Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի

ԳԼՈՒԽ ԻԶ
Խնամութիւն Ջուանշիրի ընդ Հոնս եւ առնել սէր թշնամեացն

Մինչդեռ նստէր խաղաղացեալ ի գահոյս իւրարին Ջուանշիր, ի միւս ամին լինէր ձմեռնայինեղանակի հասարակաւորութիւն, ել թագաւորն Հոնացյոգնահազար հեծելովք։ Եւ թէպէտ եւ յառաջագոյնզգուշանալ եւ ամրանալ աշխարհին հրամայեալ լինէր ինմանէ, սակայն ասպատակաւորքն Հոնաց յայսկոյսգետոյն Կուրայ եւ զեզերբքն Երասխայ ոչ միայնզբնաշխարհիկսն, այլ որ զԱյրարատեան գաւառացն եւ իՍիւնեստանեայց աշխարհէն հօտք եւ անդեայք իձմեռնաճաշակ դաշտն եկեալ էին յարօտ, գերի վարեալզամենայն ի բանակետղն ժողովէին։

Ապա եղեւ թագաւորին Հոնաց ցանկութիւնտեսանել զերեսս Ջուանշիրի. եւ արձակեալ զեղբարսիւր՝ թախանձեցուցանէր զնա տեսանել զմիմեանս եւ իմէջ իւրեանց առնել սէր եղբայրական։ Իսկ քաջ եւ արիտէրն ոչ ինչ ածել զմտաւ զարհուրէր, կամ թէ ո՛ ոքյարքայիցն Պարսից որ կարաց յանդիման իւր տեսանելզԹուրքաստանեայցն թագաւոր. այլ նա աներկիւղաբար եւանվեհեր սրտիւ անկեալ առաջի փրկչական խաչին, ասէ. «Թէպէտ եւ գնացից ի մէջ ստուերաց մահու, ոչ երկեայցի չարէ, զի դու, տէր, ընդ իս եսե։ Անտի յարուցեալելանէր առ նոսա արքայաչու կազմութեամբ։ Իսկթագաւորն Հոնաց ընդ առաջ նմա ելեալ՝ գայրհանդերձէր ի նաւ եւ յայսկոյս խաղացեալ դադարէրյեզր գետոյն ի վերայ նարմաշարժ եւ խորասոյզ ջրոյն։Դնէին առ միմեանս խորհուրդս խաղաղականս բառնալ իմիջոյ զանմիաբանութիւնս երկոցունց եւ մանաւանդգրաւելով ի համակամ եղբայրութիւնս. ւորոց կնքեալզդաւիլն՝ դարձան յիւրաքանչիւր տեղիս։

Իսկ զի՞նչ քաջասիրտ տէրն իմ եւ միւսումաւուրն եցոյց. ԺԷ արամբք էանց յայն կոյս գետոյն իբանակն Հոնաց. անդ առնոյր զդուստր թագաւորին իւր իկնութիւն եւ դարձուցանէր յաւարէ անտի հարիւր եւքսան հազար հօտից եւ եօթն հազար ձիոց եւ արջառոցբազմութիւն, եւ ոչ ինչ նուազ քան զհազար եւերկերիւր արանց գերելոց։ Աստ իմն դարձեալխաղաղութեամբ գայ ի տեղի իւր բարգաւաճեալ սրտիւ։Լայր առաջի տեառն, կարդայր եւ ասէր. «Ոչ եթէ յաղեղնիմ յուսացեալ եմ, այլ դու, տէր, փրկեցեր զիս եւպարծանք իմ ի քեզ, տէր, ենե։ Յայնժամ հրամայէր, զորինչ դարձուցեալ էր յաւարէն, զի արք հաւատարիմք առիւրաքանչիւր ոք ըստ մասին բաժանեսցեն։ Եւ ահա այսերկու ամք պակաս յերից տասներկեաց, յորսաշխարհակալ սպարապետութեամբն իւրով ի տիոց անտիերիտասարդականաց մինչեւ ցմիջակ արբունս ժամանակի՝դրուատայեղց, համաշխարհալուր կատարեաց զերիս իչորից անտի, նախ ի Պարսս, ապա ի դրունս Հոնացանվեհեր քաջութիւնս՝ անսխալ գոլով, մինչ զիարեւելից եւ արեւմտից, հիւսիսոյ եւ հարաւոյ, յԱրիսեւ յԱնարիս հրատարակաւոր ամենեցուն եւ քաջափարթամեցոյց ծանոթութիւն։ Արդ՝ ձեռնարկեցից եւ զայնասել, եթէ որպէ՛ս կամ զինչ պատճառաւ շնորհատուն այնխաչ ծագեաց նմա ի խաւարէ լոյս կամ քաղել ծաղիկ իհրոյ։