Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի. Ասիա

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ապուչէխ, կամ Էպուչէխ: Գիւղ մեծ քան զամենայն գիւղօրէս Ակնայ: Եկեղեցի Սուրբ Նշան. են անդեն նաեւ կրկին մատուռք քայքայեալք յանուն սրբոյն Մինասայ, եւ սրբոյն Սահակայ. ուր ՚ի բրելն  երբեմն, գտաւ ընդ երկրաւ անփուտ ձեռն մարդոյ, որ համարեցաւ ՚ի բնակչաց լինել սրբոյն Սահակայ:

Կամըրկապ, կամ Կամարկապ: Եկեղեցի սորա վայելչակերտ յանուն սուրբ Աստուածածնի, որոյ հուրբ կիզեալ անդրէն շինեցաւ առ տէրութեամբ սուլդան Օսմանին, եւ առ վէզիրութեամբ մեծի Րապիզ փաշային:

Կարուղլա. կամ Կարըշլա: Փոքր քան զվերոգրեալ գիւղօրէսն. եկեղեցի սորա յանուն սուրբ Աստուածածնին. ունի նաեւ մատուռն քարաշէն կոչեցել Սուրբ Ջուխտակ. կառուցեալ ՚ի քարակտուր բարձրաւանդակի յանուն անարծաթ բժշկացն Կողմայի եւ Դամիանոսի: Զազնուականութեան բնակչաց երից գիւղօրէիցս պատմեցաք ՚ի վերոյ: ՚ի Կոստանդինուպօլիս առաւել ՚ի բնակչաց սոցին մանաւանդ Ապուչեխայն եւ Կամըրկապոյն մտանեն յերեւելի գործս օսմանեան տէրութեան, ՚ի բնակիչս երից վերոգրել գիւղօրէից գտանին նաեւ տաճիկք: Չարազ կցորդ Էպուչեխու: Խասկալ, որ այժմ է աւերակ: Նարվիր, կամ Նավրէր: Եկեղեցի սորա յանուն սրբոյն Մինասայ:

Ագրակ: Որ թերեւս պարտ է լինել Ագրակ. բնակիչք սորա խառն ՚ի հայոց եւ ՚ի տաճկաց:

Լիճք: Բնակիչք սորա հայք եւ տաճիկք:

Խոզագրակ: Այժմ է աւերակ:

Խանիտէրէ: Ձոր ինչ յորում են բազմութիւն քարաշէն մատրանց ընդ մասին քայքայելոց:

Կովննէր: Լեառն իբրեւ միով ժամաւ հեռի յԱկնայ ՚ի վերայ Ապուչէխի եւ Կամըրկապայ, յայս լեառն բղխեն 40 աղբիւրք ՚ի մի գիծ, գրեթէ միօրինակ տարակացք ՚ի միմեանց, եւ որ առաւելն է` աղբիւրքն որք են յերկոսին ծայրսն, միօրինակ լայնաբերանք են եւ ըստ ուրաք յոյժ. այս ջուր բաժանի ՚ի զանազան գիւղօրէս: Առընթեր սորա է լեառն` յորում բղխէ ջուր մեծ կոչի Կովկուլ. սակս կովու ինչ ընկղմելոյ ՚ի նմա յառաջ ժամանակաւ: