Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի. Ասիա

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Փաշայութիւն էռդուզէան:

՚Ի հիւսիսոյ` սահմանակից է փաշայութեան Ախլցխայի, յարեւելից` Բասենոյ գաւառին Էրզիռումայ, ՚ի հարաւոյ` Ալաշկերտ գաւառին Պայէզիտոյ. իսկ յարեւմտից պարսից աշխարհին, յորմէ բաժանի ՚ի ձեռն վտակին` որ կոչի Առփայ չայը: Երկիր Սուրբ բարեբեր եւ արգաւանդ, բերէ ցորեան, գարի, եւ ազգս ազգս պտղոց ՚ի կաղզուան իւրում գաւառի, ուստի սփռի յալեւայլ կողմանս: Ունի գետակ Առփայ չայի, ՚ի հնումն կոչեցել Ախուրեան, որ է մի ՚ի վտակացն Երասխայ: ՚Ի սահմանի որ է եւ ծովակն Չէնկլի կոչեցել յանուն մերձակայ գեղջ, այս ծովակ անկանի ՚ի հիւսիսակողմն Երասխ գետոյ հեռի ՚ի գետոյն իբրեւ ժամաւ. երկայնութիւն ծովակին իբրեւ 3 մղոն, իսկ լայնութիւնն մի մղոն. ջուր սորա քաղցր որ ժողովն ՚ի նմա ՚ի մերձակայ լերանց. ելանէ անտի եւ ձորակ որ գնայ խառնի յԵրասխ: Լինին ՚ի նմա ձկունք մեծամեծք եւ մանունք: Յարեւելեան ծայր ծովակիս է Չէնկլի գիւղն: Սահման որ ձգի ՚ի հին գաւառսն Այրարատոյ կոչեցել Արշարունիք, Շիրակ եւ Վանանդ: Այժմեան գաւառք որ ընդ արքունի դիւանագրին են.

ա. Գարս.

բ. Գաղզման. որ է Կաղզուան.

գ. Կէլվան.

դ. Զարուշատ.

ե. Խուճվան.

զ. Շօրէկէլ, կամ Շօրէկէր.

Յորս յիւրաքանչիւրսն նստի դատաւոր: