Տարեգիրք

Ի թուին ՇՂԹ [599=1150] դարձեալ եկն սուլտանն յԻկոնիոյ Մասուտն, եւ էառ զՊեհեսնի զոր առանց պատերազմի ետուն ի նա։ Նոյնպէս էառ /109ա/ եւ զՔեսուն, զՌապան եւ զՓարզման. եւ անտի եկն ի Թլպաշար, եւ պատեաց զնա պատնիշօք, եւ ոչինչ կարաց առնել, քանզի որդի կոմսին անդ էր եւ ունէր արս պատերազմողս. եւ ապա զերկիրն կոտորեաց եւ աւարաւ գնաց։ Զայս տեսեալ սուրբ հայրապետն Հայոց տէր Գրիգորիս, զի այնքան տկարացաւ զօրութիւն քրիստոնէից, եւ ինքեանք ոչ ունէին ամրոց ապաստանի, եւ ի Ծովք բերդն իւրեանց երկնչէին դադարել. ապա խորհեցան գնալ յարեւելս առ թագաւորն Վրաց, զի Անի ի ձեռս նորա էր, թերեւս անդ գտանիցեն անդորրութիւն եւ տեղի ապաստանի անկասկած ի թշնամեաց։ Եւ թողեալ զեղբայրն իւր զտէր Ներսէս անդ, մինչեւ ինքն գնասցէ եւ դարձցի, եւ ապա ամենայն տոհմիւքն եւ ընչիւք գնասցեն։ Իսկ ի գնալն տէր Գրիգորի՝ պատահեաց զի գնաց ի Թլպաշար, եւ տիկինն Ճօսլնին անդ էր, եւ հարցանէր ընդ սուրբ հայրապետն զպատճառս գնալոյ նորա յարեւելս, եւ նա պատմեաց նմա. եւ տիկինն այն արգել /109բ/ զնա ի ճանապարհէն՝ տալով նմա զանմատչելի բերդն Հոռոմկլայն ի բնակութիւն, ընդ որում յոյժ ուրախացաւ սուրբ հայրապետն, եւ դարձեալ եկն առ եղբայրն իւր տէր Ներսէս ի Ծովքն, եւ պատմեաց նմա զպատճառս դառնալոյն, եւ զխոստումն տիկնոջն Ճօսլնին վասն Հոռոմկլային՝ զի տացէ աթոռ հայրապետացն Հայոց։ Իբրեւ լուաւ տէր Ներսէս եւ այլքն առ հասարակ ուրախացան յոյժ, զի մեծ էր երկիւղ առ նոսա յահէ անօրինացն. եւ ապա առեալ զամենայն ինչս իւրեանց եւ զազգ, գնացին ի Հոռոմկլայն եւ ամրացան յահէ անօրինացն. եւ զկնի ժամանակաց ետուն Ճօսլնին ԺԵՌ [15. 000] դահեկան ի գինն Հոռոմկլային։ Իսկ կոմսն Ճօսլինն ետ տէր Գրիգորիսի եւ տէր Ներսիսի զգիր ձեռին իւրոյ՝ զի Հոռոմկլայն յաւիտեան մնասցէ աթոռ հայրապետացն Հայոց. եւ նոքա եդին զնոյն գիր յարկեղ սրբոյ աթոռոյն ի յիշատակ ապագայիցն, զի մի ոք եկեալ յազգայնոցն /110ա/ ի խնդիր լինիցի այնմ դղեկին. այլ բարձեալ է զամենայն յիշատակ մարմնեղէն նոյն ձեռնագրաւն, եւ հաստատեալ է զհոգեւոր յիշատակն այնմ տեղոյ, որոյ ողորմեսցի Տէր։

ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ Ո ԹՈՒԱԿԱՆԻՆ