Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
">

 

ԳԼՈՒԽ ԻԶ
Յաղագս թագաւորելոյն Արշակունեաց ի վերայ Պարսից եւ Հայոց:

Սկիզբն արասցուք քեզ պատմել զթագաւորութիւն Պարսից եւ Հայոց` որ յԱբրահամէ` ո'վ Հայր հոգեւոր: Աբրահամ նահապետ եւ գլուխ նահապետաց, եւ ըստհաւատոց յԱդամայ եւ ի Նոյէ երրորդ մեզ կոչեցեալնախահայր, իսկ յԱդամայ քսաներրորդ առաջներրորդ, եւի Նոյէ ըստ թուոյ ծննդոցն` որ ի Սեմայ`մետասաներրորդ ծնեալ ի Թարայէ յեւթանասներրորդամի` Աբրահամ կոչեցեալ` եւ դարձեալ յորջորջմամբ Աբրահամ անուանեալ. եւ ի նմանէ ասեն եղեալ զազգն Պարթեւաց: Քանզի` ասէ` յետ մեռանելոյն Սարրայի առեալ Աբրահամու կին զՔետուրայ, յորմէ ծնաւ Եմրան եւ եղբարք նորա. զորս ի կենդանութեան իւրում Աբրահամ մեկնեաց ի Սահակայ, եւ արձակեաց յերկիրն արեւելից. որոյ սերեալ ազգ Պարթեւաց, եւ ի նոցանէ Արշակ քաջ, որ ապստամբեալ ի Մակեդոնացւոց`թագաւորեաց յերկրին Քուշանաց ամս երեսուն եւ մին: Եւ յետ նորա` որդի նորին Արտաշէս` ամս քսան եւ վեց: Ապա Արշակ` որդի նորա` որ կոչեցաւ մեծ, թոռն քաջին Արշակայ, որ զԱնտիոքոսն սպան, եւ զՎաղարշ եղբայրիւր թագաւոր Հայոց կացոյց` երկրորդ իւր առնելով: Ինքն չուեալ ի Բահղ, հաստատեաց զթագաւորութիւն իւր. վասնորոյ զարմք նորա Բահղաւք անուանեցան, որպէս եւ եղբօր նորա Վաղարշակայ` ի նախնւոյն անուն`Արշակունիք. եւ որ այլ եւս պատմի զկնի այսորիկ ի Մովսիսէ, յետ տիրելոյն` ասէ` ամենայն տիեզերաց Աղէքսանդրի Մակեդոնացւոց` որդւոյն Փիլիպպեայ, եւ Ողոմպիադայ` որ էր քսան եւ չորսերորդ յաքեղեայ բազմաց տալով զտէրութիւնն կտակաւ` ասէ պատմագիրն, զհարց եւ զհրաման իշխանութեամբ Մակեդոնացւոցն անուանեսցի. եւ յետ այնորիկ ինքն մեռանի: Յետ որոյ ապա թագաւորեաց ի Բաբելոն Սեղեւկոս. որ կորզելով յինքն զյոլովից իշխանութիւն` նաեւ զՊարթեւս հնազանդեցոյց մեծաւ պատերազմաւ: Սա տիրեալ ամս երեսուն` թողու զթագաւորութիւնն որդւոյ իւրում ամս տասն եւ ինն: Եւ ի մետասաներրորդին ապստամբին Պարթեւք ի Մակեդոնացւոցն. ուստի եւ թագաւորեաց Արշակ քաջ` որ ի զաւակէ Աբրահամու` ի Քետուրայ ծննդոցն` առ ի հաստատել բանին Տեառն` որ առ Աբրահամ, եթէ թագաւորք ազգաց ի քէն ելցեն: