ԼԸ.
Իսկ
ի
յաւուր
ուրբաթու
մեծի
տաւնին
պենդէկոստէին
դիմեալ
հասանէին
մերձ
ի
նոյն
տեղիս
զաւրքն
Հայոց,
գտեալ
անպատրաստագոյն
զզաւրսն
Պարսից.
որոց
թէ
կամեցեալ
էին`
կարող
էին
վնասել
երամակարձակ
ծուլացելոցն.
բայց
թոյլ
տուեալ
դադարեցին
յայնմ
աւուր.
քանզի
ոչ
էր
եդեալ
ի
մտի
նահատակութեան
փափաքողաց`
այնուհետեւ
յաղթել,
վասն
տեսանելոյ
հանապազաւր
զհոգեկորուսացն
,
այլ
միշտ
եւ
հանապազ
ի
կէտ
կոչման
եւ
տենչալի
մարտիրոսութեանն
փութանային
հասանել։
,
մինչ
եդեալ
սահմանն
ընթացից
տուընջեանն
կատարէր։
3
Եւ
հասեալք
ի
ժամ
երեկոյին
եւ
զկանոն
պաշտաման
ժամու
աղաւթիցն
ըստ
սովորութեանն
լցեալ`
զուարճանային
չափաւոր
ուրախութեամբ
կերակրովքն։
4
Եւ
կատարեալ
զամենայն`
առնուին
հրաման
ի
սուրբ
քահանայիցն`
արթուն
խնդրուածովք
կատարել
զգիշերն
յաղաւթս։
5
Եւ
զցայգն
ամենայն
դասք
քահանայիցն,
մերթ
սաղմոսարանին
գոբղայիւք,
մերթ
վարդապետական
բանիւք,
քաջալերէին
զբազմութիւն
զաւրացն`
վայր
մի
քաջանալ,
եւ
անսպառ
բարեացն
լինել
ժառանգաւոր։
6
Իսկ
սուրբ
երէցն
Յովսէփ,
որ
եւ
զկաթողիկոսութեանն
Հայոց
ունէր
զաթոռ,
հրաման
տայր
երանելւոյն
առն
Աստուծոյ
Ղեւոնդի
խրատել
զժողովուրդն
եւ
քաջալերել։
7
Եւ
սուրբ
երէցն
Ղեւոնդ
զամենայն
զգիշերն
անձանձրոյթ
առաքելական
վարդապետութեամբ
զաւրացուցեալ
ուսուցանէր
զամենեսեան
իմաստութեամբ,
առակաց
մեկնութեամբք,
հոգէշնորհ
վարդապետութեամբ.
որոյ
բանքն
նման
քաղցրութեան
մեղու
բղխէին
ի
բերանոյ
արդարոյն,
որ
էր
լսողացն
ցնծութիւն.
եւ
ախորժաբար
զնա
ծանուցանէր
վերին
ազդեցութեամբ
պայծառութիւնն
ի
նմա
ներքին
մարդոյն
եւ
տեսակութիւն
հրեշտականման
երեսացն
կերպարանի։
8
Զոր
եւ
յառաջագոյն
ժամանակի,
կալով
ի
քուն
սրբոյն,
այրն
Աստուծոյ
Մաշտոց
վարդապետն
նորին`
հանդերձ
եւ
այլ
իւրովք,
երանելեաւն
Կորեամբ
եւ
Արձանաւ,
տեսանէին
արթնութեամբ
ճառագայթեալ
շուրջ
զնովաւ
լոյս
սաստիկ.
որք
անդէն
եւ
անդ
ծանեան
երանելի
արքն
սուրբ
Հոգւով
զվախճան
սրբոյն,
թէ
նահատակութեամբ
կատարի.
զոր
թէպէտ
եւ
նմա
ոչ
յայտնեցին
զսքանչելագործութեան
զտեսութիւնն,
սակայն
ի
բազում
շշնջելն`
պատմեալ
հռչակեցաւ
բան
երեւմանս
այսորիկ։
9
Որ
յուսուցանելն
իւրում
բազում
բանս
հոգեւորս`
յիշեցուցանէր
ամենեցուն
զվարս
եւ
զժուժկալութիւն
առաջնոցն,
եւ
նախ
զանպատումն
զհամբերութիւն
սրբոյն
Գրիգորի,
ապա
զայլոցն
ամենե
ցուն.
«Որոց
գիտացեալ,
ասէ,
զվաղ
եւ
զանագան
կենցաղոյս
զվախճան`
ընտրեցին
ըմբռնել
զյաւիտենից
կեանսն։
10
Ոմանք
տանջանաւք
եւ
մահուամբ,
ոմանք
պահաւք
եւ
գետնատարած
անկողնաւք,
այլք
եւ
յանգէտս
ընդունել
զհրեշտակս
արժանի
եղեն.
եւ
կէսք
աշխարհաշինութեամբք
եւ
արդար
դատողութեամբ
երեւեալ`
ընտիր
գտան
Աստուծոյ։
11
Քանզի
ոչ
բոլորեցունց
դիպի
վիճակն,
այլ
ըստ
ժամանակի
որպէս
եւ
բաշխէ
վերին
տեսչութիւն։
12
Եւ
պար
տին
առողքն`
արդար
վաճառականութեամբ
գնել
ընդ
զանանցն,
ընդ
ապականացուիս
զանանց
բարութիւնսն։
13
Իսկ
պահեալքդ
այժմ
մեծի
եւ
պատուական
բաժակի`
փութասցուք
լինել
արժանի
հասանել
ի
մասն
ժառանգութեան
սրբոցն
ի
լոյս.
զորոց
զպատուականութիւնն
սաղմոսերգուն
գոչէ
ասե
լով.
Պատուական
է
առաջի
Տեառն
մահ
սրբոց
։
14
Ահա
եւ
ճգնասէրն
Գրիգորիոս
վարդապետն
ձեր
կոչէ
զձեզ
յերկնային
քաղաքն
,
յամենատենչ
եւ
ընթրիսն
Քրիստոսի,
ուստի
մերժեալ
են
ցաւք
եւ
տրտմութիւնք
եւ
հեծութիւնք»։
15
Բազում
եւ
այլ
բանիւք
հոգեղինաւք
եւ
շնորհաւք
վարդապետութեամբք
քաջալերէր
զիւրաքանչիւր
ոք
ի
մեծամեծ
աւագանւոյն
Հայոց
սուրբն
Ղեւոնդ,
հանդերձ
երանելեաւն
Յովսէփաւ.
որ
թէպէտ
եւ
զձեռնադրութիւն
երիցութեան
ունէր`
սակայն
յաթոռ
կաթողիկոսութեանն
էր
վիճակեալ
արժանաւորապէս։
16
Որոց
խրատեալ
եւ
զաւրացուցեալ
հոգեւոր
բանիւք
զամենայն
գիշերն`
լինէր
ամենայն
մարդ
ի
կամաւոր
լսողացն
վառեալ,
որպէս
աներկիւղ
ամրութեամբ,
սուրբ
Հոգւոյն
զինու։
17
Որք
զաւրինադրեալ
ժամս
կարծէին
երկայնագոյն
քան
զայլ
գիշերացն,
տեսանել
զառաւաւտ
փրկութեանն
բաղձային,
որպէս
զի
հասեալք
արբցեն
զբաժակ
արքայութեանն
երկնից։
տեառն
Յովսէփայ
եւ
Ղեւոնդի
մտադիւրութեամբ
լուեալ
Վարդանայ
տեառն
Մամիկոնէից`
տայր
պատասխա
նի,
թէ
«Սուր
քահանայից
եկեղեցւոյ
պատիւ
ձեռնադրութեան
ոչ
է
ի
մարդկանէ,
այլ
ի
սուրբ
Հոգւոյն
յաջորդեալ
շնորհէ.
նոյնպէս
եւ
բանք
սոցա
զամենայն
առողջ
խորհուրդս
լսողացն
ի
յերկինս
հայեցուցանէ.
որպէս
եւ
այժմ
իսկ
զամենայն
գիշերս
անհանգիստ
ձայնիւ
յորդորէին
յերկնաւոր
ընթրիսն,
յիշեցուցանելով
մեզ
զչարչարանսն
սրբոյն
Գրիգորի.
յորոց
բազումք
որ
աստ
կամք,
ոչ
միայն
աշակերտք,
այլ
ազգախառնութեամբ
եմք
հաղորդեալք։
19
Փութասցո՛ւք
ժամանել
ի
հարսանիսն
Քրիստոսի
եւ
ի
հրաւիրակսն,
ի
գունդ
սուրբ
առաքելոցն,
եւ
յընթրատուն
Քրիստոս,
որ
բացեալ
զդուռն
արքայութեանն`
սպասէ
ընդունել
զամենեսեան
եւ
ուրախ
առնել.
որոյ
ուրախութիւնն
մշտնջենաւոր
է
եւ
անանց
եւ
։
20
Փութասցո՛ւք
առանց
յապաղելոյ,
եւ
մի՛
ոք
նման
Յուդայի,
որ
յառաքելական
դասուէն
քակտեցաւ`
նման
նմա
գտցի.
որպէս
եւ
յայսմ
գիշերի
տեսէք,
որք
մեղկեալ
զկնի
սատանայի
ընթացան։
21
Այլ
ես
բաժակին,
որում
վաղնջուցն
ցանկացեալն
էի`
փափաքանաւք
ընդունիմ,
եւ
ըստ
գրեցելումն
գո
չեմ.
Զբաժակ
փրկութեան
ընկալայց
եւ
զանուն
Տեառն
։
22
Եւ
զայս
ամենայն
այսպէս
խաւսեցեալ
սրբոյ
զաւրավարին`
ի
ժամ
հաւուն
ասելոյ
հրաման
տային
սուրբն
Յովսէփ
եւ
Ղեւոնդ,
հանդերձ
ամենայն
քահանայիւքն,
զպաշտաւն
կանոնին
կատարել,
որով
նպարակեալ
վառեալ
զինու
Հոգւոյն
յուղարկէին
յաստուածատունկ
վայելչութեան
դրախտն։
23
Եւ
հաղորդեալ
զաւրացն
Հայոց
ի
պատուական
խորհրդոյն
մարմնոյ
եւ
`
ի
գործ
առաջիկայ
իրացն
։
