">
ԳԼՈՒԽ
ԿԷ
Յաղագս
սրբոյն
Շուշանայ:
Արդ
այսուհետեւ
յըղձալին
քո
ժամանեալ
հասանիցիմքպատմութիւն,
որ
յաղագս
յաղթօղ
եւ
սուրբ
նահատակինՇուշանկայ,
զբարի
վկայութիւն
նորա`
որ
վասնՔրիստոսի
աստուածպաշտութեանն
եւ
ուղիղխոստովանութեանն`
եհաս
նմա
մարտիրոսանալ
յուրացողեւ
յամբարիշտ
յառնէ
իւրմէ,
պատմեցից,
եւ
ի
գովեստնորա
շարժեցից
զլեզու
իմ,
որ
ինչ
գրով
եւ
անգիր
մեզեղեւ
ուսանել:
Արդ
քանզի
ի
գիրս
թղթոցն
գտաք
մեքյիշատակեալ
ի
սրբոց
Հարցն
եւ
ի
Վարդապետացն
զնորաքաջութիւնն
եւ
զպահպանութիւն
պատուիրանի
Հարցնօրինաց,
եւ
զուղիղ
եւ
զճշմարիտ
խոստովանութիւննեւ
զհաստատութիւն
հաւատոյն
եւ
զպաշտօն`
զորկարգեալ
էր
յեկեղեցւոջ
անդ
Ցուրտաւայ.
զոր
ամենայնուրեք
յամենայն
տեղիս
պատմի
այս
բան,
մանաւանդ
իթուղթսն`
որ
գրեցան
առ
Կիւրոն,
նախ
ի
Վրթանիսէվարդապետէ,
եւ
ապա
յԱբրահամայ
Հայոց
Կաթուղիկոսէ:
Քանզի
յանդիմանեալ
զնա
այսպէս
ասեն,
դու
զպաշտօնսրբոյն
Շուշանայ
խափանեալ
ես`
զոր
ի
Ցուրտաւայյեկեղեցւոջն
կարգեալ
եւ
հաստատեալ:
Արդ
մեք
որպէս
ասացաք,
զյիշատակս
սորա
ի
թուղթսյայս
ո'չ
կարացաք
ընդմիջել
ի
կարգէ
խորհրդոց,
եւյայլում
տեղւոջ
ասել,
զի
մի'
գուցէ
օտարաձայնեալհեռասցի
խորհուրդն
որ
առաջի
եւ
զկնի
կարգեալթղթոցն.
նաեւ
վերագոյն
իսկ
ասացաւ
սոյն
խորհուրդ`եթէ
զպատշաճն
վարկանելոյ
գրեմք
ի
կարգի.
զոր
եւխորհուրդն
խնդրէ
ուսանել
մեզ:
Իսկ
արդ
ինձ
եթէ
հնարինչ
էր`
փոխէի
զզօրութիւն
տկարութեան
իմոյ,
եւ
այլեւս
առնուի
առաւելագոյն
ուժ
եւ
զօրութիւն.
զիտկարութիւնս
իմ
օժանդակեալ
զօրացուցանէր
զիս
իպատմութեան
աստ
սրբոյ
վկայի
Շուշանկանն.
նաեւզլեզու
իմ
փոխէր
ի
բարեբանութիւն
նորասքանչելեացն`
որ
զկնի
չարչարանաց
նորա
եհաս
նմա
իՑուրտաւ.
եւ
նախ
քան
զկատարումն
մեծաւճգնութեամբ
ի
հանդէս
մտեալ,
եւ
ի
մարմնիզանմարմնոցն
բերելով
զօրինակ,
ի
քաղց
եւ
ի
ծարաւզինքն
մաշէր
տքնութեամբ
եւ
հանապազորդսաղմոսերգութեամբ.
ի
տուէ
եւ
ի
գիշերի
ոչ
դադարէրօրհնել
զԱստուած.
ոչ
իբր
ի
բանտի
եւ
ի
կապանս
զնաարգելեալ
ոք,
այլ
որպէս
թէ
ինքնայօժար
կամօք
մտեալի
կապանս,
զի
զվեց
ամ
կեցեալ
նորա
ի
կապանս
եւ
իբանտի
ի
բերդին`
որ
կոչի
Ուփրեթ:
Զի
քան
զչարչարանսնոր`
էած
ի
վերայ
նորա
ամբարիշտ
եւ
անօրէն
Բդեշխնչարաչար
եւ
դառն
տանջանօք.
նախ
զի
քարշեալ
եղեւ
ընդփողոցս
եւ
ընդ
գռեհս,
եւ
ջարդեալ
զնա
բրօք
եւ
ծեծեալյերեսս
եւ
ի
կզակ`
մինչեւ
բազում
աւուրք
ոչինչկարացեալ
տեսանել
անյայտմանէ
աչացն.
եւ
ապա
իկապանս
եւ
յերկաթս
եւ
ի
բանտս,
տեղեացնժահահոտութիւն
եւ
գիջութիւն
բանտին
այլառաւելագոյն
էր,
թողում
ասել
զայն`
որ
ի
լուէ
եւյորդանցն
ի
վերայ
հասեալ
նմա
նեղութիւնք,
զոր
ասիիսկ
յիւրում
պատմութեանն:
Իսկ
երանելի
վկայինոչինչ
թուէր
չարչարանքն
այն
յաղագս
յառաջիկայյուսոյն
եւ
սիրոյն
եւ
հաւատոցն`
որ
ունէր
առԱստուած:
Զի
ի
նախնեաց
անտի
իւրոց
ունէրզբարեպաշտութիւն,
բարի
արմատոյն
բարի
շառաւիղ.
զիծառ
բարի
պտուղ
բարի
առնէ.
եւ
ի
պտղոյ
անտի
ծառնճանաչի:
Արդ
այսքանեաց
եւ
այսպիսի
նեղութեանցհամբերեալ
նաեւ
տարեալ`
ոչինչ
զգայր,
այլ
առաւելքան
զառաւել
յորդորէր
ի
ճգնութեան
իւրում,
զորունէր
ազգի
ազգի
առաքինութեամբ,
անսուաղութեամբհացի
եւ
ծարաւով
ջրոյ,
եւ
տքնութեամբ
եւ
արտասուօքեւ
անդադար
սաղմոսերգութեամբ
զցայգ
եւ
զցերեկ:
Եւունէր
առ
ինքն
զրկունք
մի,
զպաշտօնն
իւր
եւզՍաղմոսն
այնու
կատարէր,
եւ
քարոզէր
ամենեցուն
առնա
եկելոց
զամենայն
զկարգս
Աստուածպաշտութեան:
Եւնման
Նունէի
առաքելուհի
լեալ,
մինչեւ
քարոզ
նորասփռեցաւ
ընդ
ամենայն
աշխարհն
Վրաց:
Եւ
որք
գային
առնա
ի
տեսութիւն,
ուսանէին
ի
նմանէ
զքարոզբարեպաշտութեան,
եւ
բազումք
հիւանդք
եւ
ախտաժետքգալով
առ
նա`
բժշկէին:
