Սրբոյն Ներսեսի Լամբրոնացւոյ Տարսոնի եպիսկոպոսի Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ եւ Մեկնութիւն խորհրդոյ պատարագի

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Theology  
ՍԻՈՆ վերին եւ Երուսաղէմ՝ ուսուցանեն մեզ գիրք սուրբք խորհրդականապէս առաքելոց եւ մարգարէից՝ զժողովս սրբոցն որ առ Աստուծոյ. ըստ այնմ զոր գրէ առաքեալ. «Վերինն Երուսաղէմի », առ եկեղեցիս հեթանոսաց ասելով։ Քանզի զսա ծնան դասք մարգարէիցն հնոյ օրինացն աշակերտք. եւ նոր օրէնքս եւ վարժեալք սովաւ ՚ի նախ եղելեոցն՝ դուստր կոչեցան, զի նովաւ ծնան։ Իսկ այժմ անուանիմք դուստր ոչ ներքին Երուսաղեմի՝ այլ վերնոյն։ Ըստ Պօղոսի. «Մատուցեալ էք ՚ի Սիոն լեառն եւ ՚ի քաղաք Աստուծոյ կենդանւոյ յԵրուսաղէմ յերկինս ». խորհրդոյս առ այն վարժելով զմիտս՝ թէ սուրբքն աստուածահաճոյք այժմ առ Աստուծոյ են, յետ նկուն առնելոյ զզօրութիւն սատանայի, եւ մարդկան յերկինս ճանապարհ հորդելոյ, ըստ այնմ զոր ինքն աղօթէր. «Հայր, կամիմ զի ուր եսն եմ եւ սոքա ընդ իս իցեն ». եւ առ աւազակն, «Այսօր ընդ իս իցես ՚ի դրախտին »։ Եւ Պօղոս, «Ելանել եւ ընդ Քրիստոսի լինել լաւ համարիմ »։ Եւ Յովհաննէս աւետարանիչն աղօթէր. «Ի գալս իմում առ քեզ տէր Յիսուս զճանապարհս իմ անփորձ պահեա յօդային այսոցն ». զոր եւ սուրբն ետես Անտոնիոս, եւ գրեաց Աթանաս։ Բազում եւ այլ ունիմք ապացոյց այսմ, բայց կարւորապէս սուղ ինչ բնախօսել է պարտ։
       Հոգին իմանալի բնութիւն է եւ անմահ՝ զգայուն եւ անձնաւոր, ՚ի մեկուսանալն ՚ի մարմնոյս եւ ՚ի լքանելն զսա՝ յայտ է թէ առ Աստուած դիմէ. իսկ ՚ի գնալն նորա՝ գայ սատանայ եւ քննէ՝ թէ գտանէ ՚ի նմա ինչ յիւրոցն, մինչ զօրել ըմբռնել, որպէս եւ ետեսն Անտոն։ Մնան ՚ի տեղի ինչ, ըստ որում գրեաց սուրբն Եփրեմ ՚ի ճառ մանանխին, մինչեւ յօրն դատասատնի անվտանգ ՚ի սատանայէ, եւ անփառս յԱստուծոյ։ Բայց առ որս ոչ գտանէ նա յիւրոցն, ըստ որում ասաց Քրիստոս, «Գայ իշխան աշխարհիս այսորիկ, եւ յիս ինչ ոչ գտանէ », եւ որպէս ոչ եգիտ յԱնտոն, զերծանին եւ առ Աստուած եւ ընդ Աստուծով հանգչին ՚ի սէր եւ ՚ի փառսն ըստ գործոցն ոչ ընկալալ մինչեւ յօրն դատաստանի, «Աստուծոյ վասն մեր լաւագոյն համարեալ զի մի՛ առանց մեր կատարեսցին », եւ առանց վշտակից մարմնոյս փառաւորեսցին։ Այլ որպէս յայս կեանքս որք անօսրանան մտօք, իմացականապէս տեսանեն եւ զուարճանան ՚ի սէրն Աստուծոյ մարմին գոլով, սակայն մարմինն հեշտութեամբ ոչ կցորդի այսմ ուրախութեան, այլ մանաւանդ վիշտն սորա ծնանի զնոյն, այսպէս եւ սրբոցն մարմինքն մնան ըստ անհաս իմաստիցն Աստուծոյ ներքոյ ապականութեան մինչեւ ՚ի դատաստանն. եւ ինքեանք ըստ որում ՚ի մարմնոյս կապանս՝ հպէին յԱստուած անձնապէս, առաւելապէս այժմ են առ նա՝ ազատեալ ՚ի կապանացն։
       Եւ այն ժողովն նոցա՝ վերին Սիոն եւ Երուսաղէմ անուանի՝ այսմ եկեղեցւոյս մայր, զի սա ՚ի նոցանէ ծնաւ՝ եւ դուստր է նոցա՝ որք հոգեւոր երկամբքն ծանան ըստ Պօղոսի. «Որդեակք իմ, զորս դարձեալ երկնեմ ». եւ որպէս ծնունդքն միշտ յառաջանալով ծնանին յայլոց, եւ ինքեանք զայլս ծնանին, որ յետոյ՝ զնախն ունի մայր, այսպէս առաքեալքն ծնան զհետեւողսն իւրեանց եւ գնացին. որք մնացին՝ զնոսա մայր կոչէին. եւ յետ նոցա մի ըստ միոջէ ծնանին սուրբք զմանկունս եկեղեցւոյ՝ եւ մեռանին եւգնան ՚ի մի ժողովն. եւ սա հանապազ զնոցա ժողովն իւր մայր անուանէ. զորոց յիշատակն կատարելով հանապազ, որպէս որդին զի համարձակաբար ընդ մայրն խօսի քան ընդ հայրն՝ երկնչելով ՚ի նորա իշխանական սաստէն, այսպէս եւ մանկունք եկեղեցւոյ համարձակաբար խօսին ընդ մայրն իւրեանց ընդ վերինն Երուսաղէմ ՚ի ժողովս սրբոցն, եւ թախանձեն զնոսա բարեխօսել առ Քրիստոս Հայրն եւ Աստուած վասն ինքեանց. իսկ նոքա ընդունին սիրով, եւ մայրենի գթովն մաղթեն առ նա. զորոց պտուղ աղօթիցն բազումք պէսպէս սքանչելեօք ճաշակեցին՝ մայր անուանել մեզ զվերինն Սիոն եւ Երուսաղէմ։