Պատմագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ իշխան ոմն Խորասանու Շահ-Մանսուր անուն ընդդէմ կացեալ նմա աւելի քան զԸ (8) ամ. եւ ոչտայր ի նա զՇիրազ, զՔրման եւ զԱսպահան։ Եւ պիղծն Թամուր խաղաղութիւն արարեալ ընդ նմա եւ հնարիւք յետ դարձեալ ընդ Արեւելս. եւ Շահ-Մանսուրն դեսպան եւ աղերս առաքեալ նմա բազում յոյժ։ Եւ նորա տեսեալ զեկեալ դեսպանն՝ սուտ հիւանդ անկեալ. ետ բերել գառն մի, եւ զենին զնա, եւ էարբ զարիւն գառինն։ Եւ հրամայեաց կոչել զդեսպանն ի մէջ բազմութեանն. եւ եցոյց զդէմս կերպարանաց իւրոց իբրեւ զմեռելոտի, եւ ետ բերել զանօթ պղնձի, եւ դարձոյց յետս զարիւն գառինն առաջի ամենայն բազմութեանն։ Եւ եկեալ դեսպանին, տեսեալ, յոյժ ուրախացեալ ի միտս իւր ասէ. «Այսօր եւ վաղիւն սատակիե։ Եւ ի գիշերին յայնմիկելեալ ի ձի երիվարին հասեալ առ Շահ-Մանսուր իշխանն ամենայն աշխարհին, ետ աւետիս ուրախութեան։ Եւարայիշ մեծ արարին, եւ ամենայն մարդիկ աշխարհին, որ կային ի նեղութիւն, ի քաղց, ի ծարաւ եւ ի վտանգ տագնապին՝ ելեալ ցրուեցան յիւրաքանչիւր բնակութիւնս, ուստի եկեալ էին։

Իսկ չարահնարն Թամուր պատրաստեաց զզօրսիւր. եւ զերից եւ զչորից աւուր ճանապարհն ի միում աւուր եկեալ, հասանէր ի դուռն քաղաքին։ Եւ պատերազմեալ ի վերայ նոցին սակաւ աւուրս տկարացուցին եւ ի յառնուլ բերին զամուրս նոցին։Իսկ արին Շահ-Մանսուր սրտապնդեալ սպառազինեաց զզօրս իւր ԸՃ (800) ոգի, յանկարծակի բացեալ զդուռն քաղաքին եւ մտեալ ի մէջ անթիւ եւ անհամար գնդին, մինչ զի հասին ի նոյն տեղին, ուստի Թամուրն ժողովեալ էր զամենայն գունդ արեաց հեծելին, եւ վերացուցեալ զսուրն իւր ի վերայ գլխոյ սատանայի զաւակին։ Եւ զօրացն ասպարափակ արարեալ՝ ոչ կարացին սպանանել զպիղծ վիշապն անդնդային, այլ շրջապատեալ զօրաց նորին՝ զամենեսեան առ հասարակ կոտորեցին սրով։ Եւ այսպէս առին զամենայն աշխարհն Խորասանու՝ զԲալհ քաղաք, զԽորասան զՇիրազ, զՔրման, զԱսպահան, զՆիւշապուր, զԿուրան, զՄակուրան, զԹուն, զԹանջան, զԴամղան, զՄազանդարան, զՌէ, զՂազուին։ Եւ հասին մինչ ի Սուլթանիա՝ ի սահմանս Ատրպատականին Թաւրիզու։ Եւ Էդիլ անուն Սուլթանիու իշխանին գնացեալ ընդ առաջ նորա գանձիւք եւ թագաւորական աղերսիւք՝ եւ հաշտութիւն արար ընդ նմա։