«Արժան
է
ստուգապէս
եւ
իրաւ՝
ամենայորդոր
փութով
միշտ
երկիր
պագանելով
փառաւորել
զքեզ
Հայր
ամենակալ
»։
Ժողովրդեանն
բանի
համաձայնի
՚ի
սկզբանս,
եւ
՚ի
նոցանէ
առնու
եւ
այժմ
զնիւթս
աղօթիցս
որ
վասն
նոցին
մատուցանէ
Աստուծոյ
Հօր.
արժանի,
ասէ,
զքեզ
դատեցան
գոհանալոյ,
եւ
արդարապէս
զմտաւ
ածեալ
խորհեցան
զայս.
զի
իրաւացի
է
ոչ
միայն
գոհանալ
զքէն
Հայր
սուրբ,
այլ
եւ
յորդորել
՚ի
սոյն
նպատակ
աղօթից
զմիմեանս
փութով,
եւ
լծակից
տալ
զկորացումն
պարանոցի
երկրպագութեան
ընդ
գոհութեամբն
փառատրութեան .
է՞ր
վասն.
յաջորդբանիւս
ցուցանէ։
«Որ
քոյին
անքննելի
եւ
արարչակից
բանիւդ
զանիծիցն
բարձեր
զկրճիմն
»։
Մեղաւ,
ասէ,
մարդն
առաջին
խորհրդակցութեամբ
չարին,
եւ
ըստ
արժանի
իւրում
անիծիւք
դատապարտեալ՝
մահուամբ
մեղացն
մեռաւ,
եւ
փշովք
ախտից
մարմնոյն
միշտ
խոցոտեցաւ,
եւ
փոխանակ
աստուածային
գիտութեանդ
հացի
զվայրի
բանջար
չար
խորհրդոց
եւ
երկրային
հեշտութեանցն
կերակուր
ընկալաւ։
Իսկ
դու
ամենագութ
տէր,
ոչ
՚ի
սպառ
թողել
զպատժեալն
ընդ
դատապարտութեամբ,
նա
եւ
ոչ
՚ի
փրկելն
զիշխանականդ
արկեր
՚ի
գործ
զօրութիւն.
այլ
զի՞նչ.
զանզնին
եւ
անհաս
բանդ
քո՝
զննելի1
եւ
խոնարհ
բնութեամբ
մարմնացուցեր.
եւ
զմեղանչական
մարմինս
յօտարին
նետից՝
՚ի
ձեռն
նորա
բնաւորական
կրիւքն
արդար
ծանուցեալ
գիտացեր,
եւ
տուեալ
զանմեղն
փոխանակ
մեր
՚ի
մահ՝
զկրճիմն
անիծից
դատապարտութեանն
մեր՝
նորա
մահուամբն
պատառեցեր.
ուստի
եւ
արժան
է
զայդքան
երախտեացդ
շնորհէ
գոհանալ։
«Որ
ժողովուրդ2
ինքեան
առեալ
զեկեղեցի
սեփհականեաց
զհաւատացեալս
՚ի
քեզ
»։
Բանդ,
ասէ,
որ
զանէծս
մեր
եբարձ,
ոչ
միայն
զայս
կատարեաց
յաշխարհի
եւ
գնաց
՚ի
միջոյ
մեր ,
այլ
իւր
ժողովուրդ
ընտրեաց
յամենայն
ազգաց
զմի
եկեղեցի
քրիստոնէից՝
միով
հաւատով
առ
քեզ
Աստուած
զսա
ճոխացուցեալ,
եւ
իւր
անուամբն
սեփհական
յամենայն
ազգաց
զսա
պսակեալ։
«Եւ
զննելի
բնութեամբ
ըստ
՚ի
կուսէն
տնտեսութեան
հաճեցաւ
բնակիլ
՚ի
մեզ
»։
Նախ
անզննելի
դաւանեաց
զնա
եւ
բան,
որպէս
եւ
բան,
որպէս
եւ
ժողովուրդն
՚ի
դաշն
հաւատոյն
խոստովանեցան.
ապա
զեղանակ
մարդանալոյն
՚ի
մէջ
առնու,
առ
՚ի
ցուցանել՝
թէ
ո՛րպէս
ստացաւ
զեկեղեցի
հաւատացելոց.
անզննելիդ
ասէ՝
զննելի
բնութիւն
ընկալաւ
՚ի
սպասաւորութենէ
կուսական
արեանն,
եւ
այնպէս
ընդ
մարմին
անճառ
միութեամբ
խառնեցաւ։
Բայց
տե՛ս
զասելս,
«Հաճեցաւ
բնակիլ
՚ի
մեզ
».
քանզի
նուրբ
է
խորհուրդս,
այսինքն
զի
Քրիստոս
ոչ
եթէ
հաճութեամբ
բնակեցաւ
՚ի
մարմինն
իւր,
այլ
բնութեամբ
խառնեցաւ.
ապա
ընդէ՞ր
ասէ ,
հաճեցաւ
բնակիլ
՚ի
մեզ։
Զնախ
քան
զմարմնանալն
դնէ
զկամս
Որդւոյ.
քանզի
որպէս
եւ
Հայր՝
նոյնպէս
եւ
նա
ինքնահաճոյ
կամօք
՚ի
պէտս
փրկութեան
մեր
ախորժեաց
զմարմնանալն.
իսկ
յորժամ
մարմնացաւ՝
ոչ
հաճութեամբ
՚ի
մարմինն
բնակեցաւ,
այլ
բնութեամբ
ընդ
նա
խառնեցաւ.
քանզի
այս
զիա՞րդ
լինէր
ըստ
չար
կարծեացն
Նեստորի,
ուր
յառաջ
աստուածութիւն
հանգեաւ
՚ի
կոյսն,
եւ
ապա
բնութիւն
մարմնոյ
նովաւ
եւ
ընդ
նմին
խառնեալ
կերպացաւ։
«Եւ
նորագործ
աստուածապէս
ճարտարապետեալ
զերկիրս
երկին
արար
»։
Արդարեւ
աստուածային
ճարտարութիւն ,
եւ
գերազանց
ամենայն
եղականացս՝
նորա
հնարագործութիւնն
սքանչելի,
եւ
միայն
որպէս
եւ
վայել
էր
Աստուծոյ
գործ.
զի
արկեալ
զբազմապատիկ
իմաստութիւնն
՚ի
վար՝
զերկիրս
երկին
յեղաշրջեալ
դարձոյց։
Ասիցես,
ո՞րպէս.
զի
զմարմինս
աստուածացոյց։
Արդ
յորժամ
երկրային
տարրն
աստուածացաւ
՚ի
մէջ
մեր,
երկիրս
երկին
եղեւ,
եւ
երկրաւորքս
երկնաւորք.
զի
ուր
թագաւորն
է՝
նոյն
վայր
եւ
թագաւորութիւնն։
Քանզի
ոչ
թէ
երկին
վասն
այնորիկ
է
երկին
եւ
փառաւոր,
զի
անօսր
է,
այլ
զի
իսկութեամբ՝
արարչին
տեղի
հանգստեան
է.
ապա
նոյն
՚ի
յերկիր
էութիւնն
էացոյց
լինել
երկին
եւ
սմա,
եւ
եղեւ
յերկիր
որպէս
կարգ
բանիս
տնտեսէ։
«Վասն
զի
որում
ոչն
հանդուրժէին
առաջի
կալ
զուարթնոցն
ջոկքն,
զարհուրեալ
՚ի
փայլակնացայտ
եւ
յանմատոյց
լուսոյ
աստուածութեանդ,
եղեալ
այդպիսիդ
մարդ
յաղագս
մերոյ
փրկութեան
»։
Ուսաք
զանհանդուրժելի
երկեղ
նոցա
յաստուածութենէն՝
՚ի
թեւասքօղելոյ
դիմաց
սերովբէիցն,
որպէս
պատմեաց
մարգարէն
Եսայի.
արդ
նոյն
որ
այնպէս
սոսկալի
՚ի
մէջ
նոցա,
վասն
մերոյ
փրկութեան
մարդասիրեալ
՚ի
վերայ
երկրի
տեսաւ
հողանիւթ
մարմնով
համարձակելի
եւ
դիւրամերձենալի
երկրաւորացս
քան
երկնաւորացն։
«Շնորհեաց
մեզ
ընդ
երկնայինսն
պարել
զհոգեղէն
զպարս.
եւ
ընդ
սերովբէս
եւ
ընդ
քերովբէս
միաձայն
սրբասացութեամբ
յօրինել
նուագս,
եւ
համարձակախէս
գոչելով
աղաղակել
ընդ
նոսին,
եւ
ասել
»։
Ոչ
թէ
վայրապար
ժպրհիմք
ասէ
՚ի
սրբաբանութիւնս,
այլ
զի
շնորհընկալք
եղաք
՚ի
մարմնաւորութեան
միածնիդ
բարձրագոյն
այս
շնորհաց
սերովբէիցդ
սրբերգենութեանն
համաձայնեալ.
քանզի
մինդ
է
Աստուած՝
որ
երկնաւոր
նոյն
եւ
երկրաւոր,
՚ի
միաձայնութիւն
փառաց
իւրոց
զսոսա
ածեալ
լծակցեաց,
երգել
զսրբասացութիւնս
եւ
ասել։
