Տարեգիրք

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ի թուին ՇԾԳ [553=1104] եղեւ մեծասաստ բարկութիւն ի քաղաքն Ուռհա, քանզի եկն անձրեւ սաստիկ կարկտախառն յառաւօտն, եւ յարեաւ հեղեղ եւ պատառեաց զպարիսպն եւ զմեծ մասն քաղաքին փլոյց, եւ անասուն բազում անցոյց, եւ մարդ ոչ վնասեցաւ։ Ի սոյն ամի գնեցին զկոմսն Պեմունդ ի Դանիշմանէն ի ՃՌ [100. 000] դահեկան, միջնորդութեամբ Հայոց իշխանին Վասլին. եւ ինքն Վասիլն ետ օգնութիւն ի գինն ԺՌ [10000] դա/թղ78ա/հեկան, եւ մեծաւ աշխատութեամբ տայր բերել զնա ի սահմանս իւր, եւ տուեալ զգինն եւ էառ զնա եւ մեծաւ պատուով տարաւ զնա յանուանի բերդն Հոռոմկլայն, եւ հանգուցանէր զնա, եւ յետ ոչ բազում աւուրց առաքէր յԱնտիոք զՊեմունդն։ Եւ նա մեծաւ երդմամբ եղեւ որդի Գող Վասլին, եւ յոյժ սիրեցին զիրեարս։ Այս Գող Վասիլս լեալ էր յառաջն հարամի, ի մանկութեան ժամանակն, սպանանէր եւ գողանայր եւ յափշտակութեամբ ապրէր ընկերօք իւրովք. եւ յաջողեցաւ նմա գործ անիրաւութեանն, եւ փոքր փոքր յառաջեալ կարողացաւ, եւ եղեւ տէր բազում բերդից եւ գաւառաց, Քեսնոյ, Պեհեսնոյ, Ռապնայ, Փարզմնայ, Հոռոմկլային, եւ այլ բազում գաւառաց։ Եւ եղեւ այր աստուածասէր եւ բարեպաշտ, շինիչ աշխարհի, պայծառացուցիչ եկեղեցեաց, զարդարիչ վանօրէից, պարգեւատու քահանայից, դարմանիչ որբոց եւ այրեաց, եւ ամենայն աստուածպաշտութեամբ զարդարեալ, որոյ յիշատակն օրհնութեամբ։ Իսկ Դանիշմանն /78բ/ զՌիջարդն, զքուրորդի Պեմնդին ետ պարգեւս Ալեքսին, Յունաց թագաւորին, ընդ բազում գանձուց։ Ի սոյն ամի զօրաժողով արար կոմսն Ուռհայոյ Պաղտինն, եւ արշաւեաց ի սահմանս Մերտնայ, եւ շահեցաւ անբաւ ջոկս ոչխարաց, եզանց, ձիոց, ուղտուց, եւ կոտորեալ զթուրքն՝ վարեաց զկանայս եւ զորդիս նոցա ի գերութիւն եւ ած հասոյց յՈւռհա։ Ի սոյն ամի հայրապետն Հայոց տէր Բարսեղ ելեալ ի քաղաքէն Անւոյ պաշտօնէիւք իւրովք եւ եկն յՈւռհա, եւ կոմսն Պաղտինն մեծարեաց զնա որպէս վայել էր հայրապետին, եւ պարգեւեաց նմա գեղս եւ դաստակերտս։ Ի սոյն ամի մեռաւ կաթողիկոսն տէր Ստեփանոս Աղուանից, եւ տէր Բարսեղ առաքեաց եպիսկոպոս անդ զի լիցի կաթողիկոս նոցա. եւ գնացեալ նստաւ ի Գանձակ, որ եւ յետոյ անարժան գտաւ պատուոյն, եւ իմացեալ տէր Բարսեղ՝ ընկէց զնա յաթոռոյն եւ յաշտիճանէն։