">
ԳԼՈՒԽ
ՀԶ
Ստուգաբանութիւն
յաղագս
Տրդատայ
թագաւորելոյն:
Գրեցաք
ի
մերումս
պատմութեան
միանգամ
եւ
երկիցսյաղագս
Տրդատայ
թագաւորելոյն,
թէ
ե՞րբ
եւ
յորո՞ւմժամանակս
եղեւ:
Բայց
ոչ
միաբանէին
ընդ
միմեանսԶենոբ
եւ
Մովսէս
վասն
նորա.
զի
Զենոբ
ի
Պռոպայ
ասէթագաւորեալ
Տրդատայ.
եւ
թագաւորեալ
յորժամ
զԳթացնարար
ձերբակալ
զթագաւորն.
եւ
նա
երախտահատոյց
լեալՏրդատայ`
թագ
եդեալ
թագաւորեցոյց
զնա,
եւ
առաքեացզօրօք
իւրովք
ի
Հայս:
Իսկ
Մովսէս
ի
Դիոկղետիանոսէ`ասէ`
թագաւորեալ.
վկայէ
եւ
այսմ
գիրք
Կայսերացն:
Բայց
Մովսէս
ստուգաբանեալ`
ասէ
այսպէս:
Քանզի
ո'չ
էվկայութիւնն
ճշմարիտ`
ասէ`
առանցժամանակագրութեան.
վասնորոյ
մանրախուզիւ
քննեալգտաք
զթագաւորելն
Տրդատայ
յերորդ
ամիԴիոկղետիանոսի
կայսեր`
եւ
գալ
այսր
հանդերձ
մեծաւզօրու:
Դարձեալ
այլ
ստուգաբանեն.
նախ
քան
զայսսկսեալ
ի
ժամանակէն
Պռոբայ
մինչեւ
ի
թագաւորելնԴիոկղետիանոսի`
Յունաց
թագաւորէ`
ասէ`
Պռոբոս,
եւխաղաղութիւն
արարեալ
ընդ
Արտաշրի`
բաժանէ
զաշխարհսմեր
սահմանադրութեամբ
փոս
գործելով:
Եւ
դարձեալզմահն
յայտ
առնէ,
թէ
ի
պատերազմելն
Պռոբայ
ընդ
Գոթս`յարեան
ի
վերայ
նորա
զօրքն
իւր,
սպանին
զնա:
Եւթագաւորեաց
զկնի
նորա
Կարոս
Կառինաւ
հանդերձ
եւՆոմերիանոսիւ.
եւ
պատերազմեալ
ընդ
արքային
Պարսիցյեզր
Եփրատու`
մեռաւ
Կարոս.
եւ
Կառինոս
ի
Կուռնակայսպանաւ
յանապատին:
Ընդ
նոյն
աւուրս
եւ
Նոմերիանոսլինի
սպանեալ
ի
Թրակէ.
եւ
փոխանորդեալզթագաւորութիւնն
Դիոկղետիանոս.
եւ
այսպէս
կարճ
իկարճոյ
զկնի
միմեանց
զմահն
նոցա,
եւ
ի
միջոցիայսմ
զրուցաց
առաջի
եւ
զկնի
նոցա
պատմէ
եւզքաջութիւն
Տրդատայ:
Սա`
ասէ`
զերկուց
ցլուցվայրենեաց
միով
ձեռամբ
կալեալ
զեղջերուէ
թափեացհանդերձ
ընդվզեալ
ջախջախմամբ.
եւ
ի
ձիընթացսկառացն
վարել
կամեցեալ`
ի
հմտութենէ
հակառակադրինոստուցեալ
յերկիր
անկաւ.
եւ
բուռն
հարեալ
Տրդատայ`արգել
զկառսն.
ընդ
որ
զարմացեալ
ամենեքեան:
Եւդարձեալ
ի
պատերազմելն
Կոռնակայ
ընդ
Կառինոսի`վիրաւորեցաւ
երիվարն
Տրդատայ.
եւ
առեալ
զզէնն
իւրեւ
զկազմաց
ձիոյն`
դէպ
ուղիղ
ընդ
լայնատարածխորայատակն
անցանէր
ընդ
Եփրատ
ընդ
զօրսն
իւր`
ուրԼիկիանէսն
էր:
Փառք
փառաց
փառաւորելոյն
յամենայն
յարարածոց,
ամէն: