն խոստանալով, զի յետ իւր մահուանն ս. Աթոռոյս լիցի: Զի որպէս իմ այր Մինասն տուեալ է ասէ ս. Աթոռոյն, ես նորին կենակից Արզուս ես ետու: Ուստի յետ մահուան իմոյ, մի' ոք ի յընտանեաց կամ յօտարաց դաւի արասցէ այս տանս, զի մեզ անյիշատակացս յիշատակ լիցի ի դուռն ս. Աթոռոյն Էջմիածնի: Տան կողմունքն եւս էին գրեալ. որք էին, հիւսիսակողմն Փանոսի տունն, հարաւակողմն` քուչայ. Արեւելից կողմն` Բէկլարի տունն. եւ արեւմտից կողմն Սողոմօնի տունն: Եւ բազումք զթուղթն ձեռագրեալ` Բ օրինակ էին արարեալ, զմինն աստ էին յղեալ որպէս ասացաւ ի վերն, եւ զմինն անդ ս. Աթոռոյս գործակալսն թողեալ, զի ըստ ժամանակին այնու տիրեսցեն տանն: Ուստի գրեաց սրբազան Վեհն օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն առ կինն, եւ պատուէր` զի հաստատուն պահեսցէ զխոստումն առն իւրոյ զարկար Մինասին, եւ իւր, զի յիշատակ լիցի ինքեանցն միշտ: Թուղթ եւս առ Ղզլարցի Պօղոսի որդի հանգուցեալ Իսախանի կին Մարիամն, վասն կտակի առն իւրոյ, որ ի ժամ վախՃանին` զտունն իւր եւ զայգին կտակեալ էր ս. Աթոռոյս: Այսու պայմանաւ, զի որքան կինն կենդանի է նստցի` ի տանն, եւ զտունն եւ զայգին վայելեսցէ, եւ յետ մահուան կնոջն, ս. Աթոռոյս լիցի: Իսկ եթէ կինն առն երթիցէ, ապա բոլոր տունն եւ այգւոյ կէսն ս. Աթոռոյս լիցի, եւ կէս այգին կնոջն լիցի: Զայս միջնորդութեամբ եւ ձեռամբ իւր խոստովանահայր Տէր Մարգարին էր կտակեալ, որոյ կտակագրի օրինակն յղեալ էին աստ, զոր եւ ձեռագրեալ էին գիտակքն. իսկ զիսկականն տուեալ էր անդ Յովսէփ վարդապետն գործակալացն ս. Աթոռոյս, զի առ ինքեանս պահեալ` ըստ ժամանակին տիրեսցեն տանն եւ այգւոյն: Իսկ զի կինն փոքր ինչ դժկամակեալ` կամեցեալ էր տալ զտունն ընտանեաց իւրոց, ուստի` Յովսէփ վարդապետն գրէր յորդորումն գրել նմա, զի հաստատուն պահեսցէ զկտակ առն զի ինքեանց յիշատակ լիցի: Զոր եւ սրբազան Վեհն գրեաց յոյժ յորդորմամբ:

Բ. Թուղթք եւս առ գործակալսն ս. Աթոռոյս` պ. Դանիէլ, եւ պ. Նուրիջանն, որք աշխատեալ էին ի վերոյգրեցեալ երկուց վախուպիցն, եւ էին յոյժ հարազատք ս. Աթոռոյս, եւ Յովսէփ վարդապետին ձեռնտուք անդէն ի Ղզլար: Վասնորոյ` յոյժ օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն գրեցաւ երկուցն եւս, եւ պատուէր նոյնն մնալ. եւ ամենայն արդեանց ս. Աթոռոյս եւ վախուպիցդն եւ յիշատակացն հարազատօրէն մուղայէթ լինիլ: Եւ Դանիէլին յատուկ շնորհակալութիւն եւս, որ ընդ իշխանաց քաղաքին կատարելով զհրաման սրբազան Վեհին, զհօրեղբօր որդի սրբազան Վեհին ազատ էին արարեալ յամենայն արքունական հարկաց: Թուղթ եւս օրհնութեան եւ շնորհակալութեան առ Ղզլարու իշխանսն գրեցաւ, ի պատասխանի իւրեանց թղթոյն: Որք որպէս ասացաւ ի վերդ, զհօրեղբօր որդի սրբազան Վեհին զԷլիազն` ազատ արարեալ յամենայն հարկաց, գրեալ էին սրբ. Վեհին: Նաեւ շնորհակալութիւն դարձեալ եւ օրհնութիւն վասն առ ս. Աթոռոյս հարազատութեանց եւ սիրոյն, եւ պատուէր ի նոյն մնալ: Եւ վասն Էլիազին, զի արարեալ են նմա խնամս, նոյնպէս ի խնամ ունիցին միշտ: Թուղթ ի Հաշտարխան` առ Շամախեցի Սարգիս Աղայն, ո'չ այլ ինչ այլ միայն սէր` եւ օրհնութիւն վասն հարազատութեանցն եւ մխիթարութիւն եւս, զի կոտր էր անկեալ: Թուղթ եւս ի Մոսկով` առ Եղիազար Աղայն, որ ըստ խոստմանն իւրոյ` որ ասացաւ ի ՌՄԻԵ եւ յապրիլի ԺԹ թափեցուցեալ վասն ս. Աթոռոյս զմէկ ջուխտ մեծ եւ ազնիւ զանկակ, յղեալ էր ի Հաշտարխան, զի անտի նաւու յղեսցեն ի Բաքու` եւ բերցի աստ: Որում օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն յոյժ յոլով: Նաեւ` մեծ վարագոյրն զոր Յովսէփ վարդապետն կարել տայր ի Ղզլար` որ ի վերն յիշեցաւ, կամեցեալ էր սա իւրեան եւս առնել յիշատակ տալով եւ ինքն զդրամս, ի գինս նորին, առ ի մասնակցիլ նմին. այսր աղագաւ եւս գրեաց զշնորհակալութիւն: Նաեւ վասն սիրոյն եւ հարազատութեանցն որ ս. Աթոռս եւ առ ինքն, եւ լաւութեանցն` որ առ Յովսէփ վարդապետն: Եւ խնդիր` մնալ ի նոյնս միշտ: Որդւոցն իւրոց` Յովհաննէս` Մինաս եւ Յովակիմ աղայիցն, ողջոյն: Թուղթ եւս առ ինքն Յովսէփ վարդապետն, ի պատասխանի երկուց թղթոցն որք ի վերն յիշեցան իսկզբան բանիս: Առ որ հասեալ էր այն թուղթն սրբազան Վեհին, որ գրեցաւ առ նա ի յունվարի Դ համառօտ: Զոր յիշէր ի յետին թղթոջն, որ ի մարտի Ե էր գրեցեալ: Եւ զայս գրէր նախ, թէ մեր Եսային դարձեալ ի Պետրպօլքու ի Մօսկով, գրէ թէ` զքեզ բերելոց են ի մայիս ամսեանն ի Պետրբօրք` իւրեանց ծախիւքն, զի օծանիցես զեկեղեցին: Ուստի ասէ թէ` մինչեւ ցարդ չես յղեալ յայսկոյսն զնոր նուիրակ, այլ մի' յղել, մինչեւ տեսից թէ ե՞րբ տանեն զմեզ, եւ կամ տանեն թէ ո'չ: Եւ երբ գրեցից, յայնժամ յղեա' զնոր նուիրակն, զի ես եկից: Գրեաց թէ` բարի է, եթէ տանելոց են զքեզ` կամ տարեալ իսկ են, մեզ գրեալ ծանո': Եւ գրէր թէ` յորժամ Եսային աստ եկեսցէ, զնորին առեալ քսուրսն կամ ընդ ինքեան եմ յղելոց, եւ կամ ի վերայ Թիֆլիզու` ի ձեռն որիշ հաւատարիմ մարդոյ շուտով: Գրեաց թէ` որպէս եւ պատշաՃն է` այնպէս արա: Քանզի դու գիտես զտեղւոյդ եւ զՃանապարհաց որպէսն: Զարտաւայ էր առեալ ի Տաղստանու, ըստ մեր գրեցելոյ, գրեաց զայն եւս շուտով ընդ Եսայուն, կամ ընդ այլ հաւատարիմ մարդկանց յղել շուտով: Եւ թէ ահա զոր ինչ օրհնութեան թուղթս էիր խնդրեալ յայս Բ թղթոջս, զամէնն գրեալ առ քեզ յղեցաք: Նոյնպէս եւ վասն զանկակացն` Եղիազար Աղային եւ իւր որդւոցն գրեցաք զթուղթ օրհնութեան եւ շնորհակալութեան: Իցէ թէ` ասէ մինչեւ ցարդ նաւու յղեալ իցես ի Բաքու զզանկակսն, որպէս խոստանաս: Եւ զի գրէր թէ` Եղիազար աղային գրեա' թէ` զամենայն որպէսն մեր ի Յովսէփ վարդապետէն իմա, զի ի հարկէ տանելոց էք զնա յայդր վասն Օծման Պետրպօլքու եկեղեցւոյն: Սրբազան Վեհն եւս այնպէս գրեալ նմա, սմա ծանոյց: Եւ վասն վախուպ տանցն եւ այգւոյն Ղզլարու որք ի վերն յիշեցան, օրհնութիւն եւ շնորհակալութիւն գրեաց նմա. եւ պատւիրեաց ջանալ` զի հաստատուն լիցին: Եւ զի զՎարդան վարդապետն` որ էր սպասաւոր սորին, ըստ խնդրոյ ժողովրդեան Մոսկովու յղեալ էր անդ ի մէջ նոցա: Իսկ այժմ նոքա չթողուին, ասելով թէ` թող սրբազան Վեհն զսա մեզ բաշխեսցէ: Քանզի մեզ խոստացեալ է ի վաղուցհետէ ըստ խնդրոյ մեր` յղել աստ զքահանայ կամ յզաբեղայ, կամ զսարկաւագ ոմն, թող զսա աստ թողուցու, սա մեզ բաւական է: Վասն յիշեալ խոստմանն ասացեալ է յառաջ, իսկ Յովսէփ վարդապետն կամէր զնա հանել անտի որպէս գրէր, եւ նոքա ո'չ թողուին, եւ կամէին եւս թուղթ գրել առ սրբազան Վեհն, եւ ի սմանէ խնդրել: Ուստի սա գրէր թէ` երկնչիմ թէ եթէ զնա անտի հանցուք, նոքա զայլ ոմն խաբեբայ Ճարեալ յայլուստ պահեսցեն անդ, եւ ս. Աթոռոյդ խոչ լիցի, եթէ ո'չ է յոյժ ընդդէմ, շնորհեա զնա նոցա: Բայց թէ շնորհելոց իցես, մերովս խնդրանօք շնորհելդ բարւոքագոյն է, քան թէ նոցին խնդրանօքն, իբրու ակամայ: Գրեաց թէ դեռ ի նոցունց թուղթ ոչ է եկեալ առ մեզ. դու տես, թէ սիրով չթոյլատրեն, այլ պնդապէս ստիպեն, յայնժամ վերստին մեզ գրեա': Վասն Սարգիս Աղային ասէ որ մխիթարութեան թուղթ էիր խնդրեալ, ահա յղեցաք, տուր իւրեան եւ ի դիմաց մերոց մխիթարեա': Բայց որպէս յառաջ` որ ասացաւ ի մարտի Զ. նոյնպէս եւ այժմ գրէր` գրել առ սոյն Սարգիս Աղայս վասն առ Ագուլեցի Յովսէփն եղեալ Յակոբ կաթուղիկոսի թամասուկին, զի առնուցու ի նմանէ: Գրեաց թէ զայդ պատշաՃ ո'չ տեսաք գրել, որոյ զպատՃառն գրեալ եմք ի մարտի Զ. զի շատ հետեւելով զոչինչն ինչ առնեմք: Վասն Սաղիմայ անդ գնացող նուիրակին որ յիշեցաւ ի մարտի Զ. գրէր թե դեռ չերեւի յայս կողմունքս. բայց գրեա, որ եպիսկոպոս չյղեն: Գրեաց թէ առաջին եկօղն այլ չէ գալոց, լուաք թէ զաբեղայ են յղեալ, դեռ չիմացաք զհաւաստին: Եւ Հալէպցի Աղթարմայ ոմն անդ ի դրունս Ռուսաց անկանելով կամէր առնուլ զդուստր Ղեւոնդ Աղային, իսկ սա արգելոյր: Գրեաց պնդապէս կանգնել եւ չթողուլ, զի մի' այլոց չար Ճանապարհ լիցի ասէ: Իսկ եւ զպատՃառս յետանալոյն այս թղթոցս գրեաց. որ էր յԵրեւան ի Նաւռուզին շատ յամիլն, (զոր եւ լաւապէս անցուցաք ասէ), եւ այլ շատ զբաղմունք եւ ուրիշ թղթագրութիւնք, եւ վերստին գնալն յԵրեւան ըստ հրաւիրման խանին, վասն դստեր նշանդրէքին, եւ երկար մնալն անդ: Եւ հիւանդանալն: Եւ նա ինքն եւս հիւանդ էր լեալ, սփոփութիւն գրեաց: Բայց կարՃմտաբար գրէր թէ` ահա յամենայն տեղիս նուիրակ ես յղեալ, ինձ չը գրեցեր թէ` զոր տեղի ես տալոց. զի գոնեայ ուրախանայի, թէեւ չգնայի, եւ զանունս գնացողացն խնդրէր գրել: Զոր եւ գրեաց, եւ փոքր ինչ սիրով յանդիմանեաց վասն այսպիսեաց կարՃմտութեանց եւ սնոտի մտածմանց: Այլեւ նոյն Յարութիւն տղայն որ ի սկիզբն բանիցս յիշեցաւ, ունէր ի Ղզլար փեսայ Սարգիս անուամբ, որ էր Թիֆլիզեցի: Որ ձեռամբ սորին աջահամբոյր էր յղեալ սրբազան Վեհին, եւ զտուրս ինչ եւս վասն մասնակից լինելով նորոգութեան սեանց սրբոյ եկեղեցւոյն. իսկ սա գրէր թէ այսպէս է ասացեալ տղային, զի թէ տեսցէ աստ զպատշաՃաւոր յիշատակ ինքեանց լինելի շինուածք իմն, կամ ի քարանց սեանցն, եւս աւելի տացէ, զի մասնակցին հոգեւոր յիշատակին: Գրեաց թէ` դեռ աստ է տղայն, եւ յորժամ գայցէ յայդկոյս` կամ տայցէ եւս ինչ, գրելոց եմք առ փեսայն իւր զթուղթ օրհնութեան: Եւ խնդրէր գրել Հերակլ Արքային, զի թողուցու նմա տանիլ զտունն իւր ի Թիֆլիզու ի Ղզլար: Զոր խոստացաւ գրել: Քանզի կամէր տղայն էրէց լինիլ ի Մօզդօք: Այլ եւ Չիպուխլուեցի Բայրամի որդի Մանուչար անուամբ տղայ մի գերի անկեալ ի վաղուց ի ձեռս լեկզեաց, այժմ փախուցեալ անցեալ էր ի Ղզլար: Եւ տէր նորին գնացեալ անդ` խնդրէր յենարալէն շնորհել ինքեան զգերին իւր, եւ նա հրամայեալ էր տանել: Վասնորոյ` յողոք անկեալ առ Յովսէփ վարդապետն արք տեղւոյն, մանաւանդ` Չիպուխլուեցիքն որք անդ, խնդրեալ էին Ճար իմն առնել: Եւ աղաչեալ էր զենարալն չտալ զնա լեկզւոյն. իսկ նա հրամայեալ էր լեկզւոյն դրամով ծախել զնա: Եւ գին էին հատեալ նմա վեց թուման: Իսկ ի չտալն ումեք դրամ, Յովսէփ վարդապետն ի սոյն Յարութիւն տղայէս` եւ ի սորին փեսայ Սարգսէն առեալ եւ տուեալ էր: Որպէս զի` Յարութիւնն եկեալ աստ ի նորին հօրեղբայր Չիպուխլուեցի Տէր Դաւթէն առնուցու, որովհետեւ աստ էր գալոց լեալ տղայն: Եւ նոյն գերի Մանուչարն գիր էր գրեալ իւր հօրեղբայր Տէր Դաւթին զի զայն դրամն տացէ: Բայց ոչ կնիք կայր ի վերայ այն թղթոյն, եւ ո'չ ձեռք եւ վկայութիւն ուրուք, եւ ոչ գոնեայ Յովսէփ վարդապետն էր ձեռք եդեալ, կամ գրեալ աստ ումեք: Ուստի` ի գալն աստ Յարութիւնին, Տէր Դաւիթ եւ այլ չիպուխլուեցիքն ոչ տային զդրամն` անկանելով յայլ եւ այլ կարծիս: Եւ զայս եւս ասէին, թէ` դիցուք թէ մեք զայդ դրամդ տամք, իսկ մեր տղայն զայն երկիրն լաւ տեսանելով` եթէ չգայցէ, մեք ոչ փողի տէր լինիմք, եւ ոչ տղայի: Եւ այսու բանիւք վիՃելով` եկին ի դատաստան սրբազան Վեհին: Եւ Յարութիւնն ասէր թէ` թող այս իմ բերած թղթոյս վրայ ձեռք դնեն, թէ մեք զայս փողս չետուք, ես անդ կարեմ պահել առ իս զայն տղայն, եւ առնել յաւիտենական ծառայ ըստ սովորութեան երկրին, որ այլ չկարիցէ անտի ելանել: Ուստի` չիպուխլուեցիքն աղաչէին զսրբազան Վեհն գտանել զհնար ինչ: Եւ սրբազան Վեհն զայն վեց ետ աստ այն աղային, եւ էառ զբերեալ զգիրն, յորոյ վերայ ձեռն դնել ետուք եւ կնիք եւ պահեցաք աստ, եւ ղապզ եւս էառ, այսու պայմանաւ, զի թէ այն աղայն եկեսցէ աստ, չիպուխլուեցիքն եւ Տէր Դաւիթն տացեն մեզ աստ զայն դրամն: Իսկ թէ ա'նդ մնասցէ, ապա Յովսէփ վարդապետն զայս դրամս անդ ի յայս տղայիս փեսայէն եւ ի սմանէ առնուցու, եւ իւրեանք զայն Մանուչար աղայն զի՞նչ եւ կամիցին, այնպէս արասցեն: Եւ զայն ղապզն յղեաց սրբազան Վեհն առ Յովսէփ վարդապետն, եւ զայս իրակութիւնս նմա ծանոյց, եւ գրեաց, զի թէ գայցէ այն տղայն, հաւատարիմ մարդով զնա յղեսցէ աստ, եւ զայն ղապզն ցուցցէ անդ նոյն տղային եւ իւր համշարի չիպուխլուեցւոցն, եւ դարձեալ առ ինքն պահեսցէ, մինչեւ եկեսցէ աստ այն տղայն եւ մեք զփողն աստ առեալ` գրեսցուք ինքեան, որ զայն ղապզն տացէ նոցա: Իսկ եթէ ո'չ եկեսցէ, ապա` այն ղապզն բաթալ լիցի, առնուցու անդ ի յայս Յարութիւն տղայիս փեսայէն զմեր դրամն, եւ զայն ղապզն տացէ նմա, եւ զայն տղայն որպէս կամիցի առնել, այնպէս արասցէ: Եւ վասն սոյն բանիցս, Ա գիր Յարութիւնն գրեաց իւր փեսային եւ Ա գիր եւս Տէր Դաւիթն գրեաց առ անդ եղեալ չիպուխլուեցիսն, զորս եդաք ի թղթոջ Յովսէփ վարդապետին, տալ նոցա: Զայս ամենայն եդեալ ի մի պահարան, պատրաստեցի յղել ի Հաշտարխան առ Յովսէփ վարդապետն յապրիլ Լ.