ԳԼՈՒԽ
Բ
Թուղթ
Տեառն
Մովսիսի
Հայոց
Կաթուղիկոսի
առ
Կիւրոն
Վրաց
Կաթուղիկոս:
Կիւրոնի
Վրաց
Կաթուղիկոսի
եւ
այլ
Եպիսկոպոսաց
աթոռակցաց
քոց`
ի
Մովսիսէ
Հայոց
Կաթուղիկոսէ
եւյայլ
Եպիսկոպոսաց
աթոռակցաց
իմոց`
սիրով
ողջոյն:
Յառաջագոյն
իսկ`
մինչդեռ
առ
մեզն
էիր`
խօսեցաք
ընդքեզ
բան
խրատու
եւ
մխիթարութեան.
որպէս
սիրելի
եղար
եւ
աթոռակից`
որպէս
եւ
եսդ,
եւ
եղիցիս
արժանապէս
գնալ
քեզ
ի
ճանապարհս
Տեառն,
եւ
պահել
զպատուիրանս
նորա
սուրբ
սրտիւ
եւ
անկեղծաւոր
հաւատով,
եւ
զգուշանալ
ի
վարս
եւ
ի
գնացս,
եւ
բարիոք
հովուել
եւ
հովուապետել,
եւ
զգոյշ
լինել
հօտիդ`
որքեզ
հաւատացաւ.
եւ
այլ
ամենայն
պատուիրանք
Տեառն`որ
յայդ
բան
բովանդակին:
Եւ
դարձեալ
զնոյն
գրեմ
գնալ
արժանապէս
ի
ճանապարհս
Տեառն,
եւ
երանելի
լինել
ըստ
մարգարէին
ձայնի,
եւ
ո'չ
գնալ
ի
խորհուրդս
ամբարշտաց,
եւ
յիշել
զամենայն
բանս
Աստուածաշունչ
հին
եւ
նոր
Կտակարանաց,
որ
պատուիրեն
մեզ`
պահել
զպատուիրանս
Տեառն
ուղիղ
մտօք
եւ
ճշմարիտ
խոստովանութեամբ,
եւ
ո'չ
խոտորել
ի
ճանապարհաց
Տեառն
յաջ
կամ
յահեակ.
եւ
ես
զնոյն
խնդրէի
լսել
իքէն:
Բայց
արդ
լսեմ,
թէ
հերձուածք
գոն
ի
քեզ.
եւ
սակաւ
ինչ
հաւատացի:
Բայց
հաւատացի,
վասնզի
ի
հաւատարիմ
վկայից
եղեւ
ծանուցեալ:
Եւ
լուաք
այսպէս.
եթէ
այր
մի
Խուժիկ
Նեստորական
եկն
առ
քեզ,
եւ
ի
քէնառեալ
ձեռնադրութիւն
Եպիսկոպոսութեանն.
եւ
զարմացայ
յոյժ,
զի
զայնպիսին
ո'չ
միայն
ի
պատիւն
յայն
ածել
արժան
էր,
այլեւ
պատժել,
եւ
ի
ժողովս
հաւատացելոց
ո'չ
ընդունել.
զի
գայլ
ո'չ
երբէք
բնակիի
մէջ
ոչխարաց,
այլ
եթէ
երբէք
բնակել
հանդիպի`
օձտէեւ
ցրուէ
զնոսա:
Նմանապէս
եւ
գողք.
զի
գող
ո'չ
գայ`եթէ
ո'չ
զի
գողասցի
եւ
սպանցէ
եւ
կորուսցէ`
ասաց
մեզ
Տէրունական
բանն:
Վասնզի
այնպիսիքն
գողք
են
եւաւազակք
եւ
գայլք
յափշտակողք.
եւ
դարձեալ
սուտառաքեալք
եւ
մշակք
նենգաւորք,
եւ
կերպարանին
զգեստիւք
ոչխարաց,
եւ
ի
ներքոյ
գայլք
են
յափշտակողք.
յայնպիսեացն
զգուշանալ
մեզ
հրամայեացՀովիւն
քաջ.
որ
եդ
զանձն
իւր
ի
վերայ
ոչխարաց.
եւ
ապայաւուր
վրիժուց
հատուցման
հատուցանէ
նոցաորոշելով
ի
ձախակողմն
կոյս`
ասելով,
երթայք
անիծեալք
յինէն,
եւ
որ
ի
կարգին
է
բան:
Եւ
դարձեալ,
եթէ
ի
բաց
կացէ'ք
յինէն
ամենայն
մշակդանիրաւութեան.
զի
ո'չ
գիտեմ
զձեզ:
Նաեւ
ընդ
մէջ
կտրեսցէ
զնոսա,
եւ
զմասն
նոցա
ընդ
անհաւատսն
դիցէ.
զի
եւ
առաքէ
ի
տեղին,
զոր
պատրաստեալ
է
սատանայի
եւհրեշտակաց
նորա:
Արդ
գիտեմք`
զի
անգիտութեամբ
արարեր
զայդ:
Արդ
դարձի'ր
եւ
ապաշաւեա'
հանդերձ
ապաշխարութեամբ.
եւարտասւօք
ասա'
դու
զմարգարէին.
Տէ'ր
մի'
յիշեր
զմեղսմանկութեան
իմոյ
եւ
զանգիտութեան.
եւ
այլ
մի'
եւստացես
տեղի
բնակութեան
Խուժկին
այնորիկ
ի
մէջ
հաւատացելոց:
Եւ
պատուիրեա'
մեծաւ
սաստիւ,
զի
մի'
ոք
իշխեսցէ
ընդունել
զնա
ի
յարկս
իւր,
եւ
մի'
տալ
նմաողջոյն
ամենեւին,
եւ
մի'
տեղի
բնակելոյ
նմա
ընդիշխանութեամբ
քոյ:
Եւ
դարձեալ
մի'
երբէք
ողջոյն
տալնմա
ի
հաւատացելոց
քոց.
վասնզի
հրաման
առաք
յաստուածային
պատուիրանաց`
այնպիսեացն
ողջոյն
ո'չ
տալ.
այլ
դու
ապաշաւեա'
հանդերձ
արտասուօք
եւողորմութեամբ
աղքատաց,
եւ
ապաշխարեա'
մեծաւ
զղջմամբ.
զի
ապաշաւելն
(է)
դադարելն
ի
մեղացն:
Զի
եթէ
մեղիցես,
դարձցիս
ասէ.
եւ
թէ
ուղղեսցես,
յերկարձգեսցիս.
եւ
յորժամ
դարձցես
եւ
յոգւոց
հանիցես
եւ
հեծեծիցես:
Արդ
դարձցին
առ
Աստուած`
որ
խնդրեն
զնա,
գրեալ
է:
Վասնզի
զդարձն
միայն
խնդրէ
Աստուած.
դարձարո'ւք
առ
իս`
ասէ,
եւ
ես
դարձայց
առ
Ձեզ:
Արդ
մի'
լինիր
չարի
յիշատակ,
եւ
մի'
գտիչք
չարեաց.
վասնզի
ունիս
բազում
պատուիրանաց
յիշատակ.
զբարի
գործովք
մի'
զանց
առներ:
Արդ
այսոքիկ
քեզ
պատուէր
ի
գրոցսրբոց.
զի
սիրեսցես
զՏէր
Աստուած
քոյ.
քանզի
այն
է
պատուիրանն
Աստուծոյ`
զի
սիրեմք
զնա
ի
սուրբ
սրտէեւ
յանկեղծաւոր
հաւատոյ.
զի
գրեալ
է,
սիրեսցես
զՏէրԱստուած
քոյ
յամենայն
սրտէ
քումմէ
եւ
զօրութենէ,
եւոր
այլն
եւս:
Այս
է
առաջին
պատուիրանն.
եւ
ամենայնգիրք
աստուածայինք
յայս
բան
բովանդակեն:
Արդ
պահեա'զհաւատ
եւ
զխոստովանութիւն
սրբոց
հարցն,
զո
րինքեանք
դաւանեցին,
եւ
զնոյն
մեզ
աւանդեցին
երեքհարիւր
տասն
եւ
ութքն`
որ
ի
Նիկիայ,
եւ
հարիւր
եւյիսունքն`
որ
ի
Կոստանդնուպօլսին,
եւ
երկերիւրքն
որյԵփեսոս,
իմա
զայն`
որ
ի
ժամանակս
Կաւատայ
արքայից
արքայի
խնդիր
եղեւ
քննութեան
հաւատոց.
եւ
Հոռոմք
զՔաղկեդոնին
ընկալան
զհաւատս.
եւ
մեր
աշխարհս
եւձեր
հրաժարեցին`
եւ
հեռացան.
եւ
դեռ
եւս
գրով
կայ
եւ
պահի
մեր
եւ
ձեր
միաբանութիւն
հաւատոյ:
Արդ
մի'
ստերուխտի
հարցն
մերոց`
որ
եդին
ի
մէջ
երկոցունց.
եւ
մի'մեկներ
ի
միաբանութենէ
մերմէ.
եւ
մի'
թողուր
զուսումն
մանկութեան.
եւ
մի'
մոռանար
զուխտնաստուածեղէն.
եւ
մի'
ձայնակից
լինիր
Հոռոմոց.
եւ
մի'դառնար
սրտիւք
քոյ
յԵգիպտոս.
այլ
յիշեա'
ուստի
ելեր
ի
նոր
Եգիպտոսէ,
եւ
ի
փչողէ
քեզ
զՓարաւօնի
դառն
տանէն
Հոռոմոց,
եւ
ի
չար
վերակացուացն,
եւ
ի
դառն
ծառայութենէ.
մի'
յանդիմանիր
ի
մարգարէէն,
թէ
ո'չկացին
նոքա
յուխտին
Տեառն,
եւ
ըստ
իրանց
(իրաւանց)
նորա
ոչ
կամեցան
գնալ:
Եւ
այլուր
թէ`
դարձան
սրտիւք
իւրեանց
յԵգիպտոս:
Արդ
մի'
յենուր
ի
ցուպն
եղեգնէ
ի
ջախջախեալն.
զի
թէ
յենուցուս,
վնաս
ոչ
սակաւառնիցես
անձին
քում:
Մի'
քակեր
զցանկ
հայրենի,
զոր
հաստատեցին
սուրբ
հարքն
վիմօք
հաւատոյ:
Զի
որ
քակէ
զցանկ,
հարցէ
զնաօձ.
եւ
որ
գլէ
վէմ,
կորուստ
անձին
իւրոյ
առնէ:
Արդ
հատատուն
կա'լ
զխոստովանութիւն
երից
սուրբժողովոցն.
զոր
հարքն
մեր
եւ
ձեր
միաւորական
գրով
հաստատեցին
ի
մէջ
իւրեանց,
որ
դեռ
եւս
կայ:
Եւ
փախի'ր
անչափ
հեռաւորութեամբ
ի
պիղծ
ժողովոյն
Քաղկեդոնիեւ
յանընդունակ
տոմարէն
Լեւոնի.
եւ
նզովեա'
զամենայն
հերձուածողսն
զառաջինսն
եւ
զմիջինսն
եւ
զվերջինսն,
զոր
սուրբ
հարքն
նզովեցին,
եւ
մեքնզովեմք.
եւ
բա'րձ
զամենայն
չար
ի
միջոյ:
Վասնզիգրեալ
է,
բարձէ'ք`
ասէ`
զչարն
ի
միջոյ
ձերմէ:
Եւ
դարձեալ,
եթէ
ելէ'ք
ի
միջոյ
նոցա
եւ
մեկնեցարուք,
եւ
ի
պիղծս
մի'
մերձենայք.
եւ
ես
ընկալայց
զձեզ`
ասէ
Տէր:
Արդ
զԽուժիկն
զայն
հալածեա'
յերկրէ
քումմէ
եւյաշխարհէ,
մի'
դարձեալ
արմատ
դառնութեան
ի
վերերեւեալ,
եւ
նովաւ
բազումք
պղծեսցին:
Յիշեա',
զի
եկիր
բնակեցար
ընդ
հովանեաւ
սրբոյ
Կաթուղիկէիս,
եւ
ծառայեցեր
միամտութեամբ
սրտի
քո
իձեռն
հոգեւոր
ծառայութեանն`
որ
քեզ
հաւատացաւ
ի
մէնջ.
եւ
մեք
վստահացեալ
ի
կեանս
քո`
առ
սէր
քո`արարաք
զկամս
քո`
Առաջնորդ
զքեզ
կացուցանելով
աշխարհիդ
այդմիկ.
զի
թէպէտ
եւ
էիր
ազգաւ
եւբնակութեամբ
յաշխարհէդ,
այլ
վաղ
ուրեմն
հեռացեալ
եւ
օտարացեալ
ի
Հռոմայեցւոցն
վարեցար
աշխարհ:
Իսկ
շնորհք
Հոգւոյն`
որ
կոչեաց
զքեզ
ի
կոչումնդ
յայդ
հոգեւոր,
իբր
ըմբ
(ռ)
մամբ
իմն
ձգեաց
եւ
եհան
զքեզ
յերկաթի
հնոցէն`
եւ
ի
միջոյ
հալոցացն
Հոռոմոց
բռնութենէն.
վասն
զի
փառք
Տեառն
ի
կղզիս
ծովու.
եւ
անուն
նորա
փառաւոր
եղիցի
յամենայն
տեղիս
հեռաւորս:
Արդ
մի'
լինիր
պատճառ
կորստեան
քեզ
եւժողովրդեան
քում,
զի
մի'
գուցէ
հասանիցեն
նզովք
ի
Տեառնէ
յաղագս
քո
ի
վերայ
ժողովրդեան
երկրիդ`
ըստասելոյ
մարգարէին,
եթէ
նզովք
կերիցեն
զերկիր.
զի
մեղան
բնակիչք
նորա,
եւ
մնասցեն
մարդք
սակաւաւորք:
Եւ
դարձեալ,
եթէ
առաքեսցէ
Տէր
ի
պատիւ
քո
անարգանս,
եւ
զփառս
հանցէ
ի
քէն:
Եւ
դարձեալ,
եթէ
յորժամ
կատարեսցէ
Տէր
առնել
զամենայն
ինչ,
ածցէ
զձեռն
իւրի
վերայ
մեծամտին,
եւ
որք
զանձինս
առ
իմաստունս
ունին,
եւ
խորհեցան
խորհուրդ
այլ
ո'չ
Տէրամբ:
Արդ
զայսոսիկ
ի
բազում
վշտաց
եւ
ի
նեղութենէ
սրտի
գրեցի
առ
քեզ:
Քանզի
սէրն
Աստուծոյ
ստիպէ
զմեզխօսել
զբանս
ճշմարտութեան`
որ
վասն
նորա:
Ողջ
լե'րի
Տէր:
Եւ
զպատասխանիդ
թղթոյդ
ըստ
կամաց
Աստուծոյ
եղիցիմեզ
լսել:
Ողջ
լեր
ի
Տէր: