ԺԶ.
Եւ
ապա
աւագ
եւ
բովանդակ
բազմութեան
ուխտին
եկեղեցւոյ
եւ
ժողովրդոց
ի
միասին
արանց
եւ
կանանց`
զսուրբ
եւ
զանարատ
եւ
զառաքելաշնորհ
վարդապետութիւնն,
զոր
սերմանեալ
աճեցոյց
ի
նոսա
սուրբն
Գրիգորիոս
եւ
նորին
զաւակքն,
որք
ուսուցին
զճշմարիտ
եւ
զարդար
ուսումն
ամենայն
լսողաց.
զոր
ինքեանք,
նման
երանելի
առաքելոցն,
ընկալան
ոչ
ի
մարդկանէ
եւ
ոչ
ի
ձեռն
մարդոյ,
այլ
յազդեցութենէ
սուրբ
Հոգւոյն
շնորհաց։
2
Եւ
դարձեալ
ժողովեցան
միահամուռ,
եւ
դիմեալք
բուռն
հարկանէին
զոտից
սրբոյ
առն
Աստուծոյ
Սահակայ,
աղերս
թախանձանաց
եւ
բազմազեղ
արտասուս
արկեալ
առաջի
ճշմարիտ
քահանայապետին
եւ
ա
սեն.
«Մեղաք
յերկինս
եւ
առաջի
քո.
թո՛ղ
մեզ
մեղուցելոցս
եւ
ձեւացո՛
զքեզ
ըստ
աւրինակի
նախնւոյն
քո
բարեպաշտի
սրբոյն
Գրիգորի,
որ
ոչ
յիշեաց
զայնչափ
տանջանս
եւ
զքերանս,
զոր
անցուցին
ընդ
նա
նախնիքն
մեր.
այլ
նմանեալ
Արարչին
ամենեցուն`
հատոյց
փոխարէնս
բարի
փոխանակ
չարեացն,
զոր
հասուցին
ի
վերայ
նորա,
եւ
ծանուցեալ
եցոյց
ամենայն
բանիւ
հաւանելոց
նմա`
վարս
երկնաթռիչս
եւ
ճանապարհս
աստուածագիւտս.
եւ
ուսոյց
ամենեցունց
հանա
պազ.
«Թո՛ղ
մեզ
զպարտիս
մեր,
ըստ
մեր
թողլոյ
մերոց
պարտապանաց»։
3
Արդ`
որ
եղեր
դու
անդադար
վարդապետ
մեր`
զնորին
տպաւորեա՛
եւ
դու
ի
քոյին ,
զնոյն
համբերութեան
աւրինակ,
եւ
թո՛ղ
մեզ
զպարտիս
մեր։
4
Եւ
մեք
ջանամք
եւ
խնդրեմք
ի
դրանէ`
հաստատել
զքեզ
ի
բնիկ
հայրենի
աթոռ
կաթողիկոսութեան
սուրբ
եկեղեցւոյ,
յորմէ
լուսաւորեալ`
տեսաք
զայն
անմատոյց
արդարութեան
արեգակն։
5
Եւ
մի՛
խառնեսցի
պղտոր
ուսումն
ընդ
յստակ
եւ
ականակիտ
վարդապետութիւն
սրբոյ
եւ
առաքելանման
հայրապետին
Գրիգորի.
քանզի
ահա
դեռ
թուլացեալ
մեղկի
ի
լոյծ
կնիք
աւանդոց
անարատ
քարոզութեան ,
եւ
ահա
կորնչիմք
մեք
եւ
ծնեալք
ի
մէնջ
զյաւիտենական
կորուստ»։
6
եւ
առաւել
եւս
քան
զսոյն
բանս
աղաչանաց
խաւսեալ
միաբանութեամբ
ամենայն
բազմութեանն
ի
բազում
աւուրս
ընդ
սրբոյն
ի
տուէ
եւ
ի
գիշերի
անդադար`
ամենեւին
ոչ
կարէին
խոնարհեցուցանել
զմիտս
առնն
ճշմարտի
ի
բանս
խանդաղատականս
պաղատանաց
իւրեանց։
7
Այլ
խաղաղական
ասէր
ցամենե
սեան,
թէ
Ես
ոչ
ուսայ
յերկնաւոր
Արարչէն
եւ
ի
վարդապետէն
Քրիստոսէ
բարկանալ
ումեք,
որ
եւ
ի
խաչին
յաղագս
խաչահանուացն
աղաչէր
զՀայր`
չհամարել
նոցա
Հա՛յր,
թո՛ղ
դոցա,
զի
ոչ
գիտեն
զի՛նչ
Տէ՛ր,
մի՛
համարիր
դոցա
զայս
մեղս.
որ
եւ
մեզ
ցանկ
բողոքէ
ասե
լով.
Աւրհնեցէ՛ք
զհալածիչս
ձեր,
բարի
արարէք
ատելեաց
։
8
Այլ
քահանայանալ
ի
վերայ
տիրանենգ
եւ
տիրասպան
եւ
մատնիչ
ժողովրդոց
ոչ
կարեմ.
քանզի
սուրբ
Հո
գին,
որ
ծնաւ
զմեզ
վերստին
սուրբ
աւազանաւն,
ժառանգակից
լինել
Քրիստոսի`
նոյն
ասաց
երկնաքաղաքացի
արամբն
Պաւղո
սիւ,
թէ
Մի՛
դատիք,
զի
մի՛ .
եւ
ե
թէ,
Դուք
որ
կարողդ
էք`
զտկարութիւն
տկարացն .
եւ
դարձեալ
ա
սէ,
թէ
Իմ
են
վրէժխնդրութիւնք,
եւ
ես
հատուցից,
ասէ
։
9
Արդ`
դուք
ձեզէն
գիտէք.
եղէք
վրէժխնդիր
թագաւորին
ձերոյ
գործոց,
եւ
զայրացեալք
նմա`
զսուրբ
հաւատ
ուխտին
մերոյ
մատնեալ`
ծաղր
ետուք
առնել
անաւրինացն։
10
Ի՞ւ
զիս
ջանայցէք
մխիթարել,
եւ
կամ
ո՞ւմ
թախանձեցուցանէք
զիս
քահանայանալ,
որ
զվիրաւոր
ոչխար
հաւտին
Քրիստոսի
ոչ
պատեալ,
եւ
ձիթով
եւ
գինւով
աւծեալ
զվէրսն
եւ
եդեալ
ի
վերայ
գրաստու
եւ
տարեալ
ի
պանդոկի.
այլ
յանխնայ
եւ
առաջի
գիշակեր
գազանաց
ընկեցեալ
յաւցտումն։
11
Երթա՛յք
յինէն
ի
բաց,
եւ
թո՛յլ
տուք
ինձ
ողբալ
կորուստ
աշխարհիս
Հայոց,
զոր
տեսանեմ
աչաւք
մտացս
ի
զաւրութենէ
վերին
ցուցակութեանն.
մի՛
բռնադատէք
մխիթարել
զիս
ի
վերայ
բեկման
ժողովրդեան
իմոյ։
12
Վասն
զի
զանցս
աղէտիս
այսորիկ
յառաջ
քան
զձեռնադրելն
զիս
յեպիսկոպոսութիւն`
եցոյց
ինձ
վերին
կանխասացութիւն,
գիտելութիւն
յանուրջս,
ըստ
աւրինակի
մարգարէական
տեսլեանն,
որ
ցուցաւ
սուրբ
նահատակին
Գրիգորի,
գիտելութիւն
իրաց
առ
ի
յապայ
եղելոցս։
13
Զոր
եւ
ձեզ
պատմել
այսաւր
բռնադատիմ
առ
սրտի
իմոյ,
եւ
ցուցանիմ
անզգամ
որպէս
եւ
սուրբ
առաքեալն
Աստուծոյ
Պաւղոս,
որ
յաղագս
սուտ
առաքելոցն
եւ
անաւրէն
մշակացն`
գրեաց
պարծելով
առ
Կորնթացիսն
զիւր
ճգնութեանցն
զհանդէսն։
14
Արդ`
ունկնդիր
լերուք
ինձ
մտադիւրութեամբ
ամենայն
բազմութիւնք
ժողովրդոց,
եւ
պատմեցից
ձեզ։