Պատմութիւն Հայոց

ԳԼՈՒԽ ԽԲ
Պատասխանի թղթոյն Մովսիսի Եպիսկոպոսին Ցուրտաւայ` յԱբրահամայ Հայոց Կաթուղիկոսէ:

Սրբասիրիդ Տեառն Մովսիսի Եպիսկոպոսի` յԱբրահամայթէպէտեւ ոչ կամաւ Կաթուղիկոսէ` Տերամբ ողջոյն:

Տեսի զսրբութեան ձերոյ զգիր ողջոյնի, որ լի էրբազում գոհութեամբ զողորմութեանցն Աստուծոյ. զիարդիւնաւոր օրհնութեամբ զմեր տկարութենէ նաեւարժանաւոր ասել զանբաւականութիւնս իմ. որ եւյանձնեցաք իսկ պարգեւաբաշխին բոլորեցունցշնորհահատոյց լինել ձեր սրբութեանդ: Իսկ սոսկալիեւ զծանր բեռանց բառնալոյ` որում ոչ ունէի ակն`անգիտելի է ինձ, որպէս ըմբռնեցայ, եւ կամ թէզբազմութեան կամ միաբանութեան գալ, եւ այս ոչուստէք է ինձ` բայց յԱստուծոյ ողորմութեանցն եւ ձերսրբասէր աղօթիցդ:

Արդ աղաչեմ զձեր սրբութիւնդ` ոչ դադարել աղաչանսմատուցանել առ ամենազօրն Աստուած, զի տացէ ինձ ոյժկարողութեան ըստ իւրն հաճոյից կատարելագոյնսցուցանել զնորայն տնտեսութիւն առ մերս երկիր, նմանապէս առ աշխարհն Վրաց եւ Աղուանից պայծառանալի Քրիստոս Յիսուս ճշմարիտ հաւատով ի ձեռն մերոյնուազութեանս. եւ կամիմ օրհնիլ ի ձերմէ սրբութենէդ, մի' դանդաղեսցես ի սուրբ Զատկին գալ այսր. զի բազմացլինի խնդութիւն, եւ գործ հոգեւոր առաջի կայ Կիւրոնիեւ Վրաց` մինչդեռ Տէր Սմբատ աստ է, փութամք` որովօրինակաւ նախ զայդ ի գլուխ տանել մերով հրամանաւ եւգրով` շնորհօքն Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ: Ողջ լե'ր:

Արդ փութացաք ծանուցանել եւ զցաւս մերսրբութեանդ ձերում, որպէս հիւանդք որ ցուցանենզվէրս իւրեանց ճարտար բժշկաց, եւ խնդրենզառողջութիւն ի նոցանէ. աղաչեմք եւ մեք ձեռնատուլինել ձեզ եկեղեցւոյ Քրիստոսի, որք հաւատակից եւաշակերտ ձեր էր Կիւրոն, եւ այժմ հիւանդացեալ է ինեղութենէ, նախ աղօթիւք խնդրելով յԱստուծոյ, եւ ապաաշխատասէր վարդապետութեամբ ձերոյ եւ սատարութեամբփառաւորեալ Իշխանացդ ջանացարո'ւք դարձուցանելզժողովուրդն ժխտող եւ զապստամբեալն յուղղութիւն, եւ ածել ի նոյն գաւիթ միոյ Հովուի. եւ փութացարո'ւքայսուհետեւ` որ ի հասարակացն է շահաւորութիւն` իբազմաց կարի բարձրութիւն ըստ օրինակի երանելոյնՄովսիսի եւ սրբոյն Պօղոսի. յորոց մինն առանց իւրոցնթողութեան հասման եւ զինքն տարագրել ի դպրութենէկենաց աղաչէր. եւ միւսն ասէր, թէ ես իսկ ինքնինուխտիւք խնդրէի նզով լինել ի Քրիստոսէ վասնեղբարցն իմոց եւ ազգականաց ըստ մարմնոյ: Որոց ահաառաքինութիւնն ընդ ամենայն բոլոր ազինս աշխարհացքարոզ բանիւ ընթանայ պայծառացեալ: Զի ունելով նոցազգործն օրինակ եւ հետեւօղ նոցա` եղիցի եւ ձեզպարծիլ ի Քրիստոս, եւ ասել թէ` ինձ տուան շնորհքսայս ի Տեառնէ` ի Վրաց մինչեւ յաշխարհն Աղուանիցքարոզել զանքնին մեծութիւն փառացն Քրիստոսի, եւզայսչափ ազգս շահել, ձեզ եւ Քրիստոսի պատարագել. ըստ որոց եղիցի լսել զբարբառն հրաւիրական, թէ բարիմշակ եւ հաւատարիմ` հանդերձ ընդ քեզ սատարիչբարեկամօքս եւ փրկեալ գնդաւդ ե'կ մո'ւտյուրախութիւն Տեառն քո ընդ նախնիս քո եւ ընդսիրելիս անուան իմոյ: Իսկ եթէ զանարժանութենէսմերմէ հարցանէք, ի Վրթանիսէ Քերթողէ հասկանայքտեղեկութեամբ. եւ անձն իմ տառապեալ եւ աշխարհսմոլորեալ սրբութեանդ ձերում յանձն եղիցուք: Եւդուք ողջ լերո'ւք Տէր մեր: