Պատմագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Եւ աստ գիտելի է, զի ոչ միայն սովմարմնական տուաւ մեզ, այլ եւ սով հոգեկան՝ ոչլսելով զբանն տէրունական։ Զի Բ. (2) դասատուն կայինյաշխարհին Սիւնեաց, մինն ի սուրբ ուխտնԱպրակունեաց մեծ վարժապետին Գրիգորիոս՝ աշակերտմեծին Որոտնեցոյ Յովհաննու, որ ԻԸ. (28) ամաշակերտեալ էր եւ Բ. (2) ամ էր, որ նստեալ էր յաթոռվարդապետութեան ուսուցանելոյ։ Զի համշիրակեղբայրք իւր գնացին ի նմանէ. մեծն Յակոբ գնաց իյերկիրն Այրարատեան, եւ բնակութիւն իւր արարեալզսուրբ ուխտն Սաղմոսավանից, որ Ի. (20) ամ աշակերտեալէր Յովհաննու Որոտնեցոյ եւ վարդապետն Գէորգ գնացաշակերտօք իւրովք ի գաւառն Եկեղեաց յԵզնկայն. եւայլքն աստի եւ անտի ցրուեալք եղեն։ Իսկ մեծն Գրիգորսակաւ աշակերտօք իւրովք մնաց ի հնձանն Ապրակունեացյաւուրս ձմերայնոյ. եւ ի գարնան եղանակին գնացեալ իսուրբ ուխտն եւ ի շնորհալից աթոռն Ստաթէիառաքելոյն եւ ի տունն Օրբելեանց, առ իշխանն Սմբատ՝որդին Իւանէի՝ թոռն Բուրթէլի, եւ յետ ժամանակիժողովեաց զբազում աշակերտս, եւ ողորմութեամբնԱստուծոյ լուսաւորէր զազգս մեր ճշմարիտ եւուղղափառ դաւանութեամբ եւ հաւատով։ ԱրարեալՀարցմուսն գրոց՝ պատասխանի ընդդէմ ամենայն ազգաց, եւ Բ. (2) հատորս քարոզգիրքս, եւ քաղուածոյս Հնոց եւՆորոց, եւ լուծմունս արտաքին գրոց. յՊԼԸ. (-1389) ամէնի հետ ոչ ելեալ անտի, մինչ ի ՊԾԷ. (=1408) ամ մերսթվականի։ Բայց պատճառաւ ինչ եկեալ յերկիրսՔաջբերունի, զի մեք երկոտասան եղբարք՝ աշակերտքմեծին Սարգսի Բ. (2) ամ առ նա գնացեալ կացաք։ Եւ ոչգոյր անդորրութիւն եւ ոչ հանգիստ խաղաղութեան վասնանօրինաց չարութեան. եւ նա խոստացաւ մեզ ամենեցունգնալ յԵրուսաղէմ, եւ առանձնանալ ի զբաղանաց, եւդաս ասել նոցա։ Եւ դարձեալ՝ վասն կապանացանհնազանդ աթոռոյն Աղթամարայ քարոզեաց դառնալ իհնազանդութիւն։ Դարձեալ՝ բռնաւորն Յուսուֆ, տէրնԹաւրիզու, էառ զՈրոտն ի Սմբատայ իշխանէն. վասնբարեխօսութեան նոցա եկաւ. եւ նա ոչ լուաւ աղաչանացվարդապետին։ Եւ ամ մի լման բնակեցաւ ի սուրբ ուխտնՄեծոփայ եւ ժողովեցան առ նա Ժ. (10) վարդապետք եւ Ձ. (80)աբեղայ. եւ ճշմարիտ վարդապետութեամբ եւ դասիւմխիթարեաց զնոսա, եւ ի միւս ամն ելեալ գնաց։ Եւ ինոյն ամին օրհաս մահուն եկն եւ կոչեաց զնայերկնային քաղաքն։ Եւ էր սա առատ եւ ճոխ բանիւ՝ ոչգոլով նման նմա յազգս ամենայն, ո՛չ ի հինն եւ ոչ ինորս, երկրորդ Աստուածաբան եւ Յովհան Ոսկեբերան. մինչ զի յայտնապէս ի յուսուցանելն եւ իկափուցանելն զաչս մեր տեսանէաք այր ծերունի առ նանստեալ։ Եւ դարձեալ, երբեմն հաց եւ երբեմն խնծորբաժանէր։ Եւ երանի էր տեսողացն եւ լսողացն, որք զնատեսանէին, զի դէմք կերպարանացն զարհուրելի էր. եւբազում անգամ լսէաք ի մարդկանէ, թէ Քրիստոսայսպիսի ձեւով լինի եկեալ յաշխարհս։ Եւ սա ազատեացզերկիրն Արճիշու ի կապանացն Աղթամարայ վասնտեսլեանն գիշերոյ։ Այսքան առ այս, ելեալ ի կարգէ, վասն պիտոյից վարդապետաց եկեղեցոյ։